Оқи болған жерді тексеретін маман?

1) тергеуші;

2) МАИ инспекторы;

3) сарапшы-криминалист;

4) сот-медициналық сарапшы;

5) патологанатом.

4. Сот-медицина саласындағ ы дә рігер-маман оқ иғ а болғ ан жерді тексергенде міндетті:

1) ө лім жағ дайын тіркеу;

2) тергеушіге мә йітті кө руге кө мектесіп, тексеру нә тижелерін хаттамағ а

енгізу;

3) тергеушіге затты айғ ақ тарды анық тауғ а, тіркеуге жә не алуғ а

жә рдемдесу;

4) оқ иғ а болғ ан жерді тексерудің хаттамасын толтыру;

5) затты айғ ақ тарды лабораториялық зерттеулерге жіберу.

5. Оқ иғ а болғ ан жерде мә йітті тапқ анда тергеуші толтыратын қ ұ жат:

1) акт;

2) хаттама;

3) қ орытынды;

4) қ ызмет хат;

5) хабарлама.

6. Оқ иғ а болғ ан жерді тексерудің жә не мә йітті оқ иғ а болғ ан жерде тексерудің хаттамасына енгізілуге міндетті мә ліметтер:

1) дене температурасының кө рсеткіштері;

2) мә йіттік дақ тарының кү йі;

3) мә йіттік сіресудің кү йі;

4) ө лім басталу уақ ыты жө нінде;

5) дұ рыс жауап жоқ.

7. Мә йітті табылғ ан орнында тексерген соң дә рігер келесі сұ рақ -тардың барлығ ына жауап береалады, біреуінен басқ асынан:

1) ө лімнің мү мкін болар себебі;

2) ө лімнің мү мкін болар басталу уақ ытын;

3) мә йітте қ андай зақ ымданулар бар;

4) мә йіт қ анының тобын;

5) мә йіт айналасында биологиялық табиғ аты бар бү лінділер барма.

8. Мә йітті жә не мә йіт киімін прозектурағ а, ал затты айғ ақ тарды лабораторияғ а жеткізу кімнің міндеті:

1) мархұ мның туыстарының;

2) сот-медициналық сарапшының;

3) тергеушінің;

4) МАИ қ ызметкерлерінің;

5) куә герлердің.

9. Мә йітті оқ иғ а болғ ан жерде тексерудің кезең дері:

1) статтикалық;

2) аралық;

3) динамикалық;

4) ақ ырғ ы;

5) беткей.

10. Мә йітті тексерудің статикалық кезең іне қ андай іс-ә рекеттер жатады:

1) фотобейнелеу;

2) мә йіттің жатыс-тұ рысын фиксациялау;

3) мә йіттің жатқ ан орнын қ аорау;

4) мә йіттік ө згерістерді зерттеу;

5) куә герлерді тергеу.

11. Мә йітті тексерудің динамикалық кезең іне қ андай іс-ә рекеттер жатады:

1) зақ ымдануларды анық тау мақ сатымен қ ан іздерін жуу;

2) мә йітті аударады;

3) жара ө зектеріне зонд салу;

4) мә йттік ө згерістерді (мә йіт дақ тарын, сіресуін жә не т.б.) анық тау.

5) куә герлерді тергеу.

12. Мә йітті сырттай қ арау қ андай кезекпен ө теді? Ретімен қ ойып шық:

1) денесіндегі зақ ымдануларды сипаттау;

2) киімін сипаттау;

3) мә йіттік ө згерістерді сипаттау.

13. Сот-медицина саласының дә рігер-маманы мә йітте ө лімнің нақ ты белгілерін анық тайалмаса қ андай іс-шаралар жасау тиіс:

1) жедел жә рдем шақ ыру;

2) алғ ашқ ы дә рігерлік кө мек кө рсету;

3) оқ иғ а болғ ан жерді тексерумен шектелу.

4) ө лім белгілерінің айқ ын кө рінуін кү ту;

5) тергеушінің бү йрық тарын кү ту.

14. Мә йітті тексеру барысында қ андай суправитальды реакциялар кездесуі мү мкін:

1) бұ лшық еттердің механикалық қ озғ ыштығ ы;

2) бұ лшық еттердің электрлі қ озғ ыштығ ы;

3) қ арашық тардың химиялық ә серлерге реакциясы;

4) мә йіттің кебуі;

5) аутолиз.

15. Қ анайналымның тоқ тағ анын қ андай белгілерге сү йеніп айтуғ а болады:

1) аускультацияда жү рек соғ ысының 1-2 минут бойы естілмеуі;

2) «ү нсіз» электрокардиограммадан;

3) есінен талуынан;

4) ұ йқ ы артерияларында пульстың (соғ ысының) болмауынан;

5) теріасты қ анқ ұ йылулардан.

16. Тыныс алудың тоқ тағ анын қ андай белгілерге сү йеніп айтуғ а болады:

1) аускультацияда тыныс шуларының естілмеуінен;

2) кеуденің перкуссиясы кезінде тұ нық дыбыстан;

3) есінен талуынан;

4) кеуденің қ имылсыздығ ынан.

5) дене температурасының тө мендеуінен.

17. Орталық нерв жү йесінің қ ызметі толық тоқ тағ аннын қ андай белгілерден анық тауғ а болады:

1) иіс-сезу рефлексінінің болмауынан;

2) кө здің мү йізденген қ абатынан шақ ырылатын рефлекстерінің

болмауынан;

3) есінен талуынан;

4) ұ йқ ы артерияларында пульстың (соғ ысының) болмауынан;

5) дене температурасының тө мендеуінен.

18. Ө лімнің болжам белгілеріне жатады:

1) тері қ абатының бозаруы;

2) иіс сезу жә не тактильды сезімталдығ ының болмауынан;

3) есінің, тыныс алудың, пульстың, жү рек соғ ысының болмауы;

4) қ анқ а бұ лшық еттерінің фибриллярлы жиырылуы;

5) кө здің мү йізденген қ абатынан шақ ырылатын рефлекстерінің жә не

қ арашық тардың жарық қ а рефлексінің болмауы.

19. Ө лімнің сенімді белгілеріне жатады:

1) пульстың жоғ ы;

2) Белоглазов белгісі («мысық кө зі» феномені);

3) мә йіт дақ тары жә не мә йіттік сіресу;

4) дене температурасы 20⁰С тө мендеу;

5) кеш дамитын мә йіттік ө згерістер.

20. Оқ иғ а болғ ан жерде ө лімнің болғ ан уақ ытын анық тауғ а қ олданылатын негізгі ә дістер:

1) кө лденең -жолақ бұ лшық еттердің механикалық ә серге реак-циясы;

2) дене термометриясы;

3) мә йіт дақ тарын жә не мә йіттік сіресуді анық тау;

4) ішкі ағ залар ферменттерін зерттеу;

5) кө лденең -жолақ бұ лшық еттердің қ озғ ыштығ ын тексеру.

21. Ерте дамитын мә йіттік ө згерістерді атаң ыз:

1) мә йіттің сіресуі;

2) мә йіттің сууы;

3) аутолиз;

4) шіру;

5) мә йіт дақ тары.

22. Кеш дамитын мә йіттік ө згерістерді атаң ыз:

1) мә йіт дақ тары;

2) шіру;

3) сабындану;

4) мумиялану;

5) аутолиз.

23. Қ анқ а бұ лшық еттерінің келесі топтарында сіресу ү рдісінің даму кезең дігі:

1) мимикалық жә не шайнау бұ лшық еттері;

2) мойын;

3) аяқ тардың;

4) дененің;

5) қ олдардың.

24. Мә йіттің сууы қ андай факторларғ а байланысты:

1) ауа температурасына;

2) ө лім себептеріне;

3) мә йттің ү стіндегі киіміне;

4) дене салмағ ына;

5) атмосфералық қ ысымғ а.

25. Мә йіт дақ тарын зерттеу анық тауғ а кө мектеседі:

1) ө лім уақ ытын;

2) мә йітті орнынан қ озғ ағ анын;

3) болжамды ө лім себебін;

4) мә йіт жатысының ө згеруін;

5) мә йіт жатқ ан беткейдің рельефтік ерекшеліктерін.

26. Мә йіт сіресуін зерттеу анық тауғ а кө мектеседі:

1) биологиялық ө лімнің басталуын;

2) ө лім басталу уақ ытын;

3) ө лім себебін анық тауғ а;

4) кейбір жағ дайларда мә йттің орнынан қ озғ ағ анын анық тауғ а;

5) клиникалық ө лімнің басталуын.

27. Ө лімнің басталу уақ ытын анық тауғ а кө мектеседі:

1) тік ішек температурасын анық тау;

2) мә йіттік дақ тар дамуының кезең і;

3) мә йіттік сіресудің айқ ындығ ы;

4) қ анқ а бұ лшық еттерінің механикалық тітіркендіргіштерге жауабынан;

5) мә йітті жыртқ ыштармен зақ ымдау дә режесінен.

28. Ө лімнің басталу уақ ытын анық тайды:

1) қ арашық тың пилокарпин немесе атропин енгізуіне жауабынан;

2) бұ лшық еттердің механикалық қ озғ ыштығ ынан;

3) бұ лшық еттердің электрлі қ озғ ыштығ ынан;

4) мә йіт дақ тарының орналасу орнынан;

5) тер бездерінің тері астына адреналин енгізуіне жауабынан.

29. Қ ан дақ тарына кү дікті дақ тарды анық таудың қ ай ә дістерін мә йітті табылғ ан жерде тексеру кезінде қ олдануғ а болады:

1) дақ тарды жә й жә не қ иғ аштан тү скен жарық та қ арау;

2) спектральды зерттеу;

3) лупамен қ арау;

4) химиялық реакциялар;

5) иммунологиялық зертеу.

30. Ө лім басталғ андық тан кейін мә йіт дақ тарының дамуында стаз кезең і байқ алады:

1) 5-8 сағ ат;

2) 9-12 сағ ат;

3) 13-24 сағ ат;

4) 24 сағ аттан астам;

5) 3 сағ аттан астам.

31. Ө лім басталғ андық тан кейін мә йіт дақ тарының дамуында имбибиция кезең і байқ алады:

1) 5-8 сағ ат;

2) 9-12 сағ ат;

3) 13-24 сағ ат;

4) 24 сағ аттан астам;

5) 3 сағ аттан астам.

32. Ө лім басталғ андық тан кейін мә йіт дақ тарының дамуында гипостаз кезең і байқ алады:

1) 5-8 сағ ат;

2) 9-12 сағ ат;

3) 13-24 сағ ат;

4) 24 сағ аттан астам;

5) 3 сағ аттан астам.

33. Мә йттің сабындануына ә келетін себептер:

1) ылғ алды қ оршағ ан орта;

2) вентиляцияның болмауы;

3) қ ұ рғ ақ қ оршағ ан орта;

4) жақ сы вентиляция;

5) мә йіт температурасының 0⁰С-тен тө мен болуы.

34. Мә йттің мумиялануына ә келетін себептер:

1) ылғ алды қ оршағ ан орта;

2) вентиляцияның болмауы;

3) қ ұ рғ ақ қ оршағ ан орта;

4) жақ сы вентиляция;

5) мә йіт температурасының 0⁰С-тен тө мен болуы.

35. Ерек адам мә йіті ылғ алды, ылайлы топырақ та жатқ анда денсінің сабын-дануы (сапонификация) дамиды кемінде:

1) 1 айда;

2) жарты жылда;

3) бір жылда;

4) 2-3 жылда;

5) 5 жылда.

36. Ерек адам мә йіті қ ұ рғ ақ, жақ сы желденетін жылы ауасы бар бө лмеде жатқ анда толық мумиялануы дамиды:

1) 1-2 айда;

2) 3-5 айда;

3) 6-12 айда;

4) 2-3 жылда;

5) 4-5 жылда.

37. Мумияланудың даму дә режесіне қ арап анық тауғ а болады:

1) ө лім уақ ытын;

2) мә йіттің жатқ ан жердегі жағ дайды;

3) ө лім себебін;

4) ө лім болғ ан кездегі жыл мезгілін;

5) мә йіттің жынысын.

38. Сабынданудың даму дә режесіне қ арап анық тауғ а болады:

1) ө лім уақ ытын;

2) мә йіттің жатқ ан жердегі жағ дайды;

3) ө лім себебін;

4) ө лім болғ ан кездегі жыл мезгілін;

5) мә йіттің жынысын.

39. Мә йітті табылғ ан орнында дә рігер-маман ретінде жұ мыс жасауғ а қ ұ қ ығ ы жоқ:

1) хирургтың;

2) терапевттің;

3) акушер-гинекологтың;

4) педиатрдың;

5) провизордың.

40. Мә йітті оқ иғ а болғ ан жерде тексеру барысында сот-медицина саласының дә рігер-маманы жасайалады:

1) жара ө зегін зондтау;

2) ә йел мә йітінің жыныстың ағ заларынан жұ ғ ындылар алуғ а;

3) терідегі жаралардың жиектерін кесіп алып сот-медициналық зертханағ а

жіберу;

4) қ ан дақ тарын анық тауғ а алғ ашқ ы сынамаларын ө ткізу;

5) спектрофотометрия жасау.

41. Ө ліктің сіресуі ә детте келесі ет топтарынан басталып ө рбиді (жоғ арыдан тө мен қ арай):

1) екі аяқ еттері

2) екі қ олдың бұ лшық еттері

3) мойын еттері

4) беттің шайналу, жымию бұ лшық еттері

5) Кеуде еттері

42. Мә йіт табылғ ан жерде ө лікті сырттай қ арайды жә не осығ ан жауапкершілікті алады:

1) Тергеуші

2) Криминалист-сарапшы

3) Инспектор

4) Сот-мед, сарапшы

5) Учаскелік инспектор

43. Сот- медицинасында жаң а туылғ ан нә ресте деп саналады;

1) Егер нә ресте 1-апта ө мір сү рсе

2) Егер нә ресте туылғ аннан соң 1-2 тә улік ө мір сү рсе

3) Егер нә ресте 3-кү ннен 5-кү нге дейін ө мір сү рсе

4) Егер нә ресте 2-аптадан артық ө мір сү рсе

5) Егер нә ресте 1-айғ а дейін ө мір сү рсе

44. Ө кпеге байқ ау жасаудың дұ рыс реттілігін анық таң ыз:

1) Суғ а ө кпенің кесінділерін тастайды

2) Суғ а ә рбір ө кпені батырады

3) Су қ ұ йылғ ан ыдысқ а кө кірек қ уысы ағ заларын тұ тас, сосын екі ө кпені бү тіндей, ә рбір ө кпені жеке-жеке, ө кпенің ә рбір бө лігін, сегментін, ө кпенің қ иындыларын

4) Суғ а ө кпенің ә рқ айсысын салады

5) Суғ а тек қ ана ө кпені батырады

45. Асфиксияның бірінші кезең іне тә н:

1) Есінен тану

2) Ретсіз ә рекеттермен бірге жү ретін тыныс алудың тоқ тауы

3) Тынышталу қ алпы

4) Кү шті дірілдеу

5) Ентігу

46. Тірі кезінде суғ а тү скендігін кө рсететін судан шығ арылғ ан мә йіттің сыртқ ы белгілері::

1) «қ аз терісі»

2) Тері қ абатының бозаруы жә не ә жімденуі

3) Ауыз-мұ рнының айналасындағ ы тұ рақ ты кө бік

4) Шаштарының тү суі

5) Тері жабындыларының мацерациясы

47. Жұ мсақ тіндерінің жарасын соғ ылғ ан тү ріне жатқ ызатын белгілер:

1) Ұ штарының ү шкірленуі

2) Сызық ша тү рі

3) Жиектерінің біртегістігі

4) Белгілердің ешқ айсысы емес

5) Жараның ұ штарындағ ы жұ қ а ұ лпаларының мыжылуы

48. Жарақ аттардың тірі кезінде тү скендігінің белгілері:

1) Лейкоцитарлық белдеменің болмауы

2) Қ абыну белгісінің болмауы

3) Қ анталаудың болмауы

4) Қ абыну белгілерінің болуы

5) Жоғ арыда кө рсетілгендердің ешқ айсысы емес

49. Қ арумен атқ анда оқ кірген жараның белгісі:

1) Тіннің кемістігі

2) Формасы дұ рыс емес жыртылғ ан тесіктің болуы

3) Оқ тиген жараның ө зінің қ олы жететін аймақ та орналасуы

4) Дө ң гелек формалы тесіктің болуы

5) Жырақ формалы тесіктің болуы

50. Пайда болғ аннан кейін екінші кү ні тері қ абаты сырылғ ан жерінің кө рінісі:

1) Беті қ ызғ ылт, жылтыр

2) Тері дең гейінен тө мен орналасқ ан, беті ылғ алды болады

3) Қ ара-қ ошқ ыл тү сті тері дең гейінен биік орналасқ ан қ абық

4) Жиектерінен бастап тү се бастағ ан қ абық пен жамылғ ан

5) Тері дең гейінен жоғ ары кө терілген сұ р-қ оң ыр қ абық ты

51. Аяқ тың сан сү йегі ашық тү рде сынғ анды денсаулық қ а келген зияндық ты бағ алаушы белгі:

1) Ең бекке қ абілеттілікті 33% тұ рақ ты жоғ алту

2) Ө мірге қ ауіптілігі

3) Денсаулық ты ү ш аптадан аса мерзімге қ алпынан бұ зу

4) Ең бекке қ абілеттілікті 10% жоғ ары, бірақ 33% тө мен тұ рақ ты жоғ алту

5) Ағ залардың функциясының бұ зылуы

52. Жоғ ары температураның тірі кезінде ә сер еткенін дә лелдейді:

1) Мә йіттің қ анында карбоксигемоглобиннің табылуы

2) Мә йіттің «боксер» қ алпында болуы

3) Мә йіттің аяқ -қ олдарының кү йген бұ лшық еттерінде карбоксигемогло-биннің табылуы

4) Кү йіктердің орналасуы

5) Шаштарының ұ штарының кү юі

53. Сынап тұ здарымен ішек-қ арын арқ ылы жедел уланғ анда қ андай белгілер байқ алмайды:

1) Жаралы колит

2) Гингивит жә не стоматит кө ріністері

3) Нефрозды-нефрит

4) Асқ азанның тесілуі

5) Пневмония

54. Қ андай нысандар жалпы сот химиялық зерттеуге жіберілмейді:

1) Бір бү йрек жә не зә р

2) Асқ азан ішіндегісімен

3) Бауырдың 1/3 бө лігі жә не ө т қ абы

4) Сү йек кемігі

5) Жү рек, ішіндегі қ анымен

55. Мә йіттің тері қ абатының қ ызғ ылт тү сі, ө лік дақ тарының, қ анының, жұ мсақ ұ лпалардың ашық -қ ызыл тү сі келесі уланулар кезінде пайда болады:

1) Кө міртегі тотығ ымен

2) Метанолмен

3) Цианидтермен

4) Қ озық ұ йрық пен

5) Анашамен (опиум)