Нұсқа 3

«Дхаммападаның» мына қ ағ идаларымен қ азақ тың даналық сө здерін салыстырып, талдау жасаң ыз:

1. Дхаммааның арқ ауы ақ ыл, оның ү здік бө лігі де ақ ылдан жаратылғ ан.

2. Бұ л дү ниеде кү ншілдік арқ ылы кү ншілдік тиылмайды, біреуге біреудің кү ншілдігі болмаса ғ ана кү ншілдік тиылады.

3. Денсаулық ұ лы жең іс, қ анағ ат – ұ лы байлық, сенім – ең жақ сы туыс, нирвана – ұ лы игілік.

4. Парасатты адамның жү зіне қ араудың ө зі бір лә ззатты сә т қ ой, олармен бірге болу – рахат. Надандардан аулақ болудың ө зі бақ ыт.

Жаттығ улар:

1. Гегельдің мына сө здерінде диалектиканың қ андай заң ы кө рініс тапқ ан:

«Ә рбір философиялық жү йе қ ажетті тү рде ө мір сү рді жә не қ азір де қ ажетті тү рде ө мір сү руді жалғ астырып келеді: олардың ешқ айсысы жоғ алып кеткен жоқ, олардың бә рі біртұ тастың сә ттері ретінде философияда сақ талды... Принциптер сақ талады, жаң а философия осығ ан дейінгі принциптердің нә тижесі, осылайша философиялық жү йелердің бір де бірі жоқ қ а шығ арылғ ан жоқ, жоқ қ а шығ арылғ ан осы принцип соң ғ ы абсолюттік анық тама деген болжам ғ ана...

Мұ ндай жоқ қ а шығ ару дамудың барлық процестерінде кездеседі. Ағ аштың дамуы – дә нді жоқ қ а шығ ару, гү лдер жапырақ тарды жоқ қ а шығ арады жә не жапырақ тар ағ аштың ең жоғ арғ ы, ақ иқ ат ө мір сү руі емес екендігін кө рсетеді; ең соң ында гү лді жеміс жоқ қ а шығ арады. Бірақ соң ғ ысы оғ ан дейінгі сатылар болмағ ан жағ дайда ө мір сү ру мү мкіндігін ала алмайды».

2. Бір бала мына ө мірде неліктен қ арттар ө мір сү ретінігін тү сіне алмады. Ол былайша пайымдады: адам бү гін ә лі қ арт емес, соң дық тан ертең де қ арт бола алмайды жә не осылайша жалғ аса береді. Баланың қ ателігі неде? Ол диалектиканың қ андай заң ын ескермеді?

3. «Ө те кө п нә рсе жақ сы емес» деген неміс мақ алын тү сің дірің із.

4. Ортағ асырлық неміс дә рігері Парацельстің сө здерін талқ ылаң ыз: «Бә рі у жә не бә рі дә рі, уғ а немесе дә ріге айналдыратын мө лшер ғ ана».

5. Мына сапаларды кішкене кө бейтің із: сақ тық, даң қ қ а ұ мтылу, жең ілтектік, сө зқ ұ марлық, дә лдік, жұ мсақ тық, принципшілдік, қ аталдық Нә тижесі қ андай болады?

6. Қ арама – қ арсылық тардың бірлігі мен кү ресі заң ының мысалдарын адам жә не қ оғ ам ө мірінен келтірің із.

Жазбаша сұ рақ:

1. Философияның негізгі мә селелері

2. Философияның функциялары (қ ызметі)

3. Ежелгі Ү нді философиясының ерекшеліктері.

4. Адам Ежелгі Қ ытай философиясы мен мә дениетінің орталық мә селесі ретінде.

5. Антикалық философия. Ежелгі грек философиясының космоцентристік сипаты.

6. Орта ғ асыр философиясы, оның теоцентристік сипаты.

7. Орта ғ асырдағ ы Шығ ыс мұ сылман философиясы жә не оның ә леуметтік-мә дени алғ ышарттары.

8. Ә л-Фарабидің діни философиялық, ә леуметтік-этикалық жә не эстетикалық кө зқ арастары.

9. Қ айта ө рлеу заманы философиясы, оның пайда болуы мен ө ркендеуінің ә леуметтік-тарихи жағ дайлары.

10. Жаң а заман философиясы.

11. XVII ғ асырдағ ы француз материализмі.

12. Классикалық неміс философиясы, оның пайда болуы мен дамуының ә леуметтік-діни жағ дайлары.

13. К.Маркстің философиялық ойларының қ алыптасуы мен дамуы.

14. Орыс философиясының дә стү рлері мен ерекшеліктері.

15. Орыс діни философиясы /Ф.Достоевский, Вл.Соловьев/

16. Орыс космизмі /Н.Федоров, В.Вернадский, К.Э.Циолковский/

17. К.Маркстің философиялық ойларын талдау мен кө пшілікке таратудағ ы В.Плеханов пен В.И.Лениннің ролі.

18. Қ азақ философиясының қ алыптасуы мен дамуының негізгі сатылары жә не оның ерекшеліктері.

19. Қ орқ ыт атаның философиялық кө зқ арастары.

20. Қ ожа Ахмет Яссауидің философиялық кө зқ арастары.

21. Жү сіп Баласағ ұ нның философиялық кө зқ арастары.

22. XVI- XVII ғ асырдағ ы ақ ындар мен жыраулардың дү ниеге кө зқ арасы.

23. Ш.Уә лихановтың философиялық саяси-қ оғ амдық кө зқ арастары.

24. Ы.Алтынсаринның ағ арту философиясы жә не оның шығ армашылығ ының гуманистік мә ні.

25. Абайдың философиялық кө зқ арастары жә не оның гуманизмі.

26. Ш.Қ ұ дайбердиевтің шығ армашылық жә не қ оғ амдық қ айраткерлігі мен философиялық жә не саяси кө зқ арастары.

27. М.Дулаттың философиялық жә не саяси кө зқ арастары.

28. С.Торайғ ыровтың философиялық жә не саяси кө зқ арастары.

29. А.Байтұ рсыновтың философиялық жә не саяси кө зқ арастары.

30. Дү ниеге кө зқ арас жә не оның тарихи типтері.

31. Суфизм философиялық ағ ым ретінде.

32. " Алаш" партиясының жә не Алаш Орда қ озғ алысының ә леуметтік жә не идеалогиялық -саяси негіздірі.

33. Философиядағ ы болмыс мә селесі.

34. Қ азақ станда философияның кең ес заманында жә не одан кейінгі уақ ытта дамуы.

35. Материя философиялық категория ретінде.

36. Философиядағ ы сана мә селесі.

37. Кең істік жә не уақ ыт.

38. Философиялық ә дістің ерекшеліктері. Ғ ылыми танымның ә дістері мен философиялық ә дістеме.

39. Диалектика философиялық ә діс ретінде.

40. Философиядағ ы адам мә селесі.