IV бөлім. ХимиялыҚ кинетика жӘне катализ

4.1. Формальді кинетиканың негізгі тү сініктері. Реакцияның жыл-дамдығ ы, реттк, молекулярлық реакция жылдамдығ ының кон-центрацияғ а тә уелділгі. Формальді кинетиканың негізгі постулаты. Жылдамдық кон-стантасы. Ә р турлі касиеті бойынша химиялық реакция-лардың кинетикалық жіктелуі. Ноль, бірінші, екінші жә не ү шін-ші ретті реакциялар. Ә р ретті реакциялар ү шін концент-рацияның процестің ұ зақ тығ ына байланыстығ ын сипаттайтын кинетикалық тең деулерді шы-ғ ару жә не талдау. Жартылай айналу уақ ыты. Реакцияның ретін жә не жылдамдық, констан-тасын анық тау ә дістері. Кү рделі реакциялар. Қ айтымды, қ атарлы жә не кезекті реакциялардың кинетикалық тең деуі жә не ерекшелігі. Кү рделі реакция-лардың ө туінің кезең дері жә не лимитикалық кезені. Химиялық реакцияның жылдамдығ ының температурағ а тә уелділігі. Аррениус тең деуі. Активтең діру энергиясы. Экспонент алдын-дағ ы кө бейткіш жә не реакция жылдамдығ ының константасы-ның температуралық коэффициенті. Активтендіру энергиясын анық тау ә дістері

4.2. Химиялық кинетиканың теориясы. Активті қ ақ тығ ысу теориясы. Активті қ ақ тығ ысу теориясының кө мегімен реакция жылдамдығ ының концентра-цияғ а жә не температурағ а, тә уелдігін ө рнектейтін тең деуді шығ ару. Активтендіру энергия-сын жә не экспонент алдындағ ы кө бейткішті тү сіндіру. Стерика-лық фактор. Ө тпелі кү йдің тео-риясы. Активтендірілген комплекс. Реакция жылдамды-ғ ының концентрацияғ а жә не температурағ а тә уелділігін сипаттайтың тең дікті шығ ару. Ө тпелі кү й теориясына байла-нысты активтендіру энергия-сының жә не экспонент алдын-дағ ы кө бейткіштің физикалық мағ ынасы. Активтендіру энтропиясы жә не бимолекуляр-лы жә не мономолекулярлы реакциялар ү шін оның стерика-лық фактормен байланысы. Газды фазадағ ы реакцияның кинетикасының тә жірибелі мә ндерін активті қ ақ тығ ысу теориясымен жә не ө тпелі кү й теориясымен салыстыру. Тә жі-рибелі мә ндерден активтендіру энергиясын, активтендіру энтро-пиясын жә не экспонент алдын-дағ ы кө бейткішті есептеу.

4.3. Фотохимиялық жә не тізбекті реакциялардың кинетикасы. Фотохимиялық реакциялардың кинетикалық ерекшелігі. Фотохимиялық Негізгі заң дар. Квантты шығ ын. Фотохимиялық реакциялардың кинетикалық тең деуі. Тізбекті реакциялар. Тармақ талғ ан жә не тармақ тал-мағ ан тізбекті реакциялар. Тіз-бектің пайда болу, даму жә не ү зілу механизмі. Тізбекті реакциялардағ ы радикалдардың жә не тербелісті қ озулы кү йдегі молекулалардың рө лі. Реакция жылдамдығ ының уақ ыт ұ зақ -тығ ына тә уелділігі. Тізбекті ре-акциялардың кинетикалық тең деуі (тармақ талғ ан емес жә не тармақ талғ ан). Жалындаудың жылулы жә не тізбектік меха-низмі. Тізбекті реакцияның жылдамдығ ына концентрация-ның (қ ысымның) жә не темпера-тураның ә сері.

4.4. Гетерогенді процестердің кинетикасы. Гетерогенді хи-миялық реакциялардың кине-тикалық ерекшелігі жә не жік-телуі. Гетерогенді реакциялар-дағ ы диффузияның рө лі. иктің I заң ы жә не оны қ орытындылау. Диффузиялық коэффициент жә не оның температурағ а, заттың табиғ атына, агрегаттық кү йіне тә уелділігі Смолуховский-Энштейин-Стокс формуласы. Фиктің II заң ы.

4.5. Катализ ілімінің негізі. Каталитикалық реакциялардың жіктелуі. Оң жә не тepic катализ. Химиялық, тепе-тең дік жә не катализ. Каталитикалық реакциялардың жалпы кинетикалық ерекшелігі. Катализаторлардың активтігі жә не селективтігі. Реакция peті, активтендіру энергиясы. Реакция жылдамдығ ының концентрацияғ а тә уелділігі. Гомогенді катализ. Гомогенді-қ аталитикалық реакцияның жіктелуі. Гетерогенді катализ. Гетерогенді-каталитикалық реакцияның жіктелуі. Гетерогенді каталитикалық реакциялардың кезең дері гетерогенді катализдегі адсорбцияның ролі. Физикалық адсорбция жә не хемосорбция. Стационалды жү йелер ү шін кинетикалық тең деуді шығ ару. Ағ ымдағ ы, қ айнау қ абатындағ ы каталитикалық реакциялар.

Каталитикалық реакцияның жылдамдығ ының температурағ а
тә уелділігі. Процестің диф-фузиялық жә не кинетикалық лимитарлық кезең і. Катализа-торлардың байытылуы жә не ұ лануы. Гетерогенді каталити-калық реакцияның механизмі. Гетерогенді катализдің негізгі теориясы жә не активті бө лшеқ -тердің аішіндерінің кө рінісі. А.Абаландиннің мультиплетті
теориясы, катализдегі геомет-риялық жә не энергетикалық сә йкестігінің принципі, мульти-плетті теорияның қ олдануының шегарасы. Н.Н.Кобзевтің актив-тендірілген ансамбілінің теория-сы, оны қ олдану аралығ ы. Гете-рогенді катализдегі электронды теорияның тү сінігі. Катализаторды таң даудың жә не дайындаудың ғ ылыми негізі.

Ферментативті катализ. Ферменттердің қ ұ рылысы тура-лы негізгі кө ріністер. Олардың жоғ арғ ы активтілігінің жә не селективтігінің себептері. Ферментативті реакциялардың кинетикасы. Биологиялық процесте ферментативті катализді жә не химиялық технологияның жаң а салаларында ферментативті катализді қ олдану.

4.6 Дисперстік жү йелер классификаци. Дисперстік фаза мен дисперстік ортаның агрегаттық кү йлеріне қ арай жіктелуі. Бө лшектерінің ө лшеміне қ арай дисперстік жү йелердің жіктелуі

4.7. Коллоидты химиялық термодинамиканың негіздері. Дисперсті системалардың характеристикасы мен қ асиеттері

4.8. Беттік қ ұ былыстар. Беттік керілу. Фазаның жанасу шегіндегі бос энергия. Адсорбциялық қ ұ былыстың жалпы сипаттамасы. Адсорбция тұ рлері мен теориясы. – 2 с.

4.9. Коллоидтық жү йелер. Коллоидтік жү йелердің классификация. Суспензиялар. Эмульсиялар. Кө біктер. Аэрозольдер. Ү нтақ тар. Коллоидты БАЗ етітінділерінің қ асиеттері. – 4 с.

4.10. Жоғ ары молекулалы қ осылыстарының ерітінділері. Жоғ ары молекулалы қ осылыстарының ерітінділерінің ерекшеліктері. Полиэлектролиттер. Катионды, анионды, амфотерлі электролиттер. – 2 с.

Ұ СЫНЫЛАТЫН ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖҰ МЫСТАРДЫҢ