Главная страница Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Поділ дієслів на дієвідміни.
|
|
Більшість дієслівних форм у польській мові твориться від основи інфінітива або основи теперішнього часу.
У польській мові в теперішньому часі розрізняємо 4 дієвідміни.
I. До І дієвідміни належать дієслова, які в 1та 2ос. одн. мають закінчення –ę, -esz:
kupuj ę, kupuj esz; maluj ę, maluj esz; pisz ę, pisz esz.
II. До ІI дієвідміни належать дієслова, які в 1та 2ос. одн. мають закінчення – ę, -isz/ysz:
chodz ę, chodz isz; widz ę, widz isz; licz ę, licz ysz
III. До ІII дієвідміни належать дієслова, які в 1та 2ос. одн. мають закінчення –am, -asz:
wit am, wit asz; czyt am, czyt asz; pozdrawi am, pozdrawi asz
IV. До ІV дієвідміни належать дієслова, які в 1та 2ос. одн. мають закінчення –em, -esz:
umi em, umi esz; rozumi em, rozumi esz
Дієслова І дієвідміни.
I koniugacja czasownikó w
| -ę | -emy |
| -esz | -ecie |
| -e | -ą |
рachną ć, pakować
liczba pojedyncza liczba mnoga
| 1 os. pachn ę, pakuj ę 2 os. pachni esz, pakuj esz 3 os. pachni e, pakuj e | 1 os. pachni emy, pakuj emy 2os. pachnie cie, pakuje cie 3os. pachn ą, pakuj ą |
Proszę przeczytać tekst „Dzień pana Adama” i podkreś lić czasowniki I koniugacji.
Codziennie rano wstaję bardzo wcześ nie. Szybko gimnastykuję się i myję. Pó ź niej piję kawę z mlekiem lub ze ś mietanką. Cał uję ż onę i idę do biura. Kiedy jest bzydka pogoda, jadę autobusem lub tramwajem. Chę tnie obserwuję ludzi, któ rzy podró ż ują razem ze mną.
Pracuję duż o. Piszę listy i telefonuję. Czasem dyskutuję z dyrektorem. Wtedy ś miejemy się i ż artujemy. Razem planujemy pracę i razem kierujemy biurem. Pan dyrektor bardzo mnie szanuje.
Dlaczego wię c nie czuję się dobrze? Dlaczego tak szybko się denerwuję? Moż e brakuje mi urlopu? Chyba ż yję za monotonnie. Już tak dł uż ej nie mogę. Potrzebuję sł oń ca, spokoju, ś piewu ptakó w.
Дієслова ІІ дієвідміни.
II koniugacja czasownikó w
| -ę | -imy/-ymy |
| -isz/-ysz | -icie/-ycie |
| -i/-y | -ą |
widzieć, sł yczeć
liczba pojedyncza liczba mnoga
| 1 os. widzę sł yszę 2 os. widzisz sł yszysz 3 os. widzi sł yszy | 1 os. widzimy sł yszymy 2os. widziciesł yszycie 3os. widzą sł yszą |
Proszę przeczytać tekst „Czy boisz się myszy? ”. Podkreś lić czasowniki II koniugacji.
- Anno, dlaczego stoisz na krześ le?
- Ponieważ bardzo boję się myszy.
- Czy to z tego powodu krzyczysz?
- Tak, wrzeszczę z tego powodu. Przecież sł yszysz.
- Chyba musisz prosić mnie o pomoc.
- Nigdy o nic cię nie proszę, ale teraz…
- Teraz to robisz?
- Robię, bo muszę.
- Moż e wolisz zadzwonić po policję?
- Dlaczego kpisz?
- Nie kpię. Tylko trochę ś mieszy mnie ta cał a sytuacja.
- Piotrze, czy lubisz patrzeć, jak cierpię?
- Przecież nie patrzę.
- Wię c zrobisz coś wreszcie?
- Wł aś nie o tym myś lę.
- Widzę, ż e doskonale się bawisz.
- Chyba nie mó wisz tego poważ nie?
- To dlaczego nic nie robisz?
- Dlatego, ż e...
- Dlatego, ż e ty też boisz się myszy. Prawda? Czemu milczyszy?
- Wstydzę się.