![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
ан кету, қан кету түрлері және қан ағу кезіндегі алғашқы медициналық көмек
Жараланудың барлық тү рінде де қ ан тамырларына зақ ым тү седі. Соның салдарынан кө біне денеден қ ан шығ атынын байқ аймыз. Жарақ ат кезіндегі зақ ымдалғ ан тамырлардан қ анның ағ уы қ ан кету деп аталады. Оның болымсыз жә не кү шті ә сері ө мірге қ атерлі болуы мү мкін. Қ ан денеден орташа кеткенде, ағ заның ішкі бірнеше толық тырушы қ асиеттері: жү рек қ ызметінің, тыныс алудың кү шеюі, шеткі қ ан тамырларының жиырылуы іске қ осылып ө зі тоқ тата алады. Ал денеден қ ан кө п кеткенде жү рек қ ан тамырларының қ ызметі мү лде нашарлап, адамның ө ліп кетуі де ық тимал.
Қ ан кету тү рлері: Зақ ымдалғ ан тамырдың сипатына қ арай қ анның ағ уы артериялық (кү ре тамырлық), веналық (кө ктамырлық), капиллярлық (қ ылтамырлық) жә не паренхиматоздық болып бө лінеді. Артериялық қ ан кету жү ректен ағ за мен ұ лпаларғ а қ ан баратын ең ірі тамырлардан ақ қ ан қ анды айтамыз, ірі кү ре тамырлардан ақ қ ан қ ан жараланғ ан жерден атқ ылап немесе фонтанша ағ ады, тү сі ашық қ ызыл, ө здігінен тоқ тамайды, жарақ аттанғ ан адамның ө міріне елеулі қ ауіп тө ндіреді. Кө ктамыр деп жү рекке қ айта бара жатқ ан қ ан айналымын айтады, оның тү сі қ ара қ ошқ ыл болады, ол ү здіксіз, баяу ағ ады. Қ ылтамырлық қ ан кету ұ сақ тамырлардан ағ ады, ол тамшылап ағ ады, ө здігінен тоқ тайды. ^ Алғ ашқ ы медициналық кө мек: Уақ ытша қ олда бар қ ұ ралдармен қ ан ағ уды тоқ тату.
1) Аяғ ын жоғ ары кө теру, бұ л жағ дайда қ ан миды қ оректендіреді; 2) Қ анды артериядан жоғ арырақ саусақ пен қ ысып тоқ тату қ ажет. Мұ ны бірнеше ә діспен атқ аруғ а болады. Егер білек жараланса - онда қ анды тоқ тату ү шін артерияны иық сү йегіне, қ олтық жағ ынан қ атты қ ысып басады. Артериялық қ ан сирақ тан ақ са - тізе шұ нқ ырындағ ы кү ре тамырды қ ысады. Самай кү ре тамырын бас бармақ пен, қ ұ лақ тың алдынан, самай сү йегіне басады. Ұ йқ ы кү ре тамырын зақ ымдалғ ан жерден мойын омыртқ асына қ ысады. Одан кейін жарағ а тазартылғ ан таң ғ ышты қ аттырақ байлайды, оның ү стіне бинттің, мақ таның қ алың нығ ыз кесіндісін салып орайды. Бұ ғ ана асты тамырды - бұ ғ ананың астындағ ы шұ нқ ырда, бірінші қ абырғ ағ а қ ысады. Кә рі жіліктің кү ре тамырын - бас бармақ тың білезігінің жанындағ ы сү йекке басады. Шаптың тө ң ірегіндегі санның кү ре тамырын тү йілген жұ дырық пен сан сү йегіне қ ысады таң ғ ышпен қ атты таң ып тастау.
Артерияны саусақ пен қ ысудың нү ктелері:. 3. Қ ан тамырын саусақ пен басу едә уір кү ш жігерді қ ажет етеді жә не саусақ тез талады, сондық тан мү мкін болатын болса бұ рау немесе ширатпаны жылдам қ ою дұ рыс болады. Қ ан тоқ тататын ширатпа жалпақ иілмелі резина кесіндісі, оның бір шетінде ілгек екінші шетінде ілмегі бар жү зікше бекітілген. 4) Келесі қ ан тоқ тату ә дісі – аяқ -қ олды қ атты бү гіп таң ып тастау, бұ л ә діс кө ктамырдан да ақ қ ан қ анды тоқ татады. 5) Кө ктамырдан жә не капиллярдан ақ қ ан қ анды залалсыздандырылғ ан таң ғ ышпен қ атты таң ып тастау. Ширатпа (жгут) немесе бұ раумен қ ою ә дістері. Ширатпа жазда екі сағ аттан артық, ал қ ыста бір сағ аттан артық қ ойылмайды, бұ л аяқ -қ олдың жансыздануына ә кеп соқ тырады.
1. 2. 3.
|