Автономия. 3 страница

Мейіркеш сырқ ат тесегінің жанында ә бден қ ан қ ақ ырып болғ анша кетпей тұ руы, оның жү рек-кан тамыры жү йесінің кү йін бақ ылауы, тамыр соғ уын санап, кан тамыры қ ысымдарын ө лшеуі жэне ә рдайьш қ ажетті дэрі-дэрмек енгізуге арналғ ан зарарсызданғ ан инелері бар шприцті дайындап ү хтап тұ руы қ ажет.

Кеуде қ уысынын аү ырсынуы - жиі тыныс алу органдары ауруының белгілерінің бірі. Ә детте мұ ндай аурулар плеврада қ абыну процестері болуымен байланысты жә не ө кпе меи плевраның қ абынуы кезінде пайда болады.

Плевра ауырсынуы ушін терең дем алғ ан кезде байқ аулы тә н. Кеуде қ уысындағ ы ауырсынуды азайту ү шін сырқ ат акырын демалып, жө телмеуі қ ажет. Ауыратын жағ ының қ олайлы қ алпын табу қ ажет, содан кейін плевраның козғ алысы тоқ талады да, сырқ аттың ауырсынуы азаяды.

Сырқ аттың кеуде қ уысында ауру пайда болғ ан кезде мейіркеш оның кө ң іл-кү йін жең ілдетуге тырысуы тиіс. Ол ү шін сырқ атты неғ ұ рлым ың ғ айлы жатқ ызып, жақ сылап жауып, дә рігердің белгілеуі бойынша қ ыша, онқ а қ оюы немесе йод тұ ндырмасымен кеуде қ уысын майлауы қ ажет. Егер мұ ндай емнің нә тижесінде ауруы азаймаса, дә рігердің белгілеуі бойынша ауруын жең ілдететін дә рі-дә рмектер береді.

Тыныс алу мү шелері ауруы кө бінісе қ ызбамен бірге ө тіліп, дірілдеп-қ алдырады. Бұ л кезде сырқ аты басқ ы /грелка/ салып қ ыздырып, қ ымтап жауып тә тті, ыстық, қ ою шай береді. Денесінің ыстығ ы кетерілгенде басына мұ з салынғ ан торсық қ оюғ а болады. Ыстығ ы тү скенде қ атты терлейді. Мұ ндай жағ дайда сырқ аты қ ұ рғ ақ сү лгімен сү ртіп, іш киімін аустыруғ а қ ажет. Оның дымқ ыл іш киімін бір минутта кешіктірмеу абзал. Мейіркеш сырқ аттың тамыры соғ уын, қ ан қ ысымын, тыныс алуын қ адағ алап, оның жағ дайы нашарлап, тіпті ә лсірегенің ө зінде дереу дә рігер шақ ыру тиіс.

Науқ асқ а дренажды қ алып беру. Дренажды қ алып дегеніміз қ ақ ырық неғ ұ рлым жақ сы тү сетін қ алып.

Мақ саты: бронхит, ө кпе абсцесі. бронхоэктаз ауруы жә не т.б. аурулар кезінде кақ ырық тың жақ сы шығ уы.

1. Мейірбике науқ асты арқ асында жатқ ан қ алпынан жайлап 360°-қ а бұ рады.

2.Ә рбір 45 минут сайын мейірбике науқ асқ а терең тыныс шығ аруды ұ сынады жә не жө тел пайда болса науқ асты жақ сылап жө телдіреді.

3. «Намаз оқ ып отырғ ан мұ сылман қ алпын» қ олдануғ а болады, бұ л кезде науқ ас тізерлеп отырады да алдығ а қ арай ең кейеді, сонымен қ атар басы мен денесінің жоғ арғ ы бө лігін солғ а жә не оң ғ а қ арай кезек-кезек тө сектен тө мен тү сіреді.

4. Бұ л ісшараны кү ніне 5-6 рет жү ргізеді.

5. Егер осы ісшаралардың біреуінде де қ ақ ырық тү спесе, онда оларды қ олданудың пайдасы жоқ!

Тыныс алу жү йесінің қ ызметі бұ зылғ ан сырқ аттарды

диагностикалық тексерулерге дайындау, зерттеуге қ ақ ырық жинау

ережелері, қ алталық ингаляторды қ олдану, оттегі терапиясы.

Тү кіргіштерді дезинфекциялау

Тіннің ө ткізгіштік қ асиетіне байланысты рентген сә улелері диагностикада қ олданады. Тыныс алу жү йесінің тү рлі рентгенологиялық зерттеу ә дістері ең маң ызды болып табылады. Рептгеноскопия - адам денесінен рентген-сә улесін еткізіп мү шесінің бейнесін экранда кө руге болатын ә діс. Рентгенография - рентген-сә улесі арқ ылы суретке тү сіріп алу ә дісі томография - қ абаттық рентгенография. Флюорография - кеуде қ уысының мү шелерін кіші кө лемде суретке тү сіріп алу ә ддісі. Рентген-сә улесінің аз ө туіне байланысты адам ағ засына қ аупі тө мен.

Бронхография - бұ л ә діс бронхқ а катетермен контрасттық заттарды жіберу арқ ылы бронх жолдарын суреттеп алу. Бронхография наркозбен жасалады, ол бронхоскоп арқ ылы бронхтарғ а рентген-контрастық заттың енгізу арқ ылы бірнеше рентген-суреті жасалынады.

Эндоскопия зерттеу ә дісі - тыныс алу органдарының ауруларының диагностикасында маң ызды орын алады. Бұ л ә діс арқ ылы трахея мен бронхтың ішкі кілегей қ абаттарын арнайы оптикалық инструментпен -бронхоскоп арқ ылы кө руге болады. Бронхоскопия - бронхтың кілегей қ абаттың зақ ымдануын (бронхит, бронхоэктаз ауруы), бронхтағ ы ісікті анық тауы жә не оның тканінен қ ысқ ыш арқ ылы бө лшегін алып биопсияғ а жіберіп, бактериологиялық жә не цитологиялық зерттеулер ү шін бронх жуындысын алып зерттейді, Брохоскопия арнайы дайындалғ ан дә рігермен жү ргізіледі. Науқ асқ а жү ргізілетін зерттеу жө нінде алдын-ала хабарланып жә не тамақ ішпеуін ескерту қ ажет.

Функциональдық зерттеу ә дістерінің бірі - спирография (тыныс қ имылдарын графикалық тіркеу ә дісі).

Сыртқ ы тыныс алу функциясын (ө мірлік ө кпе кө лемінің) анық тауының инструменталдык ә дісі - спирография деп аталады. Науқ ас арнайы дайындық сыз орындық қ а отырып, резинке мундштукты аузына еилып мейірбикенің бұ йрығ ымен аппаратқ а аузбен дем алып-шығ арады (мұ рында қ ысқ ыш болады). Ө мірлік ө кпе кө лемінін тө мендеуі эмфизема, ішевмосклероз, сол қ арыншалык жетіспеушілікте байқ алады. Бұ л ә діс тыныс алу жү йесінің жетіспеушілігін анық тауғ а мү мкіндік береді, кейбір кездерде бірінші клиникалық симптомтардың пайда болуына дейін, оның типін, сипатын жә не осы жетіспеушіліктің кө рінісінің дә режесін анық тайды.

Тыныс алу мү шелерінің рентген-зерттеуі арнайы дайындық ты қ ажет етпейді, дер кезінде ауырғ а хабарлап, рентген-кабинетіне апару керек.

Оксигенотерапия дегеніміз оттегін емдеу мақ сатында қ олдану.

Кө рсеткіштері: цианозбен (кө герумен), оттегінің тіндердегі парциальды кысымын тө мендеуімен ө тетін жедел немесе созылмалы тыныс ауа жетіспеушілігі.

Емдеу ү шін қ ұ рамында 50 - 60% (80%-ке дейін) оттегі бар газ қ оспасы қ олданылады (таза оттегі адам организміне улағ ыш ә сер етеуі мү мкін). Иісті газбен уланғ анда карбоген қ олданылады (95% оттегі мен 5% кө мір кышқ ыл газының қ оспасы), ө кпе ісінуінде - 50% отгегі мен 50% спирттің қ оспасы (этил спирті кө бік басқ ыш болып табылады).

Оттегін берудің мынандай тә сілдері болады:

1) оттегі жастығ ымен - кө бінесе ү й жағ дайында қ олданылады, науқ асқ а оттегін тү тік немесе мундштук арқ ылы береді;

2) мұ рын катетері арқ ылы - медициналық мекемелерде қ олданылады, сығ ылғ ан оттегі бар баллон немесе палаталарғ а отгегін орталық тандырып беру пайдаланылады, бұ л кезде катетерлер мұ рынғ а кұ лақ сырғ алығ ы мен мұ рын қ анаттары аралығ ына тең болатын терең дікке енгізіледі;

3) маска арқ ылы - бетке масканы қ ойғ анда, ауыз бен мұ рынды жабады, оның тыныс алатын жә не тыныс шығ аратын каналдары болады. Тыныс алатын каналдың тубусы жұ қ а резең кеден жасалғ ан қ аппен біріктірілген, онда тыныс шығ арғ анда оттегі жиналады, ал тыныс алғ анда ол ө кпеге белсенді тартылады. Оттегі ылғ алданғ ан болуы керек екендігін есте сақ тағ ан жө н (Бобров аппаратында су арқ ылы ө ткізумен);

4) гипербариялық оксигенация - арнайы барокамераларда жоғ ары қ ысым кезінде оттегімен емдеу.

Медициналык оттегі бар баллондар міндетті тү рде кө к тү сті болуы керек. Кө бінесе олардың сыйымдылығ ы 40 л, 150 атм қ ысыммен газ тә різді оттегі болады. Қ ысымды 150-ден 3 атм.-ге дейін тү сіру ү шін мономеірі бар редуктор қ олданылады.

Қ алталық ингаляторды қ олдану:

1. Терең дем шығ ару.

2. Мундштукты ерінмен жымқ ырып, баллоның тү бін баса отырып терең дем алу; сол кезде аэрозольдың дозасы беріледі.

3. Бірнеше секундқ а демді кідірту, содан кейін мундштукты ауыздан алып, ақ ырындап демді шығ ару.

4. Егер терең дем алу мү мкін болмаса, онда аэрозольдың бірінші дозасын ауыз қ уысына шашыратуғ а болады.

5. Аэрозольдың мө лшерін дә рігер анық тайды.

Тү кіргіштерді дезинфекциялау

Қ оршағ андарғ а жұ қ тырмау мақ сатында мейірбике науқ асқ а дені сау адамдарғ а тым жақ ындап жө телмеуге тырысуды, жө телген кезде ауызын қ олымен немесе орамалмен жабуды, еденге қ ақ ырық ты тү кірмеуді (ө йткені ол кепкенде шаң тү йіршіктеріне айналып, басқ аларғ а жұ ғ уы мү мкін), қ ақ ырық ты қ ақ пағ ы тығ ыз жабылатын тү біне 0, 5% хлорамин ерітіндісі кұ йылғ ан арнайы тү кіргішке жинауды ү йретеді. Кү ні бойғ ы қ ақ ырық мө лшерін температуралық парақ қ а белгілегеннен кейін тү кіргішті босатады. Туберкулезбен сырқ аттанатын науқ астың қ ақ ырығ ын жағ ады немесе алдын ала 1 л қ ақ ырық қ а 20 г есебімен 2 сағ атқ а кұ рғ ақ хлорлы ә к қ осу арқ ылы зарарсыздағ аннан кейін канализацияғ а тө геді.

БАУЫР ЖӘ НЕ Ө Т ШЫҒ АРУ ЖОЛДАРЫНЫҢ АУРУЛАРЫ КЕЗІНДЕГІ МЕДБИКЕЛІК ІС-Ә РЕК ЕТТЕРДІҢ СТАНДАРТТАРЫ

I. МЕЙІРБИКЕЛІК ДИАГНОЗ: Сарғ аю

II. МАҚ САТЫ: Қ ысқ а мерзімді мақ сат: Науқ ас барлық нұ сқ ауларды орындағ ан кезде сарғ аюдың азаятынын немесе жойылатынын тү сінеді. Ұ зақ мерзімді – науқ ас ауруханадан шығ ар кезде сарғ аю азаяды немесе толығ ымен жойылады.

ІІІ. МЕЙІРБИКЕЛІК ІС-Ә РЕКЕТТЕР СИПАТЫ:

1) №5 диета бойынша науқ асты бө лшек мө лшермен кү ніне 5-6 рет жиі

тамақ тануды қ амтамасыз ету:

2) Науқ аспен жә не туысқ андарымен тамақ тандыру туралы кең ес беру жә не ә келінген тағ амдарғ а бақ ылау жү ргізу.

3) Науқ асқ а физикалық белсенділікті шектеу қ ажеттілігін тү сіндіру қ ажет.

4) Кү нделікті шырьшты қ абаттар мен тері жамылғ ылары тү стерінін

ө згеруін бағ алау керек.

5) Шырышты қ абаттармен терінің ұ қ ыпты кү тімін қ амтамасыз ету.

6) Науқ асты несеп қ абылдағ ыш жә не дә рет ыдысымен қ амтамасыз ету.

7) Кү нделікті зә р мен нә жістің тү сін бақ ылауды қ амтамасыз ету.

8) Дә рігердің тағ айындауы бойынша дә рі-дә рмектерді кө ктамырғ а енгізуді

қ амтамасыз ету.

I. МЕЙІРБИКЕЛІК ДИАГНОЗ - Ә лсіздік

II. МАҚ САТЫ: қ ысқ а мерзімді: науқ ас аптаның аяғ ында ә лсіздіктің

азайғ анын белгілейді. Ұ зақ мерзімді мақ сат:

ауруханадан шығ ар кезде науқ ас ә лсіздік сақ талғ анына

қ арамастан ү й жағ дайында ө мір сү руге бейімделеді.

III. МЕЙІРБИКЕЛІК ІС-Ә РЕКЕТТЕР СИПАТЫ:

1. Емделушіге физикалық, психикалық тыныштық ты қ амтамасыз ету.

2. Емделушіге белгіленген белсенділіктің тә ртібін сактауды бақ ылау керек.

3. Емделушіге негізгі ө мірлік кажеттіліктерін қ амтамасыз етуге кө мек кө рсету.

4. Емделушіге психологиялық қ олдауды қ амтамасыз ету.

5. Ү й жағ дайында науқ асқ а ө зін кү тудің элементтерін ү йрету.

6. Туысқ андарымен науқ астың кү тімі жә не рационалды ө мір сү руі туралы ә ң гіме жү ргізу.

I. МЕЙІРБИКЕЛІК ДИАГНОЗ: Тері жамылғ ыларының қ ышымасы

II. МАҚ САТ Қ ысқ а мерзімді мақ сат: аптаның аяғ ында науқ ас кы-

шыманың азайғ анын белгілейді.

Ұ зақ мерзімді: ауруханадан шығ ар кезде

тері қ ышымасы басылады немесе азаяды.

ІІІ. МЕЙІРБИКЕЛІК ІС-Ә РЕКЕТТЕР СИПАТЫ:

1. Емделуші терісінің гигиенасын (сү рту, душ, ванна) қ амтамасыз ету.

2. Дә рігер тағ айындауы бойынша қ ышыманы азайту ү шін емделушінің

терісін антисептикалық ерітінділермен сү рту.

3. Тағ айындалғ ан диетаны қ атаң ұ стауды қ амтамасыз ету.

4. Емделушімен жә не оның туысқ андарымен диетаны қ атаң

сақ тау туралы ә ң гімелесу.

5. Дә рігердің нұ сқ ауларын орындау.

Қ ұ су кезіндегі кө мек. Асқ азанды жуу алгоритмі

І. МЕЙІРБИКЕЛІК ДИАГНОЗ: Жайлы жағ дайының бұ зылуы:

жү рек айну, қ ұ су

ІІ. МАҚ САТЫ Қ ысқ а мерзімді мақ саттар: науқ аста қ ұ сық

массасы мен аспирация жә не ағ заның сусыздануы

болмайды.

Ұ зак мерзімді: емделуші қ ұ судың жә не жү рек айнудың азаюын белгілейді.

III. МЕЙІРБИКЕЛІК ІС-Ә РЕКЕТТЕР СИПАТЫ:

1. Қ ұ сық массасымен аспирация болдырмайтын қ алып беру.

2. Ә р қ ұ судан кейін ауыз қ уысының гигиенасын қ амтамасыз

ету.

3. Науқ асқ а керекті мө лшерде салқ ындатылғ ан сусын қ олдануды

ұ сыну.

4. Науқ асқ а жайлы жағ дай жасау: шымылдық, бө лмені жиі

желдету, киім-кешекті ауыстыру, қ ұ сық ты жинау,

психологиялык қ олдау.

5. Қ ұ сық ты қ арау, мө лшерін анық тау, қ ажет болса зерттеулерге

алу.

6. Қ ұ сық массасын зарарсыздандыру.

7. Дә рігердің белгілеуі бойынша қ ұ суғ а қ арсы препаратты

қ олдануды қ амтамасыз ету.

І. МЕЙІРБИКЕЛІК ДИАГНОЗ: Ессіз жағ дайдағ ы науқ астың қ ұ суы

ІІ. МАҚ САТ қ ұ су кезінде кө мек кө рсету.

III. МЕЙІРБИКЕЛІК ІС-Ә РЕКЕТТЕР СИПАТЫ:

1. Аспирацияның (қ ұ сық массаларының тыныс жолдарына тү суі) алдын алу мақ сатында науқ астың басын бір жағ ына қ арай бұ ру.

2. Дереу дә рігер шақ ыру.

3. Жастық ты алып тастау.

4. Егер бар болса, алынбалы – салынбалы протездерді алу.

5. Науқ астың кө кірегін клеенкамен немесе сү лгімен жабу.

6. Аузының алдына астауша қ ою.

7. Қ ажет жағ дайда электросорғ ышпен немесе груша тә різді баллонмен ауыз, мұ рын қ уыстарындағ ы қ ұ сық массаларын сорып алу.

8. Ауыз қ уысының кү тімін жасау.

9. Қ ұ сық массаларын дә рігер келгенге дейін қ алдыру.

І. МЕЙІРБИКЕЛІК ДИАГНОЗ: Ентігу

ІІ. МАҚ САТЫ: қ ысқ а мерзімді – аптаның соң ында емделушінің тыныс алуы жақ сарады. Ұ зақ мерзімді –ауруханадан шығ ар сә тте тыныштық жағ дайда науқ аста ентігу болмайды.

III. МЕЙІРБИКЕЛІК ІС-Ә РЕКЕТТЕР СИПАТЫ:

1) науқ астың қ ысып тұ рғ ан киімдерін босату;

2) бас жағ ын жоғ арылату;

3) кү ніне 3-4 рет бө лмелерді желдетуді қ амтамасыз ету;

4) дә рігердің тағ айындауы бойынша ылғ алды оттегімен ингаляция

жү ргізу;

5) ә р 2 сағ ат сайын науқ астың тыныс алу (жиілігін, ырғ ағ ын, терең дігін) жайдайын, жө телдің сипаттамасын, тері жамылғ ыларының тү сін бақ ылау;

6) дә рігердің тағ айындауы бойынша препараттар қ абылдауды қ амтамасыз ету;

7) науқ ас тынысты жең ілдету тә сілдерін (тө сектегі қ алпы, оттегі жастық шасын қ олдану) ү йрету;

8) науқ астың туысқ андарымен психологиялық қ олдау туралы, физикалық белсенділіктің сақ таушы тә ртібі туралы ә ң гімелесу;

І. МЕЙІРБИКЕЛІК ДИАГНОЗ: Тұ ншығ у ұ стамасы (жү рек демікпесі)

ІІ. МАҚ САТЫ: қ ысқ а мерзімді – тұ ншығ уды 20-30 минут ішінде жою.

III. МЕЙІРБИКЕЛІК ІС-Ә РЕКЕТТЕР СИПАТЫ:

1) Жылдам дә рігер шақ ыру, ө йткені бұ л жағ дай білікті медициналық кө мекті қ ажет етеді.

2) Толық тыныштық пен қ амтамасыз ету, таза ауамен қ амтамасыз ету, қ ысып тұ рғ ан киімдерін шешу (тыныс алу жағ дайы жақ сарады);

3) Науқ асты тө сегінде аяқ тарын тө мен тү сіріп отырғ ызу немесе жартылай отыру қ алпын беру (жү рек бұ лшық етінің жұ мысы жең ілденеді, жү рекке венозды қ анның келуі жә не ө кпеде қ анның іркілуі тө мендейді);

4) 1 таблетка нитроглицеринді немесе 1 тамшы 1% валидол ерітіндісін тіл астына беру (нитроглицерин коронарлы қ ан тамырларын кең ейтеді, нитроглицеринді қ ан қ ысымы 100мм с. б. тө мен болғ ан жағ дайда беруге болмайды);

5) Ауыз қ уысын кө бік пен кілегейден (тыныс жолдарының ө ткізгіштігі қ амтамасыз етіледі) тазалау;

6) Кө бікті басушылардан жіберілген ылғ алды оттегіні беру;

Ескерту: кө бік басушыларғ а 10% антифомсилан, 96 % этил спирті жатады. Оттегін орталық тандырылғ ан ә діспен беру кезінде оттегіні беру жылдамдығ ы алғ ашқ ы 5 минут ішінде минутына 2-3л, соң ынан минутына 6-7л. Оттегі ингаляциясы оксигенация жағ дайларын жақ сартады.

7) Аяқ -қ олдарына венозды бұ рау салу, оларды 10-15 минуттан кейін кезекпен босату. Бұ л ә дісті дә рі-дә рмектер болмағ ан жағ дайда қ олдануғ а болады.

8) Аяқ тарды жылы қ ыша ванналарына салу немесе аяқ тарғ а қ ыша қ ағ азын, жылытқ ышты қ ою (рефлекторлы ә сер етеді);

9) 300-400 мл кө лемінде қ ан ағ ызу. Бұ л процедура қ ан қ ысымы қ алыпты жағ дайда дә рігердің тағ айындауымен жү ргізіледі;

10) Науқ астың жағ дайын (тыныс алу жиілігі, пульс, қ ан қ ысымын, тері жамылғ ылары тү сін, диурезді, қ ақ ырық сипатын) тұ рақ ты бақ ылау;

11) Дә рігер келгенге дейін наркотикалық анальгетиктерді, зә р айдайтын дә рілерді, жү рек гликозидтері т.б. (1% димедрол ерітіндісі немесе 2% супрастин, 0, 025% строфантин ерітіндісі, 2, 4% эуфиллин ерітіндісі, 0, 9% физиологиялық ерітінді т.б.) дайындау;

12) Дә рігердің тағ айындағ ан дә рілерін егуді қ амтамасыз ету;

13) Ұ стама жойылғ ан соң науқ асты зембілмен жандандыру бө ліміне

тасымалдау.

І. МЕЙІРБИКЕЛІК ДИАГНОЗ: Артериялық қ ысымның кү рт тө мендеуі (коллапс)

ІІ. МАҚ САТЫ: артериялық қ ысымды біртіндеп жоғ арылату (индивидуалды уақ ыт)

ІІІ. МЕЙІРБИКЕЛІК ІС-Ә РЕКЕТТЕР СИПАТЫ:

1) дә рігерді дереу шақ ырту (бұ л жағ дай білікті дә рігерлік кө мекті

қ ажет етеді);

2) науқ асты кө лденең жастық сыз қ алыпта, аяқ жағ ы кө терің кі етіп

жатқ ызу (миғ а қ ан келу жақ сарады);

3) емделушіні жылыту: жылы орау, аяқ тарына жылытқ ыш қ ою,

ыстык шай немесе кофе (мидың қ анайналымы жақ сарады,

тамырлардың тонусы жоғ арылайды) беру;

4) таза ауаның келуін қ амтамасыз ету немесе ылғ алды оттегімен

ингаляция жү ргізу (мидың қ анайналымы жақ сарады);

5) ә р 5 минут сайын қ алпына келгенге дейін манжетті алмай АҚ -мен

пульсті бақ ылау;

6) профилактикалық мақ сатта коллапстың даму себептері туралы

науқ аспен ә ң гімелесу.

ТЫНЫС АЛУ Қ АЖЕТТІЛІГІН Қ АНАҒ АТТАНДЫРУ БҰ ЗЫЛЫСТАРЫ КЕЗІНДЕГІ МЕЙІРБИКЕ Қ ЫЗМЕТІНІҢ СТАНДАРТТАРЫ

I. МЕЙІРБИКЕЛІК ДИАГНОЗ: Тұ ншығ у ұ стамасы (бронх демікпесі).

II. МАҚ САТЫ: тұ ншығ уды жою (уақ ыт индивидиуалды).

III. МЕЙІРБИКЕЛІК ІС-Ә РЕКЕТТЕР СИПАТЫ:

1) дереу дә рігер шақ ырту (бұ л жағ дай білікті медициналық кө мекті қ ажет

етеді);

2) таза ауамен қ амтамасыз ету;

2) емделуші қ олдарына тірелумен жартылай отыратын қ алып беру, тар

киімнен босату (бұ л қ алыпта тыныс алуғ а қ осымша тыныс бұ лшық

еттері қ осылады);

3) ылғ алды оттегімен ингаляцияны қ амтамасыз ету, таза ауа жіберу;

4) емделушіге ыстық аяқ ваннасын қ амтамасыз ету;

5) бронхолитик пен қ алталы ингаляторды қ олдану (" Астмопент",

" Сальбутамол", " Беротек") 3 реттен артық емес;

6) дә рігер келгенге дейін тө мендегілерді дайындау: бронхолитиктер-

теофедрин, 2, 4% эуфиллин ерітіндісі, 5%-эфедрин ерітіндісі, баралгин;

гормоналді препараттар - преднизолон, гидрокортизон, жү рек

гликозидтері т.б.

7) емделушінің жағ дайын (тыныс алу, пулъс, АҚ, тері жамылғ ыларының

тү сі) бақ ылауды қ амтамасыз ету.

8) лабораториялық зерттеу ү шін қ ақ ырық ты жинауғ а ү йрету;

I. МЕЙІРБИКЕЛІК ДИАГНОЗ: Қ ан тү кіру

ІІ. МАҚ САТЫ: қ ысқ а мерзімді: аптаның соң ында қ ан тү кіру азаяды. Ұ зақ

мерзімді - қ ан тү кіру ауруханадан шығ ар кезінде жоғ алады.

III. МЕЙІРБИКЕЛІК ІС-Ә РЕКЕТТЕР СИПАТЫ:

1) емделушіге жең ілдететін физикалық жә не психикалық тыныштық ты

қ амтамасыз ету;

2) дә рігерді шақ ырту;

3) дә рігер келгенше сө йлеуге, қ имылдауғ а тыйым салу;

4) жылу процедураларын орындауды болдырмау (жағ ары температура

ә серінен ө кпеден қ ан кету мү мкін);

5) емделушіні салқ ындатылғ ан тамақ пен тамақ тандыруды жә не

салқ ындатылғ ан сұ йық тық қ абылдауды қ амтамасыз ету;

6) емделушінің жағ дайына (сырт кө рінісі, ТАЖ- АҚ, пульс) жә не бө лінген

қ ақ ырық сипатына тұ рақ ты бақ ылауды қ амтамасыз ету;

7) емделушіні жеке тү кіргішпен қ амтамасыз ету, оны заласыздандыру.

I. МЕЙІРБИКЕЛІК ДИАГНОЗ: Ө кпеден қ ан кету.

II. МАҚ САТЫ: ө кпеден қ ан кетуді азайту немесе тоқ тату.

III. МЕЙІРБИКЕЛІК ІС-Ә РЕКЕТТЕР СИПАТЫ:

1) дереу дә рігерді шақ ырту (бұ л жағ дай білікті медициналық кө мекті

қ ажет етеді);

2) емделушіге жартылай отыратын қ алып беру;

3) толық физикалық, психикалық, сө здік тыныштық қ алыптастыру;

4) кеуде торына суық қ олдану (мұ зды мү йық, мұ з тү йіршіктерін жұ тқ ызу);

5) кө к тамырғ а ү ш жерден бұ рау салу жә не оларды ә р 15 минут сайын

кезекпен босату;

6) емделушінің жағ дайына (сырт кө рінісі, ТАЖ, АҚ, пульс)

тұ рақ ты бақ ылау жү ргізу.

I. МЕЙІРБИКЕЛІК ДИАГНОЗ: Кеуде торының ауырсынуы.

II. МАҚ САТЫ: ауырсынуды азайту немесе тоқ тату.

III. МЕЙІРБИКЕЛІК ІС-Ә РЕКЕТТЕР СИПАТЫ:

1) науқ асқ а ауырсынуды жең ілдететін қ алып беру. Ауырсынуды азайту

мақ сатында ауырғ ан жағ ымен жату;

2) толық физикалық, психикалық тыныштық қ алыптастыру (физикалық

белсенділік шектелгенде плевраның висцералді жә не париеталді

беттерінің ү йкелісі тө мендейді);

3) кеуде торына суық қ олдану (мұ зды мұ йық, мұ з тү йіршіктерін жұ тқ ызу);

4) науқ асқ а релаксация ә рекеттерін ү йрету (бұ лшық еттердің босаң суы

ауырсыну дең гейін тө мендетеді);

5) беткей тыныстың тиімділігін тү сіндіру (беткей тыныс алу ауырсынуды

азайтады);

6) дә рігердің тағ айындауы бойынша қ арапайым физиотерапевтік

процедураларды (қ ыша қ ағ азы, йод торы) орындауды қ амтамасыз

ету;

7) емделушінің жағ дайына (сырт кө рінісі, ТАЖ, АҚ, пульс) тұ рақ ты

бақ ылау жү ргізу.

8) дә рігердің тағ айындауы бойынша анальгетиктерді, жө телге қ арсы

дә рілерді беруді қ амтамасыз ету;

I. МЕЙІРБИКЕЛІК ДИАГНОЗ: Асцит

II. МАҚ САТЫ: қ ысқ а мерзімді - емделушінің жағ дайыны жақ саруын аптаның соң ында белгілейді. Ұ зақ мерзімді: емделуші тамақ тану жә не сұ йық тық ты қ абылдау тә ртібінің маң ыздылығ ы туралы білімдерін кө рсетеді.

III. МЕЙІРБИКЕЛІК ІС-Ә РЕКЕТТЕР СИПАТЫ:

1) тұ з бен сұ йыктық ты шектеумен, калий жә не ақ уызга бай

диета сақ тау қ ажеттілігін емделушіге тү сіндіру жә не қ амтама-

сыз ету, кү ніне 3-4 рет бө лшекті тамақ тану, аптасына 1 рет

жең ілдететін кү н тағ айындау;

2) дә рігер нұ сқ ауына сә йкес емделушінің дә рілік заттарды

қ абылдауын қ амтамасыз ету;

3) емделушінің кү нделікті су балансын анық тауды қ ам-

тамасыз ету;

4) ү ш кү нде бір рет емделушіні ө лшеуді қ амтамасыз ету;

5) емделушіге тө сек жайлылығ ын камтамасыз ету:

а) тө секте бас жағ ын кө терің кі ету;

ә) тө секті кірлегенде ауыстыру;

6) физиологиялық бө лінулер тә ртібін бақ ылауды қ ам-

тамасыз ету. Іш қ ату кезінде - гипертониялық немесе майлы

клизманы дә рігер нұ сқ ауы бойынша қ ою. Зә р қ абылдағ ыш-

пен қ амтамасыз ету;

7) емделушінің жағ дайына (сырт кө рінісі, ТАЖ, АҚ, пульс)