Бап. Баланы айырып алуға байланысты істер бойынша сот шешімдерін орындау 3 страница

5. Қ орғ аншылар немесе қ амқ оршылар кез келген адамдарғ а қ атысты, оның iшiнде сотта ө кiлеттiктерін арнайы растамастан, ө з қ амқ орлығ ына алынғ андардың қ ұ қ ық тары мен мү дделерiн қ орғ айды.

17-тарау. Қ ОРҒ АНШЫЛАРДЫҢ НЕМЕСЕ Қ АМҚ ОРШЫЛАРДЫҢ ЖӘ НЕ Қ АМҚ ОРЛЫҚ Қ А АЛЫНҒ АНДАРДЫҢ Қ Ұ Қ ЫҚ ТЫҚ ЖАҒ ДАЙЫ

123-бап. Қ орғ аншылық тағ ы немесе қ амқ оршылық тағ ы адамдардың қ ұ қ ық тары

Осы Кодекстің 60-62 жә не 67-баптарында кө зделген қ ұ қ ық тармен қ атар, қ орғ аншылық тағ ы немесе қ амқ оршылық тағ ы адамдардың сондай-ақ:

1) ө здерінің адамдық қ адыр-қ асиеттерінің қ ұ рметтелуіне;

2) қ орғ аншы немесе қ амқ оршы тарапынан қ амқ орлық жасалуына;

3) осы Кодекстің 126-бабының 4-тармағ ында кө зделген жағ дайларды қ оспағ анда, онымен бірге тұ руғ а;

4) ө здеріне тиесілі алиментке, жә рдемақ ығ а жә не басқ а да ә леуметтік тө лемдерге;

5) тұ рғ ын ү йге меншік қ ұ қ ығ ын немесе тұ рғ ын ү йді пайдалану қ ұ қ ығ ын сақ тауғ а;

6) қ орғ аншы немесе қ амқ оршы тарапынан жасалатын қ иянаттан қ орғ алуғ а;

7) қ орғ аншының немесе қ амқ оршының отбасында тә рбиеленуге;

8) ө здеріне кү тіп-бағ у, тә рбиелеу, білім алу жә не жан-жақ ты даму ү шін жағ дайлардың қ амтамасыз етілуіне;

9) тұ рғ ын ү йі болмағ ан жағ дайда оны Қ азақ стан Республикасының тұ рғ ын ү й заң намасына сә йкес алуғ а қ ұ қ ық тары бар.

124-бап. Жетім балалардың, ата-аналарының қ амқ орлығ ынсыз қ алғ ан жә не білім беру, медициналық ұ йымдардағ ы жә не басқ а да ұ йымдардағ ы балалардың қ ұ қ ық тары

1. Осы Кодекстің 60-62 жә не 67-баптарында кө зделген қ ұ қ ық тармен қ атар, жетім балалардың, ата-аналарының қ амқ орлығ ынсыз қ алғ ан жә не білім беру, медициналық ұ йымдардағ ы жә не басқ а да ұ йымдардағ ы балалардың сондай-ақ:

1) кү тіп-бағ уғ а, тә рбиеленуге, білім алуғ а, жан-жақ ты дамуғ а, ө здерінің адамгершілік қ адыр-қ асиеттерінің қ ұ рметтелуіне, ө з мү дделерінің қ амтамасыз етілуіне;

2) ө здеріне тиесілі алиментке, жә рдемақ ығ а жә не басқ а да ә леуметтік тө лемдерге;

3) тұ рғ ын ү йге меншік қ ұ қ ығ ын немесе оны пайдалану қ ұ қ ығ ын сақ тауғ а, ал тұ рғ ын ү йі болмағ ан жағ дайда, оны Қ азақ стан Республикасының тұ рғ ын ү й заң намасына сә йкес алуғ а;

4) жергілікті атқ арушы органдар жү зеге асыратын жұ мысқ а орналасуда жә рдем кө рсетілуіне қ ұ қ ық тары бар.

2. Осы ұ йымдар тү лектерінің қ ұ қ ық тарын қ орғ ау қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органдарғ а жү ктеледі.

125-бап. Қ орғ аншылардың немесе қ амқ оршылардың ө з міндеттерін атқ аруы

1. Қ орғ аншылар заң жү зiнде қ амқ орлық қ а алынушылардың ө кiлдерi болып табылады жә не олардың атынан жә не олардың мү ддесінде барлық қ ажеттi мә мiлелердi жасайды.

2. Қ амқ оршылар ө здерiнiң қ амқ оршылығ ындағ ы адамдардың ө з бетiнше жасауғ а қ ұ қ ығ ы жоқ мә мiлелердi жасауғ а келiсiм бередi, қ амқ орлық қ а алынушыларғ а ө з қ ұ қ ық тарын жү зеге асыруына жә не мiндеттерiн атқ аруына жә рдем кө рсетедi, сондай-ақ оларды ү шiншi тұ лғ алардың тарапынан жасалатын қ иянаттардан қ орғ айды.

Қ орғ аншы немесе қ амқ оршы қ амқ орлық қ а алынушыларды ө з есебiнен кү тіп-бағ уғ а мiндеттi емес. Қ амқ орлық қ а алынушыны кү тіп-бағ у қ амқ орлық қ а алынушының алатын жалақ ысы, алиментi жә не басқ а да ә леуметтiк тө лемдерi есебiнен, сондай-ақ оғ ан тиесiлi мү лiктің есебiнен жү зеге асырылады.

Қ амқ орлық қ а алынушыны кү тіп-бағ уғ а жеткiлiктi қ аражат болмағ ан кезде, қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органдар оны кү тіп-бағ уғ а жә рдемақ ы тағ айындайды.

Қ орғ аншыларғ а немесе қ амқ оршыларғ а жетім баланы (жетім балаларды) жә не ата-аналарының қ амқ орлығ ынсыз қ алғ ан баланы (балаларды) кү тіп-бағ уғ а жә рдемақ ы тағ айындау тә ртібін жә не тө леу мө лшерін Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі айқ ындайды.

3. Қ орғ аншылар немесе қ амқ оршылар ө здерiнiң қ амқ орлығ ына алынғ андарды кү тіп-бағ у, олардың кү тімі мен емделуiн қ амтамасыз ету, олардың қ ұ қ ық тары мен мү дделерiн қ орғ ау жө нінде қ амқ орлық жасауғ а мiндеттi. Кө рсетілген мiндеттер сот ә рекет қ абiлетi шектеулі деп танығ ан кә мелетке толғ ан адамдардың жә не ә рекетке толық қ абілетті деп жарияланғ ан кә мелетке толмағ андардың қ амқ оршыларына жү ктелмейдi.

4. Егер адам ә рекетке қ абілетсіз немесе ә рекет қ абілеті шектеулі деп танылғ ан негіздер жойылса, қ орғ аншы немесе қ амқ оршы қ амқ орлық қ а алынушыны ә рекетке қ абілетті деп тану туралы сотқ а ө тініш беруге міндетті.

126-бап. Баланың қ орғ аншысының немесе қ амқ оршысының қ ұ қ ық тары мен міндеттері

1. Баланың қ орғ аншысы немесе қ амқ оршысы қ орғ аншылық тағ ы немесе қ амқ оршылық тағ ы баланы тә рбиелеуге, оның денсаулығ ына, дене бітімі, психикалық, адамгершiлiк жә не рухани жағ ынан дамуына қ амқ орлық жасауғ а мiндеттi.

Кө рсетілген міндеттер сот тә ртібімен ә рекет қ абілеті шектелген кә мелетке толғ ан адамдардың қ амқ оршыларына жү ктелмейді.

Қ орғ аншы немесе қ амқ оршы баланың пiкiрi мен қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органның ұ сынымдарын ескере отырып, сондай-ақ осы Кодекстің 72-бабында кө зделген талаптар сақ талғ ан жағ дайда, қ орғ аншылық тағ ы немесе қ амқ оршылық тағ ы баланы тә рбиелеудiң тә сілдерін ө з бетінше айқ ындауғ а қ ұ қ ылы.

Қ орғ аншы немесе қ амқ оршы баланың пiкiрiн ескере отырып, баланың бiлiм алу ұ йымын жә не оқ у нысанын таң дауғ а қ ұ қ ығ ы бар жә не баланың міндетті орта бiлiм алуын қ амтамасыз етуге мiндеттi.

2. Қ орғ аншы немесе қ амқ оршы қ орғ аншылық тағ ы немесе қ амқ оршылық тағ ы баланы ө здерiнде заң ды негiздерсiз ұ стап отырғ ан кез келген адамдардан, оның iшiнде баланың жақ ын туыстарынан қ айтарып алуды сот арқ ылы талап етуге қ ұ қ ылы.

3. Мұ ндай араласу баланың мү дделерiне сай келмейтін жағ дайларды қ оспағ анда, қ орғ аншы немесе қ амқ оршы баланың ө з ата-аналарымен жә не басқ а да жақ ын туыстарымен араласуына кедергі келтіруге қ ұ қ ылы емес.

4. Қ амқ орлық қ а алынушылар білім беру ұ йымында немесе медициналық ұ йымда тә рбиеленуде немесе емделуде болғ ан жағ дайларды қ оспағ анда, кә мелетке толмағ андардың қ орғ аншылары немесе қ амқ оршылары ө здерiнің қ амқ орлығ ына алғ андармен бiрге тұ руғ а мiндеттi. Бұ л қ амқ орлық қ а алынушының тә рбиесiне жә не оның қ ұ қ ық тары мен мү дделерiн қ орғ ауғ а қ олайсыздық туғ ызбайтын болса, қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органның рұ қ сатымен қ амқ оршының он алты жасқ а толғ ан қ амқ орлық қ а алынушыдан бө лек тұ руына жол берiледi.

Қ орғ аншылар немесе қ амқ оршылар қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органдарғ а тұ рғ ылық ты жерiнiң ө згергенi туралы хабарлауғ а мiндеттi.

5. Қ орғ аншы кемiнде алты айда бiр рет қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органғ а қ амқ орлық қ а алынушының денсаулық жағ дайы туралы жә не оны тә рбиелеу жө нiндегi, сондай-ақ оның мү лкiн басқ ару жө нiндегi жұ мыс туралы есептер беруге мiндеттi.

127-бап. Ә рекетке қ абілетті азаматтарды қ амқ оршылық қ а алу

1. Денсаулық жағ дайына байланысты ө з қ ұ қ ығ ын жү зеге асыра алмайтын жә не қ орғ ай алмайтын жә не мiндеттерiн орындай алмайтын ә рекетке қ абiлеттi кә мелетке толғ ан адамның ө тiнiшi бойынша оғ ан қ амқ оршылық белгiленуi мү мкiн.

2. Қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын орган ә рекетке қ абiлеттi кә мелетке толғ ан адамның келiсiмiмен ғ ана оғ ан қ амқ оршы тағ айындауы мү мкiн.

3. Ә рекетке қ абiлеттi кә мелетке толғ ан қ амқ орлық қ а алынушығ а тиесiлi мү лiкке билiк етудi қ амқ оршы қ амқ орлық қ а алынушымен жасалғ ан тапсырма шарты немесе мү лiктi сенiмгерлікпен басқ ару негiзiнде жү зеге асырады.

Қ амқ оршы қ амқ орлық қ а алынушыны кү тіп-бағ уғ а жә не оның тұ рмыстық қ ажеттерiн қ анағ аттандыруғ а бағ ытталғ ан тұ рмыстық жә не ө зге де мә мiлелердi жасасуды қ амқ орлық қ а алынушының келiсiмiмен жү зеге асырады.

4. Ә рекетке қ абiлеттi кә мелетке толғ ан адамның талап етуі бойынша оны қ амқ оршылық қ а алу тоқ татылуы мү мкiн.

Қ амқ оршылық қ а алынғ ан адамның қ амқ оршысы осы Кодекстің 129-бабында кө зделген жағ дайларда ө зiне жү ктелген мiндеттердi орындаудан босатылады.

128-бап. Қ амқ орлық қ а алынушының мү лкіне билік ету

1. Қ амқ орлық қ а алынушының ө з бетінше билiк етуге қ ұ қ ығ ы бар табыстарын қ оспағ анда, қ амқ орлық қ а алынғ ан адамның табыстарын, оның iшiнде қ амқ орлық қ а алынушының мү лкiн басқ арудан тү скен оғ ан тиесілі табыстарды тек қ ана қ амқ орлық қ а алынушының мү ддесінде жә не қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органның алдын ала рұ қ сатымен қ орғ аншы немесе қ амқ оршы жұ мсайды.

Қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органның алдын ала рұ қ сатынсыз, қ орғ аншы немесе қ амқ оршы қ амқ орлық қ а алынушының табысы ретiнде оғ ан тиесiлi, қ амқ орлық қ а алынушыны кү тіп-бағ у ү шiн қ ажеттi сома есебiнен ең тө мен кү нкө ріс шегінде шығ ыстар шығ аруғ а қ ұ қ ылы.

Жетім балалар, ата-анасының қ амқ орлығ ынсыз қ алғ ан балалар ұ йымдарының басшылары тә рбиеленушілердің алименттен, жә рдемақ ылардан тү скен қ аражаттарын жә не басқ а да ә леуметтік тө лемдерін банк шоттарынан алуғ а қ ұ қ ығ ы жоқ.

2. Қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органның алдын ала рұ қ сатынсыз қ орғ аншы қ амқ орлық қ а алынушының мү лкін иеліктен шығ ару, оның ішінде айырбастау немесе сыйғ а тарту жө ніндегі мә мілелерді жасасуғ а немесе оның атынан кепілгерлік, осы мү лікті жалғ а (жалдауғ а), ө теусіз пайдалануғ а беру немесе кепілге салу шартын, қ амқ орлық қ а алынушының заң бойынша жә не ө сиет бойынша мұ рагерлікпен тиесілі қ ұ қ ық тарынан бас тартуына, оның мү лкін бө луге немесе одан ү лесті бө ліп алуғ а ә кеп соғ атын мә мілелерді жасасуғ а, сондай-ақ қ амқ орлық қ а алынушының мү лкін азайтуғ а ә кеп соғ атын кез келген мә мілелерді жасасуғ а, ал қ амқ оршы оларды жасасуғ а келісім беруге қ ұ қ ылы емес. Қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын орган кө рсетілген мә мiлелердің нә тижесiнде қ орғ аншы алғ ан қ аражаттың қ алай жұ мсалуғ а тиiс екенiн айқ ындайды.

Қ амқ орлық қ а алынушының мү лкiн басқ ару тә ртiбi Қ азақ стан Республикасының заң намасында айқ ындалады.

3. Мү лiктi қ амқ орлық қ а алынушығ а сый ретiнде немесе ө теусіз пайдалануғ а берудi қ оспағ анда, қ орғ аншының немесе қ амқ оршының, олардың жұ байлары мен жақ ын туыстарының қ амқ орлық қ а алынушымен мә мiлелер жасасуғ а, сондай-ақ мә мiлелер жасасу немесе қ амқ орлық қ а алынушы мен қ орғ аншы немесе қ амқ оршының жұ байы жә не олардың жақ ын туыстары арасында сот iстерiн жү ргiзу кезінде қ амқ орлық қ а алынушының атынан ө кiлдiк етуге қ ұ қ ылы емес.

Қ амқ орлық қ а алынушының қ орғ аншығ а немесе қ амқ оршығ а, оның жұ байына немесе туыстарына осы адам қ орғ аншы немесе қ амқ оршы болып тағ айындалғ анғ а дейін туындағ ан борыштары қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органның рұ қ сатымен тө ленедi.

129-бап. Қ орғ аншыларды немесе қ амқ оршыларды ө з міндеттерін атқ арудан босату жә не шеттету

1. Кә мелетке толмағ ан қ амқ орлық қ а алынушы оның ата-аналарына немесе оны асырап алушыларғ а қ айтарылғ ан жағ дайларда, қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын орган қ орғ аншыны немесе қ амқ оршыны ө з мiндеттерiн атқ арудан босатады.

Қ амқ орлық қ а алынушы тиісті білім беру ұ йымына, медициналық жә не медициналық -ә леуметтік ұ йымғ а немесе басқ а да арнайы ұ йымғ а орналастырылғ ан кезде, егер бұ л қ амқ орлық қ а алынушының мү дделерiне қ айшы келмесе, қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын орган бұ рын тағ айындалғ ан қ орғ аншыны немесе қ амқ оршыны ө з мiндеттерiн атқ арудан босатады.

2. Қ орғ аншы немесе қ амқ оршы дә лелдi себептер болғ ан кезде (науқ астануы, мү лiктiк жағ дайының ө згеруi, қ амқ орлық қ а алынушымен ө зара тү сiнiстіктің болмауы жә не басқ алары) ө з ө тiнiшi бойынша немесе қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органның бастамасы бойынша ө з мiндеттерiн атқ арудан босатылады.

3. Қ орғ аншының немесе қ амқ оршының ө з міндеттерін тиісінше атқ армауына, оның ішінде қ орғ аншылық ты немесе қ амқ оршылық ты жеке басының мақ саттарына пайдалануына не қ амқ орлық қ а алынушыны қ адағ алаусыз жә не қ ажетті кө мексіз қ алдыруына тыйым салынады.

Осы тармақ тың бірінші бө лігінде кө зделген жағ дайларда, қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын орган қ орғ аншыны немесе қ амқ оршыны осы міндеттерді атқ арудан шеттетуге жә не қ ажетті шаралар қ олдануғ а міндетті.

130-бап. Қ орғ аншылық ты немесе қ амқ оршылық ты тоқ тату

1. Қ амқ орлық қ а алынушыны ә рекетке қ абiлеттi деп тану немесе қ орғ аншының немесе қ амқ оршының не қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органның ө тініші бойынша оның ә рекет қ абiлетi шектелуiнiң кү шiн жою туралы сот шешiм шығ арғ ан жағ дайларда кә мелетке толғ ан адамдарғ а қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық тоқ татылады.

2. Қ амқ орлық қ а алынғ ан жас бала он тө рт жасқ а толғ ан соң оғ ан қ орғ аншылық тоқ татылады, ал қ орғ аншылық мiндетiн жү зеге асырғ ан адам бұ л туралы қ осымша шешiмсiз кә мелетке толмағ ан баланың қ амқ оршысы болады.

3. Қ амқ орлық қ а алынушы он сегiз жасқ а толғ ан соң, сондай-ақ ол некеге отырғ ан (ерлі-зайыпты болғ ан) кезде кә мелетке толмағ ан балағ а қ амқ оршылық ерекше рұ қ сатсыз-ақ тоқ татылады.

131-бап. Қ орғ аншылардың немесе қ амқ оршылардың іс-ә рекеттеріне шағ ым жасау

Қ амқ орлық қ а алынушының мү ддесінде оның тұ рғ ылық ты жері бойынша қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органда не сотта қ орғ аншылардың немесе қ амқ оршылардың іс-ә рекеттеріне шағ ым жасалуы мү мкін.

132-бап. Қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органның шешімдеріне шағ ым жасау

Мү дделі тұ лғ алар барлық мә селелер бойынша қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органдардың шешімдеріне сот тә ртібімен шағ ым жасауы мү мкін.

18-тарау. ПАТРОНАТ

133-бап. Патронат

1. Патронат нысанындағ ы қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық кә мелетке толмағ ан жетім балаларғ а, ата-анасының қ амқ орлығ ынсыз қ алғ ан, оның ішінде білім беру ұ йымдарындағ ы, медициналық немесе басқ а да ұ йымдардағ ы балаларғ а белгіленеді.

2. Баланы тә рбиелеуге алуғ а тілек білдірген адам мен қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын орган арасында жасалғ ан баланы патронаттық тә рбиелеуге беру туралы шарт патронаттың туындауына негіз болып табылады.

3. Патронаттық тә рбие туралы ережені Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі бекітеді.

134-бап. Баланы патронаттық тә рбиелеуге беру туралы шарт

1. Баланы патронаттық тә рбиелеуге беру туралы шарт баланы кү тіп- бағ у, тә рбиелеу жә не білім беру жағ дайларын, патронат тә рбиешілердің қ ұ қ ық тары мен міндеттерін, патронат тә рбиешілерге қ атысты қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органның міндеттерін, сондай-ақ мұ ндай шарттың тоқ татылу негіздері мен салдарларын кө здеуге тиіс.

Бала патронат тә рбиешіге кө рсетілген шартта кө зделген мерзімге тә рбиелеуге беріледі.

Патронаттық тә рбиелеуге берілген ә рбір балағ а жеке шарт жасалады.

Баланы патронаттық тә рбиелеуге беру туралы шарттың мерзімі аяқ талғ ан жағ дайда, оның отбасында болу мерзімін ұ зарту жаң а шарттың негізінде жү ргізіледі.

2. Патронат тә рбиешілердің ең бегіне ақ ы жә не оларғ а ақ шалай тө лем тө леу тә ртібі мен мө лшері Қ азақ стан Республикасының заң намасымен айқ ындалады.

3. Баланы патронаттық тә рбиелеуге беру туралы шарт:

1) дә лелді себептері (науқ астануы, отбасылық немесе материалдық жағ дайының ө згеруі, баламен ө зара тү сіністіктің болмауы, балалар арасындағ ы жанжалдар жә не басқ алар) болғ ан кезде патронат тә рбиешілердің бастамасы бойынша;

2) баланы кү тіп-бағ у, тә рбиелеу жә не білім беру ү шін қ олайсыз жағ дайлар туындағ ан кезде қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органның бастамасы бойынша;

3) бала ата-анасына қ айтарылғ ан, туыстарына берілген немесе бала асырап алынғ ан жағ дайларда мерзімінен бұ рын бұ зылуы мү мкін.

135-бап. Патронат тә рбиешілер

1. Патронат тә рбиешілердің тә рбиелеуге қ абылдап алынғ ан балағ а қ атысы бойынша қ орғ аншылар мен қ амқ оршылар сияқ ты қ ұ қ ық тары мен міндеттері болады. Оларғ а осы Кодекстің 122-бабында кө зделген талаптар қ ойылады.

2. Патронат тә рбиешілерді іріктеуді қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органдар Қ азақ стан Республикасының балалардың қ ұ қ ық тарын қ орғ ау саласындағ ы уә кілетті орган бекіткен патронат тә рбиешілерге қ ойылатын талаптар туралы қ ағ идаларғ а сә йкес жү ргізеді.

136-бап. Патронат белгіленетін бала

1. Баланы патронаттық тә рбиелеуге беру туралы шарт бойынша беру ү шін оны алдын ала таң дауды қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын органмен жә не баланы кү тіп-бағ атын ұ йым ә кімшілігінің келісімі бойынша баланы отбасына қ абылдауғ а тілек білдірген адамдар жү зеге асырады.

Ағ алы-інілерді, апалы-сің лілерді ажыратуғ а, бұ л балалардың мү дделеріне сай келетін жә не балалар ө здерінің туыстығ ы туралы білмеген, бірге тұ рмағ ан жә не бірге тә рбиеленбеген жағ дайларды қ оспағ анда, жол берілмейді.

2. Баланы патронат тә рбиешілерге беру оның пікірі ескеріле отырып, жү зеге асырылады. Он жасқ а толғ ан бала оның келісімімен ғ ана берілуі мү мкін.

3. Патронат тә рбиешілерге берілген бала ө зіне тиесілі алиментке, жинақ таушы зейнетақ ы қ орларынан тө ленетін ата-аналарының зейнетақ ы тө лемдеріне, жә рдемақ ығ а жә не басқ а да ә леуметтік тө лемдерге қ ұ қ ығ ын, сондай-ақ тұ рғ ын жайғ а меншік қ ұ қ ығ ын немесе тұ рғ ын жайды пайдалану қ ұ қ ығ ын сақ тайды. Патронат тә рбиешілерге берілген баланың тұ рғ ын жайы болмағ ан кезде Қ азақ стан Республикасының тұ рғ ын ү й заң намасына сә йкес оғ ан тұ рғ ын жай берілуіне қ ұ қ ығ ы бар.

Тә рбиеленушіге тиесілі ақ шалай қ аражатты жә не басқ а да мү лікті сақ тау баланы патронаттық тә рбиелеуге беру туралы шарттың қ олданылу уақ ытына патронат тә рбиешіге жү ктеледі.

Патронат тә рбиешілерге берілген бала осы Кодекстің 60-62 жә не 67-баптарында кө зделген қ ұ қ ық тарғ а да ие болады.

137-бап. Патронат тә рбиешілерге берілген баланы кү тіп-бағ у

1. Патронат тә рбиешілерге берілген ә рбір баланы кү тіп-бағ уғ а Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі белгілеген тә ртіппен жә не мө лшерде ай сайын ақ шалай қ аражат тө ленеді.

2. Қ орғ аншылық немесе қ амқ оршылық жө ніндегі функцияларды жү зеге асыратын орган патронат тә рбиешілерге қ ажетті кө мек кө рсетуге, баланың ө мірі мен тә рбиесіне қ алыпты жағ дай жасауғ а жә рдемдесуге міндетті, сондай-ақ патронат тә рбиешілерге жү ктелген баланы кү тіп-бағ у, тә рбиелеу жә не білім беру жө ніндегі міндеттердің орындалуын бақ ылауды жү зеге асыруғ а міндетті.

5-БӨ ЛІМ. ОТБАСЫ МҮ ШЕЛЕРІНІҢ АЛИМЕНТТІК

Қ АТЫНАСТАРЫ