Зертханалық жұмыс №15

Тақ ырыбы: Delphi – дің графикалық жә не мультимедиялық мү мкіндіктері

Мақ саты Delphi ортасының жұ мысына жалпы сипаттама

Қ олданылатын материалдар мен қ ұ рал- жабдық тар:

Компьютер, Delphi программалау ортасы

Теориялық тү сініктеме:

Delphi ортасында графикалық қ ұ ралдарды пайдалануды жең ілдететін арнайы кластар қ арастырылғ ан: контекст ү шін – Tcanvas, шривт ү шін – Tfont, қ алам ү шін – Tpen, қ ылқ алам ү шін – Tbrush. Осы кластарғ а байланысты объектілер барлық кө рінетін элементер ү шін автаматты тү рде қ ұ рылып, программада – canvas, font, pen жә не brush қ асиеттері арқ ылы жү зеге асырылады.

Tfont қ аласының кө мегімен кез келген графикалық қ ұ рылғ ы (экран, принтер, плоттер жә не т.б.) ү шін шрифт объектісі қ ұ рылады.

Tpen қ аласының кө мегімен ызық тарды сызуғ а арналғ ан қ алам объектісі қ ұ рылады.

Tbrush қ аласының объектілері тұ йық фигуралардың ішін толтыру қ ызметін атқ арады.

Tcanvas класы ә ртү рлі қ ұ ралдармен – қ алам, қ ылқ алам, шрифт- сурет салынатын кенепті қ ұ руғ а мү мкіндік береді. Tcanvas класының объектілері барлық кө рінетін компоненттер ү шін автоматты тү рде қ ұ рылады. Аталғ ан кластардың бірнеше қ асиеттері бар.

Canvas қ асиеті

Delphi програмистке экранғ а графикалық бейнелерді шығ аратын программаларды жасауғ а мү мкіндік береді.

Программа графиканы объектінің бетіне (форма немесе Image компоненті) шығ арады. Объектінің бетіне Canvas қ асиеті сә йкес келеді. Объектінің бетіне графикалық элементті шығ ару ү шін осы объектінің Canvas қ асиетіне сә йкес ә дісті қ ой керек. Мысалы, Form1. Canvas.Rectangle (10, 10, 100, 100) инструкциясы программа терезесінде тө ртбұ рыш салады.

Кенеп

Жоғ арыда айтылып кеткендей, графиканы программа бетіне шығ аратын қ асиет – Canvas қ асиеті. ө з кезегінде Canvas қ асиеті – бұ л Canvas типті объект. Бұ л типтің ә дістері графикалық примитивтерді (нү ктелер, сызық тар, тө ртбұ рыштар) шығ аруды қ амтамассыз етеді, ал қ асиеті бұ л приметивтердің сипаттамасын (тү сі, сызық тардың ені жә не стилі, шрифті, т.б.) бере алады.

Графикалық приметивтерді шығ ару ә дістердің Canvas қ асиеті сурет сала алатын абстрактілі бет ретінде қ арастыралады. Бет бө лек нү ктелерден – пикселдерден тұ рады. Пикселдің орны оның горизанталь (Х) жә не вертикаль (У) осьтері арқ ылы сипатталынады. Жоғ арғ ы сол жақ пикселдің координатасы (0, 0). Координаттар жоғ арыдан тө мен жә не солдан онғ а қ арай ө седі. Беттің ө лшемін Height жә не Width қ асиеттері арқ ылы ө згертуге болады.

Қ алам жә не қ ылқ алам. Суретші ө з жұ мысындақ аламды жә неқ ылқ аламды қ олданады. Бетте осы примитивтерді салу ә дістерін қ амтамассыз ететін Pen (қ алам) жә не Brush (қ ылқ алам) қ асиеттері қ олданылады. Қ алам сызық тарды, ал қ ылқ алам контурмен шектелген облыстарды салу ү шін пайдаланылады.

Алам

Қ алам нү ктелерді, сызық тарды, геометриялық фигураларды: шең бер, тө рбұ рыш, элипс, жә не т.б. суреттерді салу ү шін қ олданылады. Томенгі кестеде Треn объектінің қ асиеттері кө рсетілген.

Color қ асиеті қ аламмен салынғ ан сызық тың тү сін анық тайды. Келесі кестеде Color қ асиетінің мә ні ретінде пайдалануғ а болатын белгілі тұ рақ тылар берілген.

Width қ асиеті сызық тың енін береді. Мысалы, Canvas.Pen.Width: =2 операторы ені 2 пиксель болатын қ ызыл тү сті сызық ты сызады.

Style қ асиетті сызық тың стилін кө рсетеді. Ол тү зу, шрихталғ ан немесе ирек болуы мү мкін. Тө менгі кестеде сызық тың стилін кө рсететін тұ рақ тылар келтірілген. Жартылай пунктир сызық тың ені 1 – ден кө п болуы мү мкін емес. Pen.Width қ асиетіне бірден ү лкен мә н берсек, онда жартылай пунктир сызығ ы жай сызық болып шығ ады.

Mode қ асиеті нү кте тү сі мен бет тү сінің ү йлесімділігін анық тайды. Келісім бойынша сызық Pen.Color қ асиетінің мә німен сызылады.

Бірақ, программист фон тү сіне байланысты сызық тү сін ө згерте алады. Тө менгі кестеде Pen.Mode қ асиетінің мә ні ретінде қ олданылатын тұ рақ тылар сипатталғ ан.