Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Орск бекінісінің негізі салынды: 1735 жылы.
Орта жү здің найман руының сұ лтаны Қ ұ дайменді Қ ытаймен сауданы тұ рақ тандыру ү шін жә не сауда керуендерін аттандырып тұ руғ а рұ қ сат алу мақ сатында ө зі ұ лы Ғ абдолланы Петербургке жіберді. Жә міш бекінісінен Қ ытайғ а дейін. Орта жү здің ханы Ә білмә мбеттің қ айтыс болғ ан жылы. 1771 жыл. Орынбор ә кімшілігі Есет Кө тібарұ лын ұ стауды жү ктеді: Арыстан Жантө ринге. Орынбор генерал-губернаторының кө рсетуі бойынша Исатайдың жала жабылып сотқ а тартылғ ан жылдары: 1817-1823 жылдар. Орынбор қ азақ тарын басқ ару туралы Жарғ ысы қ абылданды: 1824 жылы. Орынбор қ аласының негізі қ аланды: 1743 жыл. Орынбордағ ы ә скери училище 1844 жылы қ айта қ ұ рылды: Неплюев кадет корпусы. Орынбор-Ташкент темір жолы пайдалауғ а берілді: 1906 жылы. Орыс ә скерлері Бұ хар хандығ ының жеріне басып кірді: 1866 жылы. Орыс географиялық қ оғ амының Орынбор, Омбы, Семейдегі бө лімшелері ашылды: 1845 жылы. Отарлық ұ лт аудандарының «сілкініп оянуына» ә сер еткен оқ иғ а. «Қ анды жексенбі» (1905 жылы 9 қ аң тар). Ө мірінің соң ғ ы жылдары Абылай ханның кең есшісі болғ ан: Бұ хар жырау. Ө скемен бекінісі салынды: 1720 жылы. Патша 1815 жылы Орта жү зге екінші хан етіп тағ айындады: Бө кейді. Патша ү кіметі Жайық жағ асына жақ ын жерде қ азақ тардың мал жаюына алғ аш рет ресми шек қ ойды: 1756 жылы қ ыркү йек. Патша ү кіметі Жайық ө зені бойында қ азақ тарғ а мал жаюғ а тыйым салды: 1742 жылы қ азан. Патша ү кіметі Қ азақ станда саяси бағ ыттағ ы бірқ атар ә скери шараларды іске асырды: ХІХ ғ асырдың 20-30 жылдары. Патша ү кіметі қ азақ тарды ө з шең гелінде мейілінше қ ысып ұ стауғ а тырысу себебі. 1740 жылғ ы башқ ұ рт халқ ының екінші кө терілісі. Патша ү кіметі мен Кенесары арасындағ ы келіссө здердің тоқ тап қ алу себебі. Жазалаушы отрядтардың бассыздығ ын жою, алым-салық жинау сияқ ты Кенесары талаптарының орындалмауы. Патша ү кіметі Нұ ралы ханды ө зіне тарту ү шін: Айшуақ бастағ ан «Хан кең есін» қ ұ рды. Патша ү кіметінің Жайық тың оң жағ ына ө туіне, мал жаюына рұ қ сат беруге шешім қ абылдады: 1801 жылы 11 наурыз. Патша ү кіметінің Исатай кө терілісін басу қ ажеттігін тездеткен жағ дай. Кенесары кө терілісінің Кіші жү з жерін шарпуы. Патша ү кіметінің Исатайды ұ стап тірідей ә келген адамғ а берілетін сыйы. 1000 сом. Патша ү кіметінің Кіші жү з руларыныдағ ы қ азақ тардың жер ү шін кү ресін біршама бә сең деткен шешімі. Жайық пен Еділ арасында қ айта қ оныстануғ а рұ қ сат беруі. Патша ү кіметінің Кіші жү зде хандық кең есті қ ұ ру себебі. Сырым батырды ө зіне жақ ындатуғ а тырысты. Петербург университетінің заң факультетін бітірген, Семей облысынан шық қ ан алғ ашқ ы кә сіпқ ой қ азақ заң гері. Жақ ып Ақ баев. Петропавл қ алалық мұ сылмандар кітапханасы думаның қ аржыландырумен жұ мыс істеді: 1910 жылғ а дейін. Польша азаттық кү ресінің ө кілі Адам Бяловский Семей облысында айналысты: Ө скемен уезінің геологиялық картасын жасаумен. Польша азаттық кү ресінің Семей жерінде болғ ан белгілі ө кілі. С.С.Гросс. Польша азатық кү ресінің 60-жылдарда Қ азақ станда болғ ан ө кілдері ішінен ерекше кө зге тү скені: С.С.Гросс. Польшадан Қ азақ станғ а жер аударылғ ан Густав Зелинскийдің поэмасы. «Қ ырғ ыз» («Қ азақ»). Пугачев бастағ ан шаруалар соғ ысының басты орталық тарын талқ андағ ан орыс қ олбасшысы. А.В.Суворов. Пугачев кө терілісі кезінде 1773 жылғ а қ азан айында Орта жү з қ азақ тары топталып бекіністерге шабуыл жасауғ а талаптанды: Пресногорьковск маң ында. Пугачев кө терілісі кезінде патша ү кіметінің алдында екі ұ шты қ имылын жуып-шаюғ а тырысқ ан Нұ ралы ақ талды: Кіші жү з қ азақ тары мағ ан бағ ынбады деп ақ талды. Пугачев кө терілісі кезіндегі кө терілістің кесек басшыларының бірі, байбақ ты руынан шық қ ан: Сырым Датұ лы. Пугачев ө кілдері жеткізген ү ндеумен танысқ ан соң, ө зіне жақ ын старшындармен келісіп, соғ ысты қ олдауғ а шешім қ абылдағ ан белгілі би. Дә уітбай. Пугачевқ а кө мек ретінде ө зінің ұ лы Сейдалыны бас етіп қ арулы топ жіберген, шаруалар соғ ысын қ олдағ ан сұ лтан. Досалы сұ лтан. Райым (Қ азалы) бекінісі салынды: 1847 жылы. Райым бекінісінің қ азіргі атауы. Қ азалы. Ресей империясындағ ы мұ сылман мектептерінің алдағ ы дамуы туралы мә селе алғ аш рет ү кімет шешімінде бекітілді: 1870 жылы. Ресей мемлекетіне қ ауіп тө ніп келе жатқ аны туралы І Александр патшаның арнайы манифест-ү ндеуі қ абылданды: 1812 жылы шілденің 6-сы кү ні. Ресей мен Қ ытай ү кіметінің арасында Қ ұ лжа келісіміне қ ол қ ойылды: 1851 жылы шілде айының 25-і. Ресей мен Қ ытайдың Қ азақ стан арқ ылы сауда байланысына кең жол ашқ ан келісім. Петербург шарты. Ресей Сенаты қ азақ тарды жә не шекаралық ө ң ірдегі бекіністерді қ орғ ау жө ніндегі арнайы жарлық қ абылдады: 1742 жылғ ы мамыр айының 20-сы. Ресей ү кіметі орыс-казактарының санын кө бейту мақ сатымен 1760 жылы Доннан, Башқ ұ рт жерінен Қ азақ станның солтү стік-шығ ысына ә келіп қ оныстандырды: Казактарды. Ресей ү кіметіне Таушү бек бекінісі қ антө гіссө з берілді: 1851 жылы 7 шілде. Ресейдің орталық аудандарынан шаруаларды Қ азақ станғ а қ оныс аударту басталғ ан уақ ыт. ХІХ ғ асырдың 60-жылдардың ортасы. Ресейдің сыртқ ы істер министрлігі жанындағ ы «Азия комитетінің» қ ұ рылғ ан уақ ыты. ХІХ ғ асырдың 20-30 жылдары. Ресейдің экономикалық жә не саяси мү дделеріне орай алдымен кө з тіккен аймақ тар. Жетісу жә не Іле ө ң ірі. Ресейлік бұ йымдарды сатып «Ү лкен Тибетке» алғ аш рет жеткен грузин кө песі. Семен Мадатов. Семей облыстық статистикалық комитетінің белді мү шелерінің бірі, ақ ын. Абай Қ ұ нанбайұ лы. Семей облысынан Мемлекеттік думағ а сайланғ ан, кейіннен сайлаушылар мү ддесінен ауытқ ып кеткен тұ лғ а. Н.Я.Коншин. Соң ғ ы шығ армалары Абылай кезіндегі қ азақ қ оғ амының ішкі ө мірі туралы маң ызды мағ лұ мат кө зі болып табылады: Ү мбетей жырау. Столыпин аграрлық саясаты қ арсаң ындағ ы Ақ мола облысындағ ы қ азақ тардың ү лесі. 36, 6%. Сү йінбай Аронұ лы дү ниеге келген жер. Қ аракә стек. Сү йінбай Аронұ лы ө мір сү рді: 1822-1895 жылдары. Сырым Датұ лы басқ арғ ан кө терілістің қ айта жандануына тү рткі болды: 1796-1797 жылдардағ ы қ ысқ ы жұ т. Сырым Датұ лы бастағ ан кө теріліс созылды: 14 жылғ а. Сырым Датұ лы бастағ ан кө терілістің тарихи маң ызы: Патша ү кіметінің Жайық тың оң жағ ына ө туіне, мал жаюына рұ қ сат етуі. Сырым Датұ лы бастағ ан кө терілісі қ амтыды: Кіші жү зді. Сырым Датұ лы бастағ ан Кіші жү з қ азақ тарының кө терілісі болғ ан жылдар. 1783-1797 жылдар. Сырым Датұ лы бастағ ан Кіші жү з қ азақ тарының кө терілісінің басты қ озғ аушы кү ші. Қ азақ шаруалары. Сырым Датұ лы кө терілісі кезінде Айшуақ сұ лтанның Назаровтың қ олына тү скен уақ ыт. 1785 жыл. Сырым Датұ лы қ айтыс болды: 1802 жылы. Сырым Датұ лы старшын болғ ан Кіші жү з руы. Байбақ ты. Сырым Датұ лының Орал казак ә скерлерімен ашық арпалыс жолына тү суі басталды: 1783 жылы кү зден. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысы бойынша ағ а сұ лтанғ а он жылдан кейін берілетін атақ. Дворяндық. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысы бойынша ағ а сұ лтандар сайланды: Ү ш жылғ а. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысы бойынша ағ а сұ лтанды сайлады: Тек сұ лтандар ғ ана. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысы бойынша ауыл старшыдары сайланды: Ү ш жылғ а. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысы бойынша ауылғ а кірген шаң ырақ саны. 50-70. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысы бойынша мұ рагерлікпен берілді: Болыстық билік. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысы бойынша Орта жү зде орнағ ан басқ ару сатысы. Ү ш буынды.(ауыл, болыс, округ) Сібір қ азақ тарының Жарғ ысы бойынша Шекаралық басқ арма тө рағ асы ие болды: Шетелдермен келіссө з жү ргізу қ ұ қ ығ ына. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысы бойынша шетелдермен келіссө з жү ргізу қ ұ қ ығ ына ие болды: Шекаралық басқ арма тө рағ асы. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысы болыс: 10-12 ауылдан тұ рды. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысы қ абылданды: 1822 жыл. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысы негізінде қ ылмыстық істер қ аралды: Округтік приказда. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысы Ресейдің ә кімшілік сатысындағ ы 12-класқ а жататын шенеуніктерге тең естірілді: Болыстық сұ лтандар. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысының авторы. М.М.Сперанский. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысының авторы-декабрист. Г.С.Батеньков. Сібір қ азақ тарының Жарғ ысының басты мақ саты. Қ азақ станның солтү стік-шығ ысын ә кімшілік, сот, саяси жағ ынан басқ аруды ө згерту. Сібір қ азақ тарының облысы (Орта жү з) бағ ындырылды: Батыс Сібір генерал-губернаторлығ ына. Сібір темір жолы іске қ осылды: 1894 жылы. Т.Г.Шевченконың қ азақ жә не украин халық тарының ө мірін салыстыра жырлағ ан ө лең і. «Менің ойларым». Тарбағ атай таулары мен Қ алба жотасын зерттеген: Е.П.Михаэлис. Тә ттімбет Қ азанғ апұ лының халық ты қ ыспақ қ а алып, жә бірлеп жатқ ан тө релерді сынауғ а арналғ ан кү йі. «Бестө ре». Тү ркістан статистикалық комитеті қ ұ рылғ ан жыл. 1868 жыл. Украин халқ ының ұ лы ақ ыны Т.Г.Шевченконың қ азақ жерінде айдауда болғ ан жылдары. 1847-1857 жылдар. Ұ зынағ аш жеріндегі орыс ә скерлерінінің Қ оқ ан ә скерін жең ген шайқ ас болғ ан уақ ыт. 1860 жылы қ азан айының 19-21 кү ндері. Ұ йғ ыр халқ ының ауыз ә дебиетінің тамаша ескерткіші: «Он екі мұ қ ам». Ұ лы жү з жеріндегі Қ оқ ан хандығ ының тірегі болғ ан бекініс. Таушү бек. Ұ лы жү з приставы резиденциясының Қ апалдан Верныйғ а кө шкен жыл. 1855 жыл. Ұ лы жү зді басқ ару жө ніндегі ресейлік пристав тағ айындалғ ан жыл. 1848 жыл. Ұ лы жү здің оң тү стік аймақ тарын біраз уақ ытқ а дейін билігінде ұ стады: Қ оқ ан хандығ ы.
|