№
| р/с
| Сабақ тың тақ ырыптары
| Сағ ат саны
| Мерзімі
| Зертханалық жә не сарамандық жұ мыстар
| Кө рсетілімдер
Кө рнекіліктер
Қ ұ рал-жабдық тар
| Ү йге тапсырма
|
|
| Кіріспе (1сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| I бө лім. Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы жә не дамуы (8 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| I тарау. Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы туралы кө зқ арастардың тарихы
(2 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| Тіршіліктің пайда болу процесін жә не мә нін тү сіндіретін алғ ашқ ы
ғ ылыми талпыныстар.
|
|
|
| Тiрi орга-мдердiң кө птү рлiлiгiн, тiрi материяның қ ұ рылымдық дең гейлерiнің суреті
| §1
|
|
| Ф.Редидің тә жірибелері, В.Гарвейдің ой-пікірлері, Л.Пастердің
тә жірибелері. Тіршіліктің мә ң гілік теориясы. Жер бетінде
тіршіліктің пайда болуы туралы материалистік кө зқ арастар.
|
|
|
| Кө рсетілім: Л.Пастер тә жірибелерінің сызбанұ сқ асы.
| §2
|
|
| II тарау. Жер бетінде тіршілік пайда болуының алғ ышарттары (2 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| Жер бетінде тіршілік пайда болуының алғ ышарттары: ғ арыштық жә не ғ аламшарлық алғ ышарттар.
|
|
|
| Кө рсетілім: ғ аламшарлық
жү йелердің қ алыптасу кезең дерінің сызбанұ сқ асы
| §3
|
|
| Жер дамуының ерте кезең деріндегі алғ ашқ ы атмосфера жә не
химиялық элементтердің, бейорганикалық жә не органикалық
молекулалардың эволюциясы.
|
|
|
| Оқ улық тағ ы суреттер мен кестелер.
| §4
|
|
| III тарау. Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы туралы қ азіргі кө зқ арастар (4 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| Тіршіліктің пайда болуы туралы қ азіргі кө зқ арастар.
|
|
|
| Кө рсетілім: біржасушалы эукариоттардың, кө пжасушалы
организмдердің пайда болуының жә не ө сімдіктер мен жануарлар
дү ниесі дамуының сызбанұ сқ асы.
| §5
|
|
| А.И.Опариннің теориясы, С.Миллердің тә жірибелері.
Протобиополимерлердің пайда болу теориясы.
|
|
|
| Кестелер, сызбанұ сқ алар, суреттер слайдтар
| §6
|
|
| Протобионттардың эволюциясы: ішкі ортаның қ алыптасуы,
органикалық табиғ и катализаторлардың жарық қ а шығ уы,
генетикалық кодтың пайда болуы.
|
|
|
| Кестелер, сызбанұ сқ алар, суреттер слайдтар
| §7
|
|
| Биологиялық эволюцияның бастапқ ы кезең дері: фотосинтездің
жү руі, эукариоттардың, жынысты кө беюдің жә не
кө пжасушалылық тың пайда болуы.
|
|
|
| Кестелер, сызбанұ сқ алар, суреттер слайдтар
| §8
|
|
| II бө лім. Эволюциялық ілім (23 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| IV тарау. Тірі табиғ аттың эволюциясы туралы кө зқ арастардың Дарвинге
дейінгі дамуы (3сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| Биология дамуының Дарвинге дейінгі кезең і. Ғ ылымда «Ә уелбастан
мақ сатқ а сә йкестілік» жә не тірі табиғ аттың ө згермейтіндігі туралы кө зқ арасы.
|
|
|
| Кө рсетілім: эволюциялық идеялардың
дамуына ү лес қ осқ ан ғ алымдардың портреттері мен ө мірбаяндары.
| §9
|
|
| Ө сімдіктер мен жануарларды жіктеп жү йелеу бойынша К.Линнейдің
жұ мыстары.
|
|
|
| Кестелер, сызбанұ сқ алар, суреттер слайдтар
| §10
|
|
| Ж.Кювье жә не Ж.де Сент-Илердің ең бектері. Ж.Б.Ламарктың эволюциялық теориясы. Алғ ашқ ыэволюционисттер.
|
|
|
| Кестелер, сызбанұ сқ алар, суреттер слайдтар
| §11
|
|
| V тарау. Дарвинизм (10 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| Ч.Дарвин ілімі қ алыптасуының алғ ышарттары: жаратылыстану
ғ ылымдары саласындағ ы жетістіктер, Ч.Дарвиннің экспедициялық
материалдары.
|
|
|
| Кө рсетілім. Ч.Дарвиннің «Бигль» кемесімен саяха-
ты кезіндегі жү рген жолдары жә не жинағ ан материалдары
| §12
|
|
| Ч.Дарвин ілімінің негізгі қ ағ идалары.
|
|
|
| Кестелер, сызбанұ сқ алар, суреттер слайдтар
| §13
|
|
| Тү р - эволюциялық бірлік. Тү рдің критерийлері.
|
|
| №1 зертханалық жұ мыс. Мә дени ө сімдіктердің іріктемелерін
пайдаланып қ олдан сұ рыптаудың нә тижесін, тү р критерийлері
| Кестелер, сызбанұ сқ алар, суреттер слайдтар
| §14
|
|
| Тұ қ ым қ уалайтын ө згергіштік- эволюция ү шін материал.
|
|
|
| Кестелер, сызбанұ сқ алар, суреттер слайдтар
| §15
|
|
| Ч.Дарвиннің қ олдан сұ рыптау туралы ілімі. Жануарлардың
қ олтұ қ ымдары мен ө сімдіктердің іріктемелері эволюциясының
факторлары.
|
|
|
| Кө рсетілім: тірі ө сімдіктер мен жануарлар,
кеппешө птер мен жинақ тамалар, жеке дара ө згергіштікпен бай-
ланысты ө сімдіктердің ә ртү рлі іріктемелері жә не жануарлардың
қ олтұ қ ымдары
| §16
|
|
| Ч.Дарвиннің табиғ и сұ рыпталу туралы ілімі.
|
|
|
| Кестелер, сызбанұ сқ алар, суреттер слайдтар
| §17
|
|
| Жалпығ а бірдей жеке дара ө згергіштік жә не ұ рпақ тар сан
мө лшерінің артық тылығ ы.
|
|
|
| Кестелер, сызбанұ сқ алар, суреттер слайдтар
| §18
|
|
| Тіршілік ү шін кү рес жә не табиғ и сұ рыпталу.
|
|
|
| Кестелер, сызбанұ сқ алар, суреттер слайдтар
| §19
|
|
| Организмдердің бейімділігі жә не оның салыстырмалы
сипаты
|
|
| №2 зертханалық жұ мыс. Организмдердің тіршілік ортасы.
| Кестелер, сызбанұ сқ алар, суреттер
| §20
|
|
| Жаң а тү рлердің тү зілуі..
|
|
|
| Кө рсетілім: географиялық тү ртү зілу процесін жә не организмдердің тіршілік ортасына бейімделуі мен тү ртү зілудің нә тижелерін бейнелейтін сызбанұ сқ алар.
| §21
|
|
| VI тарау. Микроэволюция (5 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| Мутациялардың эволюциялық рө лі. Популяциялардағ ы
генетикалық процестер. Микроэволюция. Тү ртү зілудің жолдары
жә не жылдамдығ ы; географиялық жә не экологиялық тү ртү зілу.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §22
|
|
| Харди-Вайнберг заң ы.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §23
|
|
| Табиғ и сұ рыпталудың формалары.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §24
|
|
| Организмдердің тіршілік ортасына бейімділігі табиғ и
сұ рыпталудың нә тижесі екендігі. Тү ртү зілу туралы қ азіргі
кө зқ арастар (С.С.Четвериков, И.И. Шмальгаузен).
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §25
|
|
| Модификациялардың эволюциялық рө лі; физиологиялық
бейімділіктер. Эволюцияның қ арқ ындылығ ы.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §26
|
|
| VII тарау. Эволюцияның негізгі заң дылық тары. Макроэвлюция (5 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| Эволюциялық процестің негізгі бағ ыттары. Биологиялық про-
гресс жә не биологиялық регресс (А.Н. Северцов).
|
|
|
| Кө рсетілім:
прогрессивті эволюция жолдары арақ атынасының сызбанұ сқ алары,
Қ ызыл кітапқ а енгізілген жә не мемлекеттік қ орғ ауғ а алынғ ан
ө сімдіктер мен жануарлардың ө кілдерін сипаттайтын материалдар.
| §27
|
|
| Макроэволюция, оның дә лелдемелері
|
|
|
| Кө рсетілім: гомологтық жә не аналогтық мү шелердің мысалдары, қ ұ рылысы, пайда болуы.
| §28
|
|
| Биологиялық прогрескежетудің жолдары.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §29
|
|
| Эволюцияның негізгі заң дылық тары: дивергенция, конвергенция,
параллелизм; организм топтары эволюциясының ережелері.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §30
|
|
| Эволюция нә тижелері: тірі табиғ ат қ ұ рылым дең гейінің кү рделенуі,
тү рлердің кө птү рлілігі, бейімділіктің салыстырмалы сипаты.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §31
|
|
| III бө лім. Жердегі органикалық дү ниенің дамуы (14 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| VIII тарау. Ө сімдіктер жә не жануарлар эволюциясының негізгі ерекшеліктері (10 сағ).
|
|
|
|
|
|
|
| Архей заманында Жерде тіршіліктің дамуы
|
|
|
| . Кө рсетілім:
З.Бурианның тү рлі замандар мен кезең дердегі флора мен фауна-
ны бейнелейтін қ олдан салғ ан суреттері, тірі табиғ ат дү ниелері
дамуының сызбанұ сқ асы; ө сімдіктер мен жануарлардың тасқ а
айналғ ан қ алдық тары, ө сімдіктердің ертедегі тау жыныстарында
қ алғ ан іздері мен таң балары.
| §32
|
|
| Протерозой заманындаЖердетіршіліктің дамуы. Жердегітіршіліктің алғ ашқ ыіздері. Қ азіргібарлық омыртқ асыздартиптерінің шығ уы. Алғ ашқ ыжелілілер. Су ө сімдіктерінің дамуы.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §33
|
|
| Палеозой заманында Жерде тіршіліктің дамуы. Ө сімдіктердің
эволюциясы: алғ ашқ ы тө менгі сатыдағ ы ө сімдіктердің,
қ ырық жапырақ тардың, тұ қ ымды қ ырық жапырақ тардың, ашық
тұ қ ымды ө сімдіктердің шығ уы.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §34
|
|
| Палеозой заманында Жерде тіршіліктің дамуы.
Жануарлардың эволюциясы. Омыртқ алылардың (балық тардың,
қ осмекенділердің, жорғ алаушылардың) шығ уы.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §35
|
|
| Мезозой заманында Жерде тіршіліктің дамуы. Жабық тұ қ ымды
ө сімдіктердің шығ уы жә не таралуы. Қ ұ стар мен сү тқ оректілердің
шығ уы.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §36
|
|
| Мезозой заманында Жерде тіршіліктің дамуы. Ертедегі ашық
тұ қ ымды ө сімдіктер мен жорғ алаушылардың жойылуы.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §37
|
|
| Кайнозой заманында Жерде тіршіліктің дамуы. Гү лді ө сімдіктердің
қ арқ ынды дамуы, бунақ денелілердің кө птү рлілігі (параллельді
эволюция).
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §38
|
|
| Ұ рық жолдасты сү қ оректілердің дамуы, аң дардың шығ уы.
Маймылдардың пайда болуы.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §39
|
|
| Адам тұ қ ымдасының алғ ашқ ы ө кілдерінің шығ уы. Тө рттік кезең:
сү тқ оректілердің эволюциясы. Маймылдардың дамуы.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §40
|
|
| Адам эволюциясының бағ ыттары. Адам мен адамтә різді
маймылдардың жалпы ататектері.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §41
|
|
| IX тарау. Адамның шығ у тегі (4 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| Адамның тірі табиғ аттағ ы орны. Homo sapiens тү рінің жануарлар
дү ниесіндегі тү рлі жү йелік топтарғ а жататынын айқ ындайтын
белгілері мен қ асиеттері. Адам эволюциясының кезең дері.
|
|
|
| Кө рсетілім: адамның жә не омыртқ алы жануарлардың
қ аң қ аларының модельдері.
| §42
|
|
| Биологиялық тү р ретінде адамның қ асиеттері. Homo sapiens- тү рінің популяциялық қ ұ рылымы. Адам нә сілдері; нә сілтү зілу; адамнә сілдерінің бірлігі.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §43
|
|
| Антропогенездің қ озғ аушы кү штері. Ф.Энгельс маймылдың адамғ а
айналуындағ ы ең бектің рө лі туралы. Адамның қ алыптасуында
сө здің, ақ ыл-ойдың жә не қ оғ амдық қ атынастардың рө лі.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §44
|
|
| Адам эволюциясының ә леуметтік жә не биологиялық бағ ыттары.
«Ә леуметтік дарвинизм» жә не нә сілшілдіктің кертартпалық мә ні.
Адамның ә леуметтік дамуындағ ы қ оғ амдық тіршіліктің жетекші рө лі.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §45
|
|
| IV бө лім. Организм жә не ортаның ө зара қ арым-қ атынастары. Экология
негіздері (20 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| X тарау. Биосфера туралы тү сінік (3 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| Биосфера-жердің тірі қ абығ ы. Биосфераның қ ұ рылымы: литосфе-
ра, гидросфера, атмосфера.
|
|
|
| Кө рсетілім: биосфераның қ ұ рылымын
жә не оның қ ұ рам бө ліктерін сипаттайтын сызбанұ сқ алар,
биосферадағ ы тірі организмдер ә ртү рлілігі мен тү рлік қ ұ рамының
кестелері.
| §46
|
|
| Биосфераның қ ұ рам бө ліктері: тірі зат, оның тү рлік қ ұ рамы, ә ртү рлілігі жә не биомассағ а қ осқ ан ү лесі, биосфераның биосірескен жә не сірескен заттары (В.И.Вернадский).
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §47
|
|
| Табиғ аттағ ы заттардың айналымы.
|
|
|
| Кө рсетілім: табиғ аттағ ы заттар
айналымы сызбанұ сқ асы.
| §48
|
|
| XI тарау. Бірлестіктердегі тіршілік (2 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| Тірі организмдер бірлестіктерінің қ алыптасу тарихы. Қ ұ рлық тардың
геологиялық тарихы; оқ шаулану, климаттық жағ дайлар.
|
|
|
| Кө рсетілім: қ ұ рлық тардың тарихын, қ ұ рлық тық биомассаның та-
ралуын бейнелейтін карталар.
| §49
|
|
| Биогеография. Қ ұ рлық тың жә не Дү ниежү зілік мұ хиттың негізгі биомассалары. Биогеографиялық аймақ тар.
|
|
|
|
| §50
|
|
| XII тарау. Организм жә не ортаның ө зара қ арым-қ атынастары (12 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| Экология, оның міндеттері, экологиялық факторлар.
|
|
|
| Кө рсетілім: «Биосфера» тақ ырыбы бойынша электрондық
оқ улық тардан ү зінділер оқ у жә не талқ ылау.
| §51
|
|
| Тірі организмдердің табиғ и бірлестіктері. Биогеоценоздар.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §52
|
|
| Биогеоценоздардың қ ұ рамдас бө ліктері: продуценттер, консумент-
тер редуценттер.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §53
|
|
| Биоценоздар, олардың тү рлік ә ртү рлілігі, популяциялар тығ ыздығ ы,
биомассасы.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §54
|
|
| Ортаның абиотикалық факторы. Температураның, жарық тың,
ылғ алдылық тың жә не басқ а факторлардың бірлестіктер
тіршілігіндегі рө лі.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §55
|
|
| Орта факторларының ә сер ету қ арқ ындылығ ы, шектеуші фактор.
Орта факторларының ө зара ә сері, тө зімділік шегі.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §56
|
|
| Ортаның биотикалық факторлары. Қ оректік тізбектер жә не
жү йелер. Экологиялық пирамидалар: сандық, биомассалық,
энергиялық.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §57
|
|
| Биогеоценоздардың ауысуы. Биогеоценоздардың ауысу себептері,
жаң а бірлестіктердің қ алыптасуы.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §58
|
|
| Антропогендік факторлар, олардың биоценоздарғ а ә сері (адамның
табиғ аттағ ы рө лі). Табиғ ат ресурстарын тиімді пайдалану, табиғ атты
ластанудан қ орғ ау, табиғ ат эталондары мен ескерткіштерін сақ тау.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §59
|
|
| Ғ аламшар тұ рғ ындарын табиғ ат ресурстарымен қ амтамасыз ету,
табиғ и кешендер тү зудің шаралары, экологиялық білім, тә рбие,
мә дениет.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §60
|
|
| Жер ғ аламшарының экологиялық апаттары.
|
|
|
| Кө рсетілім: жер ғ аламшарының экологиялық апатты аймақ тары.
| §61
|
|
| Қ азақ стан Республикасының экологиялық апатты аймақ тары.
|
|
|
| Кө рсетілім: Қ азақ стан Республикасының экологиялық апатты
аймақ тары.
| §62
|
|
| XIII тарау. Организмдер арасындағ ы қ арым-қ атынастар (3 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| Организмдерарасындағ ық арым-қ атынастың формалары. Жағ ымдық атынастар: симбиоз, кооперация, мутуализм, комменсализм.
|
|
|
| Кө рсетілім: тірі табиғ аттың тү рлі дү ниелері ө кілдерінің симбиоздық (селбесу) тіршілігінің мысалдары
| §63
|
|
| Антибиотикалық қ атынастар: жыртқ ыштық, паразитизм, бә секе.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
| §64
|
|
| Бейтарап қ атынастар-нейтрализм.
|
|
|
| Суреттер, слайдтар, сызбалар, кестелер
|
|
|
| V бө лім. Бионика (2 сағ ат).
|
|
|
|
|
|
|
| Ө сімдіктер мен жануарлардың қ ұ рылымдық принциптерін
адамның щаруашылық ә рекетінде пайдалану.
|
|
|
| Кө рсетілім: тірі ор-
ганизмдер қ ұ рылымына ұ қ сас ө неркә сіптік аналогтардан мысал-
дар жә не оқ улық тан осы тақ ырыпқ а сай сурет, кестелерді қ арау.
| §65
|
|
| Табиғ аттағ ы тірі тіршілік иелерінің формалары жә не олардың ө неркә сіптік аналогтары (қ ұ рылыстық ғ имараттар, машиналар, механизмдер, қ ондырғ ылар).
|
|
|
| Кө рсетілім: тіріорганизмдер.
| §66
|