Лгілерді алу әдістері

Келіп тү скен ү лгіні ашып, сыртқ ы кө рсеткіштері арқ ылы анық тайды: шикізаттың тү сі, иісі, тазалығ ы, кө ктің болуы, шіріктің болуы, бө где иістің болуы, улы ө сімдіктердің болуы, бө где заттардың болуы (тастар, шыны) жә не амбарлық зиянкестердің болуы (5-10 ү лкейткіш ә йнек арқ ылы).
Талдауғ а арналғ ан ә р ө німнің бірлігінен (мысалы ө німдер 5), 3 нү ктелік сынама алады: ү стінен, астынан, жә не ортасынан.
Нү ктелік сынама — бір бірлік ү лгіден бір рет қ олмен немесе қ ысқ ыштармен алынғ ан шикізаттың кө лемі.

Ірі ө німдер бірліктерінен (кипалар, тюктер) 10 см терең діктен алынады. Дә ндер мен қ ұ рғ ақ жемістердің нү ктелік сынамасын бидайларғ а арналғ ан қ ысқ ыштармен алады: жә шіктерден бірінші кезекте ү стің гі бетінен, екіншісін шикізаттарды жә шіктің ортасына дейін алып тастағ аннан кейін алады, ал ү шіншісін жә шіктің тү бінен алады.
Шикізаттар ү гітіліп қ алмау ү шін, ү лгілерді баяу алады. 5 бірлік ө німнен алынғ ан барлық нү ктелік сынамалардың қ осындысы (15) жалпы ортақ сынаманы қ ұ рап, кварттау ә дісі арқ ылы орташа сынама алынады.
Орташа сынама — толық тауарлық талдау жасауғ а арналғ ан, ортақ сынаманың бір бө лігі. Кез келген шикізаттарғ а арналғ ан орташа сынамаларының салмағ ы НТД кө рсетілген жә не шырынды жемістер ү шін 200 г, қ ұ рғ ақ жемістер ү шін - 300, жапырақ тар ү шін -400, шө птер мен жер асты бө ліктері ү шін - 600 г қ ұ райды.

А — бір бірлік ө німнен алынғ ан ү ш нү ктелік сынама;
Б — ортақ сынаманы тө рт ү шбұ рышқ а бө лу;
В — кварттау ә дісі.

Орташа сынама алу ү шін шикізатты 3 см ден аз емес қ алың дық та жайып, диагоналдар бойынша тө рт ү шбұ рышқ а бө леді; екі қ арама қ арсы орналасқ ан ү шбұ рыштағ ы шикізаттарды алып тастап қ айтадан тө рт ү шбұ рышқ а бө леді. Бұ л ү рдісті шикізаттың салмағ ы орташа сынамағ а сә йкес келгенше жү ргізеді. Орташа сынама салмағ ының ауытқ улары ±10% аспау қ ажет.
Шикізаттардың амбарлық зиянкестермен зақ ымдалғ андарын анық тау ү шін ортақ сынамадан кварттау ә дісі арқ ылы ұ сақ сынамалардан 500 г, ірі сынамалардан 1 кг дейін алады. Бұ л сынамаларды жабық шыны ыдысқ а салып, сыртынан этикетка жабыстырады.
Орташа сынаманы полиэтилен қ апшығ ына (егер шикізат эфир майларынан тұ рмаса) немесе кө п қ абатты қ ағ аз пакетке салып, ө ндіруші туралы мә ліметтер, ө нім массасы (салмағ ы), партиясы, келген кү ні жазылғ ан этикетка жабыстырылады. Шикізаттың ұ сақ талуын, ылғ алдылығ ын, кү лдің жә не қ оспалардың бар жоғ ын анық тауғ а арналғ ан орташа сынамадан кварттау ә дісі арқ ылы ү ш аналитикалық сынамалар алынады.