![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Гидрожетекті қондырғылардағы жетекші қозғалтқыштың қуаты
ШҰ СҚ жетегінің қ уаты ө згертуші механизмнің жетекші звеносындағ ы кү ш салудың, ПӘ К-ң, қ ондырғ ының жер ү сті жә не жер асты бө лшектерінің ө згеріс ерекшеліктерімен, уақ ыт бірлігінде қ ондырғ ының жасайтын пайдалы жұ мысымен анық талады. Пайдалы жұ мыстың жасалуына кететін пайдалы қ уат QнH туындысымен анық талады (Qн – ұ ң ғ ымалы сорғ ының берілісі, Н – қ абат сұ йық тығ ының кө терілу биіктігі) жә не ол жетектің тү ріне байланысты емес. Штангілі ұ ң ғ ымалы сорғ ылардың жетегі гидравликалық болғ анда жетекші қ озғ алтқ ыштың қ уаты
мұ нда η п, η п – сә йкесінше қ ондырғ ының жерасты жә не жер ү сті бө ліктерінің ПӘ К-і; Q – гидрожетектің кү штік сорғ ысының берілісі; р – қ абат сұ йық тығ ын кө теруге жасалатын пайдалы жұ мысты жасайтын кү штік сорғ ының (немесе сорғ ыдағ ы қ ысымның ө згеруі) қ ысымы. Кү штік сорғ ының берілісі Q бір минуттағ ы штангі аспа нү ктесінің қ ос жү ріс санымен, кү штік органның геометриялық пішіндерімен жә не штангі аспа нү ктесінің қ озғ алыс заң дылығ ының ерекшеліктерімен анық талады. мұ нда fщц – штангілі цилиндрдің поршенінің кө лденең қ имасының эффективті ауданы; l – штангі аспа нү ктесінің жү рісінің ұ зындығ ына тең поршень жү рісінің ұ зындығ ы; n – бір минуттағ ы қ ос жү ріс саны; η Q – ә р тү рлі аппараттар арқ ылы ө ткен сұ йық тық кө лемінің Q, мысалы, қ айта қ ұ ю қ ақ пақ шасы арқ ылы бакке баратын, бір қ осжү ріс кезіндегі цилиндрге бағ ытталғ ан кө лемге қ атынасын сипаттайтын коэффициент. Жабық сұ лбалы жә не пневматикалық аккумуляторы бар қ ондырғ ы. Кү штік сорғ ыдағ ы Δ р = Δ рв = Δ рн қ ысым ө згерісін (13.25) арқ ылы анық тауғ а болады. Бірінші тең деуден екіншісін алып тастап, мынаны аламыз:
Бұ дан, пайдалы жұ мысты атқ аруғ а керек қ ысым ұ ң ғ ымалы сорғ ының плунжерінің ү стіндегі сұ йық тық бағ анының жарты салмағ ымен анық талатыны белгілі болады. Біріккен сұ лбалы жә не пневматикалық аккумуляторы бар қ ондырғ ы (13.1-сурет). Пайдалы жұ мысты жасау ү шін алдың ғ ы тә сілде анық тағ андай қ ысым керек: бірінші тең деуден (13.27) екіншісін алу керек. Жауабы мына ө рнекке сә йкес болады:
Инерционды жетегі бар қ ондырғ ыларда (13.6-сурет) штангінің жоғ ары қ арай жү рісі кезінде (штангінің тө мен қ арай жү рісінде ол мотор ретінде жұ мыс жасайды) кү штік сорғ ыда пайда болатын қ ысым мына ө рнекпен анық талады
Пайдалы жұ мысқ а жұ мсалатын қ озғ алтқ ыштың қ уатын Nв = Nн тепе-тең дік шартынан табуғ а болады.ол ү шін (13.31) тең деудің оң жағ ы мен сол жағ ын қ осамыз. α =1 болғ анда
аламыз. Қ ос жү ріс кезінде пайдалы жұ мысқ а жұ мсалатын орташа қ уат сұ йық тық бағ анын рж штангінің жү ріс ұ зындығ ына кететін пайдалы жұ мыстың қ ос жү ріске кететін уақ ытқ а tц қ атынасымен анық талады. Қ ұ бырлардың, штангілердің жә не сұ йық тық тың салмағ ымен шартталғ ан кү ш салуларды ғ ана ескеріп, оң жә не сол жақ тарын қ осу арқ ылы мынаны аламыз
Алынғ ан есептеулерден пайдалы жұ мысты жасауғ а кететін қ ысымды анық тау кө п қ иындық ты қ ажет етпейтіні анық талды. Ең қ иыны жетектің ү йкеліспен шартталғ ан тікелей энергия шығ ындарымен ғ ана емес, сондай –ақ қ айта қ ұ ю қ ақ пақ шасының жә не т.б. қ ондырғ ылардың жұ мысы кезіндегі энергия шығ ынымен анық талатын ПӘ К-ті есептеу. (13.38) жә не (13.39) тең деулерінің оң жә не сол жақ тарын қ осып, оларғ а алдын-ала С1 - С6 тұ рақ тыларын қ ойып, оларды жең ілдеткеннен кейін мынандай тә уелділікті аламыз:
р = nΣ pполез белгілейік, мұ нда nΣ – жетектегі шығ ындардың сомасын ескеретін коэффициент. ns коэффициентін (13.48) ө рнегінің сол жә не оң жақ тарын бө лу арқ ылы анық тауғ а болады: Бұ л коэффициент қ ондырғ ының жұ мыс кезіндегі жұ мыс сұ йық тығ ының қ ысым шығ ынын сипаттайды. Кү штік сорғ ымен берілетін жұ мыстық сұ йық тың ақ ырғ ы қ ысымын келесі ө рнекпен кө рсетуге болады:
мұ нда nΔ k – қ ондырғ ының тепе-тең дік дә режесін сипаттайтын коэффициент. Қ ондырғ ының толық тепе-тең дігінде nΔ k = 1. Кү штік сорғ ымен жасалатын қ ос жү ріс уақ ыты кезінде қ ысым былай ө згереді (13.13-сурет): штангінің жоғ ары қ арай жү рісінің басында қ ондырғ ының қ озғ алымалы бө лшектерінің жылдамдық алуына байланысты ол жоғ ары болады. Орнатылмағ ан қ озғ алыстың ә сері «дин коэффициентімен (13.50) ескеріледі. Поршеньдердің орнатылғ ан қ озғ алысы кезінде сорғ ының қ ысымы қ ондырғ ының жер ү стіндегі жә не жер астындағ ы бө лшектерінің ү йкеліс кү шіің болуынан р-дан жоғ ары болады, олар nтр коэффициентімен (13.51) ескеріледі. Тежелу кезінде ү деу теріс, ал штангінің аспа нү ктесіндегі кү ш салудың азаюйынан қ ысым азаяды. Қ ондырғ ының бір жұ мыс цикліндегі қ ысымның ө згерісі қ озғ алтқ ышты жү ктеудің біркелкі еместігіне шартталады, сондық тан қ уатты келесі тү рде анық тауғ а болады:
мұ нда η н – кү штік сорғ ы ПӘ К-і; η дв – қ озғ алтқ ыш ПӘ К-і; Q – гидрожетектің кү штік сорғ ысының берілісі; tц – қ осжү рістің ұ зақ тылығ ы. Алдында алынғ ан тә уелділіктерді (13.52) қ ойып, оларды жең ілдеткеннен кейін қ озғ алтқ ыш қ уатын анық тайтын формуласын аламыз
мұ нда α, β, γ – сә йкесінше штангі аспа нү ктесінің ү демелі, баяулатылғ ан қ озғ алыстардың жә не қ осжү ріс уақ ытының балансы кезіндегі орнатылғ ан қ озғ алыстың ү лесі.
Негізгі ә дебиет 1 [12тар. 303-345бет.]
|