Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Сурет - Әлсіз байланыстардың түрлері
Ковалентті емес байланыстың ү шінші тү рі – полярлы емес топтардың гидрофобтық ә рекеттесуі. Белокта суда ерімейтін жә не заряды жоқ, полярсыз топтардың (валиннің, лейциннің, изолейциннің СН3 –тобы, фенилаланиннің ароматты сақ инасы) ө зара тартылысынан пайда болады. Гидрофобтық радикалдар кө мірсутектер сияқ ты сулы ортада еріткіштің молекуласын ығ ыстырып шығ арып, гидрофобтық ә рекеттесуді жү зеге асырады. Бқ л байланыстар белок молекуласының ішіндегі полярлы емес радикалдардан гидрофобты ядроның тү зілуіне ә сер етеді. Нә руыздардың ыдырауының ортақ ө німдері. Нә руыздардың гидролиз тү рлері. Алмастырылатын жә не алмастырылмайтын амин қ ышқ ылдары. Қ ұ нды жә не қ ұ нсыз нә руыздар. Белоктардың гидролиз ө німдерінің ұ қ састығ ы, гидролиз тү рлері, биологиялық активті пептидтер. Организмде жү ретін ферментативтік гидролиз кезінде барлық жай белоктар аралық ө німдер – полипептид, одан ә рі амин қ ышқ ылдарын тү зеді: Белоктар ® полипептидтер ® амин қ ышқ ылдары
Белоктар гидролизге ұ шырағ анда алдымен кү рделілігі ә р тү рлі полипептидтер (молекулалық массасы 6000 Дальтоннан жоғ ары, қ ұ рамындағ ы амин қ ышқ ылдарының саны 10-нан 50-ге дейін), пептидтер (молекулалық массасы 100 Дальтонғ а дейін, амин қ ышқ ылдарының саны 10) тү зеді, бұ л заттарда белоктың қ асиеттері ә лі де сақ талады. Соң ғ ы уақ ытта полипептидтер мен пептидтерге ерекше кө ң іл бө лінуде, ө йткені биологиялық активтілікке ие табиғ и пептидтердің тобы бар. Пептидтер ә сер ету сипатына мен шығ у тегіне қ арай тө рт топқ а бө лінеді: ü ас қ орыту процесіне қ атысатын пептидтер (гастрин, секретин); ü гормондық активтілігі бар пептидтер (вазопрессин, глюкагон, окситоцин, АКТГ); ü қ андағ ы α -глобулиндерден тү зілетін вазоактивті пептидтер (ангиотензин, брадикинин) ü синапстарда жү йке импульстерінің берілуіне, есте сақ тау процесіне, эмоциональдық кү йді реттейтін қ атысатын нейропептидтер. Амин қ ышқ ылдары белоктар ыдырауының соң ғ ы ө німдері болып табылады.
Амин қ ышқ ылдары, алмастырылатын жә не алмастырылмайтын, химиялық табиғ аты, биологиялық маң ызы, имин қ ышқ ылдары. Адам белоктарының қ ұ рамына 20 амин қ ышқ ылы кіреді, олардың біреуі – қ ұ рамында имин тобы (NH) бар циклді имин қ ышқ ылы – пролин болып табылады. Физиологиялық маң ызы бойынша амин қ ышқ ылдары алмастырылатын, шартты тү рде алмастырылатын жә не алмастырылмайтын болып бө лінеді. Алмастырылмайтын амин қ ышқ ылдары (тре, мет, вал, лей, иле, лиз, фен, три) жануар организмінде синтезделмейді, сондық тан олар организмге тағ аммен ү немі тү сіп отыруы тиіс. Шартты тү рде алмастырылатын амин қ ышқ ылдары (арг, тир, гис) организмде аз мө лшерде тү зіледі, сол себепті бұ лар да тағ ам қ ұ рамында болуы қ ажет. Алмастырылатын амин қ ышқ ылдары ағ зада синтезделеді.
|