Глоссарий. 1.TStatusbar компоненті

1.TStatusbar компоненті

1.1. TStatusbar компоненті негізінен негізгі форманъщ тө менгіжағ ында орналасқ ан қ алыпкү й панелін жасауғ а арналғ ан.Компонент бірнеше секциядан тұ руы мү мкін.Секцияларсаны жә не ә р панель стилі Panels қ асиеті арқ ылы шақ ырылатын арнайы редактор кө мегімен анық талады. Бұ л қ асиетте объект-панельдер бар. TstatusPanels.Items[Index: Integer] қ асиеті арқ ылы ә р панельге индексі бойынша енуге болады. Editing St... редакторы арқ ылы панелъді ү ш секцияғ а бө лің із жә не ә р секцияның енін анық таң ыз.

2. Drag & Drop интерфейсі

Қ осымшада Edit1 редакторының мә нін Edit2 редакторына тасымалдаймыз. Формада Panel1 панелін жылжытамыз.

2.1 Drag & Drop механизмінің бастауы Edit1, Panеl1 компоненттері. Edit1, Panel1 компоненттері ү шін DragMode қ асиетіне DmAutomatic мә нін енгіземіз. DmAutomatic мә нін тышқ анның сол жақ кнопкасының басылуына компонентің реакциясын қ амтамасыз етеді. Механизмнің басталғ анын DragCursor қ асиеті анық тайтын тышқ ан кө рсеткіші анық тайды – курсорғ а айналады.

2.2 DragOver ә дісі қ ұ рылғ ан кез-келген компонент қ абылдаушы болады. Мына оқ иғ алар ө ң деушілерін қ ұ рың ыз:

2.3. Еdit2 ү шін:

procedure Tform1.Edit2DragOver (Sender, Source: fobject;

X, Y: Integer; State: TdragSiate; var Accept: Boolean);

begin

if source.СlassName=’TEdit’ then Accept: =True

else Accept: =False;

end;

3.2.2 Форма ү шін:

procedure Tform1.FormDragOver (Sender, Source: Tobject;

X, Y: Integer; State: TdragState; var Accep: Boolean);

begin

if source.ClassName= ‘TPanel’ then Accept: =True

else Accept: =False;

end;

2.4 Қ абылдауыш компонентте тышқ анның сол жақ кнопкасын жібергенде шақ ырылатын OnDragDrop ә дісі қ олданылады.

2.4.1 Edit2 ү шін:

procedure Tform1.Edit2DragDrop(Sender, Source: Tobject; X, Y: Integer);

begin

edit2.text: =(Source As TEdit).Text;

end;

3.4.2 Форма ү шін:

procedure Tform1.FormDragDrop(Sender, Source: Tobject; X, Y: Integer);

begin

(Source As TPanel).left: =x;

(Source As TPanel).Top: =y;

end;

3.5 Программаны орындауғ а жіберің із.

4. Клавиатурағ а байланысты оқ иғ алар

4.1 Edit1 компоненті ү шін енгізілген информация символдарын жоғ арғ ы регистрге тү рлендіретін оқ иғ аны қ ұ рамыз (латын символдары).

Procedure Tform1.ЕditlKeyPress(Sender: Tobject; var Key: Char);

Begin

If Key in [‘a’.. ‘z’] then

Begin Key: =Chr(Ord(Key)–32); end;

End;

4.2 Программаны орындауғ а жіберің із.

5. «Тышқ анғ а» байланысты оқ иғ алар

Формаү шін StatusBar1 компонентінің бірінші секциясында тышқ ан кнопкасының басылуын, екінші секцияда тышқ ан кпопкасының жіберілуін, ү шінші секцияда тышқ ан курсорының ағ ымдағ ы жағ дайын белгілейтін оқ иғ аларды қ ұ рамыз.

5.1.1 Тышқ ан кнопкасын басқ анда;

Procedure Tform1.FormMouseDown(Sender: Tobject; Button: Tmouse Bulton;

Shi ft: TshiftState; X, Y: Integer);

begin

Statusbar1.Panels[0].text: =’Басы’+’X: ’+Inttostr(x)+’; Y: ’+Inttostr(y);

end;

5.1.2 Тышқ ан кнопкасын жібергенде:

Procedure Tform1.FormMouseUp(Sender: Tobject; Button: Tmouse Button;

Shift: Tshift State; X, Y: Integer);

begin

Statusbar1.Panels[1].text: =’Соң ы: ’+’X: ’+Inttostr(x)+’; Y: ’+Inttostr(y);

end;

5.1.3 Тышқ анды жылжыту:

Procedure Tforml.FormMouseMove(Sender: Tobject; ShifrTshitfState; X, Y: Integer);

Begin

Statusbar1.Panels[2].text: =’X: ’+Inttostr(x)+’; Y: ’+Inttostr(y);

end;

5.2. Программаны орың дауғ а жіберің із.

6.Компоненттердің жалпы қ асиеті Hint

Барлық кө рінетін компоненттердің Hint: String жә неShowHint: Boolean қ асиеті бар. Курсор тоқ тағ ан элементте шағ ын анық тамалық терезенің пайда болуын қ амтамасыз етеді.

6.1 Panel1 панелінің Hint қ асиетіне мына тексті енгізің із: " Бұ л панельді жылжытуғ а болады".

6.2.ShowHintқ асиетіне Тrue мә нін енгіз.

6.3 Программаны орындауғ а жіберің із.

Лабораториялық жұ мыс № 9

Тақ ырыбы: Windows – интерфейсінің визуальды компоненттерін қ олдану

Мақ саты: Windows —интерфейсінің компоненттерімен танысу.

Материалдар жә не қ ұ ралдар: дә ріс конспекстісі, Дельфи программалау ортасы

Жұ мыстың мазмұ ны жә не орындалу тә ртібі:

1. Теориялық материалды оқ у
2. Вариант бойынша тапсырмаларды орындау
3. Бақ ылау сұ рақ тарына жауап беру

4. Орындалғ ан жұ мыс жө нінде есеп беру

Лабораториялық жұ мыс бойынша есеп:

1. лабораториялық жұ мыс №9

2. тақ ырыбы, тапсырма варианты

3. Есепті шешу алгоритмі

4. Программа листингі

5. блиц-тестке жауап беру

Тапсырма: Алдың ғ ы сабақ тағ ы жасалғ ан программаны шақ ырып, проектіні жаң а мү мкіндіктермен толтыр.

Вариант

а) T PaintBox компоненті кө мегімен жасалғ ан суретті негізгі формағ а орналастыр.

б) Стандарт формада кү нтізбені орналастыр. Кү нтізбеде таң далғ ан кү нді (дата) бір жолды редакторда кө рсет.

Вариант

а) Негізгі формағ а видеоклипті орналастыр.

б) №2 лабораториялық жұ мыста енгізудіТUpDate компоненті кө мегімен жаса.

3вариант

а) PassWord формасына видеоклипті қ ой.

б) Стандарт формағ а кү нтізбені орналастыр. Кү нтізбеден таң далғ ан кү н (дата) статус панелінде кө рсетілсін.

Вариант

а) PassWord панелінде Т Shape компонентін орналастыр. Геометриялық фигураның тү рі уақ ыт бойынша ө згеруі керек.

б) №2 лабораториялық жұ мыста енгізуді ТUpDate компоненті кө мегімен жаса.

Вариант

а) №2 лабораториялық жұ мысқ а ведиоклипті орналастыр.

б) №4 лабораториялық жұ мыста енгізуді ТUpDate компонентімен жү зеге асыруды ұ йымдастыр.

Блиц-тест:

1.Table компоненті

а) кестеге ат беруге арналғ ан;

б) мә ліметтер кө зін кө рсетуге арналғ ан;

в)мә ліметтер қ оры кестесімен ө зара ә рекетті орнатуғ а арналғ ан;

г) мә ліметтер қ орына ену жолын кө рсетуге арналғ ан;

д) кілттік ө рісті кө рсетуге арналғ ан

2.Table компонентінің TableName қ асиеті

а) кестеге ат беруге арналғ ан;

б) мә ліметтер кө зін кө рсетуге арналғ ан;

в) мә ліметтер қ оры кестесімен ө зара ә рекетті орнатуғ а арналғ ан;

г) мә ліметтер қ орына ену жолын кө рсетуге арналғ ан;

д) кілттік ө рісті кө рсетуге арналғ ан

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Тізім компоненттерінің Items (элементтер) жә не ItemIndex (элемент нө мірі) қ асиеттері. Тізім элементтерін нө мірлеу.

2. Тізімдерді алдын-ала ө ң деу.

3. ComboBox компонентінің Text (мә тін) қ асиеті.

4. ImageList компонентінің қ ызметі.

5. TTooLBar жә не TControlBar компоненттері. Негізгі қ асиеттері.

6. ТТabСоntrоl жә не ТPageControl компоненттері. Негізгі қ асиеттері.

7. Саймандар панелі.

8. Қ алып кү й сызығ ы.

Глоссарий Win32, System, Samples компоненттер палитрасы беттерінде орналасқ ан компоненттерді қ осымшада қ олдана білуі керек.

I. Windows -интерфейсінің визуальді компоненттеріне мысалдар

Windows 98 стидінде жаң а басқ ару элементтері Win32 бетінде орналасқ ан.

Бұ ларкө пбетті блокноттар, басқ ару элементтерін кө шіруге (Doc king) мү мкіндік беретін инструменттер панеліне арналғ ан контейнер, ағ аш тә різді тізімдер, кү нтізбелер, мә ндерді ө згертуге арналғ анкомпоненттер (жылжымалы - TtrackBar жә не секірмелі -TUpdate), операцияның орындалу процесін бейнелейтін компоненттер жә не т.б.

1. Дайындық жұ мысы

1.1.Ө з каталогың ызда lаb9 ішкі каталогын қ ұ рың ыз.

1.2. Жаң а қ осымша қ ұ рың ыз.

2. Саймандар панелі.

2.1. Формағ а TControLBar контейнерін орналастырың ыз. Бұ л компонент TTooLBar орналасуына қ олайлы контейнер болып табылады. Ол панелдердің орналасуын басқ аруғ а Drag and Dock технологиясын қ олданады. Оның Align қ асиетіне аlТор мә нін, AutoSize қ асиетіне True, DragKing – dk Dock мә ндерін қ ойың ыз. DragModeқ асиетіне dmManual мә нін қ алдырың ыз.

2.2. Форманың бос жеріне ImageList (Win32 беті) екі компонентін қ ойып ә рқ айсысын тө рт бейнемен толтырың ыз, ImageListкомпонентін бейнемен толтыру ү шін оны екі рет mouse батырмасымен шертіпнемесе оның жанама менюімен (mouseтың оң
батырмасын шертіп) ImageListEditor опциясын таң даң ыз.

2.3. Пайда болғ ан редактор терезесінде < Add> батырмасын басып, Imagеs\Buttons каталогыыда ВМР файлын таң даң ыз. Бұ л каталогтағ ы файлдар екі бейнеден тұ рады. Бірақ ImageList компоненті бірдей ө лшемді жалғ ыз бейнелерді сақ тай алады. Сондық тан редактор сізге бейнелерді бө луді ұ сынады. Онымен келісу ү шін, оны шертіп < Delete> батырмасын басың ыз.

2.4 Бірнеше бейнелерді жү ктеу ү шін 2.3 бө лімін кайталаң ыз, содан соң редакторды жабың ыз.

2.5 TTooLBar (Win32 беті) компонентін ControlBar1 компонентіне орналастырың ыз. TooLBar компонентінің Іmages қ асиетіне ImageList мә нін қ ойып, оғ ан 4 батырма орнатың ыз. Батырманы қ ою ү шін TooLBar1-ды mouseтың оң жақ батырмасымен шертіп NewButton опциясын таң даң ыз.

2.6. ControlBar1-ғ a тағ ы бір ТTooLBar компонентін орналастырың ыз. Оның Align қ асиетінде alTop мә нін alNonе-ге ауыстырың ыз. Компонентті Imagelist2-мен (Images қ асиеті) байланыстырып, батырмаларды қ ұ рың ыз (2.5 – бө лімді қ араң ыз).

2.7. TooLbar компоненттерінің Dragkind қ асиеттеріне DK Dock мә нін, DragMode – dm Automatic жә не AutoSize –Truе мә нін қ ойың ыз.

2.8.Программаны орындауғ а жіберіп, панелдерді жылжытың ыз.

3. Кө пбетті блокнот

Компоненттер палитрасының кө пбетті блокнотты қ ұ руғ а арналғ ан екі басқ ару элементтері бар, Бұ л компоненттер: ТТabСоntгоl жә не ТPageControl. Беттен бетке ауысу белгі қ ою арқ ылы жү зеге асады. ТТаbControl компоненті TtabSheet класының бір-бірін жауып тұ ратын панелдерінен тұ рады. Ә рбір панель ө зімен байланысқ ан белгі (закладка) арқ ылы таң далып, ө зінде орналасқ ан компоненттер жиынынан тұ рады.

3.1. Формағ а TPageControl компонентін қ ойып, Align касиетіне alCliеnt мә нін белгілең із.

3.2. Конструкторлау сатысында жаң а панель қ осу ү шін компонентке mouseтың оң жақ батырмасымен шертіп New Page таң даныз. Жаң а бетке Caption қ асиетінде жаң а тақ ырып енгізуге болады.

4. TPaintBox компоненті

TPaintBox компоненті System панелінде орналасқ ан. Бұ л кез-келгенбейнелерді салуғ а арналғ ан жай терезе. Канва компоненттің Canvas қ асиетінде сақ талады, графиктік инструменттер –Font, Pen жә не Brush қ асиетінде орналасады.

4.1. PageControl-дің бірінші бетіне Траnеl компонентін орналастырың ыз. Align қ асиетіне alRight мә нін қ ойың ыз. Тө мендегі сурет Page Control1 блокнотының бірінші беті.

4.2. Панелге TbitBtn екі батырмасын орналастыр. Батырмаларғ а тақ ырыптар жә не пиктограммалар берің із. (Caption жә не Glyph қ асиеті)

4.3. Беттің бос жеріне ТPaintBox компонентін қ ойың ыз. (Align = alClent)

4.4.

Page Control1 блокнотының бірінші беті

Procedure Tform1.Bitbtn1Click(Sender: Tobject);

Var x, y: integer;

Begin

With PaintBox1.Canvas do

Begin

Brush.color: =clred;

Ellipse(0, 0, PaintBox1.Width, PainBox1.height);

Font.size: =Height div 5;

Font.color: =clWhite;

X: =(Width-TextWidth(‘Delphi’)) div 2;

Y: =(height-textheight(‘D’)) div 2;

Textout(x, y, ‘Delphi’);

End;

End;

4.5 Саймандар панелінде қ ұ рылғ ан кез -келген батырмағ а оқ иғ аны бекітің із.

4.6 BitBtn2 батырмасы ү шін ө ң деушіні қ ұ р.

Procedure Tform1.Bitbtn2Click(Sender: Tobject);

Begin

Paintbox1.Refresh;

End;

BitBtn2 батырмасын басу арқ ылы PaintBox1 компоненті тазаланады.

4.7. Программаны орындауғ а жіберің із.

5.TAnimate, TProgressBar, TUpDown, TShapе, Ttimer компоненттері TPrоgressBar компоненті процестің орындалу барысының ұ зақ тығ ын уақ ыт бойынша кө рсетуге арналғ ан. Мах жә не min қ асиеттері – Position қ асиетінің ө згеру диапазонының ең ү лкен жә не ең кiшi мә ндерін анық тайды. Position бейнеленіп тұ рғ ан шаманың ағ ымдағ ы мә інін кө рсетеді. TUpDown компонентті сандық шаманы реттеуге, келтіруге (регулировки) арналғ ан. Жалпы TUpDown компоненті шамаларды реттейтін, келтіретін жә не қ ажет жағ дайды редакциялайтын TEdit класынының басқ а компонентерімен де байланысады. Associate қ асиеті байланысқ ан компонентті анық тайды.

TAnimatе компоненті AVI форматты видеоклиптер ойнауын кө рсетеді. FilеName қ асиетi компонентті AVI файлымен байланыстырады. Active қ асиеті клипті кө рсетуге рұ қ сат береді, не бермейді.

TShape компоненті жай геометриялық фигуралардың бipiн салады. Shape қ асиеті геометриялық фигураның тү рін анық тайды. TTimer компоненті нақ ты уақ ыттың интервалдарын санауғ а арналғ ан. Оның ІnterVal қ acиeтi таймер қ осылғ аннан бастап OnTimer оқ иғ асы басталғ анғ а дейінгі уақ ыт аралығ ын миллисекундпен анық тайды. EnabLed қ асиетінің мә ні true болғ анда таймер қ осылады. EnabLed қ асиеті False болғ анғ а дейін OnTimer оқ иғ асы қ осыла береді.

5.1. Блокноттың ү шіншi бетіне TAnimate, TShape, TProgressBar, TTimer, TUpDate, TEdit компонентерін орнат.

5.2. Delphi каталогында кең еймесі AVI болатын файлды табың ыздар жә не оны ө зің іздің Lаb9 каталогына кө шірің із. Animate1 компонентінің FileName қ асиетіне осы файлдың атын жаз.

5.3. Timer1 компонентінің Enabled қ асиетіне Falsе мә нін қ ой.

5.4. Progress Bar1 компонентінің Visible қ асиетіне False мә нін қ ой.

5.5. Timer1 компонентінің OnTimer оқ иғ асын ө ң деушісін қ ұ р.

Procedure Tforml.Timer1Timer(Sender: Tobjеct);

Begin

Progressbar1.Position: = Progressbar1.Position+1;

If Progressbar1.Position> = Progressbar1.Max then

Begin

Timer1.Enabled: =false:

Progressbar1.Hide;

Animate1.stop;

End;

End;

5.6. TUpDown компонентін шерткенде OnClick оқ иғ асы шығ ады. Сә йкес ө ң деушіні қ ұ райық:

Procedure Tform1.Updown1clіck(Sender: Tobject; Button: TUDbtntype);

begin

//. UpDown компонентiнің Position қ асиетінің мә ні Memo1-де кө рінеді

Edit1.text: =inttostr(Updown1.position);

Case Updown1.position mod 5 of

// UpDown компонентінің Position қ асиетінің мә ніне байланысты Shape1

компонентінде фигураның тү pi ө згерді.

0: Shape1. Shape: =strectangle;

l: Shape1.Shape: =stsquare;

2: Shape1.Shape: =stRoundrect;

3: Shape1.Shape: = stRoundsquare;

4: Shape1.Shape: =stellipse;

end;

end;

5.7. Саймандар панелінің №3 пернесін басқ анда таймер қ осылады.

Procedure Tform1.ToolButton3Click(Sender: Tobject);

Begin

PageControl1.ActivePage.PageIndex: =2;

Progressbar1.Position: =0;

Animate1.Activу: =true;

Progressbar1.Show;

Timer1.Enabled: =True;

End;

5.8. Программа орындалуын тексер.

6. Кү нтізбелер

Мерзімді таң дау - мә ліметтерді енгізгенде кө п колданылатын операциялардың бірі. Бір айғ а арналғ ан типтік таблицадан тұ ратын панелі бар кү нтізбені TMonthCalendar компоненті инкапсуляция жасайды. Басқ ару элементінде ө лшемді ү лкейткенде ағ ымдағ ы жақ ын айлар ү шін кү нтізбелердің бү тін санын кө рсетеді.

6.1. Блокноттың тө ртінші панеліне келесі компоненттерді орналастыр: TPanel (Align=alRight); TEdit (панелге); TMonthCalendar (Align=alClient);

6.2 MonthCalendar1 компоненті ү шін On Click оқ иғ асын қ ұ р.

Procedure Tform1.MonthCalendar1Click(Sender: Tobject);

Begin

Eidt2.text: =datetostr(monthCalendar1.date);

End;

Лабораториялық жұ мыс №10

Тақ ырыбы: DELPHI - интегралдық ортасында WINDOWS ү шін қ арапайым қ осымшаны қ ұ ру

Мақ саты: Delphi ортасында Windows ү шін қ осымша кұ руда мең герген практикалық дағ дыны қ олдану.

Материалдар жә не қ ұ ралдар: дә ріс конспекстісі, Дельфи программалау ортасы

1. Теориялық материалды оқ у
2. Вариант бойынша тапсырмаларды орындау
3. Бақ ылау сұ рақ тарына жауап беру

4. Орындалғ ан жұ мыс жө нінде есеп беру

Лабораториялық жұ мыс бойынша есеп:

1. лабораториялық жұ мыс №10

2. тақ ырыбы, тапсырма варианты

3. Есепті шешу алгоритмі

4. Программа листингі

5. блиц-тестке жауап беру

Тапсырма:

Программаны «Lab10» атты каталогке жазу керек.

Блиц-тест:

	формуласының дұ рыс жазылуын кө рсет: а) exp (1/8*ln (exp (8*ln(x))+exp (x*ln(8)))) б) (x^8+ 8^x)^(1/8) в) exp (1/8*sqr(exp (8*x)+8^x)) г)sqrt (x^8+8^x) д) (1/8*exp (ln (8*x)+exp (ln(x*8))
	Егер у – нақ ты типті, ал n- бү тін типті айнымалы болса, онда меншіктеу операторының қ айсысы дұ рыс? а) y: =n+1 б) n: =y в) n: =y/2 г) n: =4.55 д) y: =nand3

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Тізім компоненттерінің жолдарын бағ дарламалық ө ң деу.

2. Элементті қ осу ә дісі Add(Item) жә не оны қ олдану.

3. Элементті енгізу ә дісі Insert(Index, Item) жә не оны қ олдану.

4. Элементті жою ә дісі Delete(Index) жә не оны қ олдану.

5. Тазалау ә дісі Clear жә не оны қ олдану.

6. Элементтерді алмастыру ә дісі Exchange(Index1, Index2) жә не оны қ олдану.

7. Элементтерді Index1 позициясынан Index2 позициясына жылжыту (орын ауыстыру – переместить) ә дісі Move(Index1, Index2) жә не оны қ олдану.

8. StringGrid компонентінде мә ліметтерді шығ ару ү шін не жасау керек?

9. StringGrid компонентінің Cells қ асиеті қ алай қ олданылады?

10. StringGrid компонентінің FixedRows жә не FixedCols қ асиеттері не ү шін қ олданылады?

11. Басқ ару компоненттері.

12. Button, Label, BitBtn компоненттерінің қ асиеттері.

13. ComboBox, ScrollBar компоненттерінің қ асиеттері.

Глоссарий Windows ү шін басқ арудың стандарт интерфейстік элементтерін: тексті, редакторды, таблицаны, таң дау тізімін, кнопканы, кө пжолды блокнотты, бас жә не контексттік менюді, графикалық жә не анимациялық эффектілерді пайдаланып қ осымшаларды қ ұ руы керек.

Лабораториялық жұ мыс №11

Тақ ырыбы Delphi ортасының графиктік мү мкіндіктері:

Мақ саты: Delphi ортасының негізгі графиктік мү мкіндіктерімен танысу жә не қ арапайым объектілердің суретін салу.

Материалдар жә не қ ұ ралдар: дә ріс конспекстісі, Дельфи программалау ортасы

Жұ мыстың мазмұ ны жә не орындалу тә ртібі:

1. Теориялық материалды оқ у
2. Вариант бойынша тапсырмаларды орындау
3. Бақ ылау сұ рақ тарына жауап беру

4. Орындалғ ан жұ мыс жө нінде есеп беру

Лабораториялық жұ мыс бойынша есеп:

1. лабораториялық жұ мыс №11

2. тақ ырыбы, тапсырма варианты

3. Есепті шешу алгоритмі

4. Программа листингі

5. блиц-тестке жауап беру

Тапсырма: Формағ а геометриялық фигура, объект немесе қ андайда бip кө ріністің суретін салың ыз жә не объектастына мына ү лгіде мә тін шығ арың ыз: «Олимпиадалық жалау. Суретті салғ ан Асанова Гү лсім».

Блиц-тест:

1.Программаның

for i: =1 to 6 do

begin
clrscr;
write ('*');
end;
бө лігі орындалғ андаэкранғ а шығ атын нә тиже:

а) 1 жұ лдызша

б) ешқ андай жұ лдызша шық пайды

в) экран таза болады

г) қ атарғ а 6 жұ лдызша шығ ады

д) бағ анғ а 6 жұ лдызша шығ ады

2.Программаны компиляциялау келесі перне немесе пернелер комбинациясы кө мегімен орындалады

а) Ctrl + F9

б) Alt +F9

в) F9

г) Ctrl + F5

д) Alt + F5

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Графиктік примитивтердің қ ызметі.

2. Сызық (Линия) графиктік примитиві жә не оның бейнеленуінің LineTo ә дісі.

3. Бө лікті-сынық сызығ ы графиктік примитиві жә не оның бейнеленуінің PolyLine ә дісі.

4. Хорда (эллипске кө лденең (поперек) сызығ ы) графиктік примитиві жә не оның бейнеленуінің Chord ә дісі.

5. Тікбұ рышты рамка графиктік примитиві жә не оның бейнеленуінің FrameRect ә дісі.

6. Толтырылғ ан тікбұ рыш графиктік примитиві жә не оның бейнеленуінің Rectangle ә дісі.

7. Толтырылғ ан кө пбұ рыш графиктік примитиві жә не оның бейнеленуінің Polygon ә дісі.

8. Бұ рыштары дө ң геленген (скругленные) толтырылғ ан тікбұ рыш графиктік примитиві жә не оның бейнеленуінің RoundRect ә дісі.

9. Доғ а графиктік примитиві жә не оның бейнеленуінің Arc ә дісі.

10. Толтырылғ ан эллипс графиктік примитиві жә не оның бейнеленуінің Ellipse ә дісі.

11. Пирог (эллипс секторы) графиктік примитиві жә не оның бейнеленуінің Pie ә дісі.

12. Тұ йық фигураларды толтырудың FloodFill (облысты толтыру) ә дісі.

13. Мә тінді шығ ару ә дістері: TextOut (мә тін жолын қ ою).

14. TShape компоненті.

15. Метафайлдар, қ ызметі, қ ұ рылымы, қ ұ ру жә не қ олдану.