Оқытуды ұйымдастыру формалары туралы ұғым, даму тарихы Я.А.Каменский оқытудың сыныптық – сабақтық жүйесі.

1. Оқ ытуды ұ йымдастыру формалары туралы тү сінік

Оқ ытуды ұ йымдастыру формасы – оқ ыту процесінің міндеттерін іске асырудағ ы мұ ғ алім мен оқ ушылардың іс–ә рекеттерінің сыртқ ы кө рінісі. Ұ йымдастыру формасында оқ ытудың мақ саты, мазмұ ны мен ә дістері бірың ғ ай жү зеге асады. Оқ ытудың кең таралғ ан сынып–сабақ жү йесінің негізін қ алағ ан Ян Амос Каменски болды. Ол ө зінен бұ рын ө ткен жә не ағ ымдағ ы педогогикалық тә жірибелерді зерттеп, оқ у ісін жү йелі ұ йымдыастыруды ұ сынды.

Оқ ушыларды сыныпқ а жас шамаларымен таным қ абілеттері бойынша топтастыру. Сыныптағ ы оқ ушылар қ ұ рамының ә ркезде тұ рақ ты болуы. Жеке пә ндерді тұ рақ ты оқ у кестелері арқ ылы алмакезк оқ ыту. Оқ ытуды оқ у жоспарына, оқ у бағ дарлмалары жә не оқ улық тарғ а негіздеу. Оқ ыттттуды жылдың тұ раақ ты бір мезгілінде бастап, аяқ тау.Оқ ытуды ұ йымдастыру тек мұ ғ алімнің басшылығ ымен жү ргізілуі. Қ орыта айтқ анда, мұ ғ алім бір мезгілде жас шамалары бірдей, қ ұ рамы ә ркезде тұ рақ ты оқ ушылар тобымен жұ мыс істейді. Сабақ – кү рделі психологиялық жә не дидактикалық процесс, онда оқ ушылармен педагогикалық қ арым–қ атынас жасау жә не тә рбиелеу міндеттері іске асырылды.

Оқ ыту жұ мысын ұ йымдастыру формалары.

1. Сабақ қ а қ ойылатын дидактикалық талаптар жү йесі. 2. Сабақ тың тү рлері жә не оның дидактикалық қ ұ рылымы.

Сабақ қ а қ ойылатын дидактикалық талаптар жү йесі:

1. Сабақ тың мақ саты айқ ын, мазмұ ны, жоспары жә не оның қ ұ рылымы алдын-ала белгілі болуы тиіс.2. Сабақ оқ ыту принциптерінің ережелері мен талаптарына сә йкес болуы қ ажет.3. Сабақ тың ғ ылыми мазмұ ны оқ ушылардың жас жә не дара ерекшеліктеріне сай ұ ғ ынымды, тү сінікті болуы керек. Сондай-ақ сабақ та оқ ушылардың бойында іскерліктер мен дағ дыларды қ алыптастыру міндеті жү зеге асырылуы тиіс.4. Сабақ тың мазмұ ны оқ ытатын пә ннің бағ дарламасына сә йкес болуы жә не ә рбір сабақ басқ а сабақ тар жү йесінің буыны болуы міндетті нә рсе.5. Сабақ та оқ ушылардың білімге ынтасы мен қ ызығ уын арттыру ү шін сабақ тың қ ұ рылымы мен ә дістерін тү рлендіріп, кө рнекі жә не техникалық қ ұ ралдарды, тү рлі ойындарды тиімді қ олдану керек.6. Сабақ та оқ ушылардың белсенділігін арттыру ү шін проблемалық ситуациялар туғ ызып, проблемалық міндеттер мен тапсырмаларды орындауғ а басшылық ету қ ажет. 7. Сабақ тын сапасын жақ сарту ү шін мұ ғ алім оқ ушылармен қ арым-қ атынас жасау шеберлігін арттырып отыруы керек.8. Сабақ та оқ ушыларғ а білім берумен қ атар оларды ө здігінен білім алудың ә діс-тә сілдеріне ү йрету міндет.9. Сабақ оқ ытуды «білім беру, тә рбиелеу жә не дамыту» қ ызметін біртұ тастық принципке сай жү ргізуі тиіс.10. Сабақ тың дидактикалық қ ұ рылымы немесе кезең дері бірізділікте, бір-бірімен ө зара байланыста, бірін-бірі толық тырып отырулары қ ажет.11. Сабақ қ а дайындалу жә не оны ө ткізу барысында мұ ғ алімнің сыныптағ ы, мектептегі нақ тылы жағ дайды ескеріп отыруы шарт.Бұ л жұ йенің сыныптық белгісі-белгілі бекіген қ ұ рамды, тең дей жастағ ы балалар тобының (сыныбының) болуы. Сабақ тық аталуы-оқ у процесі қ атаң белгіленген уақ ыт аралығ ында – дə рісте ө ткізілуінен.

Сабақ теориясына Я.А. Коменский дə уірінен кейінгі кезең де елеулі ү лес қ осқ ан белгілі орыс педагогі К.Д. Ушинский болды.