Орталық жүйке жүйесінің физиологиясы.

1. ОЖЖ-нің қ ұ рылымдық - ә рекеттік бірлігі:

А) астроциттер; В) нейрон;

C) олигодендроциттер; D) ретикулоциттер; Е) дендриттер.

2. Нейрон неден тұ рады:

А) сома, дендрит жә не аксондардан;

В) сома, дендриттер мен аксондардан;

C) сома, дендриттер мен аксоннан;

D) сома, астроциттер жә не дендриттер;

Е) сома, дендриттен жә не аксоннан.

3. Жү йке қ ызметінің қ арапайым тү рі рефлекс деп аталады. Рефлекс дегеніміз:

А) тітіркендіргішке жекеленген бұ лшық еттің жауабы;

В) жү йке талшығ ымен қ озудың ө туі;

C) жү йке жү йесінің қ атысуымен тітіркендіргішке организмнің

қ айтаратын жауабы;

D) ағ заның немесе тіндердің тікелей тітіркендіруге жауабы;

Е) барлығ ы дұ рыс.

4. Қ озуды ө ткізіп, рефлекс тудыратын жолды рефлекстік доғ а деп атайды. Рефлекстік доғ аның бө лімдері қ андай ретпен орналасқ ан:

А) рецептор, эфференттік нейрон, орталық бө лімі, афференттік

нейрон, жұ мысшы ағ за;

В) жұ мысшы ағ за, орталық бө лім, эфференттік, афференттік нейрондар;

C) афференттік нейрон, рецептор, орталық бө лім, эфференттік

нейрон, жұ мысшы ағ за;

D) рецептор, афференттік нейрон, орталық бө лім, эфференттік

нейрон, жұ мысшы ағ за;

Е) жұ мысшы ағ за, афференттік жә не эфференттік нейрондар,

рецептор, орталық бө лім.

5. Рефлекс уақ ыты дегеніміз:

А) жү йкемен импульстің ө туі;

В) ет талшық тарымен қ озудың ө туі;

C) тітіркендірудің басталуынан тіндердің жауап беруіне

дейінгі уақ ыт;

D) тіндердің рефрактерлік кезең інің ұ зақ тығ ы;

Е) тіндердегі қ озудың жойылу уақ ыты.

6. Жү йке талшығ ымен салыстырғ анда, рефлекстік доғ ада қ озу

біржақ ты жә не баяу ө теді. Бұ л неге байланысты:

А) химиялық синапстың қ асиетіне;

В) афференттік нейрондардың қ озғ ыштығ ына;

C) эфференттік нейрондардың ө ткізгіштігіне;

D) интернейрондардың қ озғ ыштығ ы мен ө ткізгіштігіне;

Е) жұ мысшы мү шелердің қ асиетіне.

7. Жү йке орталығ ындағ ы қ озудың жинақ талуы:

А) толық жә не толық емес;

В) уақ ыттық жә не кең істіктік;

C) шеткі жә не орталық;

D) оң жә не теріс;

Е) қ ысқ а жә не ұ зақ.

8. Жү йке орталығ ының қ озу ырғ ағ ын ө згерту қ абілеті

(трансформациялау) байланысты:

А) рецепторлық аппарат қ озғ ыштығ ының ө згерісімен;

В) афференттік жү йкелер ө ткізгіштігінің ө згерісімен;

C) жү йке орталығ ының лабильдігінің ө згерісімен;

D) эфференттік нейрондар ө ткізгіштігінін ө згерісімен;

Е) жұ мысшы мү шелердің сезімталдығ ының ө згерісімен.

9. ОЖЖ-дегі қ озудың жайылысы (иррадиация) байқ алады:

А) бірнеше афференттік нейрондардың қ озуынан;

В) бір эфференттік нейрон арқ ылы қ озудың таралуынан;

C) нейроглиялық клеткалардың қ озуынан;

D) кө птеген қ ондырма нейрондардың қ озуынан;

Е) қ ондырма нейрондардың тежелуінен.

10. Ә серден кейінгі қ ұ былыстың жү йке орталығ ының қ ызметіндегі басты

маң ызы - ақ паратты сақ тау, сондық тан оның байқ алуы неге байланысты:

А) нейрондар тізбегімен импульстердің біржақ ты ө туіне;

В) бір нейронғ а импульс ағ ымдарының тү йісуіне;

C) импульстердің кө п нейрондарғ а таралуына;

D) нейрондар тізбегімен импульстердің таң дамалы ө туіне;

Е) импульстердің қ ондырма нейрондар жү йесіндегі ұ зақ

айналымына (нейрондық тұ зақ).

11. Бү гілдіргіш жә не жазылдырғ ыш (антогонистік) бұ лшық еттердің кезекпен жиырылуы мен босаң суын қ амтамасыз ететін тежелу қ алай аталады?:

А) қ айтарма тежелу;

В) пессимальдық;

C) постсинапстық (синапстан кейінгі);

D) реципроктық (ілеспе);

Е) пресинапстық (синапсқ а дейінгі).

12. Пресинапстық тежелудің медиаторы болып саналатын зат:

А) гамма-аминомайлы қ ышқ ылы (ГАМК);

В) ацетилхолин;

C) норадреналин;

D) глицин;

Е) гистамин.

13. Постсинапстық тежелудің медиаторы болып саналатын зат:

А) гамма-аминомайлы қ ышқ ылы (ГАМК);

В) ацетилхолин;

C) норадреналин;

D) глицин;

Е) гистамин.

14. Ә рбір нейрон, кө птеген тармақ тары мен қ ондырма нейрондар арқ ылы, бірнеше нейрондарғ а импульстер ағ ынын таратады. Бұ л қ алай аталады?

А) конвергенция;

В) индукция;

C) дивергенция;

D) жинақ талу;

Е) соң ғ ы жалпы жол принципі.

15. Жү йке импульстерінің бір эфференттік нейронғ а жинақ талуы немесе

тү йісуі қ алай аталады:

А) жинақ талу;

В) иррадация;

C) индукция;

D) дивергенция;

Е) конвергенция.

16. Егер соң ғ ы нейрон дең гейінде жү йкелік импульстер бірін-бірі кү шейтіп жә не жинақ талатын болса, мұ ндай рефлекстер қ алай аталады?:

А) соматикалық;

В) вегетативтік;

C) қ арама-қ арсылас (антагонистік);

D) одақ тас;

Е) шартты.

17. Ү стемдік (доминанта) принципі ОЖЖ-нің ү йлестіру (координациялау) қ ызметінде орталық орын алады, оны 1923 жылы кім ашқ ан?:

А) И. П. Павлов;

В) И. М. Сеченов;

C) П. К. Анохин;

D) Н. Е. Введенский;

Е) А. А. Ухтомский.

18. Жануарларда децеребрациялық сіресу қ андай операциядан кейін дамиды?

А) миды 4-тө мпешіктің жоғ арғ ы жә не тө менгі тө мпешіктер

арасынан кескенде;

В) 4-тө мпешіктің жоғ арғ ы тө мпешігінің алдынан кескенде;

C) Дейтерс ядросынан тө мен кескенде;

D) таламустың алдың ғ ы жиегінен;

Е) сопақ ша миды ромб тә різді шұ ң қ ырынан тө мен кескенде.

19. Антагонистік бұ лшық еттер қ ызметіне мишық тың жең ілдетуші ә сері қ алай байқ алады?:

А) дірілдеу (тремор) пайда болады;

В) қ озғ алыс актісі тез басталып, тез аяқ талады;

C) қ озғ алыс кезінде шектен тыс (қ ажетсіз) рефлекстер пайда болады;

D) бұ лшық еттер тонусының кү шейуіне байланысты қ озғ алыстың

шектелуі байқ алады;

Е) қ озғ алыс кезінде антогонистік еттер тонусы тө мендейді.

20. Ішкі сө лініс бездерінің қ айсысы дене температурасын реттеуге кө бірек ә сер етеді?

А) эпифиз, ұ йқ ы безі;

В) гипофиз, жыныс бездері;

C) қ алқ анша, бү йрек ү сті безі;

D) гипофиз, бү йрек ү сті безі;

Е) жыныс бездері, қ алқ анша без.