Эмаль гипоплазиясы

Балалардағ ы тістің қ атты тіндерінің даму ақ аулары

Жоспары:

1. В.К.Патрикеев бойынша тістердің кариозды емес бұ зылыстарының жіктелуі

2. Эмальдің гипоплазиясы. Даму себептері. Эмаль гипоплазиясының тү рлері. Клиникасы. Дифференциальды диагностикасы.

3. Эмаль гипоплазиясын емдеу

4. Эмаль гиперплазиясы

5. Тістің эндемиялық флюорозы. Даму себептері, клиникасы, дифференциальды диагностикасы, алдын алу, емі.

6. Тіс тіндерінің тұ қ ымқ уалаушылық бұ зылыстары: аяқ талмағ ан амелогенез, аяқ талмағ ан дентиногенез, аяқ талмағ ан одонтогенез. Клиникасы, диагностикасы, емі.

Тістердің кариозды емес бұ зылыстары ә р тү рлі топтағ ы ауруларды қ ұ райды.

Тіс тіндері ә р тү рлі шығ у тегі бар: эктодермальды(эмаль), мезодермальды (дентин, пульпа, цемент). Тістердің дамуы келесі кезең дерден тұ рады: эмаль ұ рығ ы, оның тү зілуі, сауыт дентинінің тү зілуі, дентиннің жә не тү бір цементінің шығ уы, тү бір сорылуы, тіс шық қ аннан кейінгі тістің дамуы.

Патрикеев В.К. тістердің кариозды емес бұ зылыстарын 2 топқ а бө лді:

· Тіс шыанғ а дейінгі, фолликулярлы даму кезең індегі тістердің бұ зылысы:

a) Эмаль гипоплазиясы

b) Эмаль гиперплазиясы

c) Тістердің эндемиялық флюорозы

d) Тістердің шығ уы жә не даму ақ аулары, тү сінің ө згеруі

e) Тістердің тұ қ ымқ уалаушылық бұ зылысы

· Тіс шық қ аннан кейінгі тістердің бұ зылысы

a) Тіс пигментациясы жә не қ ақ тар

b) Қ атты тіндердің қ ажалуы

c) Сынатә різді дефект

d) Тіс эрозиясы

e) Тіс қ атты тіндерінің ө леттенуі

f) Тіс жарақ аттары

g) Тістердің гиперестезиясы

Эмаль гипоплазиясы

Эмаль гипоплазиясы- тістердің кариозды емес бұ зылыстарының ішінде кө п кездесетін қ атты тіндер бұ зылысы.жү ктілік кездегі тіс тү зілісінде маң ызды адаманта одонтобласттардың қ ызметінің бұ зылысы эндокринді жү йе бұ зылысында, жү ктілік кезде дә рілік заттар қ абылдау, ұ рық дұ рыс дамымауы, ана мен ұ рық тың вирусты жә не паразитті аурулары, сү т тістер эмалінің гипоплазиясына ә келеді. Постнатальды уақ ытта да гипоплазия дамиды. Оның себептері рахит, токсикалық диспепсия, жедел балалар аурулары болып табылады.

Гипоплазия кезінде тіс эмалінің толық дамымауы қ айтымсыз, яғ ни гипопластикалық дефектер қ айта дамуда шыдай алмайды жә не тіс эмалінде ө мір бойы қ алады. Жү йелі гипоплазия тіс шық қ аннан кейін кө рінеді, яғ ни 6-8айда. Гипоплазия кезінде су-тұ з алмасу бұ зылы болады. Эмальдің минерализациясы ү рдісінің ә лсіреуі байқ алады.

Клиникалық кө рінісіне қ арай дақ ты, толқ ынды, кесе тә різді тү рлерін анық тайды.

Гипоплазияның дақ ты тү рі эмаль дамымауының ә лсіз дә режесі, ақ тү сті, кейде сарғ ыш тү сті шеттері анық, бірдей кө лемде болады.

Егер де дақ тың беті тегіс жә не жылтырағ ан болса, ол беткей қ абатындағ ы деминерализация ошағ ы тә різді эмаль қ ұ рылымының аз уақ ытты бұ зылысы.

Гипоплазияның кесе тә різді тү рі кесе тә різді терең діктегі, дө ң гелек немесе оваль пішінді, ә р тү рлі кө лемдегі жә не терең діктегі бұ зылыс. Тү бі мен қ абырғ алары, шеті тегіс, тү бінде эмаль жұ қ арғ ан, сонан дентин сары тү сті болып кө рінеді. Кей кезде тү бінде эмаль сонша жұ қ арғ ан, кесе тә різді терең діктің тү бінде болмайды да, сондық тан ол аплазия деп аталады. Егер де қ уыс кесу қ ырында орналасса, онда шетінде жарты ай тә різді ойық болады.

Емізікше тү рінде ә р тү рлі терең діктегі, шайнау жә не кесу қ ырынан алыстау жерде емізікшелер орналасады. Емізікше тү рінде эмаль қ абаты жұ қ арғ ан немесе болмайды. Егер эмаль сақ талғ ан болса, емізікше қ абырғ асы мен тү бі тегіс, тү бі сары қ оң ыр тү ске дейін ө згереді.

Жү йелі гипоплазиясы дә рілерді қ абылдаудан да болады. Тетрациклин тіс тіндеріне енуіне байланысты тіс тү сі ө згереді. Ол дамып келе жатқ ан тістердің эмалі мен дентинінде, нә ресте сү йегінде жиналады.

Жү кті ә йелді тетрациклинмен емдеу, нә рестенің кү рек тіс сауытының ү штен бө лігі боялады. Нә рестеге бірінші айларында тетрациклинді енгізу кү рек тістер мойны мен сү йір тіс, азу тістердің шайнау беттері боялады. Алтыншы айында енгізгенде сү т тістер мен тұ рақ ты тістер боялады.

Жү йелі гипоплазияның ә р тү рлі тү рлерінде Гетчинсон, Пфлюгера, Фурнье тістері болады. Гетчинсон жә не Фурнье тістерінің сауыттары бө шке тә різді пішінде болады.

Ошақ ты одонтодисплазия.

Жергілікті гипоплазия.

Гипоплазияның дифференциальды диагностикасы: флюороздың дақ ты ссатысында, тісжегінің дақ ты кезең інде, тіс эрозиясымен.