![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Бойынша берiктiк есебi
Арқ алық тың екi кү ш аралығ ындағ ы бө лiгi таза иiлу жағ дайында жұ мыс жасайды, ол аралық та тек қ ана иiлу моментi Арқ алық та тiрек пен кү штiң аралығ ындағ ы бө лiгiнде иiлу моментi М жә не кө лденең кү ш Иiлгiш темiрбетон элементтердiң қ алыпты (нормаль) қ има бойынша берiктiгi сыртқ ы кү штерден пайда болатын iшкi кү штерге есептеледi. Элементтiң берiктiгiн жоғ алту жағ дайларына байланысты қ ажетті формулаларды шығ арып алуғ а болады. Мұ ндай жағ дайлардың екi тү рi бар. Бойлық арматураның саны мен механикалық қ асиеттерiне байланысты иiлгiш темiрбетон элементтердiң қ ирау кезең дерiнде қ иманың екi тү рлi жұ мыс iстеуi байқ алады. Элемент арматуралану дә режесiне қ арай керектi дә режеде арматураланғ ан жә не артық мө лшерде арматураланғ ан деп екiге бө лiнедi. Қ ажетті дә режеде арматураланғ ан элементте қ ирау созылғ ан арматураның ағ уынан (созылуынан) басталады. Қ имада “пластикалық топса” пайда болады, жарық тар ө те кү штi ашылады, майысу кенеттен ө се тү седi, ол бетонның жоғ арғ ы сығ ылғ ан бө лiгiнiң жаншылуына қ атты ә сер етедi. Бұ л жағ дай ү шiн есептiк формулалар тең дiк шарттарынан алынады. Ал артық мө лшерды арматураланғ ан элементте қ ирау бетонның сығ ылғ ан бө лiгiнен басталады. Мұ ндай жағ дайларда арматура берiктiгi тү гелдей пайдаланылмайды, созылғ ан арматурадағ ы кернеу ағ у шегiне жетпейдi. Мұ ндай жағ дайда есептiк формулаларды тең дiк тү рiнде алу мү мкiн болмайды. Қ има берiктiгi есебiнде сығ ылғ ан бө лiктiң ө лшемдерiнiң - Иiлгiш элемент берiктiгiн жоюының екi жағ дай арасындағ ы шекарасының орны есептеуде сығ ылғ ан бө лiктiң салыстырмалы биiктiгi арқ ылы тағ айындалады:
Арматурада ағ у басталғ андағ ы, яғ ни, созылғ ан арматурадағ ы кернеу Сығ ылғ ан бө лiктiң шектiк салыстырмалы биiктiгi - темiр-бетонды қ ұ райтын материалдардың қ асиеттерiне байланысты. Ол Ю.П. Гуща ұ сынғ ан эмпирикалық формуламен анық талады:
мұ ндағ ы,
мұ ндағ ы, − Жалқ ы арматуралы тiктө ртбұ рышты қ ималы иiлгiш − элементтердiң берiктiк есебi
Жарық ү стiндегi созылғ ан бетон қ абылдайтын iшкi кү ш ө те аз болғ андық тан есепке алынбайды. Шектiк жағ дайда iшкi кү штер созылғ ан арматурада - Қ има есебiнiң негiзiне екi тең дiк шарты енгiзiлген. Бiрiншiсi - элемент ө сiне барлық кү штердiң проекцияларының қ осындысы нө льге тең немесе
Екiншi тең дiк шарты мынадай тү рде жазылады:
Егер сыртқ ы кү штерден пайда болғ ан есептiк момент созылғ ан арматураның ауырлық орталығ ы немесе бетонның сығ ылғ ан бө лiгiнiң ауырлық орталығ ы арқ ылы алынатын iшкi кү штердiң есептiк моментiнен аспаса, онда қ има берiктiгi қ амтамасыз етiлген деп есептеледi:
Иiлгiш тiктө ртбұ рышты элементтер есебiнде сығ ылғ ан бө лiктiң биiктiгiн жә не салыстырмалы биiктiгiн бiрiншi шарты бойынша
формуларымен анық тайды, мұ ндағ ы, Арматуралау коэффициентi орнына арматуралау пайызы деген ұ ғ ымды пайдалану ың ғ айлырақ:
Темiрбетон элементтерiн жобалауда берiлген сыртқ ы моментке сә йкес бетон қ имасын тү рлiше қ абылдауғ а (кiшiрейтуге немесе ү лкейтуге) болады, сө йтiп арматураның керектi ә ртү рлi мө лшерiн алуғ а болады. Мысалы, қ има биiктiгiн ү лкейту арқ ылы арматура мө лшерiн азайтуғ а болады жә не керiсiнше. Жобалау кезең iнде конструкция бағ асы ең аз болатындай тиiмдi экономикалық шешiм қ абылдау керек. Сө йтiп (5.7) ө рнегiн пайдаланып, арматуралау коэффициентiн
Нақ ты жағ дайларда кейбiр темiрбетон элементтердiң бағ асы арматуралау пайызының - Иiлгiш элементтердiң қ алыпты қ ималарын жә не жұ мыстық арматураның кө лденең қ имасының ауданын тағ айындауда есептердi жең iлдету мақ сатымен сығ ылғ ан бө лiктiң салыстырмалы биiктiгi
мұ ндағ ы
Ендi (5.5) формуласындағ ы
ө рнегiн аламыз, мұ нда (5.13) формуласынан созылғ ан арматура ауданы:
(5.3) формуласына
табылады. Егер Егер
Тiктө ртбұ рышты қ ималы элементтер ө лшемдерiн тағ айындауда жә не берiктiгiн тексеруде 3 тү рлi есептер кездеседi: 1-есеп. Берiлген Шығ арылуы. (5.1) формуласы бойынша бетонның сығ ылғ ан бө лiгiнiң салыстырмалы шектiк биiктiгiн - Қ алыпты арматураланғ ан элементтер ү шiн Егер 2-есеп. Берiлген Шығ арылуы. Бетонның сығ ылғ ан бө лiгiнiң Егер Егер 3-есеп. Берiлген Шығ арылуы. (5.1), (5.7) формулалары бойынша Табылғ ан моменттiң мә нi берiлген момент мә нiнен кем болмауы тиiс:
Қ ос арматуралы тiк тө ртбү рышты иiлгiш элементтердiң берiктiк есебi
Практикада созылу бө лiгiне қ арағ анда сығ ылу бө лiгiнде арматура қ олдану тиiмсiз болса да, қ ос арматуралы элементтер кездесуi мү мкiн (14-сурет). Бетонның сығ ылғ ан бө лiгiнiң берiктiгi жетiспейтiн Егер иiлгiш элементтердiң сығ ылғ ан бө лiгiнде есеп бойынша бойлық (
Тiк тө ртбұ рышты қ ос (кернеуленбеген) арматуралы элементтер ү шiн
шарты орындалады, мұ ндағ ы
|