![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Табыстар - 300000 теңге
Айнымалы шығ ындар – 180 000 тең ге Операциялық зиян - (40000) тең ге Компанияның тұ рақ ты шығ ындары неге тең? Компанияда ө зіндік қ ұ ны 30 000 тең ге тұ ратын 2000 бірлік ескірген қ абырғ а шамдары бар. Егер шамдар 10 000 тең геге қ айта ө ң делетін болса, оларды 18 000 тең геге сату мү мкіндігі бар. Шамның баламасы басқ а фирмада 3000 тең геге қ алай сатылады? Егер шамдар қ айта ө ң деліп жә не сатылады деп есептесек, оларды баламалы қ олдану қ ұ ны қ аншағ а тең? 0, 6;; 10 000; 160000;
ИИИИИ Инвестициялық жобалардың тиімділігін бағ алау ә дістері келесі тү рлерге бө лінеді: Дисконттауғ а негізделген ә дістер; Таза ағ ымдық қ ұ н, инвестиция рентабельділігінің индексі, инвестиция рентабельділігінің ішкі нормасы; Есептік бағ аларғ а негізделген ә дістер Инветиция орталығ ының басшысының есептілігі келесі ақ паратты міндетті тү рде қ амтиды: Шығ ындар жайлы; Табыстар; Пайдаланылғ ан активтерден пайда Инкрементті шығ ындарғ а анық тама берің із: қ осымша шығ ындар; ө ндіру негізінде пайда болатын; немесе қ осымша ө німді сатудан пайда болатын Икемді (айнымалы) бюджеттің артық шылығ ы мен мү мкіндіктері: алдында жасалғ ан бюджеттің шынайы еместігін негіздеу; бюджетті қ ұ ру процесінде қ арастырылмағ ан жаң а ық тималдық тарды анық тау; басты назар аударуды талап ететін мә селелерді бірегейлендіру «Икемді бюджет» тү сінігі: қ ол жеткізілген нә тижелерді жоспарланғ ан кө рсеткіштермен салыстырудың динамикалық базасы; бюджет іскерлік белсенділіктің нақ ты бір дең гейіне байланысты қ ұ рылады; табыстар мен шығ ындар нақ ты кө лемді ескере отырып тү зетіледі Икемді бюджет: C) нақ ты қ ызмет дең гейі бойынша тү зетілген бастапқ ы бюджетD) айнымалы шығ ындарH) іскерлік белсенділіктің нақ ты жең гейіне есептелген бюджеТ
КККК Калькуляция объектісі болып табылады: ө нім; жұ мыс; қ ызмет Кә сіпорын шығ ындарының кө мекші ө ндірістік белгі бойынша бө лінетін ү ш тү рі бар: ө німнің ө ндірісне жә не сатуына жұ мсалғ ан ө зіндік қ ұ нын қ ұ райтын шығ ындар. Бұ л ағ ымдағ ы шығ ындар, яғ ни ә деттегі қ ызмет тү рлері бойынша шығ ындар; ө ндірісті кең ейту жә не жаң арту шығ ындары, ірі бірлік –уақ ытша қ аражат салу; ә леуметтік-мә дени, тұ рмыстық жә не басқ а да ө ндірістік емес қ ажеттіліктерге шығ ындар Кезең дік шығ ындарғ а жатады: Ә кімшілік, сату; Маркетингтік; Ғ имарат амортизациясы Капитал салымдарының бюджетін қ ұ ру дегеніміз: компанияның ұ зақ мерзімді қ ажеттіліктерін бағ алайтын жоспар; компанияның негізгі қ ұ ралдарды сатып алу қ ажеттіліктерін бағ алайтын жоспар: компанияның негізгі қ ұ ралдарды сатып алу қ ажеттіліктерін бағ алайтын жоспар; Келесідей шығ ындар элементтерін бө ліп кө рсетеді: -материалдық шығ ындар (қ айтарылғ ан қ алдық тардың қ ұ нын шегере отырып); ең бекақ ы шығ ындары; - ә леуметтік қ ажеттіліктерге аударымдар; негізгі қ ұ ралдардың амортизациясы; - басқ а да шығ ындар Кө птік регрессия талдауы: қ озғ алысқ а ә сер ететін барлық факторлар нақ ты болжау жә не бақ ылау ү шін енгізілуі керек; қ арапайым регрессия ү шін тең деуді кең ейту жә не оғ ан айнымалылар қ осу қ олданады; шығ ындар тек қ ызмет кө рсету сағ аты ө згерісінен емес, сонымен бірге температура тұ рақ сыздығ ы жә не т.б. факторлардан ө згеруі мү мкін екенін қ арастырады Кіші квадраттар ә дісі: ең кіші жә не ең ү лкен мә ндер ә дісіне жә не тарату ә дісіне қ арағ анда нақ ты болып саналады; тү зу сызық тың мү мкін болатын ішіндегі ең дұ рысын математикалық анық тауғ а мү мкіндік береді; негізінде мынадай қ ағ ида бар, таң далғ ан сызық тың барлық жеке нү ктелерінің вертикальді ауытқ уының квадраттар соммасы, басқ а сызық тағ ы нү ктелердің вертикальді ауытқ уының квадратының соммасынан аз болуы қ ажет
Қ Қ Қ Қ «Қ ауіпсіздік нү ктесі» тү сінігі: Айнымалы жә не тұ рақ ты шығ ындарды жабуғ а қ ажетті ө нім кө лемі; Барлық шығ ындарды жабуғ а қ ажетті минималды ө нім кө лемі; Минималды ө нім кө лемі; Қ аржылық бюджетке кіреді: C) Пайда жә не зиян жө ніндегі болжамды есептілік, D) Капиталды шығ ындар бюджеті (инвестициялық бюджет)., E) Ақ ша қ аражаттарының бюджеті (кассалық бюджет). F) Болжамды баланс Қ аржылық есептіліктің басқ ару есебінен негізгі айырмашылық тары: A) Қ аржылық есеп жү ргізу басқ ару есебімен салыстырғ анда заң намамен реттелген. Алайда салық заң дарына сә йкес ө німді ө зіндік қ ұ нынан тө мен емес бағ ағ а сату қ ажет, ал калькуляциялау басқ ару есебінің ажырамас бө лігі болып табылады.Қ аржылық есептің негізгі мақ саты сыртқ ы пайдаланушылар ү шін қ аржылық қ ұ жаттар қ ұ ру болып табылады, басқ ару есебінің мақ саты – ішкі ө ндірістік жсопарлауды қ амтамасыз ету, басқ ару жә не бақ ылау B) Бірінші тү рдің ақ паратын пайдаланушылар сыртқ ы пайдаланушылар (салық органдары, аудиторлар, т.б.). Ақ парат коммерциялық қ ұ пия болып табылмайды, яғ ни барлығ ына қ ол жетімді. Басқ ару есебінің ақ параты, керісінше, ішкі пайдаланушыларғ а дайындалып, ұ йымның коммерциялық қ ұ риясы болып табылады. Қ аржылық есепте екіжақ ты жазу жә не шоттар қ олданылады, сондай ақ қ ұ жаттау жә не тү гендеу, ал басқ ару есебінде бұ л ә дістер кө п қ олданылмайды. Қ аржылық есеп қ аржылық ақ паратты жазу, бағ алау жә не беруді реттейтін жалпығ а ортақ қ ағ идаларғ а негізделген C) Басқ ару есебі басқ арушылар мақ саты мен міндеттеріне сә йкес ұ йымдастырылады, мемлекетпен реттелмейді, ұ йым қ ызғ ушылығ ына бағ ытталадыү Қ аржылық есепте шығ ындар экономикалық элементтер бойынша топтасады (материалдық шығ ындар, ең бек шығ ындары, ә леуметтік шығ ындар, амортизациялық шығ ындар, басқ а да шығ ындар). Қ аржылық есепте есептілік жасаудың кезең ділігі заң намамен, нормативтік актілермен бекітіледі (жыл сайын, квартал сайын), басқ ару есебінде қ ажет болғ анына қ арай (ай сайын, апта сайын, кү н сайын, кейде жедел). Қ азіргі ө ндірістік есептің негізгі бө лімдеріне жатады: есепті кезең де ө ндіріс ү рдісі барысында қ андай шығ ындар топтары пайда болғ анын кө рсететін шығ ын тү рлері бойынша есеп; шығ ындардың пайда болу орны бойынша есеп ол шығ ындар жү зеге асқ ан орын бойынша таратуғ а мү мкіндік береді; шығ ындар тасымалдаушысы бойынша есеп белгілі бір ө німді ө ндірумен немесе қ ызмет кө рсетумен байланысты шығ ындарды анық тайды Қ ұ нды басқ ару жү йесі басқ армағ а келесі жағ дайларғ а қ атысты шешімдер қ абылдауғ а кө мектесу қ ажет: жаң а бұ йымдарды жасау; бағ а қ ою, маркетингтік шаралар жасау ассортиментті кең ейту немесе азайту Қ абылданғ ан шешім ә сер етпейтін болашақ шығ ындар мен тү сімдер: C) маң ызды шығ ындар мен тү сімдерE) қ айтарылмайын шығ ындар G) болашақ кезең шығ ындары мен табыстары Андай жанама (ү стеме) шығ ындар ортақ ө ндірістік (ө ндірістік) жә не ортақ шаруашылық (ө ндірістік емес) шығ ындарғ а жататынын анық таң ыз
1- а, б, д, е; 2- в, г, ж; 1- а, б, д, е; 2- в, г, ж Қ ызмет тү рлері бойынша шығ ындар орталығ ы: шығ ындар топталатын қ ызметтің немесе жауапкершілік сфераларының аздағ ан учаскелері; шығ ындарды калькуляциялаудың дә стү рлі жү йесінде қ олданылатын шығ ындар орталығ ымен жиі ұ қ сас болады; қ ызмет тү рлері бойынша шығ ындарды топтау Қ ауіпсіздік аймағ ы (маржасы) – кө рсетеді: компания зиян шекпестен бұ рын сату кө лемі қ аншағ а қ ысқ артылатынын; сату кө лемі азаймастан бұ рын компанияның қ анша зиян шегуі мү мкіндігін: компания зиян шегіп жатқ андағ ы сату кө лемінің қ ысқ артылуы: Қ орларды жайғ астыру жә не сақ тауғ а кететін барлық релевантты шығ ындарғ а қ осылады: қ орларды қ ұ рудың барлық нұ сқ аларына бірдей тапсырыстарды орындау қ ұ ны; тапсырысты орындау қ ұ ны; тапсырыстың барлық нұ сқ аларына бірдей қ ұ н: Қ ұ рылыстың жобалық дайындау этаптары: Инвестициялық ойды қ ұ растыру; Инвестицияны қ ұ растыру, экспертиза, бекіту – объектіні таң дау актісі; Жобалық қ ұ жат – объектіні алу актісі. Қ ауіпсіздік жағ дайын не кө рсетеді? Тұ рақ тылық қ орын, бизнестің пайыздағ ы немесе натуралды бірлігін кө рсетеді; Пайызбен нақ ты кө рсетілген; Маң ызды кө рсеткішті тұ рақ тылауғ а мү мкіндік береді Қ ауіпсіздік жағ дайының тү рлері: Ө нім кө леміне, бағ ағ а, нақ ты шығ ындарғ а байланысты классикалық қ ауіпсіздік нү ктесі; Пайда бойынша қ ауіпсіздік нү ктесі; Бағ а бойынша қ ауіпсіздік нү ктесі
Ө Ө Ө Ө Ө нім ө ндіруге бағ ытталғ ан, негізгі қ ызметті қ ұ райтын ө ндіріс процесі, шаруашылық жү ргізуші субъектінің қ ұ рылтайшы қ ұ жаттарына сә йкес, негізгі ө ндіріс деп аталады: тікелей материалдық шығ ындар, тікелей ең бек шығ ындары, ө ндірістік бағ ыттағ ы ү стеме шығ ындарды қ оса алғ андағ ы жанама шығ ындар Ө ндірістік сипаттағ ы ең бекақ ы шығ ындарына жатады: A)Кесімді бағ а, тарифтік қ ойылым жә не лауазымдық ең бекақ ы мө лшеріне сә йкес нақ ты орындалғ ан жұ мыс ү шін ө ндірістік сипаттағ ы жұ мысшылардың ең бекақ ысы, B) кә сіби шеберлігі мен жетекшілігі ү шін тарифтік қ ойылымдар мен ең бекақ ы мө лшеріне ү стемелер, C) жұ мыс режимімен жә не ең бек шарттарымен, соның ішінде: мерзімінен тыс жә не тү нгі ауысым, т.б. байланысты ө темақ ылық сипаттағ ы тө лемдер Ө німнің ө зіндік қ ұ нын анық тау бойынша жұ мыстар келесідей сатылардан тұ рады: A) ө ндірістік шығ ындардың ай бойындағ ы калькуляциялық жә не жинақ таушы-таратушы шоттардағ ы ағ ымдағ ы есебі; B) ай соң ында жинақ таушы-таратушы шоттардың жабылуы, бұ л процесс ө ндірістің калькуляциялық шоттары бойынша ө німнің (жұ мыстың, қ ызметтің) жеке тү рлерінің арасында есепке алынатын шығ ындарды ескере отырып жү зеге асады. Бұ л сатыда негізгі ө ндірісте тұ тынылатын кө мекші ө ндірістің ө німінің (жұ мысының, қ ызметінің) қ ұ нын анық тау бойынша калькуляциялық жұ мыс жү ргізіледі; C) дайын ө нім мен аяқ талмағ ан ө ндіріс, сондай-ақ ө німнің жекелеген тү рлері мен ө нім бірлігінің ө зіндік қ ұ нын есептеу арасындағ ы ө ндірістің калькуляциялық шоттарында есепке алынатын шығ ындарды бө лу. Ө ндірілген ө нім ө зіндік қ ұ нын есептеу бойынша, қ орлар қ ұ нын есептеу жә не тү скен пайда бойынша шығ ындар бө лінеді: А) Кіруші жә не шығ ушы Тікелей жә не жанама B) Негізгі жә не ү стеме Ө зіндік қ ұ нғ а кіретін (ө ндірістік) жә не есепті кезең шығ ындары C) бір элементті жә не кешенді Ағ ымдағ ы жә не бір уақ ытты Ө німге шығ ындар – бұ л ө нім ө ндірумен немесе сату ү шін тауарлар алумен байланысты шығ ындар, негізінен: Тікелей материалдық; Тікелей ең бек; Сатуғ а арналғ ан тауарлар сатып алу бағ асы Ө ндірілген ө німнің ө зіндік қ ұ нын қ алай есептейді: кезең басындағ ы аяқ талмағ ан ө ндіріс шығ ындары; қ осу ағ ымдағ ы ө ндірістік шығ ындар; азайту кезең соң ындағ ы аяқ талмағ ан ө ндіріс шығ ындары Ө ндірістік ү стеме шығ ындардың нормативтік ставкаларын қ олданудың себебі. Қ атені кө рсетің із: қ амтамасыз етеді; дә лдік; бө ліп тарату Ө ндірістік ү стеме шығ ындар ө ндіріс жұ мысшыларының ең бекақ ысына пропорционалды бө ліп таратылады. Ө німнің ө зіндік қ ұ нына кіретін ө ндірістік ү стеме шығ ындар: ө ндірістік ү стеме шығ ындар ставкасы; кө бейтілген ең беақ ы; ө ндірістік жұ мысшылардың Ө ндірушілерге ү стеме шығ ындардың бірың ғ ай ставкасын қ олданудан гө рі, бө лімшелер ү шін ү стеме шығ ындардың жеке ставкаларын пайдалану тиімді болады, егер: зауыттың ә ртү рлі бө лімшелері; ә ртү рлі ресурстар қ олданады; ө німді ө ндіру ү шін Ө ндірістегі кө п қ адамдық шығ ындар есебі шартында шарттық тұ рақ ты шығ ындар: Нақ ты ө нім тү ріне жатады; Қ ұ рылымдық бө лімшелерге, жауапкершілік орталық тарына жә не толық ұ йымғ а жатады; Жауапкершілік орталық тарына жә не толық ұ йымғ а жатады; Ө нім шығ аруғ а кететін сағ аттар: Тікелей ө ндірістік сағ аттар; Тікелей жұ мыс сағ аттары; Тікелей ең бек сағ аттары. Ө неркә сіптік ұ йымның ең бек шығ ындарын топтау: Ө нідірістік жұ мысшылардың негізгі ең бекақ ысы, ө ндірістік басшылардың ең бекақ ысы, ақ ауды жө ндеуге тө лем, ү стеме тө лем; Мерзімді жә не мерзімді сыйақ ылы; Ө ндірістік жұ мысшылардың негізгі ең бекақ ысы, жалпы ө ндірісітік шығ ындардағ ы ең бекақ ы; Ө ң деуде болатын тауарларды дайын ө німге аудару: Эквивалентті ө нім шығ ару; Эквивалентті бірлік; Ө німнің эквивалентті саны; Ө ндіріске жіберу кезінде қ орларды бағ алау ә дістері: «бірінші тү скен –бірінші шығ ады», «соң ғ ы тү скен –бірінші шығ ады», ортаө лшемдік қ ұ н; FIFO, LIFO, ортаө лшемдік қ ұ н; FIFO, LIFO, AVECO «Ө ндіру немесе сатып алу» тапсырмасын шешу: сапалы факторғ а байланысты - қ арапайым қ уат; сандар сатып алуды қ олдаса да, босағ ан жабдық тарды қ олдану қ андай пайда алып келетінін талдау қ ажет; бос қ уаттарды қ алай қ олдануғ а болатынына негізделеді Ө ндірістік компаниялардың тө мендегі аталғ ан категориялар мен шығ ындар сә йкестігін белгілең із:
1. А, д, з, к; 2. б, в, е; 3. г, ж, и Ө ндірілген ө німнің ө зіндік қ ұ нын қ алай есептейді: кезең басындағ ы аяқ талмағ ан ө ндіріс шығ ындары; қ осу ағ ымдағ ы ө ндірістік шығ ындар; азайту кезең соң ындағ ы аяқ талмағ ан ө ндіріс шығ ындары Ө німнің сметалық қ ұ нын есептеу ә дістері: Ресурстық; Ресурсты индекстік; Базисті индекстік. Аналогты; Ө ндірістік есептің мә ні мынадан тұ рады: сату бағ асын бекіту ү шін ө ндірістік шығ ындар туралы мә ліметтерді жинақ тау; ішкі жә не сыртқ ы есептіліктердің талаптарына жауап беретін, қ орлардың қ ұ нын бағ алау ү шін ө ндірістік шығ ындар туралы мә ліметтерді жинақ тау; пайданы есептеу ү шін ө ндірістік шығ ындар туралы мә ліметтерді жинақ тау Ө нім ө ндірісіне тікелей жұ мсалатын сағ аттар (ө нім ө ндірісіне тікелей қ атысатын жұ мысшылардың ең бекақ ысын тө леу): жұ мысшының ө німді дайындауғ а кеткен тікелей ө ндірістік сағ аттары; жұ мыс орнын дайындауғ а кететін тікелей жұ мыс уақ ыты; ең бек кү нінің аяқ талуының ең бексағ аттары Ө німді сату кө лемі 12 000 бірлік деп жоспарлағ анда айнымалы шығ ындар мен тү сім 600 000 тең гені қ ұ рауы қ ажет. «Икемді бюджет» ә дісінің кө мегімен ө німді ө ткізу саны 10 000 бірлікті қ ұ рағ андағ ы ө ндіріске кететін айнымалы шығ ындарды анық таң ыз: Ө нім бірлігіне кететін материалдық шығ ындар нормасы жоспар бойынша 0, 4 (кг/бірлікті) қ ұ рау керек еді, ал нақ ты тү рде 0, 5 (кг/бірлікті) қ ұ рады. Материал бірлігінің жоспарлы бағ асы – 50 (кг/бірлік), ал нақ ты бағ асы – 60 (кг/бірлікті) қ ұ рады. Ө нім бірлігіне кететін жоспарлы жә не нақ ты материалдық шығ ындар арасындағ ы ауытқ у (тең ге): Нім бірлігіне кететін материалдық шығ ындар нормасы жоспар бойынша 0, 4 (кг/бірлікті) қ ұ рау керек еді, ал нақ ты тү рде 0, 5 (кг/бірлікті) қ ұ рады. Жоспар бойынша 12 000 ө нім бірлігін шығ ару кө зделген, нақ ты тү рде 10 000 бірлік шығ арды. Материалдардың жалпы нақ ты шығ ындары қ ұ рады (кг): 600 000; 10; 5000; Ө нім бірлігін ө ң деудің ө ндірістік операциясын орындауғ а кететін нормативті уақ ыт 30 минут. Жұ мысшының ө німді жұ мыс кү нінің ұ зақ тығ ы – 7, 5 сағ ат. 600 ө нім бірлігінің партиясын ө ң деуге кететін жұ мысшығ а қ ажетті жұ мыс кү нінің саны: Қ ұ рал-жабдық бірлігін кү тіп-ұ стау, пайдаланудың жылдық шығ ындары 120 000 тең гені қ ұ райды. Осы қ ұ рал-жабдық бірлігінің жұ мыс уақ ытының мү мкін болатын жылдық қ оры – 2500 сағ ат, оның 20% - жоспарланатын тұ рып қ алулар. «Машина-сағ аттың» жоспарлы қ ұ ны қ ұ райды (тең ге): Шығ ындар номенклатурасы қ андай болу керек? 40; ә рбір ұ йымғ а дербес болуы мү мкін; 5000; Ө нім бірлігінің сату бағ асы 200 тең ге. Айнымалы шығ ындар ө нім бірлігіне – 120 тең ге. Апта бойына тұ рақ ты шығ ындар – 2000 тең ге. Зиянсыздық нү ктесін табың ыз: Компания жыл бойына тө менде келтірілген қ аржылық нә тижелерге алаң дайды:
|