Тышқан көрсеткіші

Ә р бір тараудың бө лімдерінің тағ айындау жұ мыс істеу компонентер класына қ ысқ аша сипаттама беру.

TFrame-рамка жә не қ алып компоненті. Ол компонент ең алғ аш Delphi 5-те шық қ ан. Ол рамкасын айқ ындайды-контейнерге басқ а компонентерді орналастырады.

TPopupMenu -кө мекші (локальді) меню.

TpopupMenu-компонентер класын кө мекші (локальді) меню қ ұ руғ а пайдаланады, тышқ анның оң жақ батырмасын басқ аннан кейін пайда болады.

Басты менюден кө мекші менюге кез-келген компонентік терезеге қ ұ руғ а болады.

TLabel -текстік бейнелер ү шін белгі. Tlabel- (метка) компонентер класы ә р тү рлі формадағ ы жазуды сығ ыстырады. Ол ү шін центірлік компонент Caption қ асиеттерін пайдалынады.

TFont- қ асиеттерінің кө мегіменжазуды ә р тү рліғ ып жазуғ а болады. (осы 2 қ асиет TgraphicControl мұ расынан белгіленген. Сондық тан ол кестеден дұ рыс бейнеленбейді.

TEdit- шығ ару жә не жолды бейнелеуді.

Tedit – компонент класы 1 жолды тексті кө рсетеді, оның кө мегімен бір текстік немесе бірнеше ұ зын жолдар қ осуғ а болады.

Центірлік компонент Text.OnChange ө ң деуші оқ иғ асының кө мегімен текстің шығ уын программа байқ алады жә не оны сү згілеп алады жә не шық пағ ан символдарды илемейді.

TMemo- шығ ару жә не тексті бейнелеу.

TMemo- компонент класы шығ аруғ а арналғ ан редакциялау жә не жеткілікті текстің ұ зындығ ын бейнелейді. Қ асиеттерімен жә не ә дістерімен мына кластардың (Count, Add, Delete, Clear жә не т.б) сақ талғ ан компонентер динамикалық ө ң деуге болады.

BorderStyle, CanUndo, HideSelection, MaxLentgh, Modified, OEMConvert, OnChange, ReadOnly, Sellength, Selstart жә не SelText қ асиеттері аналогты

Tedit қ асиеті.

TButton- батырма. Tbutton-батырмасы программада кең кө лемде басқ ара алады, алгаритм батырмасымен байланысты іске асыру OnClick-оқ иғ а ө ң денеледі.

TCheckBox- тә уелсіз қ осылғ ыштар. TcheckBox- тә уелсіз қ осылғ ыштар, тұ тынушылар ө здірінің шық қ ан шешімдерін кө рсете алатын ү шін Да/Нет немесе Нет/Незнаю деген ү шін пайдалынады.

TRadioButton- тә уелді қ осылғ ыштар. TCheckBox-тен айырмашылығ ы TRadioButton- компонентері тә уелді қ осылғ ыштарды кө рсетеді, бір немесе бірнеше ө зара іс-қ имылдарын тағ айындайды.

TListBox- таң дау тізімі.

TListBox- компонент класы Windows-қ а таң дау тізімі ү шін стандартты тү рде пайдалынады.

TComboBox- тізімдерді таң дауда ашады. TComboBox- комбинерлі тізім TListBox- жә не редактор Tedit комбинациялық тізімді кө рсетеді, сондық иан оның қ асиеті жә не тә сілдері компонентерде ө зара байланысты.

TGruopBox- топтасу мә тіні. Бұ л компонентер контейнер қ ызмет етеді, рамка жә не текстік тіктө рбұ рыш терезені кө рсетеді, ү здік рамка.

TActionlist- механикалық ә рекет. Бұ л компонент ең алғ аш Delphi 4-те шық қ ан. Ол кө рінбейтін бейне жә не ол механикалық ә рекетке қ ызмет етеді. Ең алдымен оның редакторының кө мегімен ә рекет қ ұ райды- Taction обьект класы (редактор 2 рет батырманы басып компонентке немесе опций Action List Editor кө мегімен кө мекші меню тышқ анның оң жағ ымен ү стінен басып отырғ анды шығ арады.

Timer- таймер нақ ты уақ ыт аралық тарын есептеу. Оның қ асиеті Interval, интервал уақ ытын анық тайды милисекундта.

Таймер қ осындысы Enable қ асиеттегі True-ден ө ту керек. Таймерді бірлет қ осқ анда уақ ыт сайын OnTimer оқ иғ асын қ озғ ай береді, пока Enable қ асиеті False-ні қ абылдағ анша.

TBitBtn- бейнелі батырма. TВitBtn- пиктографик батырма TВutton батырмасында ә р тү рлі стандартты атқ а ие. Оның ерекше қ асиеті-Cluph қ асиет, батырманың ү стінгі жағ ында салынады.

TSpeedButton- қ ұ рал саймандар тақ ташасындағ ы батырма TSpeedButton- батырмасы TBitBtn айырмашылығ ы 3 жағ дайда қ арастырылады:

1) бұ зылып бара жатқ ан жағ дайды ө ң деуге болады..

2) олар берілген модальді терезені жаба алмайды.

3) олар ү нсіз бола алмайды.

TMasKEdit- арнайы редактор. TmasKEdit – редактор тексті шығ аруғ а арналғ ан. Егер. TmasKEdit қ асиеті берілген онда жай оқ ағ анғ а True берілген, егерде шаблон жолдары берілсе.

TDrawGrid- тә лкелік кесте.

TDrawGrid- компоненті программистқ а қ ұ руғ а мү мкіндік береді жә не кестелік структура мә леметтерге қ ызмет етеді. Бұ л ө рістер текстік жолдарды сақ тауғ а пайдалынады жә не суреттейді.

Procedure TfmDrowGrid.FormGreate(Sender: Tobject);

//тізімді қ ұ рады жә не толтырады SlBitMap

const

Fnames: array [0..3] of String={}

(“athena.bmp”, ”construe.bmp”, ”earth.bmp”, ”technlgy.bmp”);

var

k: integer;

begin

//жолдың тізімін қ ұ ру

SlBitMap: =Tstringlist.Greate;

//Файлдарды немесе суреттерді қ ұ райды

witn SlBitMap do for k: =0 to 3 do

begin

Add(Fname[k]);

Objects[k]: =TbitMap.Greate;

(object[k] as TbitHap). Lood Fromfile(Fname[k]);

end;

end;

procedure TfmDrawGrid. FormDestroy(Sender: Tobject);

//жолдар тізімін жояды.

begin

SlBitMap.Free

end.

TImage- сурет бейне салу.

Бұ л компонент Delphi-ң бір тү ріндегі 3 форма ең гізуге, қ ұ руғ а пайдаланып бейне, сурет, пиктограммалар немесе метафайлдар. Кез-келген осы 3 бейне центірлік компонентке- Pucture-де орналасқ ан.

TShape- cтандартты фигура. Компонент қ арапайым бір элементарлы геометриалық фигураны салады, (тікбұ рыш, квадрат, домаланғ ан тіктө ртбө рыш, элипс, домалақ) Фигуралар компонентке толық орын алады.

TSrollBox- мә тіндік сырғ ытпалар.

TSrollBox- компонент класы келесі контейнерлік компонентерінің сығ ыстыру ү шін қ ызмет етеді.

TRichEdit- RTF кстік бейнені шығ арады. TRichEdit- компоненті ұ зақ жолды редакторғ а қ ызмет етеді. RTF форматты текстік кең ейтпеде жұ мыс істейді.

Animate- (жаң дандыру, қ озғ алыс ә серін ұ йымдастыру) қ озғ алыс ә серін ұ йымдастырады. Компонент формағ а орнатылғ ан кезде соң ына индекс қ осылып класс атауын алады.

TDateTimePicker- мерзім/уақ ыттың шығ уын бейнелейді. Компонент мерзім жә не уақ ыттың шығ уына жұ мыс істейді.

Date Mode= dmComboBox бейнесін кө рсету кезінде колендары ашылмауы мү мкін, мерзімді терезенің жоғ ары жағ ына қ олмен орналастыруы мү мкін.

Property Date: Tdate мерзімнің кө рінуін ашады.

TDTDateFormat=(dfshort dflong);

Property Date Format: мерзімнің шығ уын анық тайды.

dfshort-08.09.99

dflong-8 Сентябрь 1999,

TdateTimeKind=(dtkDate, dtkTime);

Property King: TdateTimeKind: Сақ тау компоненті анық талады: dtkDate- дата dtkTime-уақ ыт.

TPaintBox- сурет салу терезесі. TpaintBox- компонентің тағ айындау қ арапайым таза арқ ау терезені алып сурет салу ү шін бейнелейміз. Арқ ау (Канва) компонентінде сақ талынады, графикалық қ ұ ралдар-Font қ асиеттерінде, Pen жә не Brush ал жалпы сурет салу ө ң делген OnPaint оқ иғ асында жатыр.

Мысалы:

Procedure Tform1.PaintBox1.Paint(Sender: Tobject);

var

x, y: integer;

begin

with PaintBox1, Canvas do

begin

Brush. Color: ClRed;

Ellipse(0, 0, Width, Height);

Font.Name: ='Arial';

Font.Size: =Height div 5;

Font.Style: =[fsBold, fsItalic];

Font.Color: =ClWhite;

x: =(Width-TextWidth('Delphi'))div 2;

y: =(Height-TextHeight('D'))div 2;

TextOut(x, y 'Delphi');

end;

end;

Қ айталау кезінде бос форма компоненті TPaintBox жә не оның ө лшемін белгілеп қ ою керек;

Height=100, width=300.

TGouge-индикатор кө лемі.

TGouge- компоненті кейбір сандық ө лшемдердің ауысуына қ ызмет етеді

Property BackColor: TColor; индикатор боялмағ ан бө лімі

Property Fore Color: TColor; индикатор боялғ ан жағ ы