Алтыншы. ХХІ ғасырдағы Қазақстандағы дін

Бү гінде біздің халқ ымыз ү шін дә стү рлі емес діни жә не жалғ ан діни ағ ымдар мә селесі ө ткір тұ р.

Жастарымыздың бір бө лігі ө мірге осы жат жалғ ан діни кө зқ арасты кө зсіз қ абылдайды, ө йткені, біздің қ оғ амның бір бө лігінде шеттен келген жалғ ан діни ә серлерге иммунитеті ә лсіз.

Біздің Конституция сенім бостандығ ына кепілдік береді, бұ л - факт. Бірақ, ө здерің із білетіндей, шексіз еркіндік деген болмайды. Ол дегеніміз - хаос. Барлығ ы да Конституция мен заң дар аясында болуғ а тиіс.

Ә ркімнің таң дау қ ұ қ ығ ы бар. Діни таң дауғ а ө те ү лкен жауапкершілікпен қ арау керек, ө йткені, адамның ө мірлік салты, тұ рмысы, кө п жағ дайда бү кіл ө мірі соғ ан байланысты.

Бү гінде, интернет пен жоғ ары технологиялар ғ асырында, ақ параттар тасқ ындағ ан заманда, «сү згі» адамның ішінде болу керек.

Ішкі «сү згі» сұ рақ тар қ ойып отыруғ а тиіс: аналарымыз, ә пке-қ арындастарымыз, қ ыздарымыз орамалғ а оранып алып, басқ а халық тардың киімін кигені бізге керек пе? Бізбен бір дастарқ анда отырып тамақ ішпеуге тиіс пе? Кө лік жү ргізбеуі керек пе? Мұ ның бә рі - басқ а елдердің орнық қ ан дә стү рлері, біздің даламызда ондай дә стү рлер ешқ ашан болғ ан емес. Классиканы оқ ың ыздар, фильмдерді кө рің іздер.

Біздің ә йелдерде ұ лттық тә каппарлық, қ алыптасқ ан киіну стилі бар, оны олар ибалылық пен ұ стана біледі жә не біз, ерлер, ә йелдердің осы қ асиетін жиі теріс пайдаланамыз.

Біз мұ сылманбыз, оның ішінде Ә бу Ханифа мазһ абын ұ станатын сү нниттерміз.

Бабаларымыз ұ станғ ан бұ л жол ұ лттық салт-дә стү рді, ата-ананы сыйлауғ а негізделген.

Ендеше, бү гінгі ұ рпақ та ә лемдегі ең ізгі дін - ислам дінін қ адірлей отырып, ата дә стү рін ардақ тағ аны абзал.

Қ азір кейбір сыртқ ы кү штер жастарымызды ислам дінінің хақ жолынан адастырып, теріс бағ ытқ а тартуғ а тырысуда.

Мұ ндай ұ лттық табиғ атымызғ а жат келең сіздіктерден бойымызды аулақ салуымыз керек.

Біз мұ сылман ү мбетінің бір бө лігі екенімізді мақ тан тұ тамыз. Ол - біздің дә стү ріміз. Бірақ бізде зайырлы қ оғ амның дә стү рлері де бар екенін, Қ азақ стан зайырлы мемлекет екенін ұ мытпауымыз керек.

Біз елдің дә стү рлері мен мә дени нормаларына сә йкес келетін діни сана қ алыптастыруымыз керек. Біз ө зін ө зі ұ стаудың ерекше ү лгілерін алуғ а тиіспіз. Мен жария етіп отырғ ан стратегия біздің халқ ымызды орта ғ асырларда емес, ХХІ ғ асырда ө мір сү руге дайындайды.

***

Мемлекет пен азаматтар радикализмнің, экстремизмнің жә не терроризмнің барлық тү рлері мен бой кө рсетулеріне қ арсы біртұ тас шеп қ ұ руғ а тиіс.

Діни экстремизм қ аупі ерекше алаң даушылық тудырып отыр. Дінбасылар да ортақ алаң даушылық білдіруде.

Біз Жаратушығ а деген кіршіксіз сенімнің агрессиялы жә не қ ырып-жойғ ыш фанатизммен алмасуына жол бермеуіміз керек.

Соқ ыр фанатизм біздің бейбітсү йгіш халқ ымыздың психологиясы мен діліне мү лде жат. Ол Қ азақ станның мұ сылмандары ұ станатын ханафи мазһ абына қ арама-қ айшы.

Қ азақ стандағ ы экстремизм мен терроризмде идеялық емес, қ ылмыстық негіз бар. Жалғ ан діни кө пірмеліктің артында қ оғ амның негізін кү л-талқ ан еткісі келетін қ ылмыстық іс-ә рекет жасырынып жатыр.

Бұ л - біздің еліміздегі бейбітшілік пен тұ рақ тылық қ а шабуыл. Бұ л - біздің мемлекеттігіміз бен азаматтық кемелдігіміздің мық тылығ ының сынғ а тү суі.

• Біз діни радикализм мен экстремизмнің пайда болуын бейтараптандыру мақ сатында заң дарымызды жетілдіруіміз керек. Біз терроризмге қ арсы заң дарды да жетілдіруге тиіспіз. Мемлекет қ айдан бой кө терсе де, радикализм мен экстремизмнің жолын кесу керек.
• Біз ә леуметтік, этностық жә не діни шиеленістер мен қ ақ тығ ыстарды ең серудің жаң а сенімді механизмдерін жасауымыз керек. Дә стү рлі емес секталар мен кү мә нді жалғ ан діни ағ ымдардың іс-ә рекетін қ атаң тү рде тыйып отыру қ ажет.
• Біз қ оғ амда, ә сіресе, жастар арасында діни экстремизм профилактикасын кү шейтуіміз керек.
• Ә лемдік жә не дә стү рлі діндер кө шбасшыларының съезі беретін артық шылық тарды да пайдалануымыз керек. Осы ә ң гімелесу алаң ының базасында діни ың ғ айдағ ы дауларды шешудің жаң а платформасын жасауымыз қ ажет.
• Біз діни жә не этностық дауларды шешу ү шін аймақ тағ ы ыстық нү ктелерде, Ү лкен Таяу Шығ ыс аясында, тіпті одан да ауқ ымды дең гейде араағ айындық жасауғ а дайын болуымыз керек.

Біздің мемлекетіміздің зайырлы келбеті - Қ азақ станның табысты дамуының маң ызды шарты.

Мұ ны Қ азақ станның қ азіргі жә не болашақ саясаткерлері, барлық қ азақ стандық тар айқ ын тү сінуге тиіс.

Ү кіметке менің Ә кімшілігіммен бірлесіп, Діни экстремизммен жә не терроризммен кү рес жө ніндегі мемлекеттік бағ дарлама дайындауды тапсырамын.

Сө йте тұ рып, мен ұ лтты да сақ тандырғ ым келеді. Экстремизммен кү рес ә йтеуір жазық тыны іздеп табуғ а айналып кетпеуге жә не дінмен кү реске жалғ асып кетпеуге тиіс.

Дін мә селелерінде ойластырылғ ан қ адам жә не ө те мұ қ ияттылық қ ажет. Мемлекет діни бірлестіктердің ішкі ісіне араласпауғ а тиіс. Біз ұ ят, толеранттылық жә не тө зімділік еркіндігі принциптерін қ астер тұ туымыз керек.