Главная страница Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Пептизациялау әдісі.
|
|
Кірнелерді коагуляциялау кезінде пайда болғ ан тұ нбалардың коллоидтық кү йге кө шіп, дисперстік фаза бө лшектерін тү зуін пептизация деп атайды. Қ арапайым жағ дайда пептизация тұ нбаларды бірнеше рет жуумен жү зеге асуы мү мкін. Бұ л кезде тұ нбалардағ ы коагуляцияны болдырғ ан иондар еріткішпен бірге кетеді. Пептизация пептизаторлар деп аталатын арнайы заттардың ә серінен де болуы мү мкін. Оларғ а БАЗ-дар, ү лкен молекулалық қ осылыстар, электролиттер, ә сіресе кө пвалентті иондары бар электролиттер жатады. Пептизаторлар дисперстік фаза бө лшектерінің бетінде адсорбцияланып, оларды қ оршайды. Соның нә тижесінде қ ос электрлік (Қ ЭҚ) немесе сольваттық (су болса гидраттық) қ абаттар тү зеді де, бө лшектер арасындағ ы тартылу кү шін жояды. Дисперстік фазаның дербес бө лшектері дисперсиялық ортаның барлық кө лемі бойынша таралып, нә тижесә нде коллоидтық жү йе тү зеді. Пептизацияның 2 тү рі – тікелей жә не тікелей емес пептизация – болады. Енді соларды қ арастырайық.
Тікелей пептизация.
Тікелей пептизация м ысалы ретінде Fe(OH)3, немесе FeO(OH) кірнесін алып қ арастырайық. Онда тұ нбада FeO(OH) болады. Оғ ан пептизатор ретінде FeCl3-ті қ арастырайық.Бұ л кезде пептизатор былайша диссосацияланады.
FeCl3= Fe+3+ 3Cl-
Тү зілген Fe+3 ионы бө лшектер бетінде адсорбцияланып, (Панет-Фаянс ережесіне сә йкес) бө лшектерді зарядтап, жү йені жү згін кү йіне кө шіреді. Осылайша FeO(OH)- тан коллоидтық жү йе тү зіледі.
Тікелей емес пептизация.
Тағ ы да ж оғ арыдағ ы кірнені FeO(OH) қ арастырайық. Оғ ан HCl қ оссақ ол тұ нбаны жү згін кү йге кө шіре алмайды. Алайда кірне бө лшектерімен ә рекеттесетіндіктен мынадай реакция жү реді.
FeO(OH)+ HCl=FeOCl+H2O
Аралық ө німнің (FeOCl) диссосациясы былай жү реді:
FeOCl= FeO++ Cl-
Тү зілген FeO+ дисперстік фаза бө лшектеріне адсорбцияланып, зарядтап, оларды коллоидтық кү йге ауыстырады.
Пептизацияның заң дылық тарын екі модельдік жү йе ү шін қ арастырайық. Біріншісінде тұ нбаның мө лшері тұ рақ ты болғ анда, пептизатордың концентрациясын ө згертіп, екіншісінен пептизатор мө лшері тұ рақ ты болғ анда тұ нбаның мө лшерін ө згертейік. Дисперстік фазаның t уақ ытында жү згіндік кү йіненен тұ нбағ а тү скен массасын пептизацияланғ ан зат мө лшері деп (у) аталады. 17-ші суретте берілгендерді былай тү сіндіруге болады. Алдымен тұ нба бө лшектеріне пептизатор адсорбцияланады, бірақ
[пептизатор] [тұ ң ба]
17-ші сурет. 18-ші сурет. Пептизацияланғ ан зат