GSM стандартынын ішкі жүйе желісінін курамы

Желі жү йешесі. Желі жү йешесінін (Network Subsystem) орталык компоненті Коммутация жане баскару орталыгы (MSC) болып табылады. MSC тура PSTN немесе ISDN сиякты желілердін жай коммутация тү йіні сиякты жумыс істейді, бірак абоненттін жылжымалылыгын баскару ү шін кажетті косымша функциялары бар: абонентті тіркеу (registration), абонент авторизациясы (authentication), орын ауыстыру процедурасы (location updating), уяшык пен арна ауыстыру процедурасы (handover), шакыру маршруттауы (call routing). MSC белгіленген (фиксированный) желілерге (PSTN мен ISDN) косылуга мү мкіндік береді. Оз абоненттері мен конактардын реестрі (HLR – Home Location Register, VLR – Visitor Location Register) Коммутация мен Баскару орталыгымен (MSC) бірге GSM желісі абоненттерінін маршруттауы мен орын ауыстыру мү мкіндігін колдайды. HLR-да сайкес GSM желісінде тіркелген абоненттін аркайсысы жайлы бү кіл администрациялык акпарат пен агымдагы мекен-жайы (location) жайлы акпараты болады. Бір HLR бір GSM желісіне сайкес, HLR-ді ү лестірілген деректер базасы тү рінде жү зеге асыруга болады. VLR озі бакылайтын берілген географиялык аймактагы «конактайтын» абоненттер жайлы акпараттар сактайды. Бул акпарат шакыруды баскару жане абонентке кажетті кызмет корсету ү шін кажет. Жылжымалы станциянын бір аймактан екіншісіне орын ауыстыруды бакылауга мү мкіндік беретін екінші негізгі курылгы - VLR орын ауыстыру регистрі. Сонын комегімен HLR аркылы баскарылатын аймактан тыс жылжымалы станцияны функционирлеуге кол жеткізіледі. Орын ауыстыру процесі кезінде жылжымалы станция базалык станция тобын біріктіретін BSC базалык станциясынын, бір контроллердін жумыс істеу аймагынан баска BSC-нын жумыс істеу аймагына отеді, ол жана BSC-мен тіркеледі жане VLR- ге шакыруларды жеткізуді камтамасыз ететін байланыс аймагынын номірі туралы акпарат енгізіледі. VLR " кангыма" байланыс станцияларынын (MSRN) номірін косып алуды камтамасыз етеді. Жылжымалы станция кіріс шакыруларды кабылдаган кезде, VLR оны MSRN-ге тандайды жане оны жылжымалы абоненттерінін жанында орналаскан базалык станцияларга осы шакырудын маршрутизациясын камтамасыз ететін MSC-ге таратады. VLR байланысты бір MSC-ден екіншісіне тарату кезінде баскаруды таратудын номірін ү лестіреді. Одан баска, VLR жана TMSI-ді ү лестіруді баскарады жане оларды HLR-ге таратады. Ол шакыруды ондеу кезіндегі дурыстыкты орнату процедураларын баскарады. TMSI операторынын шешімі бойынша, абоненттерді идентификациялау процедурасын киындату ү шін периодты тү рде озгеріп отырады. VLR маліметтер базасына енгізу мү мкіндігі IMSI, TMSI немесе MSRN аркылы жү зеге асырылады. Жалпы алганда VLR HLR-дегі туракты сураныстарды шыгаруга мү мкіндік беретін абонент орналаскан осы аймак ү шін жылжымалы абонент туралы локальді маліметтер базасын білдіреді. Арбір жылжымалы абонент байланыс жү йесін колдану уакытында халыкаралык идентификациялык номірден (IMSI), аутентификациялык жеке кілтінен (Ki), аутентификация алгоритмінен (A3) куралатын абоненттін дурыстыгынын (SIM) стандартты модулін алады. SIM-да жазылган акпараттын комегімен жылжымалы станция мен желі арасындагы озара алмасу натижесінде аутентификациянын толык циклы жү зеге асырылады жане желіге абоненттін енуі руксат етіледі. ЕС – радиоканал жане GSM желісін косатын тарату трактісінде физикалык устап калудагы барлык телефон каналдары (узыкдыкка тауелсіз) ү шін PSTN жагынан MSC колданылады. ОМС – пайдалану жане техникалык кызмет орталыгы, ол желідегі баска компоненттерді бакылау мен баскаруды камтамасыз ететін жане онын жумысынын сапасын баскаратын GSM желісінін орталык элементі болып табылады. ОМС GSM желісінін баска компоненттерімен Х.25 хаттамасынын пакетті тарату арналары бойымен байланысады. NMC – желіні баскару орталыгы, GSM желісінін рационалды иерархиялык баскаруын камтамасыз етеді. Ол аймактык желілерді баскаруга жауап беретін ОМС орталыктары аркылы колдайтын барлык желілер денгейіндегі пайдалану жане техникалык кызмет корсетуді амтамасыз етеді. NMC – бү кіл желідегі трафикті баскарады жане істен шыгу немесе тү йіндердін асып тү суі сиякты киын тотенше жагдайлар кезінде диспетчерлік баскаруды іске асырады. Одан баска ол желі кондыргысында косылган автоматты баскару курылгысынын жагдайын бакылайды жане дисплейде NMC операторлары ү шін желінін жагдайын корсетеді. BSS – базалык станциянын кондыргысы, базалык станциянын контроллерінен (BSC) жане базалык станциянын кабылдау-тарату курылгысынан (BTS) турады. BSS радиоканалдардын таралуын баскарады, жалгастыруды бакылайды, олардын тізбектілігін бакылайды, секіретін жиілік жумыс режимін камтамасыз етеді, дабылдын модуляциясы мен демодуляциясын, кодтау мен декодтауды, маліметтер мен шакыруларды, персональді шакырулардын берілу тізбектілігін аныктайды. BSS – MSC, HLR, VLR – мен кейбір функцияларды бірігіп орындайды. Мысалы, MSC бакылауымен каналды босату, бірак MSC шакыру радио богеулер салдарынан базалык станциядан каналды босатуды сурауы мү мкін. BSS жане MSC жылжымалы станциялардын кейбір категориялары ү шін бірігіп приоритетті акпаратты беруді орындайды. ТСЕ – транскодер, созді тарату арнасынын жане радиоинтерфейс бойынша GSM усыныстарына (Рек. GSM 04.08) сайкес келетін MSC (64 кбит/с ИКМ) кіріс сигналдарын тү рлендіруді жү зеге асырады.