Азия Кредит Банк» АҚ баланс өтімділігін талдау

Кә сіпорынның қ аржылық жағ дайы, ө тімділігі мен рентабельділігі ең алдымен ағ ымдағ ы активтердің ақ ша қ аражаттарына айналу жылдамдығ ына байланысты. Баланс ө тімділігін талдаудың мә ні – активтегі ө тімділік дә режесі бойынша топталғ ан қ аражаттарды пассивтегі міндеттемелермен алмастыруда. Акив пен пассив баптары белгілі бір тә ртіппен топталады, - ө тімділігі жоғ арылардан бастап ө тімділігі тө менгілерге (актив), яғ ни ө тімділігінің тө мендеу тә ртібі бойынша қ айтару уақ ыты қ ысқ аларғ а қ арай (пассив), яғ ни қ айтару уақ ытын жоғ арылату тә ртібі бойынша болады.

Ө тімділік дә режесіне, яғ ни ақ ша қ аражаттарына айналу жылдамдығ ына байланысты кә сіпорын активтері келесідей топтарғ а бө лінеді:

- А1 Ең ө тімді активтер. кә сіпорынның ақ ша қ аражаттары мен қ ұ нды қ ағ аздары жатады.

-А2 Тез ө ткізілетін активтер. Бұ ларғ а қ ысқ а мерзімді дебиторлық борыш басқ а да активтерді жатқ ызады.

-А3 Баяу ө ткізілетін активтер – жоғ арғ ы топтарғ а қ осылмағ ан басқ а да айналым активтері. (дайые ө нім, қ орлар жә не т.б)

-А4 Қ иын ө ткізілетін активтер – айналымнан тыс активтер жатады.

Баланс пассивтері оларды қ айтару, тө леу уақ ытының мерзіміне байланысты топтастырылады:

-П1 Неғ ұ рлым тезірек тө ленуге тиісті міндеттемелер – бұ ларғ а уақ ытында тө ленбеген кредиторлық борыш, қ арыздар, басқ а да қ ысқ а мерзімді міндеттемелер жатады.

-П2 Қ ысқ а мерзімді міндеттемелер – қ ысқ а мерзімді несиелер мен заемдар жә не жұ мыскерлерге арналғ ан қ арыздар.

-П3 Ұ зақ мерзімді міндеттемелер – ұ зақ мерзімді несиелер мен заемдар.

-П4 Тұ рақ ты міндеттемелер –кә сіпорынның меншікті капиталы жатады.

3 кесте. «Азия Кредит Банк» АҚ ө тімділігін анық тау (2013 ж.)

Бұ л кестені қ орытындылай келе, ағ ымдағ ы ө тімділік коэффициентінің мә ні 1, 28-ге тең болды. Стандарт бойынша бұ л кө рсеткіштің мә ні 1-2 аралығ ында болуы тиіс, егер мә ні 1 тө мен болса, тө леуге қ абілетсіздігін сипаттайды. Яғ ни, бұ л кө рсеткіш бойынша серіктестіктің тө лемге қ абіліттілігі қ алыпты жағ дайда. Мерзімді ө тімділік коэффициентінің мә ні 0, 89-ғ а тең болды, стандарт бойынша кө рсеткіштің мә ні 0, 7-0, 8-ден 1, 5 дейін болу қ ажет, бұ л кө рсеткіш бойынша жақ ын арада берешекті жабу қ абілеттілігі тө мен. Абсолютті ө тімділік коэффициентінің мә ні стандартқ а сә йкес 0, 2-ден тө мен болмауы тиіс, кө рсеткіш мә ні 0, 77-ге тең болды, яғ ни бұ л серіктестіктің қ ысқ а уақ ыт аралығ ында берешекті жабуғ а қ абілетті дегенді білдіреді.

4 кесте. «Азия Кредит Банк» АҚ ө тімділігін анық тау (2014 ж.)

Бұ л кестені қ орытындылай келе, ағ ымдағ ы ө тімділік коэффициентінің мә ні 1, 34-ке тең болды. Стандарт бойынша бұ л кө рсеткіштің мә ні 1-2 аралығ ында болуы тиіс, егер мә ні 1 тө мен болса, тө леуге қ абілетсіздігін сипаттайды. Яғ ни, бұ л кө рсеткіш бойынша серіктестіктің тө лемге қ абіліттілігі қ алыпты жағ дайда. Мерзімді ө тімділік коэффициентінің мә ні 0, 66-қ а тең болды, стандарт бойынша кө рсеткіштің мә ні 0, 7-0, 8-ден 1, 5 дейін болу қ ажет, бұ л кө рсеткіш бойынша жақ ын арада берешекті жабу қ абілеттілігі тө мен. Абсолютті ө тімділік коэффициентінің мә ні стандартқ а сә йкес 0, 2-ден тө мен болмауы тиіс, кө рсеткіш мә ні 0, 46-ғ а тең болды, яғ ни бұ л серіктестіктің қ ысқ а уақ ыт аралығ ында берешекті жабуғ а қ абілетті дегенді білдіреді.

5 кесте. «Азия Кредит Банк» АҚ ө тімділігін анық тау (2015 ж.)

Бұ л кестені қ орытындылай келе, ағ ымдағ ы ө тімділік коэффициентінің мә ні 0, 76-ғ а тең болды. Стандарт бойынша бұ л кө рсеткіштің мә ні 1-2 аралығ ында болуы тиіс, егер мә ні 1 тө мен болса, тө леуге қ абілетсіздігін сипаттайды. Яғ ни, бұ л кө рсеткіш бойынша серіктестіктің тө лемге қ абіліттілігі қ алыпты жағ дайда. Мерзімді ө тімділік коэффициентінің мә ні 0, 54-ке тең болды, стандарт бойынша кө рсеткіштің мә ні 0, 7-0, 8-ден 1, 5 дейін болу қ ажет, бұ л кө рсеткіш бойынша жақ ын арада берешекті жабу қ абілеттілігі тө мен. Абсолютті ө тімділік коэффициентінің мә ні стандартқ а сә йкес 0, 2-ден тө мен болмауы тиіс, кө рсеткіш мә ні 0, 48-ге тең болды, яғ ни бұ л серіктестіктің қ ысқ а уақ ыт аралығ ында берешекті жабуғ а қ абілетті дегенді білдіреді.