![]() Главная страница Случайная страница КАТЕГОРИИ: АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Коагуляция мен тұрақтылықтың сапалық теориялары
Коагуляцияның механизмі туралы мә селе коллоидтық химияның негізгі мә селелерінің бірі. Ол мицеллалық теориямен бірге басталып осы уақ ытқ а дейін дамуда. Сонда да болса бұ л мә селе толық шешілмеген нә рсе. Коагуляцияның жалпы теориясын жасауда Кройт пен Дерягиннің жұ мыстарының маң ызы зор. Коагуляция механизмін тү сіндіретін теориялық кө зқ арастың ү ш бағ ытын айтқ ан жө н: химиялық, адсорбциялық, электростатикалық. 1. 1907 ж Дюкло каогуляцияның химиялық теориясын жасады. Ол 2. 1908ж зольдердің адсорбциялық мицеллалық теориясын қ алаушылардың бірі Фрейндлих коагуляцияның адсорбциялық теориясын ұ сынды. Ол коллоидтық бө лшектердің коагулят-иондарды жұ туы химиялық ә рекеттесудің нә тижесінде емес, олардың адсорбциясының нә тижесінде болады деп есептеді. Коагуляция мен электролиттің концентрацияларының арасындағ ы байланысты Фрейндлих адсорбция изотермасы сияқ ты эмпирикалық тең деумен кө рсетті.
Біріншіден, коагуляция адсорбцияланғ ан электролит пен бейтарапталғ ан потенциал анық тағ ыш иондардың эквивалентті емес екені белгілі. Мысалы, адсорбция ү шін сол эквивалентті мө лшерден де артық электролит керек.
Екіншіден, бұ л теория бойынша ә ртү рлі иондардың изотермасы бірдей, ендеше олардың коагуляция табалдырығ ы бірдей болу керек. Ал бізге бірдей валентті иондардың коагуляция ү шін лиотроптық қ атардың болатыны белгілі. 3.1928ж. Мюллер сол кезде жаң а шық қ ан кү шті электролиттердің Дебай мен Гюккель жасағ ан электростатикалық теориясын пайдалана отырып коагуляцияның электростатикалық теориясын жасады. Ол тұ рақ тылық потенциалы деп ξ потенциалын қ арастырды. Бұ нда ξ потенциалдың кемуі жә не зольдердің тұ рақ тылығ ының кемуі бө лшектердің потенциал анық тағ ыш иондарының бейтараптануының нә тижесінде кемуімен емес, диффузиялық қ абаттың қ ысылуымен тү сіндіріледі. Дебай мен Гюккель теориясындағ ы кү рделі математикалық аппаратты қ олдана отырып ол ξ потенциалдың кемуі мен электролиттің концентрациясы арасындағ ы байланысты кө рсетті, онымен қ атар Шульце-Гарди ережесін де тү сіндірді. Алайда бұ л теорияда коагуляция кезіндегі барлық қ ұ былыстарды тү сіндіре алмады жә не де лиофобтық зольдердің коагуляциясы адсорбцияның нә тижесінде болатынын теріске шығ арды. 4. 30 - шы жылдары (1932 ж.) Рабинович коагуляцияның жаң а теориясын жасады, ол алғ ашқ ы адсорбциялық (онымен бірге химиялық теорияны да) жә не электростатикалық теорияны біріктіре қ арастырды. Бұ л теориялардың біріншісі иондар арасындағ ы электростатикалық кү шті елемесе, екіншісі иондық алмасу адсорбциясын еске алғ ан жоқ болатын. А.И.Рабинович пен В.А.Каргиннің зерттеулерінің нә тижесінде коагуляцияның ө те кү рделі процесс екені жә не оның кем дегенде 2 сатыдан тұ ратындығ ы кө рсетілді: 1- саты - иондардың алмасу адсорбциясы, бұ л ө те тез жә не алмасатын иондардың эквиваленті мө лшерінде болатын саты. 2 - саты ол электролиттердің ә серінен болатын кә дімгі коагуляция, мұ нда ә рине эквиваленттік сақ талмайды. Шульце-Гарди ережесін тек осы саты ү шін ғ ана қ олдануғ а болады. Ә рине бұ л айтылғ ан теорияның бә рі коагуляцияны сапалық тү рде ғ ана сипаттайды. Коагуляцияны сандық тү рде сипаттайтын теорияны жасауда жә не коагуляция механизмін тү сіндіруге Б.В.Дерягиннің жұ мыстарының маң ызы зор. Енді соғ ан тоқ талайық.
|