Глоссарий. Ағымдық бақылау - академиялық кезең ішінде, оқытушымен өткізілетін аудиториялық және аудиториялардан тыс

Ағ ымдық бақ ылау - академиялық кезең ішінде, оқ ытушымен ө ткізілетін аудиториялық жә не аудиториялардан тыс сабақ тарда білім алушылардың білімін оқ у бағ дарламасына сә йкес жү йелі тү рде тексеру.

Академиялық дә реже (Academic Degree) - қ орытынды аттестаттау нә тижелері бойынша, тиісті оқ у бағ дарламаларын мең герген білім алушыларғ а білім беру ұ йымдары тағ айындайтын дә реже.

Академиялық еркіндік - білім алушылар мен оқ ытушылардың шығ армашылық дамуына жә не оқ ытудың инновациялық технологиялары мен ә дістерін қ олдануғ а жағ дай жасау мақ сатымен таң дау компоненттеріндегі пә ндері мен оқ ытудың қ осымша тү рлері бойынша білімнің мазмұ нын ө здері анық тап жә не білім беру қ ызметін ұ йымдастыру ү шін білім беру ү дерісі субъектілеріне берілетін ө кілеттіктер жиынтығ ы.

Академиялық кезең (Academic Term) – теориялық білім алу кезең і: 15 аптадан тұ ратын семестр.

Академиялық кү нтізбе (Academic Calendar) - оқ у жылы бойы демалыс кү ндерін (каникулдар мен мерекелерді) кө рсете отырып, оқ у жә не бақ ылау іс-шараларын, кә сіби практикаларды ө ткізу кү нтізбесі.

Академиялық қ арыз (Academic Backlog) – білім алушының оқ у жетістіктері тарихындағ ы оқ у жоспары бойынша оқ ылмағ ан немесе қ орытынды бақ ылауда қ анағ аттанарлық сыз бағ ағ а ие болғ ан пә ндер.

Академиялық мә селелер жө ніндегі департамент – университеттің оқ у-ә дістемелік жұ мысын ұ йымдастырып ү йлестіретін қ ұ рылымдық бө лімше.

Академиялық сағ ат (Academic hour) – кестеге сә йкес оқ у сабақ тардың барлық тү рлері (аудиториялық жұ мыс) бойынша білім алушылардың оқ ытушымен контакт жұ мысының уақ ыты. академиялық сағ ат дә ріс, тә жірибелік (семинар) сабақ тарының 1 контакт сағ атына (50 минутқ а), зертханалық жә не дене шынық тыру сабақ тарының 2 контакт сағ атына (100 минутқ а), оқ у тә жірибесінің барлық тү рлері бойынша 1 контакт сағ атына (50 минутқ а), педагогикалық тә жірибенің барлық тү рлері бойынша 2 контакт сағ атына (100 минутқ а), ө ндірістік тә жірибенің барлық тү рлері бойынша 5 контакт сағ атына (250 минутқ а) тең болады.

Академиялық ұ тқ ырлық - білім алушылардың немесе оқ ытушы-зерттеушілердің белгілі бір академиялық кезең де (семестр, оқ у жылы) ө зге жоғ ары оқ у орнындағ ы (ел ішінде немесе шетелде) білім бағ дарламалары бойынша игерген кредиттерді міндеті тү рде қ айта есептеп білім алу ү шін барып келу.

Ақ параттық -білім беру порталы – Қ ОТ бойынша білім беру ү дерісін ұ йымдастыруғ а мү мкіндік беретін, ә кімшілік-академиялық оқ у-ә дістемелік ақ параттан тұ ратын жү йелі ұ йымдастырылып бір-бірімен байланысқ ан ақ параттық ресурстар мен ғ аламтор қ ызметтері.

Ақ параттық -білім беру ресурстары – білім беру сипатындағ ы формаланғ ан идеялар мен ілімдер, ә ртү рлі мә ліметтер жә не оларды жинақ тау ә дістері мен қ ұ ралдары, ақ паратты сақ тау мен ақ парат кө здері мен тұ тынушылар арасындағ ы алмастыру.

Апелляция (Appeal) – білім алушының білімін ә ділсіз бағ алау жағ дайларын айқ ындап жою ү шін қ олданылатын шара.

«AU» (Audit) бағ асы – пә н тың далды.

«AW» (Academic Withdrawal) бағ асы – пә ннен шеттетілді.

Ә дістемелік бө лім – университеттің оқ у-ә дістемелік жұ мысын ұ йымдастыратын оқ у-ә дістемелік басқ арманың қ ұ рылымдық бө лімшесі.

Бағ дар беру аптасы - 1 курс білім алушыларына кредиттік оқ у жү йесінің негізгі ережелерін мең гертуге арналғ ан оқ у жылының алдындағ ы апта.

Бакалавр (Bachelor) – бакалавриаттың (жоғ ары білімнің) білім беру бағ дарламасын игерген тұ лғ аларғ а тағ айындалатын академиялық дә реже.

Бакалавриат (Undergraduate Study) - кемінде 4 жыл нормативті оқ у мерзімімен міндетті тү рде теориялық оқ удың кемінде 129 кредитін жә не кә сіби практиканың кемінде 6 кредитін мең гертіп, тиісті мамандық бойынша «бакалавр» академиялық дә режесін бере отырып мамандар даярлауғ а бағ ытталғ ан жоғ ары білім берудің кә сіптік оқ у бағ дарламасы.

Білім алушылар – бакалавриат, магистратура, PhD-докторантура бағ дарламалары бойынша білім алып жатқ ан тұ лғ алар – студенттер, магистранттар жә не докторанттар.

Білім алушының академиялық рейтингі (Rating) - аралық аттестаттау нә тижелері бойынша жасалатын білім алушының пә н бойынша оқ у бағ дарламаны игеру дең гейінің сандық кө рсеткіші.

Білім алушыларды аралық аттестаттау - білім алушылардың бір оқ у пә нін оны зерделеп бітіргеннен кейінгі бір бө лігінің немесе бү кіл кө лемінің мазмұ нын мең геру сапасын бағ алау мақ сатында жү ргізілетін рә сім.

Білім алушылардың оқ у жетістіктері - пә н (модуль) немесе білім беру бағ дарламасының компоненті бойынша білім алушылар кө рсеткен жә не балдық -рейтинг шкаласындағ ы бағ амен дә лелденген білімі, іскерліктері мен дағ дылары, қ ұ зыреттіліктер дең гейі.

Білім алушылардың оқ удағ ы жетістіктерін бақ ылау - жоғ ары оқ у орындары дербес анық тайтын бақ ылау мен аттестаттаудың ә ртү рлі нысандары арқ ылы (ағ ымдық, межелік, қ орытынды) білім алушылардың білім дең гейін тексеру.

Білім алушылардың ө зіндік жұ мыстары (СӨ Ж/МӨ Ж/ДӨ Ж) - ө з бетінше оқ уғ а берілген, оқ у-ә дістемелік ә дебиеттермен жә не ұ сынымдармен қ амтамасыз етілген, тест, бақ ылау жұ мыстары, коллоквиумдар, рефераттар, шығ армалар мен есеп берулер тү рінде бақ ыланатын тақ ырыптардың нақ ты тізбесі бойынша жасалатын жұ мыс; білім алушының санатына қ арай ол студенттің ө зіндік жұ мыстары (бұ дан ә рі - СӨ Ж), магистранттың ө зіндік жұ мыстары (бұ дан ә рі - МӨ Ж) жә не докторанттың ө зіндік жұ мыстары (бұ дан ә рі - ДӨ Ж) болып бө лінеді; БӨ Ж-дің барлық кө лемі білім алушылардан кү нсайын ө зіндік жұ мыстарды талап ететін тапсырмалармен расталады.

Білім беру бағ дарламасы – нақ ты дә реже/диплом тағ айындалу ү шін қ ажет курстың модульдері мен бірліктерінің бекітілген жинағ ы. Білім беру бағ дарламаларды қ ұ растыру барысында кү тілетін нә тижелер жә не оларғ а жету ү шін оқ у процедуралары мен жағ дайлардың қ ұ рылымдалғ ан жинағ ы ескеріледі.

Бітіру (тамамдау) жұ мысын қ орғ ау – мемлекеттік аттестациялық комиссияның /диссертациялық кең естің отырысында білім алушылар толық аяқ талғ ан дипломдық жұ мысты (жобаны)/ магистрлік немесе докторлық диссертацияны жұ рт алдында ұ сынуы. Отырыстың қ орытындысы ретінде академиялық / ғ ылыми дә реже тағ айындау туралы шешім қ абылданады.

Ғ ылыми-ә дістемелік кең ес – университеттің оқ у-ә дістемелік жұ мысын алқ алы басқ ару органы.

Ғ ылыми жетекші/кең ес беруші – білім алушының академиялық баулушысы (ұ стазы), оның жетекшілігімен білім алушы бітіру (тамамдау) жұ мысын (дипломдық жұ мысын (жобасын)/магистрлік немесе докторлық диссертациясын) жасайды.

Дескрипторлар (descriptors) - студенттердің жоғ ары жә не жоғ ары оқ у орнынан кейінгі білімнің тиісті дең гейінің (сатысының) білім беру бағ дарламаларын аяқ тағ ан соң ие болатын білім, білік, дағ ды жә не қ ұ зыретінің дең гейлері мен кө лемінің сипаттамасы; дескрипторлар оқ ыту нә тижелеріне, қ алыптасқ ан қ ұ зыреттерге, сондай-ақ кредиттерінің жалпы санына (сынақ бірліктеріне) негізделеді.

Диплом алды практикасы – бакалаврдың бітіру жұ мысын орындау ү шін білім алушы қ ажетті материалдарды жинау мақ сатымен дипломдық жобалау алдында ө ткізілетін кә сіби практиканың тү рі.

Дипломдық жұ мыс (жоба) – тиісті саланың нақ ты мамандығ ының ө зекті проблемасын студенттің ө з бетінше зерттеуінің нә тижелерін жинақ тауы болып табылатын бітіру жұ мысы.

Дипломғ а (еуропалық) қ осымша (Diploma Supplement) – Еуропалық комиссия, Еуропа Кең есі жә не ЮНЕСКО стандарттары бойынша жасалғ ан жоғ ары білім туралы ресми қ ұ жаттың жалпы еуропалық стандартталғ ан қ осымшасы; білімнің біліктілік иеленушісі мең геріп аяқ тағ ан оқ удың сипатын, дең гейін, контекстін, мазмұ нын жә не статусын сипаттайды.

Докторантура - кемінде 3 жыл нормативті оқ у мерзімінде міндетті тү рде кемінде 75 кредитін, сондай-ақ теориялық оқ ытудың кемінде 36 кредитін, кә сіби практиканың кемінде 6 кредитін жә не докторанттың ғ ылыми-зерттеу (эксперименталды-зерттеу) жұ мысының (ДҒ ЗЖ/ДЭЗЖ) кемінде 28 кредитін игеруімен, ғ ылыми жә не педагог кадрларды даярлауғ а бағ ытталғ ан жоғ ары оқ у орнынан кейінгі білім берудің кә сіптік оқ у бағ дарламасы.

Докторлық диссертация – теориялық қ ағ идалар жиынтығ ын жаң а ғ ылыми жетістік деп тануғ а болатын немесе маң ызды ә леуметтік-мә дени немесе экономикалық мә ні бар ғ ылыми мә селе шешілген, не енгізілуі елдің экономикасының дамуына айтарлық тай ү лес қ осатын ғ ылыми дә лелденген техникалық, экономикалық немесе технологиялық шешімдер берілген, дербес зерттеу болып табылатын ғ ылыми жұ мыс

ECTS (European Credit Transfer and Accumulation System – Еуропалық трансферт (аударым) жә не кредит жинақ тау жү йесі) – білім беру траекториясы, оқ у орны мен елі ауысқ ан жағ дайда білім алушылардың игерген оқ у пә ндерін (кредиттері жә не бағ аларымен бірге) салыстыру жә не қ айта есептеу ү шін пайдаланылатын білім беру бағ дарламалары компоненттеріне сынақ бірліктерін (кредит) тағ айындау ә дісі.

Емтихан сессиясы – білім алушылардың мамандық бойынша білім беру бағ дарламасын мең геру дең гейін анық тайтын қ орытынды бақ ылау кезең і.

Жазғ ы семестр – білім алушылардың қ осымша оқ уындағ ы, академиялық қ арызды немесе оқ у жоспарындағ ы айырмашылық тарды жоюдағ ы қ ажеттіліктерін қ анағ аттандыру, басқ а ЖОО-лармен келісіп оқ у пә ндерін мең геру ү шін жә не т.б ұ йымдастырылатыноқ у жылынан тыс академиялық кезең.

Жарты семестрлік емтихан (Midterm Examenation) – академиялық кезең нің ортасында ө ткізілетін білім алушылардың оқ у жетістіктерін бақ ылау.

Жеке білім алу траекториясы – жоғ ары немесе жоғ ары оқ у орнынан кейінгі білім бағ дарламаларын мең геру шең беріндегі жеке оқ у жоспарына сә йкес білім алушының білім мазмұ нын ө з бетімен таң дап, жоспарлауы жә не мең геруі.

Жеке оқ у жоспары (ИУП) - білім алушының білім алу траекториясын кө рсететін, білім алушы негізгі немесе ү лгілік оқ у жоспарына жә не пә ндер каталогына сә йкес академиялық кезең ге ө з бетімен қ ұ растырғ ан, тіркелген оқ у пә ндерінің тізімі жә не кредиттердің саны кө рсетілген қ ұ жат.

Жоғ ары оқ у орнынан кейінгі білім беру институты – магистратура мен докторантураның білім беру бағ дарламалары бойынша оқ у-ә дістемелік қ ызметті ұ йымдастырып ү йлестіретін университеттің қ ұ рылымдық бө лімшесі.

Зерттеу тә жірибесі (практикасы) – отандық жә не шетелдік ғ ылымның жаң а теориялық, ә діснамалық жә не технологиялық жетістіктерімен, ғ ылыми зерттеулердің, эксперименттік мә ліметтерді іріктеп талдаудың заманауи ә дістерімен танысу, сонымен қ атар оларды диссертациялық зерттеуде қ олданылуын дағ дыландыру мақ сатымен магистратура мен докторантурағ ы білім алушылар ү шін жү ргізілетін кә сіби тә жірибенің (практиканың) тү рі.

«I» (Incomplete) бағ асы – пә н аяқ талмады.

Кредит (Credit Hour) - білім алушының /оқ ытушының оқ у жұ мысы кө лемін ө лшейтін сә йкестендірілген бірлігі. Теориялық оқ ытудың бір кредиті 45 академиялық сағ аттан тұ рады, оның ішінде 15 сағ ат – аудиториялық жұ мыс, 30 сағ ат – ө зіндік жұ мыс.

Кредиттік оқ ыту технологиясы (Credit Unit System) – білімдер кө лемін кредит тү рінде есептеу аясында білім траекториясын таң дап жекелендіруге жә не оқ ытудың жинақ тау жү йесіне негізделіп ө з білімін арттыру дең гейін жә не білімдерді шығ армашылық тү рде мең геруді ұ лғ айтатын білім беру технологиясы.

Куратор – білім алушылардың тә рбиесі, бос уақ ытының ұ йымдастырылуы, ә леуметтік-тұ рмыстық жағ дайлары бойынша мә селелерді шешу ү шін тағ айындалатын оқ ытушы; бір тұ лғ а куратор мен эдвайзер функцияларын қ атар атқ аруы мү мкін.

Курстан курсқ а ө ту GPA балы – жыл сайын ә р оқ у жылына белгіленетін келесі оқ у курсына ө ту ү шін қ ажетоқ у жетістіктерінің орташа бағ а дең гейі.

Кредиттерді қ айта есептеу – ө зге оқ у орнында немесе ө зге оқ у жоспары бойынша оқ ылғ ан пә н мазмұ нының бекітілген жә не қ олданыстағ ы оқ у жоспары пә ніне сә йкестігін мойындау рә сімі, нә тижесінде алғ ан бағ асымен бірге оқ у пә ні білім алушының транскриптіне енгізіледі.

Қ айта тіркелу кезең і (Add/Drop Period) – білім алушы бір пә ннен бас тартып, басқ а пә нге тіркелу арқ ылы ө зінің жеке оқ у жоспарын ө згерте алатын кезең.

Қ ашық тық тан оқ ытудың ақ параттық технологиясы – электрондық тасымалдағ ыштардағ ы оқ у материалдарын жасау, табыстау жә не сақ тау технологиясы; оқ у ү дерісін ұ йымдастырып қ амтамасыз етудің ақ параттық -телекоммуникациялық технологиялары.

Қ ашық тық тан білім беру технологиясы – қ ашық тық тан білім алуғ а мү мкіндік беретін техникалық қ ондырғ ылар мен алыстан оқ у қ ұ ралдарды қ олдануғ а негізделген технология. Кү ндізгі жә не сырттай оқ у формалары ү шін пайдаланылады.

Қ орытынды аттестация (Qualification Examination) – білімнің сә йкес дең гейіндегі бағ дарламаны мең геру дә режесін анық тау мақ сатында жү ргізілетін, нә тижелері бойынша мемлекеттік ү лгідегі қ ұ жат (диплом) берілетін процедура. Қ орытынды аттестация мемлекеттік/ кешенді емтихан тапсыру жә не/немесе дипломдық жұ мыс (жоба)/магистрлік немесе докторлық диссертация қ орғ ау тү рінде ө ткізіледі.

Қ орытынды бақ ылау (Final Examination) – оқ у пә ні бойынша бағ дарламаны мең геру сапасын бағ алау мақ сатымен білім алушылардың оқ у жетістіктерін бақ ылау; емтихан тү рінде аралық аттестация уақ ытында ө ткізіледі; егер пә н бірнеше академиялық кезең де оқ ытылса, қ орытынды бақ ылау пә ннің осы академиялық мерзімде оқ ылғ ан бө лігі бойынша қ абылданады.

Қ ұ зыреттіліктер – студенттердің оқ ыту процесі кезінде алғ ан білім, шеберлік жә не дағ дысын кә сіптік қ ызметте практикалық тұ рғ ыдан қ олдана білу қ абілеті. Білім, тү сінік, білік жә не дағ дының динамикалық комбинациясы болып табылатын қ ұ зыреттіліктер ә р тү рлі пә ндерді оқ ыту нә тижесінде қ алыптасып, тү рлі кезең дерде бағ алануы мү мкін.

Магистратура (Master’s Degree Programme) - – тиісті мамандық бойынша «магистр» академиялық дә режесін бере отырып:

ғ ылыми жә не педагогикалық бағ ыт бойынша кемінде 2 жыл нормативті оқ у мерзімімен (МЖМБС-қ а сә йкес) кемінде 59 кредитін, оның ішінде теориялық оқ ытудың кемінде 42 кредитін, кә сіптік практиканының кемінде 6 кредитін жә не ғ ылыми-зерттеу жұ мысының кемінде 7 кредитін міндетті тү рде мең герту;

бейіндік бағ ыт бойынша кемінде 1 жыл нормативтік оқ у мерзімімен кемінде 28 кредитін, 1, 5 жыл нормативтік оқ у мерзімімен кемінде 48 кредитін, оның ішінде сә йкесінше теориялық оқ ытудың кемінде 18 жә не 36 кредитін, кә сіптік практиканың кемінде 2 жә не 3 кредитін жә не эксперименттік-зерттеу жұ мысының кемінде 4 кредитін міндетті тү рде мең герту арқ ылы ғ ылыми, ғ ылыми-педагогикалық жә не басқ арушы кадрларды даярлауғ а бағ ытталғ ан жоғ ары оқ у орнынан кейінгі білім берудің кә сіптік оқ у бағ дарламасы.

Магистр (Master) – магистратураның оқ у бағ дарламаларын мең герген тұ лғ аларғ а тағ айындалатын академиялық дә реже.

Магистрлік диссертация – тиiстi ғ ылым саласының нақ ты мамандығ ының ө зекті проблемаларының бірін магистранттың ө з бетінше ғ ылыми зерттеуінің нә тижелерін жинақ тау болып табылатын бітіру жұ мысы.

Магистрант/докторанттың жеке жұ мыс жоспары – магистратура/ докторантураның білім беру бағ дарламаларын мең герудегі білім алушының оқ у (теориялық оқ ыту) жә не зерттеу (ғ ылыми-зерттеу/эксперименттік-зерттеу жұ мысы) траекторияларын кө рсететін қ ұ жат.

Межелік бақ ылау - бір оқ у пә нінің ірі бө лімін (модулін) аяқ тағ анда білім алушылардың оқ у жетістіктерін бақ ылау.

Мемлекеттік аттестаттау комиссиясы – ректордың бұ йырығ ыменмамандық тың саласы бойынша профессор-оқ ытушы қ ұ рамының алдың ғ ы қ атардағ ы ө кілдерінен қ ұ рылып, университеттің оқ ытушысы немесе қ ызметкері болмайтын Қ Р БҒ М бекіткен тұ лғ аның басқ аруымен білім алушылардың қ орытынды атестаттауын жү зеге асыратын комиссия.

Мемлекеттік емтихан комиссиясы – тө рағ асы мен мү шелерінен тұ ратын «Қ азақ стан тарихы» пә ні бойынша мемлекеттік емтихан қ абылдау ү шін ректордың бұ йрығ ымен қ ұ рылатын комиссия. МЕК тө рағ асы оқ у жылының 1 желтоқ санына БҒ М бұ йрығ ымен бекітіледі; университет ректорының бұ йрығ ымен бекітілген МЕК қ ұ рамына университеттің жоғ ары білікті оқ ытушылары кіреді.

Міндетті компонент (Core Subjects) – ү лгілік (негізгі) оқ у жоспарында белгіленген жә не білім беру бағ дарламасы бойынша білім алушылар міндетті тү рде оқ итын оқ у пә ндерінің жә не тиісті кредиттердің ең аз кө лемінің тізімі.

Модуль – білім алушылардың білімі, білігі, дағ дысы жә не қ ұ зыреттілігі бағ алау критерийлеріне сә йкес келетін нақ ты тұ жырымдалғ ан, дербес, білім беру нә тижелері тұ рғ ысынан аяқ талғ ан білім беру бағ дарламаларының қ ұ рылымдық элементі.

Мультимедиа – тұ тынушығ а ә ртү рлі мә ліметтермен (графика, мә тін, дыбыс, бейне) диалогтық режимде жұ мыс жасауғ а мү мкіндік беретін аппараттық жә не бағ дарламалық қ ұ ралдар кешені.

Негізгі оқ у жоспары (НОЖ) - Қ азақ стан Республикасының жоғ ары жә не жоғ ары оқ у орнынан кейінгі білім мамандық тарының Жіктеуіші негізінде ә зірленетін, міндетті компонент пә ндерінің тізбесі мен кредиттердің ең аз кө лемін жә не практиканың, қ орытынды аттестаттаудың барлық тү рлерін кө рсете отырып, пә ндер циклі бойынша білім беру бағ дарламасының қ ұ рылымы мен кө лемін регламенттейтін, университеттің Ғ ылыми кең есі бекітетін оқ у қ ұ жаты.

Негізгі оқ у бағ дарламасы (НОБ) – оқ у мазмұ нын, кө лемін, ұ сынылатын ә дебиетті анық тайтын жә не университеттің Ғ ылыми кең есі бекітетін мамандық тың ү лгілік оқ у жоспарының міндетті компоненттегі пә ннің оқ у қ ұ жаты.

Оқ у жетістіктерін сырттан бағ алау (ОЖСБ) – оқ ыту сапасының тә уелсіз мониторинг тү рі.

Оқ у пә ніне тіркеу (Registration) - алдағ ы академиялық кезең ге (семестрге/жылғ а) білім алушылардың тіркелу процедурасы.

Оқ у жұ мыс жоспары (ОЖЖ) - жұ мыс жоспары (бұ дан ә рі - ОЖЖ) - мамандық тың негізгі немесе ү лгілік оқ у жоспары мен білім алушының жеке оқ у жоспары негізінде университет дербес ә зірлейтін оқ у қ ұ жаты.

Оқ ытудың қ осымша тү рлері – кә сіби тә жірибелердің барлық тү рінен, дене шынық тырудан, ә скери дайындық тан жә не т.б. тұ ратын білім беру бағ дарламасының бө лігі.

Оқ ытушының басшылығ ымен жү ргізілетін білім алушының ө зіндік жұ мысы (ОСӨ Ж/ОМӨ Ж/ОДӨ Ж) - бекітілген кесте бойынша оқ ытушының басшылығ ымен жү ргізілетін білім алушының аудиториядан тыс жұ мысы; білім алушының санатына қ арай ол: оқ ытушының басшылығ ымен жү ргізілетін студенттің ө зіндік жұ мысы (бұ дан ә рі - ОСӨ Ж), оқ ытушының басшылығ ымен жү ргізілетін магистранттың ө зіндік жұ мысы (бұ дан ә рі - ОМӨ Ж) жә не оқ ытушының басшылығ ымен жү ргізілетін докторанттардың ө зіндік жұ мысы (бұ дан ә рі - ОДӨ Ж) болып бө лінеді.

Оқ у-ә дістемелік жұ мыс - білім беру ү дерісін оқ ытушылық, тә рбиелік жә не дамытушылық мақ саттарғ а жеткізу ү шін психологиялық -педагогикалық, дидактикалық -ә дістемелік жә не оқ у-материалдық объектілермен қ амтамасыз ету бойынша университет қ ызметі.

Оқ у практикасы – тө мен курстардаө ткізілетін кә сіби практиканың тү рі; практиканың барысында болашақ маман қ алыптасуының алғ ашқ ы кезең індегі базалық пә ндер шең берінде білім беру ү дерісінің оқ у мен тә жірибелік мазмұ ндары біріктіріледі. Ө з бетінше тә жірибелік қ ызмет атқ ару арқ ылы бір жақ ты кә сіби дағ дыларды мең геру практиканың басты мақ саты болып табылады. Ол практика базаларында ө ткізіліп таныстыру, экскурсиялық -зерттеу сипатына ие болады.

Оқ у тү рі (Forms of training) – кү ндізгі, сырттай.

Оқ у ү лгерімінің орташа балы GPA (Grade Point Average) - білім алушының таң дағ ан бағ дарлама бойынша бір оқ у жылындағ ы қ ол жеткізген оқ у ү лгерімінің таразыланғ ан орташа бағ асы (ағ ымдық оқ у кезең і бойынша кредиттердің жалпы санына қ арай аралық аттестаттау пә ндерінің балдық бағ асының сандық эквиваленті мен кредиттер сомасының қ атынасы).

Орташа балды есептеу (GPA): пә нге берілген кредит санына шақ қ андағ ы бағ аның сандық эквиваленті туындысының сомасы кредиттің жалпы санына бө лінеді.

GPA-ді есептеудің ү лгісі:

Химия 4.0 х 3 = 12.0

Информатика 3.0 х 2 = 6.0

Физика 0.0 х 6 = 0.0

Кө бейтінділердің сомасы = 12 + 6 + 0 = 18.0

Кредиттердің жалпы саны = 3+2+6 = 11

GPA = Кө бейтінділердің сомасы / кредиттердің жалпы саны = 18, 0/11 = 1, 64.

Офис-регистратор (Office of the Registrar) - білім алушылардың оқ удағ ы жетістіктерінің барлық тарихын тіркеумен айналысып, оның академиялық рейтингісін есептейтін жә не білімін бақ ылаудың барлық тү рлерінің ұ йымдастырылуын қ амтамасыз ететін академиялық қ ызмет.

Ө ндірістік практика – білім алушылардың жоғ арғ ы оқ у орнында негізгі (базалық) жә не бейіндеуші пә ндер циклдары бойынша алғ ан теориялық білімдерін маман ретінде тә жірибелік тү рде қ ызметін атқ ару арқ ылы бекітуге, практикалық дағ дыларды игеруге, болашақ мамандығ ы бойынша кә сіби жә не ұ йымдастыру жұ мысындағ ы озық тә жірибелерде мең геруге бағ ытталғ ан кә сіби практиканың тү рі. Ө ндірістік практика кезінде студенттің кә сіби қ ызметке дайындығ ы реалды ө ндірістік жағ дайда жү ргізіледі.

Пә ндер каталогы – барлық пә ндердің оқ у мақ саты, қ ысқ аша мазмұ ны (негізгі бө лімдерінің), кү тілетін оқ у нә тижелерін (білім алушы игеретін білімдер, дағ дылар, қ ұ зыреттіліктерін) кө рсететін қ ысқ аша сипаттамаларынан тұ ратын жү йеленген аннотацияланғ ан тізім.

Пә нді қ айта оқ у (Retake) – қ орытынды бағ асы «қ анағ аттанарлық сыз» («F») болғ ан жағ дайдағ ы пә нді қ айта оқ у.

Пә ннің оқ у-ә дістемелік кешені (ПОӘ К) – силлабус, қ ысқ аша дә рістер қ онспектісі, зертханалық, практикалық, семинар сабақ тарының тапсырмалары, СӨ Ж/МӨ Ж/ДӨ Ж тапсырмалары, тақ ырыптар мен сабақ тү рлері бойынша ө зіндік жұ мыс ү шін оқ у-практикалық материал (кейстер, есептер жинақ тары, талдау ү шін мақ алалар жә не т.б.), пә ннің ә дістемелік қ амтылу картасынан тұ ратын қ ұ жат.

Педагогикалық тә жірибе (практика) – жоғ арғ ы оқ у орынында оқ у барысында білім алушылардың алғ ан теориялық білімдерін бекітуге, педагогикалық дағ дыларды игеруге, болашақ педагогикалық мамандығ ы бойынша кә сіби жә не ұ йымдастыру жұ мысындағ ы озық тә жірибелерде мең геруге бағ ытталғ ан білім беру жү йесі мемекемелеріндегі кә сіби практиканың тү рі.

Постреквизиттер (Postrequisites) - аталғ ан пә нді оқ ыту аяқ талғ анда оларды зерделеу ү шін мең герілген білім, икемділіктер мен дағ дыларды қ ажет ететін пә ндер.

Пререквизиттер (Prerequisites) - оқ ылатын пә нді игеру ү шін қ ажетті білім, икемділіктер мен дағ дыларды қ амтитын пә ндер.

Сабақ қ а қ атысу мен ү лгерімнің электрондық журналы – оқ ытушылардың академиялық кезең бойы толтырып отыратын Қ азҰ У-дың «Univer» жү йесіндегі on-line журналы.

Силлабус (Syllabus) - оқ итын пә ннің сипаттамасын, мақ саттары мен міндеттерін, оның қ ысқ аша мазмұ нын, оның ү йренуі тақ ырыбы мен ұ зақ тығ ын, ө зіндік жұ мыс тапсырмаларын, кең ес беру уақ ытын, білім алушылардың білімін тексеру кестесін, оқ ытушы талаптарын, бағ алау ө лшемдерін қ амтитын оқ у бағ дарламасы жә не ә дебиеттер тізімін кө рсететін пә ннің оқ у бағ дарламасы.

Студент/магистрант/докторанттың ғ ылыми-зерттеу жұ мысы (СҒ ЗЖ/МҒ ЗЖ/ ДҒ ЗЖ) – бірың ғ ай оқ у-тә рбие жә не ғ ылыми-инновациялық ү дерістің ажырағ ысыз қ ұ рамшысы ретінде университтетегі жоғ ары білікті мамандарды даярлаудың міндетті бө лігі.

Таң дау компоненті – жоғ арғ ы оқ у орындары ұ сынып студенттер кез келген академиялық кезең де пререквизиттері мен постреквизиттерін ескере отырып ө з бетімен таң дайтын оқ у пә ндері жә не оларғ а сә йкес келетін кредиттер кө лемінің (немесе академиялық сағ аттардың) тізімі.

Тә жірибе базасы – білім алушылардың кә сіби тә жірибесі ө тетін кә сіпорындар, ұ йымдар, мекемелер, оқ у орындары, ғ ылыми институттар мен орталық тар немесе жоғ ары оқ у орнының қ ұ рылымдық бө лімдері.

Теоретиялық оқ у – ү лгілік оқ у жоспарлары бойынша жалпы білім, базалық жә не бейіндеуші пә ндер циклдарынан, негізгі оқ у жоспарлары бойынша - мемлекеттік міндетті, ә леуметтік-гуманитарлық жә не кә сіби модулдерінен тұ ратын білім беру бағ дарламасының бө лігі.

Транскрипт (Academic Transcript) - білімді бағ алаудың сандық жә не ә ріптік жү йесі бойынша кредиттері мен бағ алары кө рсетілген тиісті кезең де ө тілген пә ндердің тізімінен тұ ратын қ ұ жат.

Тьютор (Tutor) – білім алушының нақ ты пә нді игеруі бойынша академиялық кең есші рө лін атқ аратын оқ ытушы.

Тү лек шығ аратын (мамандайтын) кафедра - ө з саласы бойынша маман дайындап шығ аратын кафедра.

Ү лгілік оқ у жоспары (Ү ОЖ) - Қ азақ стан Республикасының жоғ ары жә не жоғ ары оқ у орнынан кейінгі білім мамандық тарының жіктеуіші мен Жалпығ а міндетті білім беру стандарты негізінде ә зірленетін, міндетті компонент пә ндерінің тізбесі мен кредиттердің ең аз кө лемін жә не практиканың, қ орытынды аттестаттаудың барлық тү рлерін кө рсете отырып, пә ндер циклі бойынша білім беру бағ дарламасының қ ұ рылымы мен кө лемін регламенттейтін, білім беру саласындағ ы уә кілетті орган бекітетін оқ у қ ұ жаты.

Ү лестірмелі материалдар (Handouts) - білім алушының тақ ырыпты шығ армашылық пен табысты мең геру ү шін оқ у сабақ тарында таратылатын кө рнекі безендірілген материалдар (дә ріс тезистері, сілтемелер, слайдтар, мысалдар, глоссарийлер, ө з бетінше жұ мыс істеуге арналғ ан тапсырмалар).

Философия докторы (PhD), бейіні бойынша доктор (Doctor) – сә йкес мамандық тар бойынша докторантураның кә сіби білім бағ дарламаларын игерген тұ лғ аларғ а тағ айындалатын дә реже.

Шетелдік ғ ылыми тағ ылымдама – оқ уғ а жә не/немесе диссертациялық зерттеу тақ ырыбы бойынша ғ ылыми-зерттеу (эксперименттік-зерттеу)жұ мыстарын атқ ару мақ сатымен материал жинақ тау ү шін магистратура жә не докторантурадағ ы білім беру бағ адарламалары бойынша білім алушылардың шетелдік ұ йымдарғ а барып келуі.

Эдвайзер (Аdvisor) - тиісті мамандық бойынша білім алушының академиялық тә лімгерінің қ ызметін атқ аратын, оқ у траекториясын таң дауына (жеке оқ у жоспарының қ алыптасуына) жә не оқ у кезең інде білім беру бағ дарламаларын игеруіне ық пал ететін оқ ытушы; бір тұ лғ а куратор мен эдвайзер функцияларын қ атар атқ аруы мү мкін.

Элективтік пә ндер - белгіленген кредит шең берінде жә не білім беру ұ йымы енгізетін таң дау бойынша, білім алушылардың жеке дайындығ ын кө рсететін ә леуметтік-экономикалық дамытудың ерекшеліктерін жә не нақ ты ө ң ірдің, жоғ ары оқ у орындарында ғ ылыми мектеп пайда болатын қ ажеттіліктерін есепке алатын компонентке кіретін оқ у пә ндері.

3. Жалпы ережелер

3.1. Білім алушылардың оқ у жү ктемесінің кө лемі оқ у жылы бойы игерілетін кредиттермен ө лшенеді. Білім алушы университеттегі жалпы оқ у мерзімінде, яғ ни бакалавриатта - тө рт оқ у жылында; магистратурада - бір, бір жарым, екі оқ у жылында; докторантурада - ү ш оқ у жылында белгіленген кредит санын мең геруге тиіс.

Бакалавриаттағ ы мамандық тардың негізгі оқ у жоспарларына ү ш: мемлекеттік міндетті, ә леуметтік-гуманитарлық жә не кә сіби пә ндердің топтамасы кіреді. Ә р блок міндетті жә не таң даулы компоненттердің кредит сандары кө рсетілген пә ндерінен тұ рады. Ә детте ә р пә н бір семестр бойы оқ ылады, бірақ оқ у жоспары ә р пә ннің пререквизиттерін ескере отырып жү йелі тү рде қ ұ растырылады.

Магистратура мен докторантураның оқ у жоспарлары модулдік негізде қ ұ растырылып, ү ш блоктан тұ рады. Магистратурада – міндетті мемлекеттік модуль, міндетті кә сіби модулдер жә не жеке білім беру траекториялардың модулдері. Докторантурада - міндетті мемлекеттік модуль, кә сіби мамандандырудың элективті модулдері жә не жеке білім беру траекториялардың модулдері. Модулді қ ұ райтын пә ндер бір семестрде бірге немесе бірінен кейін бірі оқ у жылында оқ ылуы мү мкін.

3.2. Оқ у жылы аралық бақ ылау, қ орытынды бақ ылау (сессия), қ орытынды аттестация (бітіруші курс ү шін), тә жірибе мен демалыс кү ндері кіретін академиялық кезең дерден (семестрден) тұ рады. Теориялық оқ ыту кезең інің ұ зақ тығ ы жазғ ы семестрді қ оспағ анда 8 аптадан 15 аптағ а дейін.

3.3. 6 аптағ а созылатын жазғ ы семестр ө ткізіледі. Жазғ ы семестрде, ә детте, оқ у бағ дарламасы бойынша мең герілмей қ алғ ан пә ндер, сондай-ақ басқ а мамандық тан, басқ а университеттерден келген білім алушылар ү шін пә ндер оқ ытылады.

Жазғ ы семестрдегі оқ у тек ақ ылы негізде ғ ана жү ргізіледі.

Жазғ ы семестр білім алушының пә н бойынша қ анағ аттандырарлық сыз бағ асын жоюғ а, оқ у жоспарындағ ы айырмашылық ты жоюғ а, пререквизиттерді ө з уақ ытында мең геру есебінен ө зінің жеке жоспарына тү зетулер енгізуге, ү лгерімінің орташа балын кө теруге (GPA) мү мкіндік береді. Жазғ ы семестр кезінде қ ажетті кредиттерді мең геру ү шін жазғ ы семестрге екі апта уақ ыт қ алғ анғ а дейін білім алушы 9 кредитке тіркеле алады.

Толық кө лемде курс бағ дарламасынан ө ткен, ө ту балын жинай алмағ ан білім алушыларғ а ө зінің орташа ү лгерім балын (GPA) жоғ арылатуы ү шін жазғ ы семестрде белгілі бір пә ндерді (мемлекеттік емтихан тапсырылатын " Қ азақ стан тарихы" пә нінен басқ а) белгіленген тә ртіп бойынша, ақ ылы тү рде қ айта оқ уына жә не сол пә ндерден қ айта емтихан тапсыруына мү мкіндік беріледі.

3.4. Ә р оқ у жылының ұ зақ тығ ы мен уақ ыты оқ у жылы басталардан 3 ай бұ рын Академиялық кү нтізбеде басылып, білім алушылар мен оқ ытушылардың назарына ұ сынылады. Білім алушыларды факультет ұ сынғ ан элективті пә ндер мазмұ нымен кең інен таныстыру мақ сатында оқ у жоспарының ә р блогы бойынша пә ндердің Каталогы басылып шығ арылады. Каталогты кафедралар дайындап, білім беру дең гейі бойынша Академиялық мә селелер жө ніндегі департаменті мен Жоғ арғ ы оқ у орнынан кейінгі білім беру институты ү йлестіріп іріктейді жә не білім алушылар назарына ұ сынады.

Толығ ырақ §§6, 7, 12, 13 қ араң ыз.