Тәртіптік жазаладың ережелері.

Тә ртіптік жаза, ә детте, дереу жә не ерекше жағ дайларда ол қ олданылғ ан кү ннен бастап бір айдан кешіктірілмей атқ арылады. Бір айлық мерзім ө тксн соң жаза атқ арылмайды, бірақ ол туралы жазба қ ызметтік кә ртішкеде сакталады. Сонғ ы жағ дайда қ олданылғ ан жазаның аткарылмауына кінә лы адам жауаптылық та болады.

Қ олданылғ ан тә ртіптік жазаның орындалуы шағ ым берілуі кезінде, оның кү шін жою туралы ағ а командирдің (бастық тың) бұ йрығ ы болмаса, тоқ татылмайды.

Қ олданылғ ан тә ртіптік жазалар туралы, егер оларды қ олданудың тә ртібі осы Жарлық та кө рсетілмегсн болса:

- сарбаздарғ а (матростарғ а) - ө зіне немесе саптың алдында;

- сержанттарғ а (старшиналарғ а) - ө зіне, сержанттардың, (старшиналардың) кең есінде не саптың алдында;

- прапорщиктерге (мичмандарғ а) - ө зіне, прапорщиктердің (мичмандардың) жә не офицерлердің кең есінде;

- офицерлерге - ө зіне, ұ йығ арымдамада немесе кең есте (ағ а офицерлерге - ағ а офицерлердің қ атысуында, жоғ ары офицерлергс – жоғ ары офицерлердін қ атысуында) жарияланады. Бұ дан баска тә ртіптік жаза бұ йрық та жариялануы мү мкін. Командирлерге (бастық тарғ а) олардың бағ ыныштыларының алдында, тә ртіптік жазалар жариялауғ а тыйым салынады.

Ә скери қ ызметшіге тә ртіптік жазаны жариялау кезінде жаза колдануғ а ә кеп соқ қ ан себебі, кандай ә скери тә ртіптің немесе коғ амдық тә ртіптің бұ зылғ андығ ы кө рсетіледі.

Сө гісалғ ашкы тә ртіптік жаза болып табылады жә не ә скери кызметшіге жоғ арыда кө рсетілген тә ртіппен жарияланады.

Қ атаң сө гіс тек саптың алдында, кенесте немесе бұ йрық та жарияланады.

Ә скери бө лімнің орналасқ ан жерінен немесе корабльден жағ ағ а кезекті сейілдемеден айыруә скери қ ызметшілердің қ ызметтік қ ажеттіліксіз мерзімді ә скери бө лімнің орналасқ ан жерінен (корабльден жағ ағ а шығ уғ а) 7тә улікбойы кетуіне тыйым салуды, оның ішінде ә сксри қ алашық тан тысқ арыда орналаскан мә дени жә не спорт шараларына жә не демалыс орындарына ұ жымдық (бө лімшенің қ ұ рамында) болуғ а қ атысуына тыйым салуды білдіреді.

Тә ртіптік жаза - жұ мысқ а нарядка тағ айындауды– ротаның старшинасы немесе взвод командирінің орынбасары атқ аруғ а келтіреді.

Мерзімді ә скери қ ызметтің сарбаздары (матростары), жұ мысқ анарядқ а тағ айындалғ ан ә скери оқ у орындарының 1 жә не 2-курстарының курсанттары (тың даушылары) жү мыстарды орындауғ а ө зінің бө лімшесінде немесе ә скери бө лімде сабақ тардан бос уакытта аптаның кез келген кү нінде тартылады. Бір нарядтық жұ мысты орындау ұ зақ тығ ы тө рт сағ аттан аспауы тиіс. Жұ мыс кешкі ұ йқ ығ ажатканғ а дейін орындалады. Ә скери қ ызметшінің жеке басын қ орлайтын жұ мыстарды орындатуғ а тыйым салынады.

Гауптвахтада ұ стай отырып қ амау ық пал етудің ең соң ғ ы шараларының бірі болып табылады жә не ә скери кызметші ө рескел теріс іс жасағ ан жағ дайларда немесе командирдің (бастық тың) қ абылдағ ан басқ а шаралары дә рменсіз болғ ан кезде қ олданылады. Ә скери антты қ абылдамағ ан ә скери қ ызмстшіге гауптвахтада ұ стай отырып қ амау қ олданылмайды.

Ө ресксл тә ртіптік теріс істердің тізбесі мен мерзімді ә скери қ ызметтің сарбаздарын (матростарын), сержанттарын (старшиналарын), сондай-ак ә скери кызметті келісім-шарт бойынша ө ткеруші прапорщиктерді (мичмандарды), офицерлерді гауптвахтада ұ стай отырып қ амауды атқ аруғ а келтірудің тә ртібі осы Жарғ ының 4-қ осымшасында келтірілген.

Омырауғ а тағ атын Қ азақ стан Республикасы Қ арулы Кү штерінің ү здігі белгісінен айырутиісті тә ртіптік билігі бар командирдің (бастық тың) жазбаша бұ йрығ ымен жарияланады жә не сарбаздарғ а (матростарғ а) қ атысты - ә скери бө лімнің саптың алдында; сержанттарғ а (старшиналарғ а) қ атысты - саптың алдында немесе сержанттардың (старшиналардың) кең есінде келтіріледі.

Толық емес қ ызметтік сә йкестігі туралы ескерту ә скери қ ызметші бірнеше рет ө рескел теріс іс жасағ ан соң, ө зге шаралар тә рбиелік рө л ойнамағ ан кезде, не ө зінің салдарынан елеулі кінә раттарғ а алып барғ ан кызметтік міндеттерді орындау кезіндегі іс-ә рекеті (ә рекетсіздігі) ү шін қ олданылады.

Егер ө зіне осы тә ртіптік жаза қ олданылғ ан ә скери қ ызметші жыл ішінде ө зінің мінез-қ ұ лқ ын ә скери борышты ү лгілі орындаумен тү земесе жә не жаза ө зінің тә рбиелік рө лін атқ армаса, ол белгіленген тә ртіппен лауазымында тө мендетуге немесе ә скери қ ызметтен мерзімінен бұ рын запаска босатуғ а ұ сынылады.

Тә ртіптік жаза - ә скери атағ ын бір сатығ а тө мендету, тө мен лауазымғ а кө шіру - тә ртіптік тиісті кұ кығ ы бар командирдің (бастық тың) бұ йрығ ында жарияланады.

Ө зіне тә ртіптік жаза - ә скери атағ ын бір саты тө мендету жазасы жариялану кезінде тиісті айырым белгілерінің ауыстыруғ а арналғ ан уақ ыты белгіленеді. Погондарды жұ лып тастауғ а, жапсырма белгілерді кесіп тастауғ а жә нс ә скери қ ызметшінің жеке басын масқ аралайтын басқ а да іс-ә рекеттерге тыйым салынады.

Тә ртіптік жазалар - қ ызметтік қ амау немесе ақ ша қ аражатын бір айғ а 25%-ғ а дейін кысқ арту - ә скери қ ызметті келісім-шарт бойынша ө ткеруші ә скери кызметшілерге жә не офицерлерге келісім-шарттың талаптарын бұ зғ аны ү шін, ә скери кызметшінің абыройына нұ қ сан келтіретін теріс іс жасағ аны ү шін жә не осы Жарғ ының 4-қ осымшасында санамалап кө рсетілген жағ дайларда, командирдің (бастыктың) қ абылдағ ан басқ а шаралары ә скери қ ызметшіге тиісті тә рбие ық палын жасамағ ан кезде колданылады.

Жазалардың осы тү рлерін қ олдану туралы тиісті тә ртіптік жазалар қ ұ қ ық тары бар командирлердің (бастық тың) жазбаша бұ йрығ ымен жарияланады.

Қ ызметтікқ амауғ а ұ шырағ ан адам жазаны қ ызметте таң ғ ы ұ йкыдан тұ рудан бастап кешкі ұ йкығ а жатуғ а дейін ө тейді жә не ө зінің қ ызметтік міндеттерін орындайды. Қ ызметке келгені жә не кеткені туралы ө зінің тікелей бастығ ына баяндайды жә не бө лім бойьшша кезекшіге белгіленеді. Қ амау кү ндерінде бұ л адамдар тә уліктік нарядқ а (қ арауылғ а) тағ айындалмайды.