Ана сүтінің кереметтері

Ананың сү ті - жаң а туғ ан нә рестені бірден-бір қ оректендіретін жә не кез келген жұ қ палы аурулардан қ орғ айтын Аллаһ тағ аланың жаратқ ан тең дессіз ғ ажайып тағ амы. Оның қ ұ рамында болатын қ оректік заттардың пропорциясы толық тай қ алыптасып ү лгермеген сә би ағ засының қ алыпты дең гейде ө суі жә не қ орғ алуы ү шін дә лме-дә л мө лшерленген. Ана сү ті, ә сіресе, жаң а туғ ан сә бидің ми жасушаларының кө беюін жә не жү йке жү йесінің дамуын жеделдететін қ оректік заттарғ а ө те бай.

Тіпті, қ азіргі заманғ ы технологияның кө мегімен дайындалатын балаларғ а арналғ ан жасанды қ оспалардың (сү ттердің) ешбірі де Аллаһ тағ ала жаратқ ан ана сү тінің қ оректік жә не бактерияғ а қ арсы сапасына мү лдем тең келе алмайды.

«Адамдарды ата-аналарына жақ сылық жасауғ а бұ йырдық. Ана оны ү сті-ү стіне ә лсірей жү ріп (қ ұ рсақ та) кө тереді, екі жыл бойы емшек емізеді. «(Ей, адамдар!) Мағ ан да, ата-аналарың а да шү кіршілік етің дер! Тү птің тү бінде, қ айта оралатындарың - Менің алдым» («Лұ қ ман» сү ресі, 14-аят).

Соң ғ ы жылдары кө птеген оқ ымыстылардың омырау сү тін зерттеу жұ мыстары нә тижесінде оның жас сә би ағ засына пайдалы ғ ажайып қ ұ рамы мен қ асиеттері ашылып жатыр. Зерттеу мә ліметтері кө рсеткендей, ана сү тін емген баланың тыныс алу жолдары мен ас қ орыту жү йелері жұ қ палы індеттерге қ арсы тұ ра алады екен. Сү ттің қ ұ рамында болатын қ орғ аныш ақ уыздары (антитела) жұ қ палы вирустар мен бактерияларғ а тікелей соқ қ ы береді. Сә бидің ағ засына қ ажетті қ орғ аныш жү йесінің элементтері, яғ ни қ орғ аныш ақ уыздары мен иммундық жасушалар оғ ан ана сү ті арқ ылы дайын кү йде беріледі.

Ана сү тінің тағ ы бір ерекшелігі - ол «пайдалы» бактериялардың ө суі ү шін ағ зада қ алыпты ө мір сү ру «жағ дайын» жасайды, ал зиянкес, қ ауіпті бактериялар, вирустар жә не паразиттер ү шін олар ө мір сү ре алмайтындай орта қ алыптастырып, оларды біртіндеп қ ұ ртады. Сонымен қ атар, ана сү тінің қ ұ рамында сә би иммунитетін жұ қ палы ауруларғ а қ арсы кү шейтетін иммундық стимуляторлар болады.

Ә ртү рлі қ оректік заттардан тұ ратын ана сү тін ә лі толық қ алыптасып ү лгермеген сезімтал сә би ағ засы тез, ә рі жең іл бойына сің іреді. Сә бидің ағ засы бұ л қ оректі сің іру мен қ орытуғ а кө п энергия жұ мсамайды, керісінше, осы тағ амнан алғ ан энергияны ағ задағ ы барлық мү шелер мен жү йелердің дамуы мен ө суіне пайдаланады.

Ана сү тінің таң ғ ажайып қ асиеттерінің бірі - ол нә рестенің ө су мерзіміне қ арай ө зінің қ ұ рамын ө згертіп отыруы. Оның қ ұ нарлы-лығ ы мен қ оректік заттарының ү йлесімі баланың уақ ытында немесе мерзімінен бұ рын туғ анына байланысты да ө згереді екен. Егер нә ресте толық жетілмей, мерзімінен бұ рын ө мірге келсе, онда сү ттің қ ұ рамында майлар, ақ уыздар, натрий, хлор жә не темір кө бірек болады. Ө йткені, жетілмеген ағ за кө п қ ұ нарды талап ететіні белгілі. Мә селен, кө пжылдық зерттеулер нә тижесі кө рсеткендей, мерзімінен бұ рын туып, ана сү тін емген балалардың кө ру қ абілеті мен иммунитеті қ олдан жасалғ ан қ оспа сү тпен қ оректендірілген сә билерге қ арағ анда тез дамитын кө рінеді. Сонымен бірге, ана сү тін емген балалардың интеллектуалдық дамуы да ө згелерге қ арағ анда анағ ұ рлым жоғ ары болады.

Ана сү тінің маң ызды қ оректік қ асиеттерінің тағ ы бірі - оның қ ұ рамында жаң а туғ ан сә бидің дені сау болып дамуына қ ажетті «омега-3» деп аталатын майлы қ ышқ ылдарының болуы. Омега-3 қ ышқ ылы адамның миы мен кө з торының қ ұ рамдас элементтері болып табылады. Сондық тан да жаң а туғ ан сә бидің дұ рыс дамуы ү шін бұ л элементтің маң ызы аса зор. Омега-3 ми мен жү йке жү йесінің жақ сы жетілуі ү шін ағ заны қ ұ рсақ та жатқ ан кезде жә не туғ аннан кейін де қ ажетті заттармен қ амтамасыз етіп отырады. Ана сү ті, шын мә нінде, омега-3 майлы қ ышқ ылдарының табиғ и сақ тау қ оймасы іспеттес, сол себепті педиатрлар нә рестені ө зі қ алағ анынша ұ зақ мерзім емізе беруге, ерте емшектен шығ армауғ а кең ес береді.

Бристоль университетінің дә рігерлері ана сү тімен қ оректендірудің адамның болашақ ө міріне пайдасын зерттеп кө рген. Зерттеу жұ мыстары ересек адамдар арасында жү ргізілген, нә тижесінде, сә би шағ ында ана сү тін емгендердің қ ан қ ысымы (гипертония) жә не жү рек-қ ан тамыр ауруларына ө те аз шалдық қ андарын анық тағ ан.

Зерттеуді жү ргізген ғ алымдар мен дә рігерлер ұ жымының пікірінше, ана сү тінің қ орғ аныш жә не жетілдіру қ асиеті оның химиялық қ ұ рамына байланысты. Зерттеу нә тижелері «Circulation» («Қ ан айналымы») журналында жарияланады, кейін жү ргізген зерттеулер бойынша, ана сү тімен қ оректенген балалардың ә ртү рлі жү рек ауруларына тым аз шалдық қ аны белгілі болды. Яғ ни, жү рек-қ ан тамыр ауруларының болуы-болмауы, ең бірінші кезекте, ана сү тіне байланысты екен. Сү ттің қ ұ рамында майлы қ ышқ ылдардың болуы қ ан тамырларының жақ сы дамуына жә не ө мір бойына икемді жұ мыс істеуіне жағ дай жасайды. Мә селен, ана сү тін емген балалар ағ засы кейінгі ө мірінде натрий тұ зын аз талап етеді, соның нә тижесінде, олар артық салмақ қ осу зардабын шекпейді, бұ л - ө з кезегінде, жү рек-қ ан тамыр ауруларымен ауырмауғ а себепші болатыны белгілі.

Цинцинатти университетінің (АҚ Ш) дә рігері Лиза Мартин бастағ ан тағ ы бір топ мамандар кө пжылдық зерттеулер нә тижесінде ана сү тінің қ ұ рамында «адипонектина» дейтін ақ уыз гормонының кө п мө лшерде кездесетінін анық тағ андарын жария етті. Сү ттен берілген адипонектина қ ан қ ұ рамында ұ зақ жылдар бойына сақ талып, келешекте жү рек-қ ан тамыры аурулары мен инфарктіге шалдығ удан сақ тайды екен. Ал артық салмақ, семіру жә не жү рек-қ ан тамыры ауруларына шалдық қ андардың қ анында адипонектина ө те аз мө лшерде кездеседі. Сондық тан, туғ аннан уақ ытылы ананың сү тін емген сә билер тиісті мө лшерде аталмыш ақ уыз гормонын алғ андық тан, кейін семіру жә не артық салмақ қ осу дертіне ұ шырамайды.

Мұ нымен қ оса, ана сү тінің қ ұ рамында май алмасу процессінде маң ызды рө л атқ аратын «лептин» атты гормон болады. Ғ алымдардың айтуынша, лептин гормоны ағ заның ақ параттаушы қ ызметін атқ арады, яғ ни ол қ анда жә не ағ зада май дең гейі кө терілген сә тте дереу миғ а ескерту сигналын береді. Осылайша, дә рігер Мартин бастағ ан мамандар егер сә би анасының сү ті арқ ылы қ ажетті мө лшерде гормондарды алса, ол кейінгі ө мірінде семіру, қ ант диабеті, ұ йқ ы безі қ ызметінің тө мендеуі, қ ан қ ысымы жә не басқ а да жү рек-қ ан тамыры ауруларына аз ұ шырайды деген шешімге келген.