![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
ІЖК 84-бап. Маман
1. Қ ылмыстық іс бойынша іс жү ргізуге маман ретінде қ атысу ү шін қ ылмыстық процестің қ атысушыларына ө зінің арнайы қ ұ зыретіне жататын тү сіндіру жолымен дә лелдерді жинауда, зерттеуде жә не бағ алауда, сондай-ақ ғ ылыми-техникалық қ ұ ралдарды қ олдануда жә рдем кө рсету ү шін қ ажетті арнаулы білімі бар, іске мү дделі емес адам тартылуы мү мкін. Кә мелетке толмағ андар қ атысатын тергеуге жә не ө зге де iс жү ргiзу ә рекеттерiне қ атысушы педагог те, сондай-ақ оны сарапшы етiп тағ айындағ ан жағ дайларды қ оспағ анда, тергеу жә не ө зге де iс жү ргiзу процестерiне қ атысушы дә рiгер де мамандар болып табылады. 1-1. Сотқ а дейінгі іс жү ргізуде зерттеу жү ргізу жә не қ орытынды алу қ ажет болғ ан кезде Қ азақ стан Республикасы ішкі істер органдары уә кілетті бө лімшесінің қ ызметкері маман ретінде тартылуы мү мкін. Тараптар маманның қ орытындысымен келіспеген кезде қ ылмыстық процесті жү ргізуші орган сараптама тағ айындайды. 2. Маманның: ө зiнiң шақ ырылу мақ сатын бiлуге; егер тиiстi арнаулы бiлiмi мен дағ дысы болмаса, iс бойынша iс жү ргiзуге қ атысудан бас тартуғ а; қ ылмыстық процестi жү ргiзушi органның рұ қ сатымен тергеу немесе сот ә рекетiне қ атысушыларғ а сұ рақ тар қ оюғ а; олардың назарын дә лелдемелердi жинауғ а, зерттеу мен бағ алауғ а жә рдемдесу жә не ғ ылыми-техникалық қ ұ ралдарды қ олдану, iстiң материалдарын зерттеу, сараптама тағ айындау ү шiн материалдарды дайындау кезiнде ө зiнiң iс-ә рекетiне байланысты мә н-жайларғ а аударуғ а; салыстырма зерттеулердi қ оспағ анда, осы баптың 1-1-бө лігінде кө зделген жағ дайлардан басқ а, тергеу немесе сот ә рекетiнiң шең берiнде оның барысы мен нә тижелерiн осы Кодекстiң 203-бабының сегiзiншi бө лiгiнде кө зделген тә ртiппен қ ылмыстық iске қ осылатын хаттамада не ресми қ ұ жатта кө рсету арқ ылы iстiң материалдарына объектiлердiң толық немесе iшiнара жойылуына не сыртқ ы тү рiнің немесе негiзгi қ асиеттерiнiң ө згеруiне ә кеп соқ пайтын зерттеулер жү ргiзуге; ө зi қ атысқ ан тергеу ә рекетiнiң хаттамасымен, сондай-ақ сот отырысы хаттамасының тиiстi бө лiгiмен танысуғ а жә не ө зiнiң қ атысуымен жү ргiзiлген ә рекеттердiң барысы мен нә тижелерiнiң кө рсетiлуiнiң толық тығ ы мен дұ рыстығ ына қ атысты хаттамағ а енгiзуге жататын мә лiмдемелер мен ескертпелер жасауғ а; қ ылмыстық процестi жү ргiзушi органның iс-ә рекетiне шағ ым жасауғ а; аудармашыдан бас тартуды, қ ауіпсіздік шараларын қ олдану туралы ө тінішті мә лімдеуге; ө зiнiң тергеу немесе сот ә рекеттерiне қ атысуына байланысты ө зiне келтiрiлген шығ ындарғ а ө тем жә не егер iс бойынша iс жү ргiзу оның қ ызметтiк мiндеттерiнiң шең берiне кiрмейтiн болса, орындалғ ан жұ мыс ү шiн сыйақ ы алуғ а қ ұ қ ығ ы бар. 3. Маман: қ ылмыстық iстi жү ргiзушi органның шақ ыртуы бойынша келуге; дә лелдемелердi жинауғ а, зерттеу мен бағ алауғ а кө мек кө рсету ү шiн арнаулы бiлiмiн, дағ дысын жә не ғ ылыми-техникалық қ ұ ралдарды пайдалана отырып тергеу iс-ә рекеттерiн жү ргiзу мен сот талқ ылауына қ атысуғ а; ө зi орындағ ан iс-ә рекеттер жө нiнде тү сiнiктеме беруге, ал осы баптың 1-1-бө лігінде кө зделген жағ дайда зерттеу жү ргізуге жә не қ орытынды беруге; ө зiне iске қ атысуына байланысты белгiлi болғ ан iстiң мә н-жайлары туралы мә лiметтердi жә не ө зге де мә лiметтердi жарияламауғ а; тергеу ә рекеттерiн жү ргiзу кезiнде жә не сот отырысы уақ ытында тә ртiп сақ тауғ а мiндеттi. 4. Ө зiнiң мiндеттерiн орындаудан дә лелдi себептерсiз бас тартқ аны немесе жалтарғ аны ү шiн маман ә кiмшiлiк жауапқ а тартылады. Кө рінеу жалғ ан қ орытынды берген жағ дайда маман заң да белгіленген қ ылмыстық жауаптылық та болады.
Қ азақ стан Республикасындағ ы сот-сараптама қ ызметi туралы 2010 жылғ ы 20 қ аң тар. Заң Қ азақ стан Республикасында сот-сараптама қ ызметiн жү зеге асыру жө ніндегі қ оғ амдық қ атынастарды реттейдi. Сот сараптамасын тағ айындау жә не жү ргізу тә ртібі Қ азақ стан Республикасының Қ ылмыстық іс жү ргізу, Азаматтық іс жү ргізу кодекстерімен жә не Қ азақ стан Республикасының Ә кімшілік қ ұ қ ық бұ зушылық туралы кодексімен белгіленеді.
Негiзгi ұ ғ ымдар 1) арнаулы ғ ылыми білім – сот-сараптамалық зерттеулердің ә дістемелерінде іске асырылғ ан, мазмұ ны ғ ылыми білімді қ ұ райтын арнаулы білім саласы; 2) сарапшының қ орытындысы – сот-сараптамалық зерттеудің барысы мен нә тижелерін кө рсететін, заң талаптарына сә йкес ресімделген қ ұ жат; 3) сот-сараптама қ ызметi – сот сараптамасы органдары мен сот сарапшыларының сот сараптамасын ұ йымдастыру жә не жү ргізу жө ніндегі қ ызметі; 4) сот-сараптама қ ызметімен айналысуғ а арналғ ан лицензия – Қ азақ стан Республикасы Ә ділет министрлігі немесе Қ азақ стан Республикасының денсаулық сақ тау саласындағ ы уә кілетті органы тұ лғ ағ а сот-сараптама қ ызметімен айналысуғ а беретін рұ қ саты; 5) сот-сараптамалық зерттеу ә дістемесі – сот сараптамасының белгілі бір тегінің, тү рінің нысанасына жататын мә н-жайларды анық тау ү шін сот сараптамасы объектілерін зерделеу кезінде қ олданылатын ә дістер жү йесі; 6) сот-сараптамалық зерттеу ә дісі – сот сараптамасының нысанасына жататын мә н-жайларды анық тау ү шін сот сараптамасы объектілерін зерделеу кезінде қ олданылатын қ исындық жә не (немесе) қ ұ рал-саймандық операциялар (тә сілдер, ә дістер) жү йесі; 7) сот сараптамасы – шешілуі ү шін маң ызы бар мә н-жайларды анық тау мақ сатында арнаулы ғ ылыми білім негізінде жү ргізілетін қ ылмыстық, азаматтық істердің немесе ә кімшілік қ ұ қ ық бұ зушылық туралы істердің материалдарын зерттеу; 8) сот сараптамасының нысанасы – сот сараптамасын жү ргізу жолымен анық талатын қ ылмыстық, азаматтық істерді не ә кімшілік қ ұ қ ық бұ зушылық туралы істерді шешу ү шін маң ызы бар мә н-жайлар; 9) сот сараптамасы объектiлерi – заттай дә лелдемелер, қ ұ жаттар, адамның денесі мен психикалық жай-кү йі, мә йіттер, жануарлар, ү лгілер, сондай-ақ сот сараптамасы жү ргізілетін іс материалдарында қ амтылғ ан сот сараптамасының нысанасына жататын мә ліметтер; 10) сот сараптамасы органдары – заң да белгiленген тә ртiппен сот-сараптама қ ызметiн жү зеге асыратын мемлекеттік органдар; 11) сот сараптамасы органының басшысы – сот сараптамасы органының сот-сараптама қ ызметіне басшылық ты жү зеге асыратын адам (сот сараптамасы органының бірінші басшысы, сот сараптамасы органы аумақ тық бө лімшесінің басшысы); 12) сот сарапшысы – осы Заң ның талаптарына сә йкес келетін, қ ылмыстық процесті жү ргізуші орган (адам), сот не ә кімшілік қ ұ қ ық бұ зушылық туралы істі қ арауғ а уә кілеттік берілген орган (лауазымды адам) заң да белгіленген тә ртіппен сот сараптамасын жү ргізуді тапсырғ ан адам; 13) сот сарапшысы мамандығ ы – Қ азақ стан Республикасының заң намасында белгіленген сот сараптамасының белгілі бір тү рін жү ргізу саласындағ ы сот сарапшысының ғ ылыми қ ұ зыреттілігі; 14) ү лгiлер – сот-сараптамалық зерттеу жү ргізу жә не сарапшының қ орытынды беруі ү шін қ ажетті, тірі адамның, мә йіттің, жануардың, заттың, нә рсенің қ асиеттерін бейнелейтін материалдық дү ние объектілері.
1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
|