Гумарэска

– Не, браточкі, не, і яшчэ раз не! Я ж вам ясна сказаў: “З сённяшняга дня ні кроплі! ” – рашуча прамовіў у адказ на змоўніцкія падміргванні Івана Бурбалкіна і Максіма Стаканюгі іхні даўні і шчыры сябра Андрэй Глык па мянушцы Пяць Грамаў (мянушку ён атрымаў за звычку ў час выпіўкі штораз паўтараць: “Ну, давайце яшчэ па пяць грамаў”).

Пачуўшы такія словы, Іван з Максімам мо з хвіліну стаялі з вылупленымі ад здзіўлення вачыма. Першым апамятаўся Бурбалкін:

– Ты што вярзеш, Пяць Грамаў?! Ты мо з учарашняга не працверазіўся?

– Перастань, Бурбалка, – засмяяўся Стаканюга, паказаўшы свой зжаўцелы ад тытуню адзіны на ўвесь род зуб. – Ці ж не бачыш, што жартуе ён. Хі- хі! Пяць Грамаў – і раптам ні кроплі! Хі- хі!.

– Па-першае, каб я больш ніколі не чуў гэтай паскуднай мянушкі: у мяне імя ёсць! – раззлаваўся Глык. – Па-другое, я і не думаю жартаваць! Я пачынаю новае жыццё. Сення я ўпершыню вырашыў патраціць свой заробак не на смярдзючае пойла, а на што-небудзь вартае. Вось у гэтай сумцы – харч: курыца, каўбаска вэнджаная, апельсіны ды цукеркі дзецям. А сабе, – ён тупнуў нагамі, на якіх красаваліся блішчастыя новыя чаравікі, – абутак нармальны прыдбаў. Астатнія грошы жонцы аддам. Вось так!

– Значыцца, у новых чаравіках – у новае жыццё? – скрывіў твар Бурбалкін. – А нам, значыцца, застаецца толькі пажадаць табе спадарожнага ветру? Ну, што ж дай хоць як след паглядзець на гэтыя чаравікі-разлучнікі. Адыдзіся крыху.

– Прыгожыя! І дарагія, відаць, скасіўшы вочы на свае брудныя скрыўленыя “чуні”, зайздросліва ўздыхнуў Стаканюга.

Глык махнуў рукою:

– Ну, мне пара. Каця мая, відаць, перавялася ўжо. Яна ж думае, што я, як заўжды, “на рагах”з’яўлюся, а я – вось я ён які!

– Пачакай, – Бурбалкін паклаў руку на плячо свайго ўжо, відаць, былога сабутэльніка. – Як-ніяк, столькі гадоў сябрамі-аднадумцамі былі. І калі ты ўжо надумаўся з кампаніі нашай сысці, дык хоць пляшку развітальную нам купі. Ці, можа, “жаба душыць”?

– Калі гэта ты такое заўважаў за мною? – пакрыўдзіўся Глык. –Развітальную, дык развітальную. Трымайце сумку. Я зараз. Толькі папярэджваю: піць з вамі я не буду.

– Згода! – радасна заківалі галовамі сябрукі.

---- 39 ----

В. Кадзетава

перепевы

ПЕРЕПОЛОХ

Дети в избу прибежали

И отцу кричат, дрожа:

«Тятя, там, за гаражами,

Дяди мёртвые лежат!

Лица синие в щетине,

Рты раскрытые, а в них –

Мусор, мухи, паутина!

Поскорей ноль-два звони!»

«Успокойтесь, Саша, Зина!

Ну, устали дяди чуть,

На пути из магазина

Прилегли, чтоб отдохнуть…»

__________

---- 38 ----

Белы конь

А каб баб чужых не зводзіў,

Макіяж зраблю… па модзе! ”

Потым тоўсты той нахабнік

Згроб мяне ўсяго ў ахапак.

І з маёй – ма-ёй! – кватэры

Груба выштурхнуў за дзверы.

Ох, і даў яму б я здачы!

Ды душа зайшлася плачам:

“Ах ты, Ганна, жонка Ганна!

Я ж кахаў цябе аддана,

Ты ж маё разбіла сэрца…

І куды цяпер падзецца? ”

У такім настроі змрочным

Я хадзіў да самай ночы,

Нават думка бліскавіцай

Мільганула: “Мо, ўтапіцца? ”

Раптам (бачу, бы ў тумане)

Да мяне імчыцца Ганна.

І на шыю мне. І плача:

“Што ж ты, любы мой, дзівачыш?

То ж сантэхнік Боб напіўся

І пад’ездам памыліўся.

Ты успомні: Боб Раманаў,

Ну а жонку клічуць Ганнай! ”

Дык парайце ж мне: паверыць

Ці мяняць замкі і дзверы

Ды ключы насіць з сабою,

Каб не зведаць шок той болей?..

__________

---- 7 ----

В. Кадзетава

... – Дык што, ты і сапраўды нават у губу не возьмеш? – адкаркоўваючы пляшку гарэлкі, спытаўся Бурбалкін.

– Я ж сказаў!

– Ну, калі ты нас не паважаеш і не хочаш выпіць за наша здароўе, то каўтані за свае новыя чаравікі. Такую вартую пакупку грэх не замачыць.

– Ды я ж...

– І праўда Андрэй, – умольна зірнуў на Глыка Стаканюга. – Ну, што з табой зробіцца, калі ты, ну, сімвалічна толькі. А то чаравікі твае хутка парвуцца. Прыкмета такая ёсць. Вазьмі кропельку. Адну кропельку!

– Я... Ну, хіба што...

... Андрэй Глык прачнуўся ад холаду і ад нечага гучнага чвякання. З начнога неба на яго глядзеў поўны круглатвары месяц. Глык з цяжкасцю ўзняў галаву і азірнуўся. Злева пад месячным святлом бялеў... крыж! За ім яшчэ адзін і яшчэ. А побач худы, як шкілет, дварняк паспешліва даядаў, відаць вельмі смачную вэнджаную каўбаску. Побач валяліся не ўпадаваныя дварняком апельсіны і цукеркі.

– Пайшоў прэч, гад! – што меў сілы крыкнуў Глык.

Сабака пракаўтнуў апошні кавалак каўбасы і, як падалося Глыку, з’едліва зірнуў на яго. Раззлаваны Глык усхапіўся на ногі, кінуўся да нахабніка і аслупянеў: на левай назе не было чаравіка! Новага чаравіка.

“От замачыў, дык замачыў! – роспачна мармытаў няшчаснік, калі, дарэмна аблазіўшы ўсе могілкі, знясілены, босы, без “харчу” і без грошай вяртаўся дадому, дзе жонка падрыхтавала яму, відаць, зусім не святочную сустрэчу.

__________

---- 8 ----

Белы конь

НЯЧЫСЦІКАЎ ЖАРТ