Индустриялық-инновациялық саясат

Бү гiнгi таң да тең дестiрмелi жә не тұ рлаулы даму ү лгiсiн тү зген кезде бiз экономиканы шикiзаттық бағ дарынан ө ң деушiлiк бағ дарғ а қ арай диверсификациялау жолдарын айқ ындап алуымыз керек.
Қ азақ станның кенен байлығ ы - минералдық шикiзаттың қ айтып қ алпына келмейтiн жадығ ат екенi, ә рi кен орындарының уақ ыт ө те келе сарқ ылатыны белгiлi. Мұ ның ө зi болашақ та ә уелi экономикалық, содан кейiн саяси тә уелсiздiгiмiзден айырылып қ алуымызғ а ә келiп соғ уы мү мкiн.
Сондық тан, менiң тапсырмам бойынша Ү кiмет 2015 жылғ а дейiнгi Индустриялық -инновациялық даму бағ дарламасын ә зiрледi.
Басты мiндет - 2000 жылмен салыстырғ анда IЖӨ -нi 2015 жылғ а қ арай 3, 5 есе ұ лғ айту.
Бағ дарламаның негiзгi мақ саты - кә сiпкерлiк ахуал, бә секелестiк орта қ алыптастыру, жеке меншiк секторды қ осылғ ан қ ұ ны жоғ ары ө ндiрiстер қ ұ руғ а ынталандыратын қ оғ амдық институттар жү йесiн қ ұ ру.
Бұ л ретте қ ара жә не тү стi металлургияда, шикiзат ө ң деу, соның iшiнде ауыл шаруашылығ ы шикiзатын ө ң деу саласында, осындай ө ндiрiстер қ ұ ру жө нiнен елеулi ә леует бap.
Мұ ндай ө ндiрiстердi ұ йымдастырудың осы заманғ ы тә сiлдерi мемлекет тарапынан кө термелеудi, жоғ ары технологиялы орталық тар қ ұ руды талап етедi.
Технопарктер жасақ тау арқ ылы қ олдағ ы ғ ылыми базаны: Алматы тү бiндегi Алатау кентiндегi ақ параттық технологиялар орталығ ын, Степногордағ ы биотехнологиялық орталық ты, Курчатовтағ ы ядролық технологиялар орталығ ын бiлгiрлiкпен пайдалана бiлген жө н.
Бағ дарламаны iске асыру барысында мә шине жасауғ а, ә сiресе мұ най-газ саласына, сондай-ақ кө лiктi дамытуғ а баса назар аудару қ ажет.
Бағ дарламағ а мемлекеттiк қ олдау кө рсету жең iлдiкпен кредиттер бө лудi, экспортты сақ тандыруды, қ ұ рылтайшы капиталғ а, коммерциялық ақ парат таратуғ а ү лестiк қ атысуды кө здейдi.
Бiз инвестициялық сипаттағ ы тiкелей мемлекеттiк шығ асылардың жылына орта есеппен 38 миллиард тең ге (250 млн. доллар) болатынын жоспарлап отырмыз. Бұ л қ аражаттың едә уiр бө легi ө ндiрiстiк жә не ғ ылыми инфрақ ұ рылымды жасақ тау мен жаң артуғ а жұ мсалатын болады.
Бұ л орайда ғ ылыми жә не инновациялық ү рдiске деген кө зқ арасымыздың ө зiн ө згертуiмiз керек.
Ғ ылымды реформалау қ ұ рылымдық ө згерiстердi ғ ана емес, оны қ аржыландыру кө лемiн де қ амтуғ а тиiс. Яғ ни ғ ылыми жә не қ олданбалы зерттеулердi мемлекеттiк қ аржыландыру кө лемi ұ лғ айтылуы қ ажет.
Алғ а қ ойылғ ан мiндеттер сыртқ ы сауда саясатының қ ағ идаттарын қ айта қ арауды талап етедi. Елiмiздiң ө ң iрлiк интеграциямен, ә лемдiк қ алыптарғ а кө шумен, тауарлар ө ндiрiсiн жә не қ ызмет кө рсетудi экспортқ а бағ дарлаумен ұ штастыру арқ ылы сауданы ырық тандыру бағ ытын ұ стануғ а тиiс eкенi қ азiрдiң ө зiнде айқ ын болып отыр.
Индустриялық -инновациялық даму бағ дарламасын iске асыру мақ сатында даму институттарының жү йесi қ ұ рылады ә рi капиталданатын болады.
Соның iшiнде, қ азiрдiң ө зiнде жинақ таушы, сондай-ақ тұ рақ тандырушы уә зипалар атқ арып жатқ ан Ұ лттық қ op бap.
Таяу уақ ытта Қ азақ станның инвестициялық қ оры қ ұ рылатын болады. Ол капиталына ү лестiк қ атысу арқ ылы қ осылғ ан қ ұ ны жоғ ары тауарлар ө ндiретiн қ азақ стандық компаниялардың қ ұ рылуына жә рдемдесуге тиiс.
Ғ ылыми-техникалық жә не кә сiпкерлiк салалардың тұ рақ ты ө зара iс-қ имылын қ амтамасыз ету мақ сатында Инновациялық қ ор қ ұ рылып, оғ ан инновациялар мен венчурлық кә сiпкерлiктi дамыту мен енгiзу жө нiнде неғ ұ рлым кең ө кiлеттiктер жү ктеледi.
Қ азақ стан даму банкi қ азiрдiң ө зiнде экономиканың шикiзаттық eмec секторында жұ мыс iстейтiн отандық кә сiпорындарғ а кредит бө лу жө нiндегi қ ызметтi қ олғ а алып, 23 миллиард тең геге (150 млн. доллар) жуық кредиттер бердi. Оның мiндетi - ө ң деушi ө неркә сiп пен ө ндiрiстiк инфрақ ұ рылымды дамытуғ а жә рдемдесу.
Yкiметтiң сонымен бiрге халық аралық саудағ а қ атысты саяси тә уекелдi сақ тандырумен шұ ғ ылдануғ а тиiс Экспортты сақ тандыру жө нiндегi корпорация қ ұ руы қ ажет.
Даму жө нiндегi мемлекеттiк институттардың нарық ты алмастырмайтынын немесе ығ ыстырмайтынын, қ айта бә секеге қ абiлеттi экономиканың қ озғ аушы кү шiне айналып, серiктестiк қ ағ идаттары негiзiнде жеке кә сiпорындарды инновациялық ү дерiске тартатынын атап кө рсету керек.