Жүзе білудің маңызы

Суда жү зе білу - ө мірге ө те қ ажет. Адам баласы ерте заманнан бері суда жү зуді қ олданып келді. Бірақ адам баласы туғ анда жү зуді, сү ң гуді, судың бетінде қ алқ уды білмеген. Соң дық тан суғ а жузуді бала кезінен ү йренген жө н, есейе келе адамғ а жузіп ү йрену қ иындап кетеді.

Жү зіп ү йренген адам ә р уақ ытта суда апатқ а ұ шырағ ан адамдарғ а кө мек бере алады, қ иын-қ ыстау жағ дайда судағ ы неше тү рлі кедергілерді де жең еді.

Судың ішінде адам салмаң сыз жағ дайда болатындық тан, аяқ -қ ол мен оның бө лшектеріне де толық салмақ тү сірілмейді. Осығ ан орай омыртқ а жотасы созылады, дене кү шейіп, бұ лшық ет талшық тары ұ зарады. Соның ә серінен адам тұ лғ асы сымбатты болып, оның қ озғ алысы да ә демі кө рінеді.

Суда жү згенде адам еріксіз кеуде жә не іш арқ ылы терең дем алады да ауаны кейін шығ арады, сө йтіп судың қ ысымын жең еді. Мұ ның ө зі тыныс алу жү йелерін жетілдіріп, жұ мысын жақ сартып, мейлінше оттегімен қ амтамасыз етіп, ө кпенің кө лемін ұ лғ айтады.

Ерте заманнан бері халық арасында таралғ ан су бетінде қ озғ алу тә сілдері мынадай: суда тіне тұ рып қ имылдау, бақ аша, итше, қ ырындап жү зу жә не матросша жү зу тағ ы басқ а тү рлер.

Жү зу дегеніміз судың бетімен немесе ішімен белгілі терең дікте қ олмен жә не аяқ пен есу қ имылдары арқ ылы адамның жьлжуы. Осығ ан сә йкес бір-біріне ұ қ сас екі дағ ды болады: ол жү зу дағ дысы жә не сү ң гу дағ дысы. Бірақ олардың бір-бірінен айқ ын айырмашылық тары бар.

Жү зудің басқ а жаттығ уларына қ арағ анда бірнеше айырмашылығ ы бар. Бұ л ө згешеліктер судың тең істік жағ дайларымен анық талады жә не дененің суда ұ зыннан жатуымен байланысты.

Жү зу жә не сү ң гу дағ дылары негізгі жү зудің ә р тү рлеріне жатады. Бә рі де дене тә рбилеу жү йесінде кең інен кө рсетілген. Алғ а қ ойылғ ан міндетке қ арай негізінен жү зуді ү шке бө леді: кө пшілік, спорттық жә не қ олданбашы жү зу.

Кө пшілік жү зудің маң ызы - халық тың дене тә рбиелеу мақ сатын шешуде. Бұ л бө лімде жү йелі тү рде екі жаттығ у жү зеге асырылады:

1. Кө пшілікті жү зуге ү йрету;

2. Жү зудің кө мегімен денсаулық ты жә не дене дамуын нығ айту.

Жү зе білудің негізгі қ ұ ндылығ ы - апатқ а ұ шырағ ан адамдарды арашалау, оларғ а уақ ытында кө мек беру. Ал жү зе білмейтін адамдарды осы дағ дығ а ү йрету. Осығ ан байланысты халық ты жү зуге ү йрету, ә сіресе жас ө спірім балаларды, маң ызды мемлекеттік міндет болады.

Жү зудің ерекшелігі оның денсаулық ты нығ айтатындығ ы, сонымен қ атар, адам денесін дамытуғ а ә сері, адам денесін таза ұ стауғ а жә не шынығ уына пайдалы.

Жү зуге ү йрету - кең етек жайғ ан дене тә рбиесінің маң ызды тү рі. Жү зуге баулу балалар бақ шасың да, мектептерде, орта жене жоғ ары білім беретін оқ у орындарында іске асырылады. Мектеп оқ ушыларын жү зуге ү йретуге ә сіресе ерекше мә н беріледі. Соң дық тан жү зу сабағ ын мектептердің дене тә рбиелеу оқ у бағ дарламасына енгізіп отыр.

Жү зу сабағ ы міндетті тү рде дене тә рбие пә нінің мұ ғ алімдеріне, спортшыларғ а оқ у пә ні ретінде ө теді. Бұ л пә н институттардың, орта білім беретін дене шынық тыру оқ у орың дарының жә не мектептердің оқ у жоспарларына енгізіліп оқ ытылады. Сондық тан жү зу сабақ тарын міндетті тү рде маман ө ткізуі керек.