![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Электрстатикалық өрістің жұмысы. Потенциал
q 0 нү ктелік заряд q заряд ө рісінде кез келген траектория бойымен орын ауыстырсын. Сондағ ы элементар жұ мыс:
q 0 нү ктелік зарядтың 1 нү ктеден 2 нү ктеге орын ауыстыруы кезіндегі жұ мыс:
А 12 орын ауыстыру траекториясына тә уелсіз, тек алғ ашқ ы 1 жә не соң ғ ы 2 нү ктелердің орналасуымен анық талады (3-сурет). Демек, нү ктелік зарядтың электростатикалық ө рісі потенциалдық, ал электростатикалық кү штер - консервативті болып табылады. Сыртқ ы электростатикалық ө рістегі зарядтың кез келген тұ йық контур бойымен орын ауыстыру жұ мысы Консервативті кү штер жұ мысы потенциалдық энергия есебінен жасалады, яғ ни А 12 жұ мысын q 0 зарядтың q заряд ө рісіндегі алғ ашқ ы жә не соң ғ ы орындарындағ ы потенциалдық энергияларының айырымы ретінде аламыз:
q заряд ө рісінде осы зарядтан r арақ ашық тық та орналасқ ан q 0 зарядтың потенциалдық энергиясы:
Электростатикалық ө рістің қ андай да бір нү ктесіндегі потенциал (
ХБЖ-де потенциал бірлігі – Вольт (В). Эквипотенциал беттер – барлық нү ктелеріндегі потенциалдың мә ні бірдей болатын беттер. Потенциал таралуды графикалық кескіндеу ү шін Бірқ алыпты зарядталғ ан шексіз беттің ө рісі.
5. Электрстатикалық ө рістегі ө ткізгіштер. Электр сыйымдылық Егер ө ткізгішті сыртқ ы электростатикалық ө ріске орналастырса немесе зарядтаса, онда ондағ ы зарядтарғ а электростатикалық ө ріс ә сер етеді де, нә тижесінде олар зарядтардың тепе-тең таралуы болғ анша орын ауыстырады. Ө ткізгіштің ішіндегі барлық нү ктелерде Ө ткізгіш бетінің эквипотенциалдылығ ы. Оқ шауланғ ан ө ткізгіш – басқ а ө ткізгіштерден, денелерден жә не зарядтардан қ ашық орналасқ ан ө ткізгіш. Электр сыйымдылық ө ткізгіштің потенциалын ө згертетін оғ ан берілген зарядпен анық талады:
Сыйымдылық бірлігі – фарад (Ф). Вакуумдағ ы радиусы R оқ шауланғ ан ө ткізгіш шардың (немесе сфераның) электр сыйымдылығ ы:
Жазық конденсатор - ә рқ айсысының ауданы S, бір-бірінен d ара қ ашық тық та орналасқ ан, зарядтары +q, -q екі параллель металл пластинадан тұ ратын конденсатор. Астарларының арасындағ ы потенциалдар айырымы
Сонда конденсатор сыйымдылығ ы дегеніміз- конденсаторғ а жинақ талғ ан q зарядтың оның астарларының арасындағ ы
|