азіргі қазақ тілінің морфологиясы

1.Септік категориясына тә н ерекшелік:

{

~%33.333%септік жалғ аулары бірінің орнына бірі жұ мсала алмайды

~%33.333%септік жалғ ауларының мағ ынасы қ имылдың бағ ытын, шық қ ан жерін, мекенін, мезгілін, кіммен болғ андығ ын анық тай алады

~%33.333%септік категориясы бір жү йе, парадигма қ ұ рай алады

~%50% жалғ аулары бірінің орнына бірі жұ мсалуы тиіс

~%50% септік жалғ аулары шақ тық қ атынасты білдіреді}

2.Сө з тү рлендіруші жұ рнақ арқ ылы жасалғ ан сө з:

{

~%50% егіншілік

~%33.333%ботақ ан

~%33.333%кө лшік

~%50% кө зде

~%33.333%сандық ша}

3.Адамзат есімдері:

{

~%33.333%зоонимдер

~%33.333%кә сіби, мамандық иесі атаулары

~%33.333%тағ ам атаулары ~%33.333%туыстық атаулар

~%33.333%топонимдер

~%33.333%лауазым атаулары}

4.Бір буынды тү бір зат есімдер:

{

~%33.333%ағ аш, қ ора

~%33.333%жер, кү н

~%33.333%су, бу

~%33.333% қ ол, жол

~%33.333%жапырақ, топырақ ~%33.333%терезе, кереге}

5.Сапалық сын есім:

{

~%50% қ арлы қ ыс

~%50% малды ауыл

~%50% ақ мата

~%50% жарық бө лме}

6.Салыстырмалы шырай формалы сын есім:

{

~%50% тым ә демі

~%50% ү пү лкен

~%33.333%қ ызылдау

~%33.333%кө гірек

~%33.333%ақ шылтым}

7.Туынды сан есім жасайтын жү рнақ тар:

{

~%33.333%лы

~%33.333%паз

~%33.333%кер

~%50% ау ~%50% –ер}

8.Еліктеу сө зден жасалғ ан туынды етістік:

{

~%33.333%арбай

~%33.333%кекір

~%20% жалпақ

~%33.333%пысқ ыр

~%20% тық ыр

~%20% дү рсіл

~%20% шұ ң қ ыр

~%20% сырыл}

9.Кө бейтілмелі тә сіл арқ ылы жасалғ ан кү рделі сан есімдер:

{

~%20% сексен екі

~%20% тоқ сан тоғ ыз

~%20% жү з сегіз ~% = 100%тө рт мың ~%20% елу бес ~%20% он бір}

10.Сілтеу есімдіктерінің септелген тү рі:

{

~%50% осында, осымен

~%33.333%бұ ным, осыным

~%50% осының, анағ ан ~%33.333%бұ ны, осы

~%33.333%осың, сонысы }

11.Мен ешқ ашан елімді сатпаймын! Сө йлемдегі есімдіктердің тү рі:

{

+А)жекеше тү рдегі жіктеу есімдігі, аналитикалық тә сілмен жасалғ ан болымсыздық есімдігі

~%25% жіктеу, сілтеу

~%25% жіктеу, ө здік

~%25% 1жақ жіктеу есімдігі, кү рделі белгісіздік есімдігі ~%25% жіктеу, ө здік}

12.Ойлаусө йлеу етістіктері:

{

~%20% ө с, ө н

+В)айт, сө йле

~%20% ә пер, ә кет ~%20% кү л, ө кін ~%20% жантай, тұ р ~%20% ки, шеш}

13.Есім негізді етістіктер:

{

~%20% айтқ ыз, кіріс

~%20% бар, кел

~% = 100%ашулан, кө мектес ~%20% жуын, таран ~%20% жү гір, секір ~%20% сабала, кел}

14.Ісә рекеттің ә лі болмағ анын, сө йлеу кезінен кейінгі сә тте орындалатынын білдіретін шақ тү рі:

{

~%20% жедел откен шақ

~%50% болжалды келер шақ

~%20% ауыспалы осы шақ ~%50% мақ сатты келер шақ ~%20% неғ айбыл осы шақ ~%20% танық откен шақ

~%20% бұ рынғ ы ө ткен шақ }

15.Тіркес қ ұ рамында сын есімнің қ асиеттерін кө рсететін етістік қ осымшасы:

{

~%33.333%а, е

~%33.333%атын, етін

~%33.333%ып, іп

~%33.333%қ ыз, гіз

~%33.333%ғ ан, ген

~%33.333%мақ, мек}

16.Бірігу жә не ық шамдалу жолымен жаеалғ ан ү стеулер:

{

~%20% ә зірше

~% = 100%ендігә рі

~%20% ала жаздай

~%20% қ олмақ ол

~%20% зорғ азорғ а

17. Кү шейткіш ү стеумен тіркесіп тү рғ ан сө з:

{

~%25% арбаң дағ ан қ имыл

~%25% сонша кө п

~%33.333%тым қ араң ғ ы

~%25% жаң а келді

~%25% осыншама кісі

~%33.333% тіпті ұ зақ

~%33.333% аса қ ажет}

18.Толымсыз кө мекші етістік:

{

~%50% еді

~%25% бол

~%25% сал

~%25% тү р

~%50% екен

~%25% жатыр}

19.Мен, бен, пен тұ лғ асы шылау қ ызметінде жұ мсалғ ан сө йлем:

{

~%25% Жарбаң дасып жас кү лер қ ұ рбысы(мен)

~%25% Ық ылас(пен) тоқ ылық

~%25% Машина(мен) келдім

~%50% Қ айрат (пен) ақ ыл жол табар, қ ашқ анғ а да қ уғ анғ а

~%50% Ақ шоқ ыда туғ ан ө лең, ө лең (мен) ә н, сансалалы жырлар кө шіріліп

жатталып, ә уендеп, толқ ып тарап жатты

~%25% Мына ақ тарылуында сол тү кпірді ашу(мен) аралас айрық ша ашыну бар}

20.Грамматикалық негізгі ұ ғ ымдар:

{

~%25% кө птік жалғ ауы

~%25% тә уелдік жалғ ауы

~%50% грамматикалық форма

~%25% септік жалғ ауы, тә уелдік жалғ ауы

~%25% грамматикалық ұ ғ ым

~%50% грамматикалық мағ ына}

21.Еліктеуіш сө здерге тә н белгі:

{

~%20% ө зіне тә н лексикасемантикалық мағ ынасы жоқ

~%33.333%морфологиялық тұ лғ атұ рпаты бар

~%20% етістіктер жасауғ а қ атыспайды

~%20% дара тү рлеріне де, қ осарланғ ан тү рлеріне де септік, жіктік жалғ аулары

тікелей жалғ анады

~%20% есімдер жасауғ а қ атыспайды

~%33.333%ө зіне тә н лексикасемантикалық мағ ынасы болады

~%20% дара тү рлеріне де, қ осарланғ ан тү рлеріне де кө птік, тә уелдік жалғ аулары тікелей жалғ анады

~%33.333%еш ө згеріссіз тікелей етістіктермен тіркесе алады}

22.Одағ ай етістіктің қ ұ рамында баяндауыш қ ызметінде жұ мсалып тұ рғ ан сө йлем:

{

~%33.333%Моһ! моһ! деп кешкі тымық даланы басына кө терді

~%20% Ә й, сол ма, тә йірі!

~%33.333%Қ ұ рқ ұ р... р р. Ә й, ә й! — десті ү йдің ішінен екі дауыс

~%20% Қ ойдың кө л жағ ынан шә йшә йлеп бір бала тү регелді

~%20% Аллаң нан ойбайым тыныш

~%20% Ә й, байғ ұ сымай, басын бастаса, тү сіне кетесің ау ~%33.333%Ә ттегенеай — деді ол таң дайын қ ағ ып ~%20% Ә й, сен ө зің ә рі кетші}

23.А.Байтұ рсынұ лы бойынша, жекіргенде айтылатын одағ ай:

{

~%33.333%қ ой

~%33.333%тә йт

~%33.333%тек

~%20% қ ұ р, жануар, кұ р

~%20% шө к, жануар, шө к

~%20% қ арашығ ым

~%20% ө кпем

~%20% қ арағ ым}

24.Біреулердің сө зіне сү йену арқ ылы не бір нақ ты дерек негізінде білдірілетін сө йлеушінің пікірі арқ ылы нақ тыланатын модальдық мағ ынаны кө рсететін сө йлем:

{

~%25% Арғ ысын бір ақ алла біледі, рас

~%25% Осы жолы Абай мерт болмаса неғ ылсын

~%33.333%Ашу дұ шпан, ақ ыл дос деген екен ~%33.333%Ә сіресе, жандарал кең сесі ашулы дейді

~%25% Естіген нә рсені ұ мытпастық қ а ә уелі кокірегі байлаулы берік болмақ керек ~%25% Сө з шығ арушылар сө здің асыл болуының жалпы шарттарын білуі қ ажет

~%33.333%Алты айдан кейін қ айтарады деген сө з бар}

25.Болжал мә нді модаль сө здер арқ ылы жасалғ ан сө йлем:

{

~%33.333%Би ә кесі тіс жарып, ештең е айта қ ойғ ан жоқ білем

~%33.333%Абылай, мү мкін, осы болар

~%33.333%Ерте ояндым, ойландым, жете алмадым ~%33.333%Мен сенімен біргемін

~%33.333%Сонша алтынды қ айдан алдың?

~%33.333%Қ азекең жыбырламай тұ ра ма, біреу Дә рменді кө рсете қ ойса керек}