Ызанақ өсімідігінің жемісінің қызыл (R) түсі ақ (r) түсіне басымдылық көрсетеді.

Рпақ тың генотипін жә не фенотипін, сонымен қ атар, RR x rr; rr x rr; Rr х Rr будандастырудағ ы қ атынасты анық таң ыз: ұ рпақ тың генотипі – Rr, фенотипі – қ ызыл жеміс, ұ рпақ тың генотипі – rr, фенотипі – ақ жеміс

ұ рпақ тың генотиптері RR: Rr: rr, фенотип бойынша ажырау қ атынасы 3: 1, генотип бойынша 1: 2: 1: Ата-аналардың генотиптері – Hh жә не HY = Балалардың генотиптері – hY, Hh, HH = Немерелердің генотиптері– немере қ ыздары — HH, немере ұ лдары — HY, hY; дені сау немерелер — HY

Қ оң ыр кө зді оң ақ ай кө к кө зді солақ айғ а шық ты. Олардың екі баласы туылды – біреуі кө к кө зді оң ақ ай, екіншісі кө к кө зді солақ ай. Анасы мен балалардың генотиптерін анық таң ыз: қ қ Оо – ұ рпақ генотипі = қ қ оо – ұ рпақ генотипі = Қ қ Оо – ана генотипі

Қ ос аллельді кү йден артық – кө птік аллель

Қ ұ стардың, кейбір қ осмекенділердің жынысын анық тағ ан кезде, қ андай жаныс гетерогаметалы, ал қ андай жыныс гомогаметалы; Lygaeus типі бойынша қ андай жыныстың жиынтығ ы ХY: 1 аналық – ZW = 1 аталық – ZZ = 1 аталық – ХY, Lygaeus типі бойынша

Қ ұ стардың, кейбір қ осмекенділердің жынысын анық тағ ан кезде қ андай жаныс гетерогаметалы, ал қ андай жыныс гомогаметалы; Protenor типі бойынша қ андай жыныстың жиынтығ ы Х0: 1 аталық – ZZ = 1 аналық – ZW = 1 аталық – Х0, Protenor типі бойынша

Мейозда кездесетін қ ұ былыстар: Хромосомаларда хиазма тү зіледі = Кроссинговер = Гендер алмасуы

Митоздық бө ліну кезіндегі профазада кездесетін қ ұ былыстар: Хромосомалардың тү зілуі = Клетка қ абық шасының жойылуы =Цитокинез

Митоздың кезең дері: Профаза = Анафаза = Телофаза

Мейоз бө лінуі нә тижесінде пайда болады: Гаметалар =Жұ мыртқ а жасушасы =Сперматозоид

Мендельдің ашқ ан тұ қ ымқ уалаушылық заң дылық тары:

Біркелкілік заң ы =Ажырау заң ы =Белгілердің тә уелсіз тұ қ ым қ уалау заң ы

Модификациялық ө згергіштіктің қ асиеттері:

Ө згерген белгінің тұ қ ым қ уаламауы = Мейозда хромосоманың тә уелсіз ажырауы = Ұ рық тану кезінде гаметалардың тә уелсіз қ осылуы

Модификациялық ө згергіштіктің себептері:

ДНК молекулалардың ө згеріске ұ шырамауы = Хромосомалардағ ы ө згерістердің болмауы = Белгілердің тұ қ ым қ уаламауы

Мутациялық ө згергіштіктің тү рлері:

Гендік мутациялар = Хромосомалық мутациялар = Геномдық мутациялар

Морфологиялық аспектте хромосома екіге бө лінеді: хроматид

Митоз нә тижесінде не тү зіледі: екі жаң а клетка = тү зілген жаң а клеткада бірдей хромосомалар жиынтығ ы болады = хромосомалар жиынтығ ы ата-аналар хромосомаларымен бірдей

Мейоз нә тижесінде не тү зіледі: жыныс клеткалары – гаметалар = жыныс клеткалары – споралар = ә р тү зілген клетка ата-аналық клеткаларындағ ы хромосомаларының жартысын алады

Митоздың мейоздан айырмашылығ ын анық таң ыз: 2n жиынтығ ы сақ талады = редукциялық бө ліну жү рмейді = кроссинговер процесі жү рмейді

Митоздың мейоздан айырмашылығ ын анық таң ыз: 2n жиынтығ ы сақ талады = редукциялық бө ліну жү рмейді = кроссинговер процесі жү рмейді

Мейоздың бірінші жә не екінші бө лінуі кезінде қ анша клетка жә не мейоз нә тижесінде не тү зіледі: 2 клетка = 4 клетка = гаплоидты хромосомалар жиынтығ ы бар жыныс клеткаларын

Мутагендер сыныптары: физикалық, химиялық, биологиялық

Мутациялық процесте геномдардың тартылу дә режесі бойынша мутациялардың сыныпталуы: гендік, хромосомалық, геномдық

Мутациялардың генотип бойынша сыныпталуы: гендік, хромосомалық, геномды

Мутацияны негіздейтін факторлар: мутагендер

Мутацияның пайда болу процесі- мутагенез

Мутация, гендер ағ ыны, генетикалық салмақ, гендер дрейфі, кездейсоқ емес будандастыру – бұ л факторлар: популяция қ ұ рылымын бұ затын

Модификациялық ө згергіштіктің қ асиеттері: Ө згерген белгінің тұ қ ым қ уаламауы = Мейозда хромосоманың тә уелсіз ажырауы =Ұ рық тану кезінде гаметалардың тә уелсіз қ осылуы

Модификациялық ө згергіштіктің себептері: ДНК молекулалардың ө згеріске ұ шырамауы = Хромосомалардағ ы ө згерістердің болмауы =Белгілердің тұ қ ым қ уаламауы

мРНКдағ ы интрондардың жойылу жә не экзондардың бірігу процесі: сплайсинг\

мРНКдағ ы транскрипцияланатын ДНК аймақ тары: экзон

Нуклеотидтері келесідей орналасқ ан ген аудандарында қ ұ рылғ ан мРНҚ -ның нуклеотид тізбегін анық таң ыз: CCGGAТТCGGCCAAG; GCТAGCCТAGGACТТ; CACGAТCCТТCТAGG: GGCCUAAGCCGGUUC = CGAUCGGAUCCUGAA = GUGCUAGGAAGAUCC

Нү кте мутацияларғ а мыналар жатады: Трансверсия = Инсерция = Транзиция

Нуклеотидтері келесідей орналасқ ан ген аудандарында қ ұ рылғ ан мРНҚ -ның нуклеотид тізбегін анық таң ыз: CCGGAТТCGGCCAAG; GCТAGCCТAGGACТТ; CACGAТCCТТCТAGG: GGCCUAAGCCGGUUC = CGAUCGGAUCCUGAA = GUGCUAGGAAGAUCC

Нуклеин қ ышқ ылының нуклеотид қ ұ рамында: азотты негіз = пентоза қ анты (рибоза, дезоксирибоза) = фосфор қ ышқ ылының қ алдығ ы

Оң -резус (Rh+) – доминантты белгі, ал, теріс-резус (Rh-) – рецессивті белгі. Сә йкес аллелдер (R — r) аутосомада локализацияланғ ан. Егер ата-анасының бірінің резус-факторы Rh+, ал екіншісінікі Rh- болса; ата-анасының екеуінің де резус-факторы Rh+ болса; ата-анасының екеуінің де резус-факторы Rh- болса фенотиптері ә ртү рлі балалардың туылу мү мкіндігі қ андай? 50% Rh+ жә не 50% Rh- = 100% Rh+

Организімде, келесі генотиптерден гаметалардың қ андай типтері қ алыптасады:

X^DX^D, X^dY; X^DХ^dXY^t; X^DY, Х^dХ^d : гаметалар — X^D, X^dи Y = гаметалар — X^D и Х^d; X и Y^t = гаметалар — X^Dи Y, Х^d

Ортаның тұ рақ ты ө згеру шарттарына жауап кезінде пайда болатын таң дау –. фенотиптік

Ө згергіштіктің қ андай типтері гендердің ө згеруімен байланысты емес: Модификациялық = Паратипикалық = тұ қ ым қ уаламайтын

Ө згергіштіктің қ андай типтері гендердің ө згеруімен байланысты: Комбинативті = Мутациялық = тұ қ ым қ уалайтын

Ө зіндік реплицирлеуші генетикалық элемент: репликон

Ө сімдіктің генотипі АаBb, гендер тә уелсіз тұ қ ым қ уалайды. Ө сімдік қ анша типті гаметалар тү зеді; осы ө сімдікті ө здігінен тозаң дандырғ анда, қ анша фенотип жә не қ андай қ атынаста алынады; осы ө сімдікті ө здігінен тозаң дандырғ анда, қ анша генотип жә не қ андай қ атынаста алынады: гаметалардың 4 типі = 4 фенотип 9: 3: 3: 1 қ атынасында = 9 генотип, 1: 2: 2: 4: 1: 2: 1: 2: 1 қ атынасында

Ө сімдіктің генотипі АаBbCc, гендер тә уелсіз тұ қ ым қ уалайды. Ө сімдік қ анша типті гаметалар тү зеді; осы ө сімдікті ө здігінен тозаң дандырғ анда, қ анша фенотип жә не қ андай қ атынаста алынады; осы ө сімдікті ө здігінен тозаң дандырғ анда, қ анша генотип жә не қ андай қ атынаста алынады: гаметалардың 8 типі = 8 фенотип, қ атынастары: 27: 9: 9: 9: 3: 3: 3: 1 = 27 генотип, қ атынастары (1: 2: 1)³

Популяциядағ ы қ андай гендердің таралуын Харди-Вайнбрг заң ы қ арастырады – Аллельді

Патау синдромының симптомдары:

Ақ ыл-ойы кем = Ұ лдарда крипторхизм = Ө мірдің ұ зақ тығ ы 2-3 ай ғ ана

Популяциялар генетикасының теориялық жә не математикалық аппараттың негізін салушылар:

Дж. Холдейн = С. Райт = Р. Фишер

Перзентханада екі ұ л баланы ауыстырып алды. І жұ п ата-аналарының қ ан тобы – А жә не 0, ІІ жұ п ата-аналарының – А жә неВ, ұ л баларының қ ан топтары А жә не 0. Ата-аналарының қ ан топтарын, балаларының генотиптерін жә не олардың ата-анларының табың ыз: I-ші жұ п ата-ана — I^Аi⁰ х i⁰i⁰ = II- ші жұ п ата-ана — I^АI^А х I^АI^B = i⁰i⁰ –I жұ птың баласы; I^АI^А –II жұ птың баласы

Прокариоттардағ ы трансляцияның ерекшелігі: Прокариоттар трансляциясына рибосоманың 30S жә не 50S суббірліктері қ атысады = Элонгацияның ә рбір сатысы ү ш саты – кодонды тану, пептидті байланыстың тү зілуі, транслокациядан тұ рады = тРНҚ активтенуі – бұ л тРНҚ молекуласының 3` — соң ындағ ы аденозинге амин қ ышқ ылының байланысып, аминоацил – тРНҚ тү зілуі