Білқайыр (Көшпелі өзбектер) хандығы.

1.Ә білқ айыр (Ө збек) хандығ ының мерзімі- 1428-1468 ж. 2.«Ө збек ұ лысы», «Ө збек хандығ ы», «Шайбани ұ лысы» сияқ ты атаулар осы хандық қ а тә н: Ә білқ айыр хандығ ы 3.Ә білқ айыр хандығ ын ә лсіреткен Сығ анақ тү біндегі ойраттармен болғ ан соғ ыс уақ ыты: 1456-1457 ж. 4.Ақ Орданың орнына келген мемлекет: Ә білқ айыр хандығ ы. 5.Ә білқ айыр хандығ ы негізгі ү ш халық тан тү рғ андығ ын жә не кө бі жә не ержү ректері қ азактар болғ анын айткан тарихшы: Рузбихан 6. Ә білкайыр билік қ ұ рғ ан уақ ыт: 1428-1468 ж. 7.XV ғ асырда Ә білқ айыр хандығ ы орналаскан аймақ: Шығ ыс Дешті Қ ыпшак 8.Ә білқ айыр хан болып сайланды: 1428 ж. 9.«Тоқ сан екі баулы ө збек» деген шежіреге қ арағ анда 92 ру-тайпадан кү ралғ ан хандық: Ә білқ айыр хандығ ы. 10.Сығ анақ Ә білхайыр хандығ ының астанасы (1446 ж) болғ анғ а дейін хан ордасы қ ай қ алаларда болды? Тара, Орда-Базар 11.1456-1457 жылдары Ә білқ айырдың ойраттардан жең ілген қ аласы: Сығ анақ 12.Ақ Орда ыдырап, орнына Ә білхайыр хандығ ы кұ рылды: XV ғ. басы 1З.Тарихи деректерге қ арағ аң да Ә білхайыр хан Ақ Орда билігін алу ү шін - 20 жылғ а жуық кү рес жү ргізген. 14.Ә білқ айыр хандығ ының аумағ ы-батысында- Жайық шығ ысында - Балқ аш, оң тү стігінде - Арал мен Сырдарияның теменгі ағ ысы, солтү стігінде - Тобыл мен Ертіс ө зендерінің аралығ ы. 15. Рузбихан дерегінде жазылғ ан - «Ә білқ айыр хандығ ы ү ш халық тан: шайбанилар, қ арақ алпақ тар, қ азақ тардан тү рады» 16.Ә білқ айыр хан 1431 жылы Тоқ а Темір ұ рпақ тарын жең ген жер: Екіретү п. 17.Ә білқ айыр ханның 1446 ж. басып алғ ан қ алалары: Сығ анақ, Аркө к, Созақ, Ақ корғ ан, Ү зкент. 18. Ә білхайыр хан Самарқ аң ды қ ашан жаулап алды? 1446 ж. 19.Жошы ханның бесінші ұ лы Шайбани ханның ұ рпағ ы- Ә білқ айыр. 20.Батый ханның Шайбани ханғ а косшы етіп берген тайпалары- найман, бұ йрық, карлұ қ тар. 21. Ә білқ айыр қ айтыс болғ ан жер: Алматы маң ындағ ы Ақ кыстау

Мә дениет. Сә улет енері.Қ ала. Дін. Ә дебиет. (ХIV-ХV ғ.ғ.)

1. ХІV-ХV ғ асырларда халыкаралық қ арым-катынастарда сө здік ретінде пайдаланғ ан ең бектің аты: «Кодекс куманикус» 2.Этносаяси қ ауымдастық дегеніміз: белгілі бір тарихи аймақ та қ ү рылғ ан хандық тын турғ ындары 3.XIV-ХVғ асырларда қ ыпшақ тар мен қ ияттардың қ ызылбастар мен қ алмақ тарғ а карсы соғ ысын суреттейтін жыр: Қ обыланды батыр. 4.ХІV-ХV ғ.ғ. қ ыпшақ тар арасынан шық қ ан Кутбтың ә деби шығ армасы: «Хү срау мен Шырын» 5. Алтын Орда ыдырағ ан кезде пайда болғ ан тарихи батырлық жыр: «Ер Таргын» 6.Сү йіспеншілік, ә ділеттілік тақ ырыбында жазғ ан Дурбектің поэмасы: «Жү сіп -Зылиха» 7. Алтын Орда дә уірінен бері келе жатқ ан кү й-аң ыз: «Сагыныш» (авторы Қ азтуғ ан). 8.ХIV-ХVғ ғ. аралығ ында белгілі ө збек ақ ыны Хорезмидің ә деби шығ армасы: «Мухаббатнама». 9.ХІV-ХV ғ ғ. бізге жеткен аспаптық музыка туындыларының бірі: Шора батыр 10.XIVғ. исламның таралуына қ атты кө ң іл бө лген хандар: Ө збек хан, Тоғ ылық - Темір 11.ХІІІ-ХV ғ асырлардан аттары бізге аң ыз болып жеткен ауызша поэзия ө кілдердің бірі: Асан қ айғ ы 12.ХІV-ХVғ. ә лі кү нге дейін тә рбиелік, батырлық, ө негелік мазмұ ндағ ы ертегілердің бірі: Жаямерген 1З.Алтын Орда ыдыраган кезде пайда болган тарихи батырлық жырлар: «Орак-Мамай», «Ер Таргын», «Ер Қ осай». 14.ХІV-ХV ғ асырлардан бізге жеткен аспаптык музыка туындыларының бірі: «Ескендір» 15.Алтын Орда дә уірінен бері келе жатқ ан кү й-аң ыздың аты: «Жошы ханның жортуы» 16.XIV-ХV ғ асырлардан ә лі кү нге дейін тә рбиелік мә ні зор батырлық ө негелік мазмү ндағ ы ертегілердің бірі: «Жерден шық қ ан Желім батыр» 17.ХШ-XV ғ асырлардан аттары бізге аң ыз болып жеткен ауызша поэзия ө кілдердің бірі: Кетбү ғ а 18.ХIV-ХV ғ асырларда материалдық игіліктер негізделген шикізат кө зі: Мал басынан алынды 19.XIII ғ асырда қ ыпшақ тардың сү ттен қ алай май алатынын, қ ү ртты, қ ымызды қ алай жасайтындарын таң дана жазғ андар: Еуропа саяхатшылары 20.ХIV-XV ғ асырларда жаздыгү ні бастарына ыстық ө ткізбейтін ақ киізден жасалғ ан: Айыр қ алпақ тар киген 21.Ғ арыш, жердің, кү н, айдың, жү лдыздардың қ айдан шық қ андығ ы туралы жазылғ ан аң ыз: «Кү ннің баяны» 22.Х-ХІІ ғ асырларда Қ арахан мемлекеті кезінде ө ркендей бастағ ан сә улет ө нерінің тамаша туындысы: Айша бибі кесенесі. 23.ХIV-ХVғ асырлардағ ы сә улет енерінің тамаша ү лгісін керсеткен кесене: Дә уітбек кесенесі 24.Кө не Отырар қ аласының батыс жагында 3 км жерде орналасқ ан кесене: Арыстан баб кесенесі. 25.Ел аузындағ ы аң ыз бойынша Арыстан баб ө мір сү рген уақ ыт: VII-VIII ғ ғ. 26.Арыстан баб кесенесіндегі бө лме саны: 2 болмелі 27.Ә мір Темірдің бү йрығ ымен салынғ ан сә улет ө нерінің ғ ажайып туындысы: Иассауи кесенесі 28.Қ ожа Ахмет Иассауи кесенесі орналасқ ан қ ала: Тү ркістан 29.Қ ожа Ахмет Иассауи кесенесін салуғ а Ә мір Темір бұ йрық берген жыл: 1397ж. 30.Иассауи кесенесінде залдың ортасында тү рган ү лкен тайқ азан жасалғ ан жыл: 1399ж. 31.Қ ожа Ахмет Иассауи кесенесіндегі ең негізгі бө лме: Кітапхана (ал басты бө лме кө рхана) 32.Қ ожа Ахмет Иассауи кесенесінің биіктігі: 37, 5 м ЗЗ.Сығ анақ қ аласының маң ында орналасқ ан бір кү мбезді кесене: Кө ккесене 34.Қ абырғ аларының сырты Алаша хан кү мбезі секілді қ ыштан, кілем ө рнегі ү лгісіне ұ қ сатып қ аланғ ан кесене: Кө ккесене 35.Жібек жолының Қ азақ стандағ ы Солтү стік-шығ ыс тармағ ы арқ ылы Монғ олияғ а Мө нке хандығ ына барып қ айтқ ан елші- Рубрук 36. XV ғ асырдың II жартысында салынып жартылай сақ талғ ан ескерткіш: Рабиғ а Сү лтан Бегім кесенесі. 37.Рабиғ а Сү лтан Бегімнің басына қ ойылғ ан қ ұ лпы тасы табылғ а жер: Ахмет Иассауи кү мбезінін ішінен З8.Ұ лытау ауданындағ ы Қ аракең гір ө зенінің жағ асында салынғ ан кесене: Алаша хан кесенесі 39.ХIV-ХV ғ асырларда далалық сә улет ө нерінің ү лгісінде жасалғ ан ескерткіш: Алаша хан кесенесі 40.Қ абырғ а сыртын ә семдеу ісінде қ азақ тың дә стү рлі ою-ө рнегі (таң дай, жү рекше) кең колданылғ ан кесене: Алаша хан кесенесі. 41.Ислам дінінің кө рнекті ө кілі, ә рі уағ ыздаушы, ә рі ақ ын: Қ ожа Ахмет Иассауи 42.Қ олданбалы ө нердің ғ ажайып ү лгілері қ олданылғ ан ғ имараттар: Иассауи кесенесі. 43.Сә улет ө нерінің орта ғ асырында биік дең гейде болғ андығ ының дә лелі: Қ ұ рылыс материалдарының сапалы болуы 44.ХІV-ХV ғ асырларда сә улет ө нерінде калыптасқ ан жаң а ү лгілер: Ғ имаратты кү мбез шатырмен жабу 45.ХIV-ХV ғ асырларда қ ыпшақ тілінде жазылғ ан туынды: «Оғ ызнама» 46.Киелі аң -қ ұ стың тісін, тырнағ ын тіл-кө з тимеуге қ арсы жасағ ан ырымның атауы: Бойтұ мар 47.XIV-XVғ асырларда Қ азақ стандағ ы хандық тар шаруашылығ ының басым тү рі: Мал шаруашылығ ы 48.ХІІІғ.соң. жазба деректерге қ арағ анда, киіз ү йдің тү рлері: Арба ү стіне тігілген жылжымалы ү й 49.Ғ арыш пен жердің, кү н мен айдың, жұ лдыздардың қ айдан шық қ андығ ы туралы жазылғ ан аң ыз: «Темірқ азық пен Жетіқ арақ шы» 50.«Шың ғ ыснаманың» авторы: Ө теміс қ ажы 51.«Дешті уалаяты Берке ханғ а бағ ынғ ан кезде дінсіздердің кеп бө лігін ол ислам дініне кіргізді» - деп жазғ ан Ө теміс қ ажының кітабының аты: «Шың ғ ыснама» 52.Қ азақ станда ислам VIII ғ. тарағ анымен XIX ғ. аяғ. дейін тү рғ ындардың жү рек тү кпіріне жете қ оймағ аны жө ніндегі пікірін жазғ ан Уә лихановтың мақ аласының аты: «Ислам діні» 53.Кө ккесенеорналасқ ан: Сыганақ та. 54.ХІV-ХV ғ. жататын эпостық жыр: «Қ обыланды батыр» 55.Дулат-ү йсін тілінде тарағ ан- «Талас ескерткіштері» 56.Қ ыпшақ тілінде жазылып, таралғ ан- «Кодекс-Куманикус» 57.ІХ-Х ғ. алғ аш рет айтылғ ан қ азақ халқ ының ұ раны болғ ан сө з: «Алаш» 58.ХШ-ХVғ. Карпини, Рубрук, Поло, Рузбихан, Якуб жазбаларында қ азақ халқ ының ө мірінде айрық ша орын алатыны- музыка 59.Керей тілінде тарағ ан поэмалар: «ЕрКө кше», «Базар батыр». 60.Кердері тілінде жазылғ ан жазба- «Наһ жи ә л Фарадис» 61.Бізге жеткен аспаптық муз. туындылары- «Ескендір», «Қ амбар батыр», «Шора батыр» кү йлері. 62.Алтын Орда дә уірінен бері келе жатқ ан - «Жошы хан жортуы», «Ақ Сақ кұ лан», «Ел айырылғ ан», «Сағ ыныш». 63.XIV - XV ғ. Қ азақ станда мекендеген ру - тайпалардың ауызша таралғ ан ә дебиет туындыларының ғ ылыми атауы- фольклор 64.Қ азақ стан аумағ ында ХІП-ХІV ғ. халық ауыз ә дебиетімен қ атар жазбаша ә дебиет

дамыды: Қ ыпшақ тілінде 65." Хұ срау мен Шырын" шығ армасының авторы: Кутб 66.Ислам дінінің кө рнекті ө кілі, ә рі уағ ыздаушы ақ ын: Ахмет Яссауи 67." Оғ ызнаманы" XVII ғ асырда толық жазып калдырғ ан ғ ұ лама: Ә білғ азы хан 68.ХIV-ХV ғ асырлар аралығ ында Алашахан кесенесі салынғ ан ө зен бойы: Қ аракең гір 69.0ғ ызнаманың ескі нұ сқ асын XIII ғ асырда жаздырғ ан- Рашид-ад-Дин. 70.ХІV-ХVғ. ә лі кү нге дейін тә рбиелік мә ні зор батырлық, ө негелік ертегілер: Қ ұ ламерген, Жоямерген, Желім батыр, Ертө стік, Кендебай 71.Мә млү ктік Египеттің араб-қ ыпшақ сө здігінде «қ азақ» сезіне берілген тү сіндірме: еркін, кезбе. 72.Қ азақ халқ ының арасында алшын тілінде тарағ ан жырлар: «Едіге», «Ер Сайын». 73.ХШ-ХУғ.аттары аң ыз болып жеткен ауызша поэзия ө кілдері: Кетбұ ғ а, Сыпыра, Қ отан, Асан қ айғ ы. 74.ХІV-ХVғ. Сә улет ө нерінің тамаша ү лгісін кө рсеткен кесене: Дә уітбек, Арыстанбаб, Иассауи, Кө ккесене, Алашахан, Тектү рмас. 75.0рта Азия мен Шығ ыс Дешті Қ ыпшак арасындағ ы басты сауда орталығ ы- Сығ анақ. 76. Асан Қ айғ ының кү йі: «Ел айырылғ ан». 77.Ноғ айлы кезең індегі кү йлер: «Ақ сақ қ ү лан», Жошы ханның жортуылы», «Шора батыр», «Ә мір ақ сақ», «Қ амбар». 78.Қ аракең гір ө зенінің оң жағ асында салынғ ан кесене: «Алаша хан» кесенесі. 79.Қ аракең гір ө зенінің сол жағ асында салынғ ан кесене: «Жошы хан» кесенесі. 80.Археологтардың пікірінше Отырар мешіті- ү ш-тө рт кү мбезді болғ ан. 81.Созақ ауданы Баба-ата қ аласынан екі жағ ында 12 жануар бейнесі салынғ ан зат- тү рік медальоны. 82.М.Х.Дулатидің 1541-1546 ж. Кашмирде парсы тілінде жазган кітабы: «Тарих-и Рашиди». 83.Ә білғ азының ең бектері: «Тү рікмен шежіресі», «Тү рік шежіресі».