СӨЖ формалары мен мазмұның өңдеу.

«Мемлекет жә не бизнес» курсының ерекшелігі СӨ Ж – дің кең формалар жиынын ашады. Атап айтсақ, мынадай формалар:

- оқ ытушы берген дә ріс конспектілерін талдау;

- семинарлық сабақ қ а негізгі оқ улық бойынша дә ріс конспектісін дайындау;

- белгілі тақ ырып бойынша реферат дайындау;

- рефераттарды, баяндамаларды ө зара рецензиялау;

- курс терминдері бойынша сө здіктер мен сө зжұ мбақ тар қ ұ ру;

- кү рделі есептерді шығ ару;

- статистика мә ліметтерін талдау;

- кә сіпорын іс - ә рекетін модельдеу;

- топтық жобағ а қ атысу;

- таң далғ ан тақ ырып бойынша презентация жасау;

- глоссарий жасау;

- тақ ырып бойынша шолу жасау;

Олардын кейбіреулерінің мазмұ ны:

Тақ ырып бойынша шолу жасау – басым мен Интернеттің ақ параттық ресурстарынан қ осымша материалдарды тарту арқ ылы ұ сынылатын тақ ырып бойынша 1- 2 беттік қ ысқ аша шолу жасау.

Глоссарий – мү мкін болса шет тіліне аударып, қ азақ жә не орыс тіліндегі термендер мен тү сініктердің қ ысқ аша тү сіндірмесі, ол берілген тақ ырып бойынша орындалады. Глоссарий қ ү ру макроэкономиканың тү сініктік аппараттық білімнің қ алыптасуына жә не оны пайдалануғ а қ атысты дағ дыларды ө ң деуге ық пал етеді.

Реферат – СӨ Ж – дің неғ ұ рлым кең таралғ ан формасы бола отырып, ә дебиетті міндетті тү рде крсете отырып, белгілі тақ ырыпқ а жасалғ ан баяндаманы білдіреді. Рефератты оппенирлеу неғ ұ рлым қ ызық ты да шығ армашылық жұ мыс болып табылады. Осы жұ мыс нә тежесінде пікір – талас жү ргізу, оғ ан талдау жасау ептіліктері ө ң деледі.

Ө зін - ө зі бақ ылауғ а арналғ ан сұ рақ тар – тә ртіп бойынша, спецификалық қ ұ рылымғ а ие, сондық тан жауаптар жинақ талғ ан материалды талдау негізінде ғ ана беріле алады.

Эссе – бұ л сын, публицистика сияқ ты тү рлі жанрларда ө зекті ә леуметтік-экономикалық мә селерге қ атысты ө з ойларын баяндау.

Дә ріс конспектілерін талдау, ө ткен материалды ө ң деу бағ дарламалық материалды игерге, теориялық білімдерді бекітуге ық пал етеді.

Есептер мен сандық тапсырмаларды шығ ару. Оларды орындаудың мақ саты – практикалық мә селелерді шешуде теориялық білімді пайдалану дағ дылары мен ептіліктеріне ие болу.

Мақ саттар ағ ашын қ ұ ру – ол ү шін тың даушыларғ а мә селені таң дап, мақ саттарды дең гейлер бойынша белгілеу, барлық дең гейдегі тапсырмаларды анық тау, кә сіпорынның ұ йымдық қ ұ рылымдарының орнын анық тап, жұ мыс сапасын ө лшеуіштер мен тапсырма формасын таң дау ұ сынылады.

Презентация – тың даушы ө зінің презентациясы ү шін кез-келген тақ ырыпты таң дап, презентацияда қ арастырылатын кез-келген аспектіні тү сінуін не тү сінбеуін білдіре алады; презентация тақ ырыптың қ аншалық ты ашылу жә не қ оршағ андардан қ аншалық ты қ ызығ ушылық тудыру, тың даушының қ арастырып отырғ ан мә селесін қ аншалық ты кә сіби қ арастыру критериі бойынша бағ аланады.

Білім беруге арналғ ан нақ ты жағ дайлар (кейстер) – тың даушыларғ а жауап беру талап етілетін кө птеген қ арапайым жә не кү рделі жағ дайлар беріледі; неғ ұ рлым дайындалғ ан тың даушылар ө з кейсін жаза алады.

Іскерлік ойындар болашақ кә сіби іс-ә рекет ү шін қ ажетті дағ ды, ептіліктерді ө ң деуге кө мектеседі; кей ойындар бойынша ү йде дайындалу немесе кітапханада аяқ тау қ ажет.

Топтық жоба – топта 3-5 адамнан қ ұ рылып, ә рбіреуі ө з жобасын ө ң деуі керек.

Жеке жоба – неғ ұ рлым дайын тың даушылар ө з қ алауы бойынша орындайды; жұ мыс тақ ырыптың ә мбебаптылығ ымен, зерттеушілік сипатымен ерекшеленуі керек, жоба нә тижелері ғ ылыми конференцияда қ арастырылуы мү мкін.

СӨ Ж-ді тиімді ұ йымдастыру ү шін арналғ ан тың даушығ а ұ сыныстар.

Ө ткен материалды ә рі қ арай ө ң деу. Ө тілген дә ріс материалын ә рі қ арай ө ң деу ө зіндік жұ мыстың неғ ұ лым маң ызды тү рі болып табылады. Материал неғ ұ рлым терең де толығ ырақ ө ң делсе, соғ ұ рлым ө зге де ө зіндік жұ мыстарды орындауда жең іл болады. Алғ ашқ ы сабақ тан бастап, ө тілген дә ріс материалымен жү йелі де ү немі жұ мыс жасау кейінгі дә рістер материалдарын тү сіну мен семинарлық жә не лабораториялық сабақ тар материалдарын мең герудің қ ажетті шарты болып табылады.

Материалды ә рі қ арай ө ң деуге кірісе отырып, мыналар қ ажет болады:

- жұ мыс орнын анық тау;

- дә ріс конспектісі болу;

- курс бағ дарламасы болу;

- ұ сынылатын ә дебиет болу (оқ улық, есептер).

Жұ мыс жасау ә дісі:

- дә ріс материалын жаң а оймен ө ң деген жө н (оны кейінге қ алдыруғ а болмайды, себебі дә ріс мазмұ ны ұ мытылып қ алуы мү мкін);

- конспектімен жұ мыс жасай отырып, ә дебиетке сілтеме жасап, қ ажетті толық тырулар мен тү зетулер енгізген тиімді;

- тақ ырыппен жұ мыс жасау материалды толық тү сініп, есте сақ тағ анғ а дейін жалғ аса беруі қ ажет;

- тақ ырыппен жұ мыс оқ улық тарда келтірілген мысалдар мен есептерді талқ ылаумен аяқ талады;

- егер тақ ырыппен жұ мыс жасағ аннан кейін тү сініксіз сұ рақ тар қ алса, онда оны оқ ытушыдан кезекті дә рісте сұ рау.

Бақ ылау жұ мыстарына дайындалу. Бақ ылау жұ мыстарын ө ткізудің мақ саты:

- студенттердің ағ ымдық ү лгерімін тексеру;

- топ мү шелерінің дайындығ ын айқ ындау;

- ү лгірімділігі тө мен тың даушылармен жұ мыс жасау ә дістемесін ұ йымдастыру.

Тың даушылар бақ ылау жұ мысына дайындала отырып:

- бақ ылау жұ мысының тақ ырыбын білу қ ажет;

- теориялық материал, негізгі формулаларды, есепті шығ ару ә дістерін қ айталау керек;

- оқ улық тағ ы мысалдар мен есептерді жә не семинар сабақ тарында қ арастырылғ ан есептерді қ айта қ арастыру.

Егер студент алғ ашқ ы дә рістен бастап ө ткен материалмен жү йелі жұ мыс жасаса, онда бақ ылау жұ мысына дайындалу еш қ иындық туғ ызбайды.

Жобаларды орындау. Жобалар мен жұ мыстарды орындау барысында кафедраларда тапсырмалармен бірге берілетін ә дістемелік нұ сқ амаларды басшылық қ а алу қ ажет.

Тапсырманы орындау тә ртібі:

- ө зіндік жұ мыстар графигімен бекітілген мерзімнен кешіктірмей тапсырмаларды орындауғ а кірісу;

- егер тапсырманы орындау барысында қ иындық тар туындаса, онда курстың сә йкес тақ ырыбына қ айтып оралып, оны толық тырып, тапсырманы орындауғ а қ айта кірісу;

- егер осыдан кейін қ иындық тар туындаса, онда оқ ытушығ а консультацияғ а келу;

- тапсырманы қ орғ ауғ а дайындала отырып, теорияның сә йкес ережесін тексеру керек;

- тапсырманы орындау барысында қ олданылғ ан ә дісті тү сінгенге кө з жеткізу;

- тапсырма графикпен (орын) бекітілген мерзімнен кешіктірмей қ орғ алуы керек, себебі ол академиялық берешек болып есептеледі.

Ө зіндік жұ мысқ а берілген уақ ыт шектелген, сондық тан ө зіндік жұ мысты тиімді жоспарлауғ а, ө зіндік жұ мыс дағ дыларын мең геруге ұ мтылуғ а, саналы демалуғ а ү йрену қ ажет. Сондық тан ә рбір оқ ытушы мен кафедраның ө зіндік жұ мыс ә дістемесін тың даушыларғ а ү йретуге қ атысты жауапкершілігі артады.

Типтік есептеулер бойынша есептік-графикалық, зертханалық жұ мыстарды, курстық жобаларды (жұ мыстарды) орындауғ а арналғ ан ә дістемелік нұ сқ аулар.

МЖМБС бойынша курстық жоба (жұ мыс), лабораториялық, есептік-кестелік жұ мыстары қ арастырылмағ ан.

Білім алушының ө зіндік жұ мыстарына арналғ ан материалдар: ү й тапсырмаларының мә тіндерінің жинағ ы, ә р тақ ырып бойынша ө зін ө зі тексеру материалдары, ағ ымдағ ы жұ мыстардың ағ ымдағ ы тү рлерін, рефераттарды жә не басқ а да ү й тапсырмаларын орындауғ а арналғ ан тапсырмалар, ең бек сыйымдылығ ы мен ә дебиеттері кө рсетілуі тиіс.