Главная страница Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Университетта башта . факультет була.
|
|
1) дү рт
2) биш
3) ун
5. Майкл университетта эшлә гә н бик кү п... белә.
1) эшмә кә рлә рне
2) галимнә рне
3) композиторларны
6. Айзинә... факультетында укый
1) география һ ә м геоэкология
2) журналистика һ ә мсоциология
3) татар филологиясе һ ә м тарихы
7. Майкл... язучыларыннан Кол Гали, Утыз-Имә ни, Каюм Насыйри, Гаяз Исхакый һ ә м Габдулла Тукайны белә.
1) татар
2) рус
3) инглиз
8. Университетның бер филиалы... шә һ ә рендә урнашкан.
1) Зә й
2) Бө гелмә
3) Яр Чаллы
| По окончании выполнения заданий 1 - 8 не забудьте перенести свои ответы в бланк ответов № 1. |
1 нче вариант. Мә ктә п тормышы
2 нче бү лек
| Прочитайте текст. Определите, какие из приведенных утверждений 9-16 соответствуют содержанию текста (1 - текстка туры килә), какие не соответсвуют (2 – текстка туры килми). |
Җ ә йге каникуллар сизелми дә узып китте. Иртә гә 1нче сентябрь. Бер караганда рә хә т тә, бер караганда моң су да бу кө н. Моң су - чө нки каникуллар тө гә ллә нде, рә хә т - чө нки яң адан белем йортына килә без, дуслар белә н очрашабыз, укытучыларны кү рә без. Менә шундый кичерешлә р белә н Федя Наиллә ргә юнә лде. Наил яң а уку елына мин ә зер дип шалтыратты. Нә рсә лә р алды икә н? Аларга Юра да килә м дигә н иде. Бә лки килгә ндер инде.
Наил Федяны подъезд тө бендә ү к каршы алды.
- Сә лам, дустым!
- Сә лам, Федя! Хә ллә рең ничек?
- Рә хмә т, яхшы. Иртә гә мә ктә пкә барабыз. Безнең тантаналы линейка икенче
сменада була. Ә сезнеке кайчан?
- Безнеке беренче сменада. Ә йдә мә ктә пкә барып кайтыйк. Дә реслә р расписаниесен
дә карарбыз.
- Мин ә легә иртә гә мә ктә пкә барырга ә зер тү гел. Бә лки кибеткә бергә барырбыз.
Син миң а рюкзак сайларга булышырсың. Ә нилә р эштә н соң кайта. Уку-язу ә сбаплары сатыла торган торган кибеткә дә керербез, ярыймы?
- Ә лбә ттә. Ә ле сыйныфташларны да очратырбыз.
- Бик кү ң елле булыр иде!
9. Җ ә йге каникуллар тә мамланды.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
10. Наил яң а уку елына яхшы ә зерлә нде.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
11. Юра Наиллә ргә китте.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
12. Федя да мә ктә пкә барырга ә зер.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми.
13. Малайлар мә ктә птә дә реслә р расписаниесен карарга телә делә р.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
14. Наилгә уку-язу ә сбаплары кирә к.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
15. Малайлар кибетлә ргә барырга уйлыйлар.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
16. Малайлар юлда сыйныфташларын очраттылар.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
| 17. Прочитайте реплики. Из данных реплик составьте диалог. Прономеруйте реплики согласно логической последовательности диалога, используя цифры 1-7. Получившуюся последовательность цифр запишите в бланк ответов № 1 справа от номера соответствующего задания, начиная с первой клеточки. При переносе ответа на бланк следует указать только эту последовательность, без запятых, пробелов и прочих символов. Каждый символ пишите в отдельной клеточке в соответствии с приведенными образцами. |
| а | - Син китапханә гә йө рисең ме? |
| ә | - Ә йе, мин шулай уйлыйм. |
| б | - Юк, мин интернет аша гына мә гълү мат туплыйм. |
| в | - Ә бу сү злә рне кем ә йткә н? |
| г | - Димә к, син “Интернет булгач, китап укымасаң да була” дигә н фикер белә н килешә сең? |
| д | - Кү ренекле галим Ризаэддин Фә хреддин. |
| е | - Ә мин алай уйламыйм. Китап ул аз хаклы, кү п файдалы нә рсә. |
| Репликалар | а | ә | б | в | г | д | е |
| Репликалар тә ртибе номеры |
| По окончании выполнения заданий 9 -17 не забудьте перенести свои ответы в бланк ответов № 1. |
3 нче бү лек
| Ответы на задания 18 - 32 запишите в бланке ответов № 1 справа от номера соответствующего задания, начиная с первой клеточки. Каждый символ пишите в отдельной клеточке в соответствии с приведёнными образцами. |
| Прочитайте предложения. Преобразуйте слова, написанные заглавными буквами в конце строк, обозначенных номерами 18-25 так, чтобы они грамматически и лексически соответсвовали содержанию текста. Заполните пропуски полученными словами. Каждый пропуск соответсвует отдельному заданию 18-25. |
| 18. | Яң а уку елы тө рле ______ тө рлечә башлана. | ИЛЛӘ Р |
| 19. | Китап - миң а якын дус, чө нки мин _____ кү п сорауларга җ авап табам. | КИТАПЛАР |
| 20. | Китап миң а якын дус, чө нки ул _______ яшә ргә ө йрә тә. | МИН |
| 21. | Яхшы уку ө чен кирә кле _______ кечкенә дә н тә рбиялә ргә кирә к. | СЫЙФАТЛАР |
| 22. | Алсу контроль эштә н бишле алды, чө нки ул _______ язды. | ХАТА |
| 23. | Мин Габдулла Тукай_______ яттан белә м. | ШИГЫРЬЛӘ Р |
| 24. | ________ сентябрьдә тантаналы линейкада Татарстанның Дә ү лә т гимны яң гырады. | БЕР |
| 25. | Татарстан Дә ү лә т гимнын ____________ татар композиторы Рө стә м Яхин язган. | ТАНЫЛЫРГА |
| Прочитайте текст. Преобразуйте глаголы, написанные заглавными буквами в конце строк согласно указанным формам в левой части таблицы, и заполните пропуски полученными формами глаголов. Каждый пропуск соответсвует отдельному заданию 26-32. | ||
| 26. | Инглиз теленнә н бишле _______ (исем фигыль) Олег ө чен зур шатлык булды. | АЛЫРГА |
| 27. | Кө н саен дә рес ______ (хә л фигыль), Олег инглиз телен яхшы белә. | Ә ЗЕРЛӘ РГӘ |
| 28. | Ул инглиз теленнә н олимпиадада ________(хә л фигыль), беренче урын алды. | КАТНАШЫРГА |
| 29. | Олимпиадага _______ (ү ткә н заман сыйфат фигыль) укучылар арасында Олегның дусты Айдар да бар иде. | КИЛЕРГӘ |
| 30. | Олег та, Айдар да килә чә ктә тә рҗ емә че _________ (инфинитив) телилә р. | БУЛ |
| 31. | Тантаналы линейкада мә ктә п директоры малайларга җ иң ү че дипломы ____________ (билгеле ү ткә н заман хикә я фигыль). | ТАПШЫРЫРГА |
| 32. | Олег, шатланып, дустына: “Дипломны ә нилә ргә _______ (телә к фигыль)”, - диде. | КҮ РСӘ ТЕРГӘ |
4 нче бү лек
| Для ответа на задания 33-38 используйте бланк ответов № 2. При выполнении заданий 33 - 38 обратите внимание на то, что ваши ответы будут оцениваться только по записям, сделанным на бланке № 2. Записи в черновиках при проверке экспертом не учитываются. |
| В заданиях 33-37 необходимо написать реплики в соответсвии с заданной речевой задачей. |
33. Сообщи Никите о том, что в понедельник на втором уроке будет контрольная работа.
34. Узнай у Оли, куда он поступит после окончания 9 класса.
35. Пригласи Марину к себе и предложи вместе готовить уроки.
36. Скажи о том, что, если хорошо подготовишься, то сможешь сдать экзамены.
37. Сообщи маме, что ты математику знаешь хорошо, а английский язык знаешь плохо.
38. Сез татар дустыгыздан хат алдыгыз. Сорауларга җ авап биреп, дустыгызга хат языгыз. Язма эшегез 80 сү здә н торырга тиеш.
| ... Безнең бү ген биш дә рес булды. Математика дә ресендә мө стә кыйль эш эшлә дек. Минем бер хатам бар иде, шуң а кү рә дү ртле алдым. Тарих дә ресендә дә билге алдым. Укытучы апа миң а бишле куйды. Дә рестә н соң бию тү гә рә генә бардым. ... Синең мә ктә птә ге бер кө нең ничек уза? Бү ген расписаниедә нинди дә реслә р бар иде? Син нинди билгелә р алдың? |
Нче вариант
Туган җ ирем – Татарстан
2 нче бү лек
| Прочитайте текст. Определите, какие из приведенных утверждений 9-16 соответствуют содержанию текста (1 - текстка туры килә), какие не соответсвуют (2 – текстка туры килми). |
Нә рсә ул Туган ил? Ул — синең туган, яшә гә н йортың, урамың, шә һ ә рең, авылың. Ул — синең ә тиең, ә ниең, апаң, энең, сең елең, ә биең, бабаң. Безнең барыбыз ө чен дә кадерле туган илебез — Татарстан Республикасы. Татарстан Республикасы Россия Федерациясе составына керә. Татарстан Республикасы – экономик яктан һ ә м кеше саны буенча Россиянең иң зур республикаларының берсе.
Ул калын урманнарга, мул сулы елгаларга, биек тауларга бай. Безнең якларның һ авасы да уртача. Кышлары бик салкын, җ ә йлә ре бик эссе тү гел.
Татарстан – кү пмиллә тле республика. Республикабызда 115 миллә т вә киле яши. 1992 нче елның 8 нче июлендә кабул ителгә н “Татарстан Республикасы халыклары теллә ре” турындагы Закон нигезендә Татарстан Республикасында татар һ ә м рус теллә ре тигез хокуклы дә ү лә т теллә ре булып расланды.
Республикабызның ү з дә ү лә т символлары бар: Дә ү лә т флагы, Дә ү лә т гербы, Дә ү лә т гимны. Флагның авторы – Тавил Хаҗ иә хмә тов. Татарстанның флагындагы ак тө с – сафлык тынычлык билгесе, яшел тө с – яшә ү, яшьлек билгесе, кызыл тө с – кояш, яшә ү танатанасы.Дә ү лә т гимнының сү злә рен Рамазан Байтимеров, музыкасын Рө стә м Яхин иҗ ат иткә н. Дә ү лә т гербының авторы – Риф Фә хретдинов. Гербта ак барс сурә тлә нгә н.
Татарстан – экономик яктан зур ү сешкә ирешкә н республика. Монда машина, химия промышленносте, җ иң ел промышленность, азык-тө лек промышленносте нык ү скә н. “Казан вертолёт заводы”, “С. П. Горбунов исемендә ге Казан авиация җ итештерү берлә шмә се”, “Казан Оргсинтез”, “Тасма”, “Спартак”, “Нә фис”, “Мелита” акционерлык җ ә мгыятьлә ренең продукциялә ре тө рле иллә ргә чыгарыла.
Татарстанны “кара алтын” республикасы дип атыйлар. Татарстанның иң зур байлыгы – нефть. Татарстанда чыгарылган нефтьнең кү п ө леше Россиянең башка тө бә клә ренә һ ә м чит иллә ргә җ ибә релә.
9. Безнең туган җ иребез – Татарстан Республикасы.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
10. Татарстанда 100 гә якын миллә т вә киле яши.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
11. Рус, татар һ ә м инглиз теллә ре – республикабызның дә ү лә т теллә ре.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
12. Флагтагы яшел тө с - яшә ү, яшьлек билгесе.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
13. Татарстанда биек таулар юк.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
14. Татарстанның экономикасы зур ү сешкә ирешкә н.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
15. “ Мелита” акционерлык җ ә мгыяте ү з продукциялә рен чит иллә ргә чыгармый.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
16. Һ ә р кешегә ү зенең туган җ ире кадерле.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
| 17. Прочитайте реплики. Из данных реплик составьте диалог. Номера реплик запишите согласно логической последовательности диалога, используя цифры 1 - 7. Получившуюся последовательность цифр запишите в бланк ответов № 1 справа от номера соответствующего задания, начиная с первой клеточки. При переносе ответа на бланк следует указать только эту последовательность, без запятых, пробелов и прочих символов. Каждый символ пишите в отдельной клеточке в соответствии с приведенными образцами. |
| а | - Без дә бу атнада композитор Нә җ ип Җ иһ анов музеена барачакбыз. |
| ә | - Синең Муса Җ ә лил музей-квартирасында булганың бармы? |
| б | - Син Татарстанның нинди зур музейларын белә сең? |
| в | - Габдулла Тукай, Максим Горький, Шә риф Камал, Муса Җ ә лил, Бакый Урманче, Нә җ ип Җ иһ анов, Каюм Насыйри музейлары бар. |
| г | - Иң зур музейлардан Татарстанның Милли музее, Сынлы сә нгать музее турында яхшы белә м. |
| д | - Кышкы каникулда без сыйныфыбыз белә н Муса Җ ә лил музей-квартирасында булдык. Бу музей Казанның Максим Горький урамында урнашкан. |
| е | - Ә кү ренекле шә хеслә рнең музейлары бармы? |
| Репликалар | а | ә | б | в | г | д | е |
| Репликалар тә ртибе номеры |
| По окончании выполнения заданий 9 -17 не забудьте перенести свои ответы в бланк ответов № 1. |
3 нче бү лек
| Прочитайте текст. Преобразуйте слова, написанные заглавными буквами в конце строк, обозначенных номерами 18-25 так, чтобы они грамматически и лексически соответсвовали содержанию текста. Заполните пропуски полученными словами. Каждый пропуск соответсвует отдельному заданию 18-25. |
| 18. | Татарстанның __________ искиткеч матур. | ТАБИГАТЬ |
| 19. | Биек таулар, калын _____, мул сулы елгалар бик кү п анда. | УРМАН |
| 20. | Габдулла Тукай _____ табигате турында болай язган: “Анда бик салкын вә бик эссе тү гел, урта һ ава”. | УЛ |
| 21. | Татарстан территориясе аша дү рт зур елга, _______артык вак елга ага. | ЙӨ З |
| 22. | Чулман елгасының озынлыгы 445 км, ә Идел Чулманнан ______. | ОЗЫН |
| 23. | Татарстан _______ нефтькә бай. | Җ ИРЛӘ Р |
| 24. | Тү бә н Камада нефть эшкә ртү _______ эшли. | ПРЕДПРИЯТИЕ |
| 25. | Алабугада “Форд Соллерс” заводы _______ җ иң ел машиналар чыгара. | ЗАМАН |
| Прочитайте текст. Преобразуйте глаголы, написанные заглавными буквами в конце строк согласно указанным формам в левой части таблицы, и заполните пропуски полученными формами глаголов. Каждый пропуск соответсвует отдельному заданию 26-32. |
| 26. | Без сыйныфташларыбыз белә н Казанга экскурсиягә _____ (инфинитив)уйладык. | БАР |
| 27. | Иртә н сә гать 8 дә Казанга _____ (х.з. сыйфат фигыль) автобуска утырдык. | КИТӘ РГӘ |
| 28. | 3 сә гать _______ (хә л фигыль), без Казанга барып җ иттек. | Ү ТӘ РГӘ |
| 29. | “Ә йдә гез, башта Казан Кремлен _______ (телә к фигыль)”, - диде укытучы апабыз. | КАРАРГА |
| 30. | Миң а ә ни: “Казан Кремленда ______ (шарт фигыль), фотографиягә тө шә ргә онытма”, – диде. | БУЛЫРГА |
| 31. | Кө не буе Казанның истә лекле урыннарын карадык, безгә Сө ембикә манарасы, Кол Шә риф мә чете бик ________ (ү ткә н заман хикә я фигыль) | ОШАРГА |
| 32. | Башкалабыз Казанга ______ (исем фигыль) безнең кү ң еллә рдә бик озак сакланыр. | БАРЫРГА |
4 нче бү лек
| Для ответа на задания 33-38 используйте бланк ответов № 2. При выполнении заданий 33 - 38 обратите внимание на то, что ваши ответы будут оцениваться только по записям, сделанным на бланке № 2. Записи в черновиках при проверке экспертом не учитываются. |
| В заданиях 33-37 необходимо написать реплики в соответсвии с заданной речевой задачей. |
33. Предложи Азату пойти на экскурсию в Кремль.
34. Попроси Альбину помочь тебе найти в Интернете материал о природе Татарстана.
35. Спроси у экскурсовода, какие памятные места есть в Казани.
36. Сообщи Андрею, что Александр Ключарев – известный татарский композитор.
37. Скажи бабушке, что ты изучаешь в школе татарский язык, так как в Татарстане русский и татарский языки – государственные языки.
38. Сез татар дустыгыздан хат алдыгыз. Сорауларга җ авап биреп, дустыгызга хат языгыз. Язма эшегез 80 сү здә н торырга тиеш.
| ... Мин Баулы районының Исергә п авылында яшим. Безнең авыл бик борынгы, зур, матур. Авылыбызда бик кү п танылган язучылар, галимнә р туган. ... Син кайда яшисең? Туган ягың, туган шә һ ә рең (авылың) турында син нә рсә лә р белә сең? Анда нинди истә лекле урыннар бар? Син туган авылың ны (шә һ ә рең не) яратасың мы? |
Нче вариант.
Минем дусларым, яшьтә шлә рем
2 нче бү лек
| Прочитайте текст. Определите, какие из приведенных утверждений 9-16 соответствуют содержанию текста (1 - текстка туры килә), какие не соответсвуют (2 – текстка туры килми). |
Кызык... Ни ө чен берә ү лә рне яраталар, ә берә ү лә рне юк? Кайбер малайлар, кызлар белә н кү плә р дус була ала, ә кайберә ү лә р белә н озак дуслашып булмый.
Мә ктә птә ге дус кызларым малайларның ә дә псез, тупас кыланышларына рә нҗ илә р. Ә ү злә ре оялчан, кызара белә торган яисә артык ябык, я артык таза егетлә рдә н кө лә лә р.
Кайбер малайларыбыз ә дә пле булырга оялалар. Ә дә пле булу модада тү гел, дип уйлыйлар.
Минем фикеремчә, ә дә пле кешелә р тү гел, ә тупас, тә рбиясез кешелә р оялырга тиеш.
Ә кайбер кызлар һ ә м малайлар белә н, киресенчә, модалы киенмә сә лә р дә, аралашу рә хә т. Чө нки алар сине тың лый белә лә р, синнә н кө лмилә р, кимчелеклә рең не гафу итә белә лә р. Бә лки, мин искечә фикер йө ртә мдер...
9. Ә дә псез кешелә р белә н дуслашып булмый.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
10. Оялчан, кызара белә торган егетлә рне барлык кызлар да ярата.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
11. Тупас, тә рбиясез булу кешелә рне бизә ми.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
12. Бү генге кө ндә ә дә пле булу модада тү гел.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
13. Кайбер кызлар тә рбиясез малайларга ү пкә лилә р, ә ү злә ре тә рбияле малайлар белә н дуслашырга яратмыйлар.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
14. Малайлар кимчелеклә рне гафу итә белә торган кызлар белә н тизрә к дуслашалар.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
15. Сине тың лый белгә н кешелә р белә н аралашу рә хә т.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
16. Дус булу ө чен модалы киенү тө п шарт тү гел.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми
| 17. Прочитайте реплики. Из данных реплик составьте диалог. Прономеруйте реплики согласно логической последовательности диалога, используя цифры 1-7. Получившуюся последовательность цифр запишите в бланк ответов № 1 справа от номера соответствующего задания, начиная с первой клеточки. При переносе ответа на бланк следует указать только эту последовательность, без запятых, пробелов и прочих символов. Каждый символ пишите в отдельной клеточке в соответствии с приведенными образцами. |
| а | - Сез бергә нилә р эшлисез? |
| ә | - Без барыбыз да дус. |
| б | - Алена, сезнең сыйныфта кызлар, малайлар дусмы? |
| в | - Ә менә бездә алай тү гел, малайларыбыз кызлар белә н дус тү гел. |
| г | - Кү рә сең, без гаепне кү брә к малайлардан эзлибез, ә ү зебездә н артык канә гать. |
| д | - Ә сә бә п нә рсә дә соң? |
| е | - Без дә рес ә зерлә гә ндә бер-беребезгә булышабыз, бә йрә мнә рне, туган кө ннә рне бергә ү ткә рә без. 23 нче февральдә без малайларга бү лә клә р ә зерлибез, 8 нче Мартта алар безне котлыйлар. |
| Репликалар | а | ә | б | в | г | д | е |
| Репликалар тә ртибе номеры |
| По окончании выполнения заданий 9 -17 не забудьте перенести свои ответы в бланк ответов № 1. |
3 нче бү лек
| Прочитайте предложения. Преобразуйте слова, написанные заглавными буквами в конце строк, обозначенных номерами 18-25 так, чтобы они грамматически и лексически соответсвовали содержанию предложении. Заполните пропуски полученными словами. Каждый пропуск соответсвует отдельному заданию 18-25. |
| 18. | Миң а __________бик кү п сыйфатлары ошый. | АЙДАР |
| 19. | Дустым Айдар тыныч, сабыр ____________. | ХОЛЫК |
| 20. | Айдар _________ да, русча да яхшы белә. | ТАТАР |
| 21. | Һ ә р кеше ү з _________ анализларга, хаталарын тө зә тергә тиеш. | ТӘ РТИП |
| 22. | Ү зең не иркен тотып ___________ бик мө һ им. | СӨ ЙЛӘ ШЕРГӘ |
| 23. | Дустым, сине бү ген ____________ сә гать алтыда туган кө нгә чакырам. | КИЧ |
| 24. | Бә йрә м белә н котлап, дустым _________ чә чә клә р бү лә к итте. | МИН |
| 25. | Дуслар булган җ ирдә һ ә рвакыт ___________. | КҮ Ң ЕЛ |
| Прочитайте текст. Преобразуйте глаголы, написанные заглавными буквами в конце строк согласно указанным формам в левой части таблицы, и заполните пропуски полученными формами глаголов. Каждый пропуск соответсвует отдельному заданию 26-32. |
| 26. | Мин Олег белә н походта ________ (ү ткә н заман хикә я фигыль). | ТАНЫШЫРГА |
| 27. | Соң рак без аның белә н ________ (хә л фигыль)киттек. | ДУСЛАШЫРГА |
| 28. | Безнең _______ (сыйфат фигыль) шө гыльлә ребез кү п. | ЯРАТЫРГА |
| 29. | Без бер-беребезгә дә реслә р _______ (инфинитив) дә булышабыз. | Ә ЗЕРЛӘ |
| 30. | Темалар авыр _________ (шарт фигыль), бер-беребездә н сорыйбыз. | БУЛЫРГА |
| 31. | Яхшы дустың ______ (исем фигыль) – зур бә хет. | БУЛЫРГА |
| 32. | Ә нием дә миң а: “Дуслыкның кадерен _______ (боерык фигыль) “, - ди. | БЕЛЕРГӘ |
4 нче бү лек
| Для ответа на задания 33-38 используйте бланк ответов № 2. При выполнении заданий 33 - 38 обратите внимание на то, что ваши ответы будут оцениваться только по записям, сделанным на бланке № 2. Записи в черновиках при проверке экспертом не учитываются. |
| В заданиях 33-37 необходимо написать реплики в соответсвии с заданной речевой задачей. |
33. Пригласи Алёшу вместе сходить на дискотеку.
34. Скажи Самату, что ты хочешь вместе с ним идти на праздник.
35. Узнайте у друга, идёт ли он сегодня играть в хоккей.
36. Сообщи маме, что сегодня Андрей придет к вам и вы вместе будете готовить проект по географии.
37. Предложите другу встретиться возле школы.
38. Сез татар дустыгыздан хат алдыгыз. Сорауларга җ авап биреп, дустыгызга хат языгыз. Язма эшегез 80 сү здә н торырга тиеш.
| ...Минем дусларым бик кү п. Ә иң якын дусларым – Валера һ ә м Айнур. Алар бик тә рбияле, акыллы малайлар. Без бергә дә рес ә зерлибез, кино-театрларга йө рибез. Буш вакытыбызны да бергә уздырабыз. ...Яхшы дус нинди була? Синең дустың бармы? Ул нинди? |
Нче вариант
Без бергә ял итә без
2 нче бү лек
| Прочитайте текст. Определите, какие из приведенных утверждений 9-16 соответствуют содержанию текста (1 - текстка туры килә), какие не соответсвуют (2 – текстка туры килми). |
Буш вакыт... Ул нинди вакыт? Аны ничек файдаланырга? Бу сорауларга тө рлечә җ авап бирә лә р. Берә ү лә р: “Буш вакыт ул минем ө чен. Мин ү зем телә гә нчә яшим. Я урамда йө рим, я тик ятам”, - дип мактаналар. Бу дө рес фикер тү гел. Икенчелә р: “Минем буш вакытым булса, бертуктаусыз тө рле фильмнар карар идем”, - дилә р. Бу да дө рес тү гел. Ө ченчелә р: “Буш вакыт ул – дә рестә н тыш вакыт, ө йдә булышканнан соң калган вакыт. Ул – ирекле вакыт, телә сә ң ни эшлә ргә була”, - дилә р. Буш вакытта тө рле китаплар укысаң, театр, концертларга йө рсә ң, бик яхшы була.
Яшьлә р арасында соң гы елларда почта аша открытка алышу – посткроссинг популярлашып киткә н. Посткроссингны, беренче чиратта, аралашу чарасы дип саныйлар. Дө ньяның тө рле иллә реннә н ә ллә нинди һ ө нә р иялә ре белә н открыткалар аша сә лам алышасың, хә тта дуслашып та китә сең. “Урамда эшсез йө ргә нче, компьютер каршында телә сә кайсы сайтларда утырганчы, улыбызның бу шө гыльгә кереп китү ен файдалырак дип санадык. Хә зер бө тен гаилә без белә н открытка кө тә без”, - дип яза бер ә ни.
Шунысы ачык: буш вакытны файдалы яки файдасыз ү ткә рергә була. Буш вакытны файдалы ү ткә рсә ң, ү зең ә яхшы була.
9. Буш вакыт – барлык эшлә р беткә ннә н соң калган вакыт.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
10. Бу вакытта ү зең телә гә нчә яшә ү, урамда йө рү, тик яту – дө рес фикер.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
11. Буш вакытны файдалы ү ткә рергә кирә к.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
12. Буш вакытта театр- концертларга йө рмичә, китап укырга кирә к.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
13. Мин буш вакытта шахмат уйнарга яратам.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
14. Посткроссинг – интернет аша хатлар алышу.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
15. Посткроссинг аша тө рле иллә рдә н дуслар табарга була.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
16. Посткроссинг белә н шө гыльлә нү белемне ү стерә.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
| 17. Прочитайте реплики. Из данных реплик составьте диалог. Номера реплик запишите согласно логической последовательности диалога, используя цифры 1-7. Получившуюся последовательность цифр запишите в бланк ответов № 1 справа от номера соответствующего задания, начиная с первой клеточки. При переносе ответа на бланк следует указать только эту последовательность, без запятых, пробелов и прочих символов. Каждый символ пишите в отдельной клеточке в соответствии с приведенными образцами. |
| а | - Ике ел инде фотостудиягә йө рим. Фотога тө шерү серлә ренә шунда ө йрә тә лә р. Бик кызыклы шө гыль. |
| ә | - Бу шө гылең турында белми идем ә ле. Кү птә н шө гыльлә нә сең ме? |
| б | - Кристина, ял кө ненә синең нинди планнар бар? |
| в | - Вакытың ны фотографиялә ргә генә багышладың мы, ә ллә башка шө гылең бармы? |
| г | - Һ ава торышы яхшы булса, шә һ ә р паркына чыгарга уйлыйм. Мин табигатьтә еш булам, табигатьне фотога тө шерергә яратам. |
| д | - Шулаймы? Мин дә детектив ә сә рлә р укырга яратам. |
| е | - Мин кү птә н тү гел детектив ә сә рлә р укый башладым. Ике китап укыдым инде. |
| Репликалар | А | Ә | Б | В | Г | Д | Е |
| Репликалар тә ртибе номеры |
| По окончании выполнения заданий 9-17 не забудьте перенести свои ответы в бланк ответов № 1. |
3 нче бү лек
| Прочитайте предложения. Преобразуйте слова, написанные заглавными буквами в конце строк, обозначенных номерами 18-25 так, чтобы они грамматически соответсвовали содержанию предложений. Заполните пропуски полученными словами. Каждый пропуск соответсвует отдельному заданию 18-25. |
| 18. | Минем буш вакытым кү п тү гел, шуң а кү рә мин __________ файдалы ү ткә рергә тырышам. | УЛ |
| 19. | Буш вакытым булса, мин ____________ барам. | КИТАПХАНӘ |
| 20. | Мин маҗ аралы китаплар __________ бик яратам. | УКЫ |
| 21. | Бү ген __________ белә н театрга барабыз. | ДУС |
| 22. | Һ ә ркемнең _____________ җ ырчылары була. | ЯРАТЫРГА |
| 23. | Минем яраткан ______________ - тө рле чә чә клә р ү стерү. | ШӨ ГЫЛЬ |
| 24. | Без барасы концертта Казаннан килгә н “Айфара” _______ чыгыш ясаячак. | ТӨ РКЕМ |
| 25. | Мин дусларга барганда, _____________ рө хсә т сорыйм | Ә ТИ-Ә НИ |
| Прочитайте предложения. Преобразуйте глаголы, написанные заглавными буквами в конце строк согласно указанным формам в левой части таблицы, и заполните пропуски полученными формами глаголов. Каждый пропуск соответсвует отдельному заданию 26-32. |
| 26. | Яраткан эшне ______________(исем фигыль) рә хә т. | ЭШЛӘ РГӘ |
| 27. | Мин _____________(ү ткә н заман сыйфат фигыль) хат аң а барып җ итмә гә н. | ЯЗАРГА |
| 28. | Тамаша бик кү ң елле булды, без _____________(хә л фигыль)кү ң ел ачтык. | РӘ ХӘ ТЛӘ НЕРГӘ |
| 29. | Ә гә р минем буш вакытым ____________(шарт фигыль), интернеттан кызыклы материал эзлим. | БУЛЫРГА |
| 30. | Без, бә лки, җ ә й кө не Кара диң гез буена ___________ (килә чә к заман хикә я фигыль). | БАРЫРГА |
| 31. | Якшә мбе кө нне ә тием белә н футбол ___________(инфинитив) барачакбыз. | КАРА |
| 32. | Ә йдә гез, бү ген Г. Камал исемендә ге театрга ________(телә к фигыль). | БАРЫРГА |
4 нче бү лек
| Для ответа на задания 33-38 используйте бланк ответов № 2. При выполнении заданий 33 - 38 обратите внимание на то, что ваши ответы будут оцениваться только по записям, сделанным на бланке № 2. Записи в черновиках при проверке экспертом не учитываются. |
| В заданиях 33-37 необходимо написать реплики в соответсвии с заданной речевой задачей. |
33. Предложи другу вместе проводить свободное время.
34. Узнай у Саши, есть ли у него свободное время.
35. Посоветуй друзьям в свободное время заниматься спортом.
36. Предложи родителям в субботу сходить на концерт татарской эстрады.
37. Уточни у брата, какие книги он любит читать.
38. Сез татар дустыгыздан хат алдыгыз. Сорауларга җ авап биреп, дустыгызга хат языгыз. Язма эшегез 80 сү здә н торырга тиеш.
| ... Мин буш вакытымны дусларым белә н ү ткә рергә яратам. Без бергә киноларга, театрларга барабыз, музыка мә ктә бенә йө рибез. Буш вакытны файдалы ү ткә рергә тырышабыз. ... Синең буш вакытың бармы? Син буш вакытың ны ничек уздырасың? Яраткан шө гылең бармы? |
Нче вариант
Табигать һ ә м без
2 нче бү лек
Кем генә урманны яратмый икә н! Шагыйрьлә р дә, язучылар да аны яратып тасвирлыйлар. Габдулла Тукайның да Кырлай урманнары турында язганнары барыбызның хә терендә саклана. Без дә урманны бик яратабыз.
Ә урманның файдасы кү пме! Ул һ аваны сафландыра, аны тузаннан чистарта. Бер гектар җ ирдә ү сә торган чыршы агачы бер ел эчендә 32 тонна тузанны ү зенә ала. Шуның чаклы ук имә н 56 тонна тузанны бетерә. Шуң а кү рә дә урманда тузан булмый. Аның һ авасы һ ә рвакыт чиста була.
Яз һ ә м җ ә йлә рен урманнарда нинди генә кошлар сайрамый! Дару ү лә ннә ренең дә кү бесе шунда ү сә.
Урманда һ ә р агач ү зенә бер ямь биреп тора. Аларның файдасы да тө рле була. Мисалга ямь-яшел бө дрә яфраклы ак каенны алыйк. Аның суы кешелә рне ревматизм авыруыннан дә валый. Май аенда җ ыйналган каен яфракларыннан чә й эчү бавыр, бө ер һ ә м эчә клә ргә файда китерә. Мунча яратучылар да каенга рә хмә т белдерә лә р.
Урман матур да, файдалы да. Аны сакларга кирә к.
9. Урманны яратучылар кү п.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
10. Без урманны файдасы ө чен генә яратабыз.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
11. Чыршы, имә н агачлары кү п булганга, урманда тузан юк.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
12. Яз айларында урманда кошлар сайрамый.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
13. Быел без урманда дару ү лә ннә рен кү п җ ыйдык.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
14. Каен суы кешелә рне ревматизмнан дә валый.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
15. Бигрә к тә июнь аенда җ ыйган яфраклары бавыр, бө ерлә ргә бик файдалы.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
16. Урман матур да, файдалы да.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
| 17. Прочитайте реплики. Из данных реплик составьте диалог. Прономеруйте реплики согласно логической последовательности диалога, используя цифры 1-7. Получившуюся последовательность цифр запишите в бланк ответов № 1 справа от номера соответствующего задания, начиная с первой клеточки. При переносе ответа на бланк следует указать только эту последовательность, без запятых, пробелов и прочих символов. Каждый символ пишите в отдельной клеточке в соответствии с приведенными образцами. |
| а | - Ә кая барасыз? |
| ә | - Без иртә гә гаилә белә н табигатькә чыгабыз. |
| б | - Ә без кичә урманга бардык. Бик борчылып кайттык. |
| в | - Чулман буена ял итә ргә барабыз. Без анда еш булабыз. |
| г | - Ни ө чен? |
| д | - Урман бик матур, лә кин телә сә кайда шешә ватыклары, сынган гачлар... |
| е | - Кызганыч, кайбер кешелә р табигатьне пычрату кешелек ө чен бик зарарлы икә нен аң ламыйлар шул. |
| Репликалар | А | Ә | Б | В | Г | Д | Е |
| Репликалар тә ртибе номеры |
| По окончании выполнения заданий 9 -17 не забудьте перенести свои ответы в бланк ответов № 1. |
3 нче бү лек
| Прочитайте предложения. Преобразуйте слова, написанные заглавными буквами в конце строк, обозначенных номерами 18-25 так, чтобы они грамматически соответсвовали содержанию текста. Заполните пропуски полученными словами. Каждый пропуск соответсвует отдельному заданию 18-25. |
| 18. | Ә хмә т бү ген урамда озак йө рде һ ә м шә һ ә р ___________ керде. | БАКЧА |
| 19. | Ул бакчадагы яшел эскә миягә ______________ утырды. | КИЛЕРГӘ |
| 20. | Эскә мия янында бик матур ___________ ү сә лә р иде. | ЧӘ ЧӘ К |
| 21. | Тирә -якта кеше юклыгын кү ргә ч, Ә хмә т тү тә лдә н дү рт чә чә к _________ алды. | Ө ЗӘ РГӘ |
| 22. | Чә чә клә рне ул ө енә алып ____________. | КАЙТЫРГА |
| 23. | Нинди матур чә чә клә р! Каян __________ син бу чә чә клә рне? – дип сорады ә нисе. | АЛЫРГА |
| 24. | Шә һ ә р бакчасындагы ____________ө здем. Алар сиң а, ә нием, - диде Ә хмә т. | ТҮ ТӘ Л |
| 25. | Улым, бу _________ бү лә к тү гел, бу миң а хә срә т. Яхшы бала ә нисенә хә срә т китерми, - диде ә нисе. | МИН |
| Прочитайте текст. Преобразуйте глаголы, написанные заглавными буквами в конце строк согласно указанным формам в левой части таблицы, и заполните пропуски полученными формами глаголов. Каждый пропуск соответсвует отдельному заданию 26-32. |
| 26. | Кеше ү зенә кирә кле ә йберлә рне табигатьтә н __________ (хикә я фигыль). | АЛЫРГА |
| 27. | Табигать бай, лә кин аны ______________(инфинитив) кирә к | САКЛА |
| 28. | Табигатьне ____________(исем фигыль) – безнең уртак максатыбыз | САКЛАРГА |
| 29. | Туган як турында материаллар ___________(хә л фигыль), без кичә ү ткә рдек. | Җ ЫЯРГА |
| 30. | Туган як турында кү п ____________(шарт фигыль) та, табигать серлә рен белмибез икә н. | УКЫРГА |
| 31. | Урманда ___________(ү ткә н заман сыйфат фигыль) дару ү лә ннә ре безгә никадә р файда бирә! | Җ ЫЯРГА |
| 32. | Ә йдә гез, барыбыз да табигать дуслары ___________ (телә к фигыль). | БУЛЫРГА |
4 нче бү лек
| Для ответа на задания 33-38 используйте бланк ответов № 2. При выполнении заданий 33 - 38 обратите внимание на то, что ваши ответы будут оцениваться только по записям, сделанным на бланке № 2. Записи в черновиках при проверке экспертом не учитываются. |
| В заданиях 33-37 необходимо написать реплики в соответсвии с заданной речевой задачей. |
33. Пригласи друзей отдыхать на природе.
34. Скажите о том, что охрана природы – долг каждого человека.
35. Посоветуй друзьям не оставлять мусор в парке, в лесу.
36. Скажи, какое время года тебе нравится и почему.
37. Уточни у брата, тепло ли сегодня, не ветрено ли.
38. Сез татар дустыгыздан хат алдыгыз. Сорауларга җ авап биреп, дустыгызга хат языгыз. Язма эшегез 80 сү здә н торырга тиеш.
| ... Минем туган авылым Идел елгасы буенда урнашкан. Туган ягымның табигате искиткеч матур. Без сыйныфташларыбыз белә н дә, ә ти-ә нилә р белә н дә Идел буенда ял итә ргә яратабыз. ... Син кайда яшисең? Синең туган ягың ның табигате нинди? Табигатьтә ничек ял итә сез? |
Нчы вариант
Һ ө нә р
2 нче бү лек
| Прочитайте текст. Определите, какие из приведенных утверждений 9-16 соответствует содержанию текста (1 - текстка туры килә), какие не соответсвуют (2 – текстка туры килми) |
Җ ир йө зендә нинди генә һ ө нә р иялә ре юк: укытучы, табиб, эшче, сатучы, юрист, бухгалтер һ ә м башкалар. Хә зер яң а һ ө нә рлә р барлыкка килде: брокер, эшмә кә р, банкир, менеджер... Кайсын сайларга?
Республиканың яшьлә р эшлә ре, спорт һ ә м туризм буенча элеккеге министры Марат Бариев болай дигә н иде: “Яшьлә р бит һ ө нә р сайламый, ә уку йортын сайлый. Безгә шулкадә р юрист, психолог, экономист кирә к тү гел, ә инженерлар, технологлар, тө зү челә р, токарьлар кирә к. Шуң а кү рә мә ктә пне бетергә ндә, укырга кая барасың ны тү гел, ә яраткан һ ө нә рең турында уйларга кирә ктер”.
Чынлап та, һ ө нә р сайлау – бик җ аваплы эш, икенче тө рле ә йткә ндә, килә чә гең не планлаштыру дигә н сү з ул. Менә килә чә ген планлаштыручылар ө чен берничә киң ә ш-сорау:
- Миң а нинди һ ө нә р ошый? Мин нә рсә эшлә ргә яратам?
- Булдыра аламмы?
- Ул һ ө нә ргә ихтыяҗ бармы?
Ә гә р шушы ө ч сорауга тө гә л җ авап бирә аласың икә н, сайлаган һ ө нә рең сиң а бары тик уң ышлар һ ә м канә гатьлә нү хисе генә алып килә чә к.
9. Җ ир йө зендә һ ө нә рлә р бик кү п.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
10. Хә зерге министр ә йтү енчә, безгә юристлар һ ә м экономистлар кирә к.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
11. Мә ктә пне бетергә ндә, яраткан һ ө нә рең турында уйларга кирә к.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
12. Мин ә ле килә чә гемне планлаштырмадым.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
13. Мин сайлаган һ ө нә ргә ихтыяҗ бармы?
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
14. Бу сорауларга тө гә л җ авап бирә алмыйм.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
15. Яшьлә р уку йортын тү гел, ә иң элек һ ө нә р сайларга тиеш.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
16. Ө ч сорауга тө гә л җ авап бирсә ң, сайлаган юлың, һ ичшиксез, уң ышлы булачак.
1) текстка туры килә; 2) текстка туры килми.
| 17. Прочитайте реплики. Из данных реплик составьте диалог. Прономеруйте реплики согласно логической последовательности диалога используя цифры 1-7. Получившуюся последовательность цифр запишите в бланк ответов № 1 справа от номера соответствующего задания, начиная с первой клеточки. При переносе ответа на бланк следует указать только эту последовательность, без запятых, пробелов и прочих символов. Каждый символ пишите в отдельной клеточке в соответствии с приведенными образцами. |
| а | - Табиб булырга телисең ме? |
| ә | - Кү п укыйм, курсларга йө рим. |
| б | - Давид, имтиханнарга ничек ә зерлә нә сең? |
| в | - Ә йе. Медицина ө лкә сендә эшлә ү – минем хыялым. |
| Г | - Биология белә н химияне. Алар минем килә чә к һ ө нә рем ө чен кирә кле фә ннә р |
| д | - Ә кайсы фә ннә рне сайладың? |
| е | - Бик җ аваплы һ ө нә р сайлагансың. Уң ышлар сиң а! |
| Репликалар | А | Ә | Б | В | Г | Д | Е |
| Репликаларның тә ртип номеры |
| По окончании выполнения заданий 9 -17 не забудьте перенести свои ответы в бланк ответов № 1. |
3 нче бү лек
| Прочитайте предложения. Преобразуйте слова, написанные заглавными буквами в конце строк, обозначенных номерами 18-25 так, чтобы они грамматически соответсвовали содержанию текста. Заполните пропуски полученными словами. Каждый пропуск соответсвует отдельному заданию 18-25. |
| 18. | Мин җ ә й кө не ________ урнашырга телим. | ЭШ |
| 19. | Минем телә гем – җ ә йге ______ эшлә ү. | ЛАГЕРЬ |
| 20. | Сайлаган һ ө нә ре турында укучы ________ да белергә тиеш. | БАРЫСЫ |
| 21. | Син кайсы ____________ керергә телисең? | УКУ ЙОРТЫ |
| 22. | Уку йортлары турында __________ интернет сайтларыннан алырга була. | МӘ ГЪЛҮ МАТ |
| 23. | Ничек уйлыйсың, укытучы булу _______? | Җ ИҢ ЕЛ |
| 24. | Ә ниемнең сең лесе математика _________. | УКЫТЫРГА |
| 25. | Һ ө нә р _________ сорамый, ү зе ашата. | АША |
| Прочитайте предложения. Преобразуйте глаголы, написанные заглавными буквами в конце строк согласно указанным формам в левой части таблицы, и заполните пропуски полученными формами глаголов. Каждый пропуск соответсвует отдельному заданию 26-32. |
| 26. | Миң а кү брә к эшче һ ө нә рлә ре ____________ (хикә я фигыль). | ОШАРГА |
| 27. | Тө зү че ____________ (исем фигыль) ө чен, кимендә урта профессиональ белем кирә к. | БУЛЫРГА |
| 28. | Дустым педагогика институтына укырга __________(инфинитив) тели. | КЕР |
| 29. | БДИ нә тиҗ ә лә ре яхшы ___________ (шарт фигыль), мә ктә птә укуны дә вам итә чә кмен. | БУЛЫРГА |
| 30. | Чит иллә р белә н бә йлә нешлә р ___________ (боерык фигыль)ө чен, яхшы белгечлә р кирә к | Ү СӘ РГӘ |
| 31. | Казан университетының экономика факультетында заман талә плә ренә ____________ (ү ткә н заман сыйфат фигыль) икътисадчылар ә зерлилә р. | Җ АВАП БИРЕРГӘ |
| 32. | Һ ө нә р _____________(хә л фигыль) ныклап уйла: ул синекеме? | САЙЛАРГА |
4 нче бү лек
| Для ответа на задания 33-38 используйте бланк ответов № 2. При выполнении заданий 33 - 38 обратите внимание на то, что ваши ответы будут оцениваться только по записям, сделанным на бланке № 2. Записи в черновиках при проверке экспертом не учитываются. |
| В заданиях 33-37 необходимо написать реплики в соответсвии с заданной речевой задачей. |
33. Сообщи о том, что ты интересуешься математикой.
34. Поинтересуйся у папы, какие рабочие профессии сегодня востребованы.
35. Вырази желание стать учителем.
36. Спроси у Пети, куда собирается после 9 класса.
37. Пожелай Азату успешно сдать экзамены.
38. Сез татар дустыгыздан хат алдыгыз. Сорауларга җ авап биреп, дустыгызга хат языгыз. Язма эшегез 80 сү здә н торырга тиеш.
| ...Минем ә тием шә һ ә р хастаханә сендә табиб булып эшли, ә ә нием - банкта хисапчы. Миң а дизайнер һ ө нә ре бик ошый. Мин реклама дизайны белә н кызыксынам, дизайн тү гә рә генә йө рим. ... Ә ти-ә ниең кем булып эшли? Ә син килә чә ктә кем булырга телисең? Сайлаган һ ө нә рең турында нә рсә лә р белә сең? |