Главная страница Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
МҚ-дың ерітінділерінің термодинамикалық қасиеттері
|
|
Ү МҚ -дың ерітінділерінің қ асиеттері ерітіндідегі макромолекулалардың қ ұ рылысы, ө лшемі (шамасы) жә не иілгіштігіне, сондай-ақ олардың еріткішпен ә рекеттесу энергиясына тығ ыз байланысты болады. Соң ғ ы фактордың маң ызы ерекше, ө йткені полимердің еріткішке ынтық тығ ы молекулалық шумақ тың (домалақ тың) пішінін анық тайды.
Басқ а да жоғ ары дисперстік жү йелер сияқ ты Ү МҚ - дың ерітінділерінде осмостық қ ысым болады. Кіші молекулалық заттардың сұ йылтылғ ан идеалдық ерітінділерінің осмостық қ ысымы Вант-Гофф тең деуіне бағ ынады:
(1)
Мұ ндағ ы: с - кө лемдік мольдік концентрация; С - масса бірлігімен берілген еріген заттың концентрациясы. Ол коллигативтік қ асиет кө рсетеді, яғ ни ерітіндідегі бө лшектер санымен анық талады.
Ү МҚ -дың ерітінділерінің осмостық қ ысымының абсолюттік мә ні ө те аз болады, ө йткені олардың бірлік кө лемге шақ қ андағ ы бө лшектер саны кіші молекулалық заттардың ерітінділеріне қ арағ анда бірнеше реттілікқ е (сатығ а) аз болады. Осмостық қ ысымның полимерлердің концентрациясына тә уелділігін сипаттау ү шін мынадай тең деу ұ сынылғ ан
(2)
Мұ ндағ ы: β -ерітіндідегі макромолекуланың пішінін (иілгіштігін) жә не полимер мен еріткіштің ә рекеттесуін ескеретін коэффициент.
Полимердің сегменттері (яғ ни макромолекулалардың иілгіштігі) неғ ү рым кө п болса, соғ ұ рлым тү зетпе коэффициентінің мә ні жоғ ары болады. Молекулалары сфералық (мысалы, судағ ы гемоглобин) пішінде болатын заттар ү шін β =0 болады. Жақ сы еріткіштерде β -ның мә ні жоғ ары болады, ө йткені оларда макромолекулалар созылғ ан тү рінде болады.
15.2-сурет. Полимерлердің салыстырмалы молекулалық массасын анық тау
|
, ал абсцисса ө сіне С мә ндерін қ ойсақ тү зу сызық ты тә уелділік аламыз (15.2-сурет). Одан полимердің салыстырмалы молекулалық массасын табуғ а болады: ордината ө сіндегі кесінді β -ны, ал тү зудің қ исық бұ рышының тангенсі RТ/М-ді береді. Ендеше М-ді есептеуге болады екен. Полимердің молярлық массасын ерітіндінің осмостық қ ысымы бойынша анық тау - оларды зерттеудің кең тарағ ан ә дістердің бірі.
Ү МҚ - дың ерітінділері, шын ерітінділер сияқ ты, фазалар ережесіне бағ ынады, таза еріткішке қ арағ анда ерітіндіде қ анық қ ан бу қ ысымының тө мендеуі байқ алады, оларғ а Рауль заң ынан теріс ауытқ у тә н болады. Сонымен, полимерлер ерітінділерінің термодинамикалық қ асиеттерін зерделей отырып, олардың қ ұ рылысы мен қ асиеттерін білуге болады екен.