Жеке қорғану әдістері

Практикалық № 9

Тақ ырыбы: Жұ мысшылардың қ орғ ау қ ұ ралдары.

Сабақ тың жоспары:

1. Жұ мысшылардың қ орғ ау қ ұ ралдары. Коллективтік қ орғ ану ә дістері

2. Жеке қ орғ ану ә дістері

3. Ө ндірістік жағ дайларды қ арастыру

Сабақ тың мақ саты: Студенттерге химия ө ндірісіндегі жұ мысшылардың жеке қ орғ аныс қ ұ ралдары мен оларды қ олдану тә сілдерін ү йрету.

Жұ мысшылардың қ орғ ау қ ұ ралдары. Коллективтік қ орғ ану ә дістері

Ө ндірістік жұ мысшыларғ а қ ауіпті жә не зиянды ө ндірістік факторының кері ә серін болдырмау немесе жою мақ сатында қ орғ аныс қ ұ ралдарын қ олданады. Қ орғ аныс қ ұ ралдарына келісідей талаптар қ ойылады:

-олар жоғ ары дә режедегі қ орғ аныс болатындығ ы жә не оларды қ олданудың ө те ың ғ айлылығ ы, қ оршағ ан ортағ а еш ә сері жоқ тығ ы.

Ә рбір қ орғ аныс қ ұ ралдары жү ргізілетін техникалық процесс пен атқ арылатын жұ мыс тү рлеріне қ арай, қ ойылғ ан техника қ ауіпсіздігіне байланысты таң далады.

Қ орғ аныс қ ұ ралдарының қ олдану сипаттамаларына қ арай, оларды 2 категорияғ а бө леміз:

-коллективті (ұ жымдық) қ орғ аныс қ ұ ралдары;

-жеке қ орғ аныс қ ұ ралдары.

Коллективті (ұ жымды) қ орғ аныс қ ұ ралдарының атқ аратын қ ызмет тү рлеріне байланысты, келесідей кластарғ а бө леміз:

- Ө ндірістік ғ имарат (учаске, цех) жә не жұ мысшы орнындағ ы ауа ағ ынын қ алыптатастырудың жү йесі;

- Жарық тандыру жү йесін қ алыптастыру;

- Иондалушы, инфрақ ызыл, инфракү лгін жә не инфра магниттік сә улеленуден қ орғ ау жү йесі;

- Магниттік жә не электірлік ө рістен қ орғ ау қ ұ ралдары;

- Лазерлік сә улелерінен қ орғ ану;

- Шулы, вибрация жә не ультрадыбыстан қ орғ ау;

- Электрлік тоқ қ а тү суден(жарақ ат алудан) қ орғ ау;

- Статикалық электрден қ орғ ау қ ұ ралдары;

- Қ оршағ ан ортаның жоғ арғ ы жә не тө менгі температуралардан қ орғ ау қ ұ ралдары;

- Механикалық, химиялық жә не биологиялық фактордың ә серлерінен қ орғ ау қ ұ ралдары.

Жеке қ орғ ану ә дістері

Химия ө ндірістерінде кез-келген технологиялық жә не кө мекші процестерді жү ргізуде атқ арушы персонал (жұ мысшы) жеке қ орғ аныс киімдерімен болу шарт, ал жабық сиымдылық та, ұ ң ғ ыма коллекторлар, резервуарларда жұ мыс атқ аруларда ең бек қ ауіпсіздігінің талаптары толығ ымен сақ талуы керек. Жеке қ орғ аныс қ ұ ралдары атқ аратын қ ызметіне сә йкес, келесідей кластарғ а бө лінеді:

- изомерлеуші оқ шаулаушы костюмдер;

- пневмокстюм, гидроизлерлеуші костюм, скафандрлар;

- арнайы киімдер - комбинезон, жартылай комбинезон, курткі, шалбар, костюм, халат, плащ, фартук, жилет, пальто т.б.;

- тыныс алу жолдарын қ орғ ау ү шін - противогаз, респиратор, пневмокостюм, пневмомаскі;

- басты қ орғ ау ү шін - каскі, шлем, шапка, береткі, шляпі;

- қ олды қ орғ ау ү шін-қ олғ ап, бес саусақ ты қ олғ ап, саусақ ты т.б.;

- кө зді қ орғ ау ү шін - қ орғ аныс кө зілдірігі;

- есту қ абілеттін қ орғ ау ү шін - шуғ а қ арсы шлем, шуғ а қ арсы наушники (қ ұ лақ ілгіш), шуғ а қ арсы вкладыши;

- алдын-ала қ орғ аныс қ ұ ралдарына - алдын-ала белбеуі, диэлектрлік коврик, қ олды ұ стағ ыштары;

- дерматологиялық қ орғ ау ү шін-жуғ ыш ұ нтақ, пасталарын, кремдер мен маздар.

Жеке қ орғ аныс қ ұ ралдары атқ аратын жұ мыстарына қ арай кү нделікті қ олданатын, (онсыз жұ мысқ а жіберілмейді); жә не авриялық жағ дайларғ а қ олданатын қ орғ аныс қ ұ ралдары. Авариялық қ орғ аныс қ ұ ралдары ө рт, қ опарылыс жә не қ ауіпті, заттармен жұ мыс істейтін ө ндіріс орындарында болады. Авариялық жеке қ орғ аныс қ ұ ралдары, газ қ ұ тқ ару жә не ө ртке қ арсы қ ызметімен келісе, ө ндіріс басшылығ ы, жұ мысшығ а қ олдануғ а ың ғ айлы жерге орналастырады.

Химия ө неркә сіптік ө ндірістерде жыл сайын, жұ мысшылар мен қ ызметерлерге техника қ ауіпсіздігін сақ тау ү шін тегін тү рде, жұ мысшылардың жеке қ орғ аныс қ ұ ралдарының тізімі қ ұ рылады.