![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Орытынды. 3 Төменгі деңгейлі бағдарламалау тілдеріСтр 1 из 4Следующая ⇒
Процедуралар Функциялар 3 Тө менгі дең гейлі бағ дарламалау тілдері 4 Жоғ ары дең гейлі бағ дарламалау тілдері Фортран Кобол Алгол Бейсик 4.5 Си++ Ява 5 Жү йелік бағ дарламалау 6 Объектіге бағ ытталғ ан бағ дарламалау Visual Basic 6.2 Си++ орытынды Қ ауіпсіздік техникасы мен ө рт қ ауіпсіздігінің нұ сқ аулығ ы Техникалық қ ұ ралдармен жабдық талғ андық тан жә не токпен жұ мыс жасайтын қ ұ ралдарды пайдаланатындық ттан кабинет – арнаулы кабинет болып саналады. Сондық тан, оқ ушылардың ө мірін, денсаулық тарын сақ тау мақ сатында, мектептің дү ние-мү ліктерін бү лдірмей қ олдану мақ сатында арнайы ережелер қ арастырылғ ан. Бұ л ережелермен оқ ушы жыл басында міндетті тү рде тансуы керек. Оқ ушылармен осы ережелермен танысып, бұ лжытпай орындауғ а міндетті. Мұ ғ алім ережелерді таныстыру керек жә не олардың орындалуын қ адағ алау қ ажет. Компьютердің адамғ а тигізетін ә серлерін тү сіндіру керек. Егер оқ ушылар зақ ымданғ ан жағ дайда алғ ашқ ы кө мек кө рсетілуі керек. Қ ауіпсіздік техникасы ережелері. Қ ауіпсіздік техникасы ережелерін мына пункттерге бө луге болады: 1. Жалпы; 2. ДК - де жұ мыс істеу алдындағ ы; 3. Жұ мыс кезіндегі; 4. Апатты жағ дайдағ ы; 5. Жұ мыс аяқ талғ андағ ы: Қ ауіпсіздікке қ ойылатын жалпы талаптарғ а мыналар жатады: 1. Сымдарды, жалғ аушы ашаларды, розеткаларды, штекерлерді қ озғ ауғ а; жабдық ты мұ ғ алімнің рұ қ сатынсыз жылжытуғ а тыйым салынады. 2. Мұ ғ алімнің рұ қ сатынсыз компьютерлік сыныпқ а кіруге жә не одан шығ уғ а болмайды. 3. Мұ ғ алімнің рұ қ сатынсыз сынып ішінде жү руге болмайды. 4. ДК-де ылғ алды қ олмен жә не дымқ ыл киіммен жұ мыс істеуге болмайды. 5. Қ орабы немесе сымдары зақ ымданғ ан ДК-де жұ мыс істеуге тыйым салынады. 6. ДК-мен қ атар ү стел ү стіне портфель, сө мке, кітап қ оюғ а тыйым салынады. Ү стел ү стінде тек қ алам мен дә птер ғ ана жатуы тиіс. 7. Пернетақ та ү стіне ештең е қ оюғ а болмайды. 8. Компьютерлік сыныпта жү гіруге, ойнауғ а, жұ мыс істеп отырғ ан оқ ушылардың кө ң ілін алаң датуғ а, басқ а жұ мыспен айналысуғ а болмайды. ДК-де жұ мыс істеу алдындағ ы қ ауіпсіздік талаптары: 1. Қ оректендіру кө зіне қ осылғ ан ДК-ді мұ қ ият қ арап, оң ашалануының жә не компьютер корпусы мен сымдарының ақ ауы жоқ екеніне кө з жеткізу керек. 2. Сымдары жұ мыс кезінде байқ аусыззда ілініп кететіндей болып салбырап тұ рмағ анына кө ң іл аудару керек. 3. Жұ мыс орнын тексеру жә не пайдалануды есепке алу журналына белгі қ ою керектігін ескеру керек. ДК жұ мысы кезіндегі қ ауіпсіздік талаптары: 1. ЭЕМ жұ мысы кезінде кө здің экраннан оң тайлы арақ ашық тығ ын (60-70 см) сақ тау қ ажет. Жұ мыс істеуге ың ғ айлы, тиімді қ ашық тық – 50 см. 2. Сыныпқ а сырттан кірген мұ ғ алімдер мен ү лкен кісілерге оқ ушылардың тұ руының қ ажеті жоқ. 3. Кө здің талуы немесе шаршауы жағ дайында оқ ушылар орнынан тұ рмай-ақ кө здің талуын немесе шаршауын басатын бірнеше жаттығ у орындауына болады. 4. Оқ ушылар электр тогымен зақ ымдану кезінде алғ ашқ ы медициналық кө мек кө рсету тә сілдерін, ө ртсө ндіргішпен жұ мыс істеу тә сілдерін жә не ө рт сө ндіру тә сілдерін білуі тиіс. 5. Оқ ушылар кө здің талуы жә не шаршауын болдырмайтын жаттығ уларды білулері керек. Апат (тө тенше) жағ дайындағ ы қ ауіпсіздік талаптары: 1. ДК жұ мысы кезінде ақ ау байқ алса, кү йген иіс немесе бө где дыбыс пайда болса, компьютер жұ мысын бірден тоқ татып, аппаратураны ток кө зінен ажыратып, мұ ғ алімге немесе кабинет мең герушісіне хабарлау керек. 2. Қ ажет болғ анда ө рт сө ндіруге кө мектесу керек. 3. Қ ажет болғ анда, электр тогынан зақ ымданғ андарғ а дә рігерлік алғ ашқ ы кө мек кө рсету керек. 4. Компьютерлік сыныпта ө рт болғ ан жағ дайда, оны су шашып сө ндіруге болмайтынын білуі тиіс. Қ ұ мды немесе кө бікті ө ртсө ндіргішті пайдалануғ а болады. 5. Егер зақ ымданғ ан кісі электр тогының ә серінде болса, онда оны жалаң аш қ олмен қ озғ ауғ а болмайтынын білуі тиіс. Электр тогын ө ткізбейтін материал пайдаланып, зақ ымданғ ан адамды босатып алу керек. ДК жұ мысын аяқ тағ андағ ы қ ауіпсіздік талаптары: 1. Мұ ғ алімнің айтуы бойынша аппаратураны ток кө зінен ажырату керек. 2. Жұ мыс орнын ретке келтіру керек. Жұ мыс орнын пайдалануды есепке алу журналында белгі жасау керек.
Дербес компьютерлердің шығ у тарихы
Адамзат баласы дамудың барлық тарихи кезең дерінде есептеу жұ мыстарын жү ргізіп отыруғ а ә рқ ашан мұ қ таж болды. Алғ ашқ ы кезең дерде оғ ан, аяқ -қ ол саусақ тары секілді қ арапайым қ ұ ралдар жеткілікті болды. Ғ ылым мен техника дамуына байланысты есептеу жұ мыстарының қ ажеттілігі артып, оны жең ілдету ү шін арнайы қ ұ ралдар –абак, есепшот, арифмометр арнаулы математикалық кестелер шығ арыла бастады. Бірақ ү стіміздегі ғ асырдың 40 жылдарында, ядролық физиканың даму ерекшеліктеріне байланысты, қ олмен есептеу істері кө птеген материалдық ресурстарды жә не адамның тікелей араласуын талап ете бастады. Мысалы. «Манхеттен жобасын» (АҚ Ш-тағ ы атом бомбасн жасау) іске асыру кезінде есептеу жұ мыстарына 600 адам қ атысты, олардың бірсыпырасы тікелей есептеумен айналысып, қ алғ андары сол жұ мыстың дұ рыстығ ын тексеріп отырды. Компьютерлік жү йелер ІВМ фирмасының анық тамасы бойынша компьютерлік (есептеу) жү йелер тө рт негізгі қ ұ рамнан тұ рады: Компьютерлік жү йелерді пайдалану Жұ мыс ө німділігі. Басқ а қ ұ ралдар мен машиналарды қ олданғ андағ ы сияқ ты, компьютерді пайдаланудың ең алғ ашқ ы себебі жұ мыс ө німділігін арттыру болып саналады. Аппараттық жабдық тар Біз ү лкен ЭЕМ-ді немесе дербес компьютерді алсақ та, олар бір-біріне ұ қ сас принципте жұ мыс істейтін мынадай қ ұ рамнан тұ рады: Операциялық жү йе – компьютер іске қ осылғ ан кезде бірден жұ мыс жасайтын программа. Операциялық жү йе қ олданушымен сұ хбат ұ йымдастырады, компьютермен жә не оның ресурстарымен (оперативті жад, дискіде орынды, т.б.) басқ ару жұ мыстарын, орындауғ а басқ а қ олданбалы программаларды іске қ осу жұ мыстарын орындайды. Операциялық жү йе қ олданушымен, қ олданбалы программалармен жә не компьютер қ ұ рылғ ыларымен байланыс тү рін (интерфейс) орнатуды қ амтамасыз етеді. Ол адамғ а программаларды іске қ осуғ а, барлық мү мкін деректерді оларғ а беруге жә не олардан алуғ а, программаның жұ мысын басқ аруғ а, компьютердің параметрлерін жә не оғ ан қ осылғ ан қ ұ рылғ ыларды ө згертуге, ресурстарды қ айта бө луге мү мкіндік береді. ОЖ-ның екі негізгі қ ызметін атап айту керек, олар: 1. Барлық қ олданбалы жә не жү йелік программалардың жұ мысын, оларды бір-бірімен жә не аппаратық жабдық тармен байланыстыра отырып, қ амтамасыз ету; 2. Ә рбір адамғ а ЭЕМ-ді жалпы басқ ару мү мкіншілігін беру; Компьютерді басқ ару ОЖ-нің командалық тілі арқ ылы жү ргізіледі, ол дискіні басқ ару, мә ліметтерді кө шіру, файлдарды баспағ а шығ ару, кез-келген программаны іске қ осу, қ ажетті жұ мыс режимін орнату сияқ ты ә р тү рлі ә рекеттерден тұ рады. ОЖ-ның жіктелуі Дербес компьютерлер ү шін операциялық жү йе бірнеше параметрлер бойынша ө згешеленеді. ОЖ: Бір қ олданушы жә не кө п қ олданушылы (жү йемен бір мезгілде жұ мыс жасайтын қ олданушылар саны); Бір есепті жә не кө п есепті (ОЖ кө мегімен кез-келген мезгілде шешіліп шығ арыла алатын есептер саны); ОЖ-мен қ олданушының байланысының базалық тү рі (командалар тү рінде диалог, меню тілінде диалог, графикалық кө ріністер тү рінде диалог орнату); Адрестік шинаның разрядтарының саны (16, 32 немесе 64); Ең аз қ ажетті ресурстар, яғ ни оперативті жә не дискілі жадтардың ең аз кө лемдері, микропроцессорлар класы қ ажет. Кө п есепті операциялық жү йе бір мезгілде бірнеше програмаларды іске қ осуғ а мү мкіндік береді. Бұ л программалар бір-біріне кедергі келтірмей параллель жұ мыс істейтін болады. Мысалы, бір программа ә уен тың дай отырып дайын қ ұ жатты баспағ а шығ арады, ал екіншісі жаң а қ ұ жатты форматтайды. Адрестік шинаның разрядтылығ ы жад кө лемін анық тайды. Дербес компьютерлер ү шін 32 разрядтық ОЖ-ні қ олданудың ү лкен мә ні бар: – компьютер іске қ осылғ ан кезде бірден жұ мыс жасайтын программа. Операциялық жү йе қ олданушымен сұ хбат ұ йымдастырады, компьютермен жә не оның ресурстарымен (оперативті жад, дискіде орынды, т.б.) басқ ару жұ мыстарын, орындауғ а басқ а қ олданбалы программаларды іске қ осу жұ мыстарын орындайды. Операциялық жү йе қ олданушымен, қ олданбалы программалармен жә не компьютер қ ұ рылғ ыларымен байланыс тү рін (интерфейс) орнатуды қ амтамасыз етеді. Ол адамғ а программаларды іске қ осуғ а, барлық мү мкін деректерді оларғ а беруге жә не олардан алуғ а, программаның жұ мысын басқ аруғ а, компьютердің параметрлерін жә не оғ ан қ осылғ ан қ ұ рылғ ыларды ө згертуге, ресурстарды қ айта бө луге мү мкіндік береді. ОЖ-ның екі негізгі қ ызметін атап айту керек, олар: 1. Барлық қ олданбалы жә не жү йелік программалардың жұ мысын, оларды бір-бірімен жә не аппаратық жабдық тармен байланыстыра отырып, қ амтамасыз ету; 2. Ә рбір адамғ а ЭЕМ-ді жалпы басқ ару мү мкіншілігін беру; Компьютерді басқ ару ОЖ-нің командалық тілі арқ ылы жү ргізіледі, ол дискіні басқ ару, мә ліметтерді кө шіру, файлдарды баспағ а шығ ару, кез-келген программаны іске қ осу, қ ажетті жұ мыс режимін орнату сияқ ты ә р тү рлі ә рекеттерден тұ рады. ОЖ-ның жіктелуі Дербес компьютерлер ү шін операциялық жү йе бірнеше параметрлер бойынша ө згешеленеді. ОЖ: Бір қ олданушы жә не кө п қ олданушылы (жү йемен бір мезгілде жұ мыс жасайтын қ олданушылар саны); Бір есепті жә не кө п есепті (ОЖ кө мегімен кез-келген мезгілде шешіліп шығ арыла алатын есептер саны); ОЖ-мен қ олданушының байланысының базалық тү рі (командалар тү рінде диалог, меню тілінде диалог, графикалық кө ріністер тү рінде диалог орнату); Адрестік шинаның разрядтарының саны (16, 32 немесе 64); Ең аз қ ажетті ресурстар, яғ ни оперативті жә не дискілі жадтардың ең аз кө лемдері, микропроцессорлар класы қ ажет. Кө п есепті операциялық жү йе бір мезгілде бірнеше програмаларды іске қ осуғ а мү мкіндік береді. Бұ л программалар бір-біріне кедергі келтірмей параллель жұ мыс істейтін болады. Мысалы, бір программа ә уен тың дай отырып дайын қ ұ жатты баспағ а шығ арады, ал екіншісі жаң а қ ұ жатты форматтайды. Адрестік шинаның разрядтылығ ы жад кө лемін анық тайды. Дербес компьютерлер ү шін 32 разрядтық ОЖ-ні қ олданудың ү лкен мә ні бар.
Ішкі бағ дарлама - кө лемі жағ ынан орташа болып келетін бағ дарламаларды (бірнеше мың жолды код) қ ұ растырғ анда қ ұ рылымды бағ дарламалауқ олданылады. Бағ дарламаның қ ұ рылымы шығ арылып жатқ ан есептің қ ұ рылымын кө рсету керек, сонда бағ дарлама мә тінінен есепті шығ ару алгоритмі тү сінікті болады. Ол ү шін қ арапайым операторлар жеткіліксіз, алгоритмнің нақ ты қ ұ рылымын дә лірек кө рсететін қ ұ ралдар қ ажет. Сондық тан бағ дарламалауғ а жаң а ұ ғ ым – ішкі бағ дарламалар енгізілді. Қ андай да бір алгоритм бойынша жұ мыс жасайтын жә не ө зіне негізгі бағ дарламаның кез келген бө лігінен қ атысуғ а болатын бағ дарламаның жекелеме бө лігін ішкі бағ дарлама деп атайды. Ішкі бағ дарламалар негізгі бағ дарламының ішіндегі кіретін жә не шығ атын орындары бар тұ йық талғ ан бө лігі болып табылады. Негізгі бағ дарлама мен ішкі бағ дарламадағ ы айнымалылар бір-біріне бағ ынышты емес. Ішкі бағ дарламаның екі тү рі болады – процедуралар жә не функциялар. Олардың айырмашылығ ы: процедура белгілі бір операторлар тобын орындаса, функция осығ ан қ оса қ андай да бір нә тижені есептеп, оны негізгі бағ дарламағ а қ айта жібереді. Бұ л нә тиженің ө зіне тә н типі болады. Си++ бағ дарламалау тілінде «процедура» деген ұ ғ ым жоқ, онда тек қ ана функция қ олданылады. Егер функция ешбір нә тиже есептемесе, онда ол «ешқ андай» (void) типін қ айтарады. Кез келген бағ дарламада бірнеше процедура немесе функция қ олданылуы мү мкін. Процедура мен функция сипаттау бө лігінде айнымалылар бө лігінен кейін жарияланады. Бағ дарламаның орындалуы негізгі бағ дарламаның операторларынан басталады. Қ ажет жағ дайда ішкі бағ дарлама шақ ырылып, оның операторлары орындалады. Содан соң басқ ару қ айтадан негізгі бағ дарламағ а беріліп, бағ дарламаның орындалуы жалғ асады. Ішкі бағ дарлама негізгі бағ дарлама сияқ ты қ ұ рылады, яғ ни бағ дарлама атауынан, операторлар бө лігінен жә не аяқ талуынан қ ұ рылады. Параметрдің екі тү рі болады: · формальды · шын мә ніндегі параметрлер. Шын мә ніндегі параметр деп процедураны шақ ырар кездегі негізгі бағ дарламадағ ы параметрлерді айтамыз. Ал формальды параметрлер ішкі бағ дарламаның атауынан кейін кө рсетіледі. Формальды параметрлер тізімінде айнымалылар аталып, олардың типтері кө рсетіледі. Формальды параметрлерді екіге бө луге болады: 1. параметр-аргументтер, яғ ни процедура ү шін кіретін мә ліметтер; 2. параметр-нә тижелер, осы параметр-нә тижелер арқ ылы процедураның жұ мысының нә тижесін негізгі бағ дарламағ а қ айтарады. Параметр - нә тижелер тізімдерінің алдында var сө зі жазылады.
|