Техникалық құралдардың түрлері және оларды қолданудың тәртібі

5. Техникалық кедендік бақ ылау қ ұ ралдары мынадай тү рлерге бө лінеді:

1) Рентгендік тексеру техникасы - кеден органдары жолаушылар алып жү ретін жә не алып жү рмейтін жү ктерінің халық аралық почта жө нелтімдері мен кіші жә не орташа кө лемдегі ыдыстардағ ы тауарлардың қ ұ рамын оларды ашпастан, рентгенге тү сіру ә дісімен кө збен кө ріп тексеру ү шін пайдаланатын техникалық кедендік бақ ылау қ ұ ралдарының тү рлері. Аталғ ан жү йелерде тү сі бойынша монитордан қ арау кезінде материалдарды органикалық жә не органикалық емес бө лу функциялары пайдаланылады. Кеден органдары стационарлық жә не жылжымалы жү йені қ олданады.

2) Техникалық радиациялық бақ ылау қ ұ ралдары - ө ткізілетін радиоактивтік жә не бө лінетін материалдарды, қ ауіпті қ алдық тарды табуғ а, таратпауғ а жә не бірдейлендіруге, олардың сандық жә не сапалық сипаттамаларын ө лшеуге арналғ ан кедендік бақ ылаудың техникалық қ ұ ралдарының тү рі.

Оларғ а дозиметрлер, портативті жә не стационарлық спектрометрлер, бө лінетін жә не радиоактивті материалдарды табудың стационарлық жү йелері жатады.

3) Техникалық іздеу қ ұ ралдары - жолаушылардың алып жү ретін жә не бірге алып жү рмейтін жү ктеріне, халық аралық почта жө нелтімдеріне, тауарларғ а жә не кө лік қ ұ ралдарындағ ы қ ол жетуі қ иын жерлерге кедендік тексеруді жү зеге асыру кезінде пайдаланылатын кедендік бақ ылаудың техникалық қ ұ ралдарының бір тү рі. Мұ ндай техникалық қ ұ ралдарғ а:

металлодетекторлар - қ ара жә не тү сті металдардан заттарды табуғ а мү мкіндік беретін электрондық приборлар; портативті, жылжымалы жә не стационарлық болады;

тексеру айналары - ауыстырылатын ә ртү рлі нысандар мен мө лшердегі айналар жиынтығ ы бар телескопиялық ұ стағ ыштар автокө лік қ ұ ралдарының тү птерін тексеруге арналғ ан жарық тү сіру қ ол аспаптарымен, сондай-ақ кө лік қ ұ ралдарындағ ы қ ол жетуі қ иын жерлерден заттарды алуғ а арналғ ан арнайы ілмешектермен бірге қ олданылады;

тексеру қ уыс бұ рғ ылары - ә ртү рлі диаметрдегі жә не ұ зындық тағ ы ерекше шың далғ ан металл стержендер, шаншып тесуге болатын объектілерден (жұ мсақ жә не картон орамдардан, кө лік қ ұ ралдарының отырғ ыштарынан, тө гілмелі жү ктерден жә не т.б.) сынамалар алуғ а арналғ ан арнайы нысандағ ы тесігі барлары болады;

эндоскоптар - кө лік қ ұ ралдарындағ ы қ ол жетуі қ иын жерлер мен ә ртү рлі оның ішінде агрессиялы сұ йық тар толтырылғ ан ыдыстарды тексеруге арналғ ан оптикалық приборлар. Ү ш модификацияда дайындалады: қ атты»(бараскоптар) - оптикалық қ атты бекітілген элементтер мен жарық талшық ты жарық тү сіру жгуты орнық тырылғ ан ә ртү рлі ұ зындық тағ ы жә не диамердегі металл тү тіктер, талшық ты оптика негізінде орындалғ ан жә не жарық тандыру мен зерттелетін кең істікті тікелей шолуғ а арналғ ан екі жарық талшық ты жгуты бар " иілгіш"»(флескоскоптар), сондай-ақ " жартылай қ аттылар"; тексеру шамдары жатады.

4)техникалық бірдейлендіру қ ұ ралдарды - техникалық кедендік бақ ылау қ ұ ралдарының тү рі, оларғ а:

кедендік жә не ө зге де қ ұ жаттардың, пломбалардың, мө рлердің тү пнұ сқ алылығ ын анық тау приборлары;

қ ымбат бағ алы металдар сынамаларының тү пнұ сқ алылығ ын анық тау приборлары;
қ ымбат бағ алы тастар сынамаларының тү пнұ сқ алылығ ын анық тау приборлары;
есірткі жә не жарылғ ыш заттарды бірдейлендіру приборлары;

криминалистік кешендер;
микроскоптар, лупалар, ультракү лгін шамдар;
рентгенофлуорэсценттік талдағ ыштар;
ө лшеу приборлар жатады;
энергия ресурстарын есептеу қ ұ ралдары;
озонды бұ затын заттарды бірдейлендіру қ ұ ралдары.

5) Техникалық анық тау қ ұ ралдары - олар бойынша анық тау жү ргізу кеден органдарының қ ұ зыретіне кіретін қ ылмыстар туралы істер бойынша шұ ғ ыл тергеу ә рекеттерін жү ргізу процесінде қ ұ қ ық бұ зушылық тардың іздерін анық тау мен бекіту ү шін, сондай-ақ нақ ты істер бойынша қ ызығ ушылық білдіретін адамдардың берген жауаптарының дыбыс- жә не бейнежазбаларын қ амтамасыз ету ү шін пайдаланылатын техникалық кедендік бақ ылау қ ұ ралдарының тү рі. Бұ л техникалық қ ұ ралдарғ а: фотоаппараттар, бейнекамералар, бейнемагнитофондар мен диктофондар жатады.
6) Кө збен кө ріп бақ ылаудың техникалық қ ұ ралдары - техникалық кедендік бақ ылау қ ұ ралдарының тү рлері. Кедендік бақ ылау жү зеге асырылатын объектілердегі шұ ғ ыл жағ дайларды бақ ылау ү шін кеден органдары пайдаланады. Оларғ а: бақ ылаудың оптикалық аспаптары - дү рбілер, монокулярлы жә не стереотү тіктер, тү нде кө ру приборлары, сондай-ақ шолулық телевизияның жергілікті (тұ йық) жү йесі - бірың ғ ай бақ ылау пультімен қ ашық тан басқ арылатын телевизиялық камералар мен бақ ылау мониторларының желісі жатады.

7) Аудио жә не бейнеақ параттар тасымалдаушыларды техникалық бақ ылау қ ұ ралдары - техникалық кедендік бақ ылау қ ұ ралдарының тү рі. Оларғ а: магнитофондар, бейнемагнитофондар, барлық жү йедегі плейерлер жә не жазу пішіндері, телемониторлар, арнайы компьютерлік бақ ылау жү йелері, фото-, кино-, слайдпроекторлары, микрофиштерді қ арауғ а арналғ ан қ ұ рылғ ылар, сондай-ақ аудио-, бейнеақ параттарды ө шіруге арналғ ан қ ұ рылғ ылар жатады.

8) Техникалық жедел байланыс қ ұ ралдары - жақ ын ультрақ ысқ атолқ ынды радиобайланыс (УҚ Т-радиобайланыс) аппаратуралары кешенінің кө мегімен кедендік бақ ылау процесін жедел басқ ару ү шін кеден органдарының лауазымды адамдары қ олданатын техникалық кедендік бақ ылау қ ұ ралдары тү рлерінің бірі. Кешен: кеден қ ызметіне арнайы бө лінген радиожиілікте жұ мыс істейтін радиобайланыстың тасымалданатын, стационарлық (базалық), автомобильдік аппаратурасын қ амтиды.

9) Кедендік қ амтамасыз ету атрибуттарын салу қ ұ ралдары - контейнерлерді, вагондарды, цистерналарды, ә ртү рлі кө ліктер мен жү ктерді рұ қ сатсыз ашудың алдын алу ү шін қ олданылатын техникалық кедендік бақ ылау қ ұ ралдары тү рлерінің бірі. Оларғ а - ілмекті пломбалау қ ұ рылғ ылары, мө рлер, пломбираторлар, пломбалар, акциздік маркалар, флуорэсценттік фломастерлер жатады.

Ескерту: 5-тармақ қ а ө згертулер енгізілді - Қ Р Қ аржы министрлігі Кедендік Бақ ылау комитетінің 2005 жылғ ы 15 ақ пандағ ы N 54 бұ йрығ ымен, 2006 жылғ ы 23 мамырдағ ы N 188 бұ йрығ ымен.