Пайдалы қазба қорлары мен аршыма көлемдерін есептеу

Кен сілемінің горизонталь қ уаты:

Пайдалы қ азба кө лемі:

мұ ндағ ы h_н – жабынды жыныстар қ алың дығ ы, (20÷ 40)м.

Пайдалы қ азбаның баланстық қ орлары геологиялық қ орларғ а тең қ абылданады:

, т

Карьер нұ сқ асындағ ы тау-кен қ азындысының кө лемі ( қ абылдаймыз):

, м³

Карьер тү бінің ауданы келесі формуламен анық талады:

Карьер тү бінің периметрі келесі формуламен анық талады:

Карьердің ақ тық нұ сқ асындағ ы аршыма жыныстарының кө лемі:

, м³

Ө ндірістік орташа аршу коэффициенті:

4. Карьер ө німділігін анық тау

Кез келген кә сіпорын жұ мысының негізгі кө рсеткіші оның ө ндірістік қ уаты болып табылады. Карьердің ө ндірістік қ уаты карьердің пайдалы қ азба жә не тау-кен қ азындысы бойынша ө німділігімен сипатталады. Бұ л кө рсеткіштердің ө зара байланысы эксплуатациялық аршу коэффициенті арқ ылы ө рнектеледі.

Тау-кен кә сіпорнының дұ рыс анық талғ ан ө ндірістік қ уаты маң ызды мә селе болып табылады. Карьердің кен бойынша ө німділігі кен жұ мыстарының даму қ арқ ындылығ ымен анық талады.

Бір қ абатты қ азу уақ ыты

мұ ндағ ы – кемер биіктігі, м; – карьердің жылдық терең деуі, м/жыл.

Карьердің жылдық терең деу жылдамдығ ы

мұ ндағ ы Н_к – карьердің ақ тық терең дігі, м; Т_ос – карьер нұ сқ асындағ ы кенді қ азу мерзімі, жыл.

Карьер нұ сқ асындағ ы кенді қ азудың негізгі уақ ыты

мұ ндағ ы – карьер нұ сқ асындағ ы кен қ орлары, мың. м³; – кен тығ ыздығ ы, т/м³; – карьердің кен бойынша жылдық ө німділігі, (300÷ 500 мың.) т /жыл.

Карьердің кен бойынша айлық ө німділігі

Карьердің кен бойынша тә уліктік ө німділігі

мұ ндағ ы – демалыс кү ндерді ескергенде 1 айдағ ы жұ мыс кү ндерінің саны, 26.

Кен жұ мыстарының дамуының бірінші кезең індегі карьердің аршыма жыныстары бойынша жылдық ө німділігі

Кен жұ мыстарының дамуының бірінші кезең індегі карьердің аршыма жыныстары бойынша айлық ө німділігі

Кен жұ мыстарының дамуының бірінші кезең індегі карьердің аршыма жыныстары бойынша тә уліктік ө німділігі

5. Карьердің қ ызмет мерзімін анық тау

Карьердің қ ызмет мерзімі

мұ ндағ ы – карьердің даму уақ ыты, жыл (2-3); – карьердің негізгі қ ызмет мерзімі, жыл; – карьердің ө шу уақ ыты, жыл (1-2).

Ә дебиеттер:

1. Ржевский В.В.Открытке горные работы, ч.1-М., Недра, 1985

2. Мельников Н.Б. Краткий справочник по открытым горным работам М., Недра, 1982.

1-тә жірибелік жұ мыстың вариантар кестесі