Теориялық түсініктер.

Зерттеушілердің алдына кө п тура келетін жағ дай, оптикалық микроскоптың шешуші кү ші зерттелуші заттың структурасын сә улелендіруге жеткіліксіз.1 мкм аумақ ты зерттейтін оптикалық микроскопты қ олдану бізге қ анағ аттанарлық нә тижелер бермейді. электронды микроскоптың жоғ арғ ы шешушілік қ абілеті жә не ө те дә лдікпен жақ ындатуы бізге материалдық структураның характерлік ерекшеліктерін, модификатор мен нуклеатор кристаллизациясының ә серлесуін бақ ылауғ а, кристаллдық фазаның идентифицировать етуге, кристалл жә не бө лшектердің размерлерін анық тауғ а, қ ұ рамын анық тауғ а жә не аморфты жә не крислаллды фазаның сандық қ атынасын анық тауғ а мү мкіндік береді. Бұ л жердегі сруктура сө зінің негізінде, зерттелетін заттың геометриялық сипаттамалары жатыр. Мысалы: кристаллды немесе базқ а бө лшектің формасы немесе размері, жә не олардың ө зіндік реттілікпен орналасуы, орентациясы, т.б

Электронды микроскоп деген, ә ртү рлі объекттерді зерттеп суретін ө те ү лкен масштабта ү лкейтетін, жә не сол кезде қ олданылатын жарық орнына жылдам электрондар сә улесін пайдаланатын қ ұ рылғ ы. Электронды микроскопта линзаның орнына белгілі конфигурациядағ ы магнитті жә не электрлік ө ріс алынады.

Электронды микроскоптың шешушілік кү шін бағ алау ү шін оның электронының толқ ындық қ ұ рамын ескеру керек. Толқ ын ұ зындығ ын анық тау ү шін бізде де Бройль қ атынасы қ олданылады:

λ =

мұ ндағ ы:

h – Планк тұ рақ тылығ ы

m – электрон массасы

v – бө лшек жылдамдығ ы

Электронды микроскоптың электрлік жә не магниттік ө рісі аксиальді – симметриялы болып келеді. Бұ лардың негізгі қ асиеттерінің бірі, зарядталғ ан бө лшектер ү лкен емес бір бұ рыштың қ андай да бір нү ктесінен шығ ып, ө ріс қ озғ алысымен барынша суретке тү сіріп алуғ а тырысады.

Электронды микроскоп арқ ылы алынғ ан ү лкейтілген суреттер электрондардың вакуумдағ ы еркін қ озғ алысынан алынады. Электронды микроскоптың негізіне бө лшектің қ ұ рамының мынадай қ асиеттері жатады: бө лшектердің вакуумде қ озғ алуы жә не заттың жұ қ а қ абатынан ө ту мү мкіншілігі.