Радиациялық бақылауды ұйымдастыруға қойылатын талаптар

66. Радиациялық бақ ылауғ а мыналар жатады:

- сә уле кө здерінің, қ атты жә не сұ йық радиоктивті қ алдық тардың атмосферағ а тү суі туралы радиациялық сипаттама;

- технологиялық ү деріс салдарынан жұ мыс орындарында, қ оршағ ан ортада қ алыптасқ ан радиациялық факторлар;

- ластанғ ан аймақ тағ ы жә не ғ имараттардағ ы жоғ арғ ы дең гейдегі табиғ и сә уле соқ қ ысына ұ шырататын радиациялық факторлар;

- осы ережелердің кү ші жү ретін барлық сә улеленуге ұ шырайтын осы саладағ ы жұ мысшылар мен халық тың сә улелену дең гейін анық тау.

67. Жасалатын бақ ылаудың негізгі параметрі мыналар:

- жылдық салдарлы жә не балама дозаларды (3.1. кестені қ ара)

-жылдық тү сіміне бағ а беру ү шін радионуклидтердің адам организіміне тү суін, жиналуын анық тау;

- ауадағ ы, судағ ы тағ ам ө німдеріндегі, қ ұ рылыс материалдарындағ ы жә не т.б. радионуклидтердің кө лемді жә не меншікті белсенділігін;

- адам терісінің, киімнің, аяқ киімнің, жұ мыс орындарының радиоактивті ластануын;

- сыртқ ы сә уле кө зінен алынатын дозаны жә не дозаның қ уатын;

- бө лшектер мен фотондар ағ ысының тығ ыздығ ы.

Ө лшенген шамадан қ алыпты шамағ а ауысу радиациялық бақ ылау жү ргізу туралы ә дістемелік нұ сқ аулармен анық талады.

68. Барлық бақ ылау параметрлеріне жедел бақ ылау жү ргізу ү шін бақ ылау дең гейлері белгіленеді. Бұ л дең гейлердің маң ыздылығ ын анық талады: бақ ылау жү ргізгенде негізгі шекті дозалар дең гейнің шамадан артпауы жә не сә уле соқ қ ысына ұ рыну дең гейін барынша тө мендетуге кепілдігі болуы керек.

Мұ ндай бақ ылау жү ргізген кезде оң тайландыру ұ станымдарының талаптарын есте ұ стап, барлық сә уле кө здерінен алынғ ан сә уле соқ қ ысы, қ ажет қ орғ ану дең гейі, сә уле соқ қ ысын ә рі қ арай тө мендету шаралары есептеледі. Бақ ылау барысында анық талғ ан жоғ арғ ы дең гей, жоғ арылау себебін анық тау ү шін жұ мыс жү ргізуге дә лел болады.

69. Иондаушы сә уле кө здерін қ олданғ анда медициналық рентгенологиялық процедуралар, сонымен қ атар радиациялық фонның табиғ и жә не техногенді ө згеруіне негізделген жеке сә улелену мө лшерін тіркеу жә не бақ ылау мемлекеттік тіркеу жү йесі жә не жеке сә улелену мө лшерін тіркеу аясында іске асырылады.

70. Радиациялық қ ауіпсіздікті қ амтамасыз ету жә не тиімді сараптама жү ргізу мақ сатында жоспарланғ ан жә не атқ арылатын шаралардың радиациялық қ ауіпсіздігін бағ алау келесі негізгі кө рсеткіштер бойынша жү ргізіледі.

1) қ оршағ ан ортаның радиоактивті ластануының сипаттамасы

2) радиациялық қ ауіпсіздік шараларын қ амтамасыздандыру сараптамасы жә не радиациялық қ ауіпсіздік блсында нормативтік қ ұ қ ық тық актілерінің орындалысы.

3) радиациялық апаттың ық тималдылығ ы жә не оның кө лемі

4) радиациялық апатты жә не оның ақ ырын тиімді жоюғ а дайындық дә режесі

5) барлық иондаушы сә уле кө здерінен сә улеленетін халық тың жеке топтарының сә улелену мө лшерінің сипаттамасы.

6) белгіленген мө лшер шегінен сә улеленуге ұ шырағ ан адам саны

71. Осы ережелердің орындалысын мемлекеттік санитарлық -эпидемиологиялық қ адағ алау мекемесі жә не қ олданыстағ ы қ ұ қ ық тық актілерге сә йкес басқ а мемлекеттік мекемелер.

72. Меншік тү ріне қ арамай ұ йымдарда Норманың орындалуын бақ ылауды осы мекеменің ә кімшілігі жү ргізеді. Халық тың сә уле соқ қ ысына ұ рынуын бақ ылау Қ азақ стан Республикасы ө кіметінің аймақ тық атқ ару органдарына жү ктеледі.

73. Радиациялық апат орын алғ анда:

1) оның ә рі қ арай дамуын қ адағ алау, осы ұ йымның ә кімшілігіне ұ йымдағ ы жұ мысшыларды қ орғ ау жә не апат бригадаларын қ ұ ру міндеттеледі.

2)халық тың сә улеленуін бақ ылауды жергілікті ө кімет пен радиациялық қ ауіпсіздікті қ адағ алайтын мемлекеттік мекемелер жү ргізеді.

74. Науқ астардың медициналық сә улеленуін бақ ылау денсаулық сақ тау мекемелерінің ә кімшілігіне жү ктеледі.