Тісжегінің таралуы Жиілігі

Доцент Рысбаева Ж. И.

Лекция

Балалардағ ы тісжегінің клиникасы, ағ ымын нақ тамалау жә не емінің ерекшеліктері.

Жоспар:

1. Балалардағ ы тісжегінің дамуына ә сер ететін факторлар

2. Тісжегінің негізгі кө рсеткіштері

3. Тісжегінің жіктелуі (Т.Ф.Виноградова бойынша).Ә ртү рлі жастағ ы балалардың тісжегісінің даму ерекшеліктері.

4. Тісжегі ү рдісінің белсенді дамуына байланысты тісжегінің клиникалық ағ ымының ерекшеліктері. Балалардағ ы тісжегінің клиникасы.

5. Балалардағ ы тісжегіні нақ тамалау(диагностика) ә дістері.

6. Балалардағ ы тісжегіні салыстырмалы нақ тамалау.

Тісжегі-балалар арасында кең таралғ ан стоматологиялық ауру.

Балаларда тісжегінің пайда болу жиілігі 2 жаста 6, 1%, 3 жаста-21%, 4 жаста-51%, 5жаста-71% (Т.Ф.Виноградова бойынша 1988ж.).

Ә сер ететін факторлар: климат, ә леуметтік жағ дай, микроэлементтер қ ұ рамы, дә румендер, ақ уыздар, майлар.

Балалардың даму кезең інде ә сер ететін эндо-экзогенді факторлар:

1. Жатырішілік кезең де негізгі фактор ағ залар мен жү йелердің генетикалық бұ зылуы.Зат алмасу бұ зылуы, анасының экстрагенитальды аурулары (ревматизм, гипертония, нефропатия, эндокринді, жұ қ палы) тіс тінінің қ алыптасуының бұ зылуына алып келеді.

2. Антенатальды кезең де қ атты тіндердің минерализациясының бұ зылуы ұ рық тану, қ алыптасу, тісжақ жү йесінің дамуынында қ атты тіндердің қ ұ рылымының бұ зылуына алып келеді.

3. Тістің қ атты тіндерінің қ ұ рылымының ө згеруіне балалардың жарақ ат алуы, жұ қ палы аурулары, уақ ытынан бұ рын туылуы, жасанды тамақ тандыру алып келеді.

4. Д дә руменінің жетіспеушілігі ағ зада гипокальцемия дамып тістің қ атты тіндерінің бұ зылуына алып келеді.

5. Фтор жетіспеушілігі тістің қ атты тіндерінің химиялық қ ұ рамына ә сер етеді.

6. Баланы дұ рыс емес тамақ тандыру: кө мірсуы кө п тағ амдарды беру, жұ мсақ тағ ам, ауыз қ уысының нашар гигиеналық жағ дайы тіс жегінің дамуына алып келеді.

7. Кіреуке қ ұ рылымының ө згеруіне температура, тіс қ ағ ының жиналуы ә сер етеді.

Тісжегінің дамуына микроорганизмдердің ә сер ететіні белгілі негігзгі рө лді стрептококк алады (Str.mutans, salivarius, miris, sanguis).

Тісжегі- бұ л созылмалы патологиялық ү рдіс, тістің қ атты тіндерінің ошақ ты деминерализациясымен сипатталады, асқ ыну, тұ рақ тану мү мкіндігі бар, осы созылмалы ү рдістің ә ртү рлі белсенділігі жә не дә режесі бар.

Тісжегіні анық тауда ДДҰ -ң ү ш негізгі кө рсеткіші қ олданылады: таралуы, жиілігі (интенсивность), ө су жиілігі. Профессор Мырзабеков О.М. (1995) ұ сынғ ан кө рсеткіші:

Тісжегінің таралуы Жиілігі

Ақ тө бе облысы 80, 21 2, 08

Кө кшетау облысы 75, 83 1, 85

Қ арағ анды 77, 50 2, 31

Теміртау 85, 29 2, 15

Семей 79, 44 2, 32

Шучинск 67, 83 1, 79

Қ аскелен ауданы 54, 60 0, 96

Алматы облысы

Алматы қ аласы 64 1, 64

Тісжегінің таралуы тісжегіге тексерілген жалпы балалар саны жә не процентпен есептеледі.

Тісжегінің жиілігі тісжегі дә режесіне байланысты жә не КПУ, кп, КПУ+кп индекстерінің орташа санымен анық талады.

Жиілік индексі тек қ ана бір баланың тісжегі дә режесін анық тайды, тұ рақ ты тістемде КПУ, аралас тістемде КПУ+кп, уақ ытша тістемде кп.

Тісжегінің жиілігі = балалардағ ы тексерілген КПУ+кп индекс саны / жалпы тексерілген балалар саны