Карбон қышқылдары

1. Анық тамасы, классификациясы, номенклатурасы.

2. Алу ә дістері.

3. Химиялық қ асиеттері

4. Маң ызды қ ышқ ылдар (қ анық қ ан, қ анық пағ ан, бір жә не кө п негізді).

5. Ароматты карбон қ ышқ ылдары.

1. Қ ұ рамында карбоксил тобы – СООН бар органикалық қ осылыстарды карбон қ ышқ ылдары дейміз.

Карбон қ ышқ ылдарының классификациясы:

1) бір негізді, бір карбоксил тобы болса

2) екі негізді, екі карбоксил тобы болса

НООС – СООН қ ымыздық қ ышқ ылы

НООС – СН₂ – СООН малон қ ышқ ылы

НООС – СН₂ – СН₂ – СООН янтар қ ышқ ылы

3) кө п негізді, ү ш немесе одан кө п карбоксил тобы бар.

4) қ анық пағ ан қ ышқ ылдар:

СН₃ – СН = СН – СООН кротон қ ышқ ылы

СН₂ = СН – СООН акрил қ ышқ ылы

С₁₇Н₃₃СООН олеин қ ышқ ылы

Номенклатурасы, изомериясы – С қ аң қ асының қ ұ рамына байланысты. ИЮПАК номенклатурасы кө птеген қ ышқ ылдардың тривиалды атауларын сақ тауғ а рұ қ сат етеді.

ИЮПАК

Н – СООН қ ұ мырсқ а қ ышқ ылы метан қ ышқ ылы

СН₃ – СООН сірке қ ышқ ылы этан қ ышқ ылы

СН₃ – СН₂ – СООН пропион қ ышқ ылы пропан қ ышқ ылы

СН₃ – СН₂ – СН₂ – СООН май қ ышқ ылы бутан қ ышқ ылы

Қ ышқ ыл радикалы немесе ацил деп қ ышқ ыл молекуласынан -ОН тобын алып тастағ анда қ алатын 1 валентті қ алдық ты айтады. Олардың аттарынан алынғ ан:

формил ацетил пропионил бензоил

метаноил этаноил пропаноил