![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Бактериялардың физиологиясы
Аэробтық организмдер, аэробтар (гр. α η ρ — ауа жә не β ι ο ζ — тіршілік) – молекулалық бос оттек (О2) бар ортада тіршілік етіп, дами алатын организмдер. Аэробтық организмдерге барлық ө сімдіктер, кө птеген қ арапайымдылар мен кө п клеткалы жануарлар, саң ырауқ ұ лақ тар, микроорганизмдер жатады. Оттектің (О2) қ атысуымен жү ретін биологиялық процесті аэробиоз деп атайды. Аэробтық организмдер ө з организміне енген О2-нің тотығ уынан пайда болғ ан энергияны пайдаланады. Олар облигатты аэробтық организмдер жә не факультативті аэробтық организмдер болып 2 топқ абө лінеді
.
Аэробтық организмдер табиғ атта кең інен таралғ ан жә не ондағ ы зат айналымына ү лкен ә серін тигізеді, мысалы, қ арапайым аэробтық организмдер топырақ тағ ы кү рделі органикалық қ осылыстарды ө сімдіктердің жақ сы сің іруіне кө мектесіп, топырақ тағ ы тү рлі ауру қ оздыратын бактерияларды жояды. Аэробтық организмдерді ө ндірісте
Анаэробтар, анаэробты микроорганизмдер-қ оршағ ан ортада бос оттегі жоқ кезде ө мір сү руге жә не кө беюге қ абілетті микроорганизмдер атмосфералық оттегі болмайтын жерде тіршілік етуге бейім микроағ залар. Анаэробтарғ а кө птеген бактериялар, инфузориялар кейбір таспақ ұ рттар, аскарид жә не аздағ ан ұ лулар жатады
Анаэробты организмдер, анаэробтар (гр. an – сыз, сіз, емес қ осымшасы, гр. aеer – ауа жә не гр. bіos – тіршілік) – оттексіз ортада ө сіп-ө ніп, тіршілік ететін организмдер. 1861 жылы Л.Пастер май қ ышқ ылын ашытатын бактерияны тапқ аннан кейін анаэробты организмдер терминін ғ ылымғ а енгізген. Анаэробты организмдер негізінен прокариотты организмдер арасында кең тарағ ан. Ал эукариотты организмдер арасында ашытқ ы саң ырауқ ұ лақ тарында, буынаяқ тылардың ішегінде ө мір сү ретін қ арапайымдарда, ал кө п клеткалы организмдер ішінде ішек паразиттерінде (атап айтқ анда таспа қ ұ рттар мен аскаридаларда) кездеседі. Анаэробты организмдер тіршілік ететін ортасында оттектің болу не болмауына байланысты олигатты анаэробты организмдер жә не факультативті анаэробты организмдер болып бө лінеді. Олигатты анаэробты организмдер – тіршілігі мү лдем
Оларғ а май қ ышқ ылы бактериясы жә не сіреспе бактериялары
Гангренаны бактерияның клостридий тү рі шақ ырады. Олар сыртқ ы ортада тұ рақ ты, ал споралары қ айнатқ анда да ө лмейді.Жарада оттегі тү спегенде дамиды.
Анаэробты қ оздырғ ыштарғ а (инфекцияларғ а) сіреспе, газды гангрена жә не ботулизм жатады.олар жаралар инфекцияланғ анда жә не организмнін басқ а да зақ ымдалуларында жарақ ат инфекциясы ретінде саналады. Олар жайлы организмнің зақ ымдалуы туралы бө лімде жан-жақ ты айтылады.
Инфекция кө зі. Шө п қ оректі жануарлар, кеміргіштер, қ ұ стар жә не адам. Қ оздырғ ыш жануарлардың жә не адамның асқ азан-ішек жолдарында сапрофиттік тіршілік етеді. Олардың нә жісімен қ оршағ ан ортағ а тү скеннен кейін спора тү рінде ұ зақ уақ ыт топырақ та сақ талады. Қ олайлы климаттық жағ дай туғ анда споралар вегетативті формағ а айналып, кө бейіп, қ айта спора тү зеді. осы қ ұ былысқ а қ арай сіреспені сапроантрозоонозды инфекцияларғ а жатқ ызуғ а болады. Ауру адам қ ауіпсіз.
|