КІРІСПЕ. Зерттеу тақырыбының өзектілігі Құқықтық қатынастар тек нормативтік актілер арқылы реттеліп

Зерттеу тақ ырыбының ө зектілігі Қ ұ қ ық тық қ атынастар тек нормативтік актілер арқ ылы реттеліп отыратын қ арым – қ атынастарды біріктіреді. Нормативтік актілерде қ атынастің мазмұ ны, субъектілердің қ ұ қ ық тары мен міндеттері, дұ рыс орындамаса жауапкершіліктің тү рлері кө рсетіледі. Қ ұ қ ық тық қ атынастар арқ ылы нормативтік актілер іске асады, орындалады. Қ атынастың субъектілерінің екі жақ ты қ ұ қ ық тары мен міндеттернің толық кө рсетілуі. Бір жағ ының қ ұ қ ығ ы екінші жағ ының міндеттеріне сә йкес, тең келеді. Субъектілердің бостандығ ы тең болады. Субъектілер ө з еріктерімен, ө з мү дде – мақ саттарын іске асыру ү шін қ ұ қ ық тық қ атынас жасайды. Егер қ атынаста нормативті актінің мазмұ ны бұ зылса немесе субъектілер ө з міндеттерін дұ рыс, толық орындамаса, мемлекеттің қ атынасуымен бұ л кемшіліктер тү зетіліп, жауапкершіліктің тү рін анық тауғ а тиіс [1, 170].

Қ ұ қ ық нормаларымен тығ ыз байланысты қ оғ амдық қ атынастар олар қ ұ қ ық тық қ атынастар. Барлық қ ұ қ ық тық қ атынастар келесі ерекшеліктермен сипатталады жә не тек қ ұ қ ық негізінде пайда болады. Онда қ ұ қ ық тық қ атынастарғ а қ атысушылардың ық тиярлары берілген. Оны қ амтамасыз ету ә дісі – мемлекеттің мә жбү р ету кү ші. Жоғ арыда айтылғ андай, қ ұ қ ық тық қ атынастарының ерекшелігі олардың тек қ ұ қ ық нормаларының негізінде пайда болады жә не ө мір сү реді.

Қ ұ қ ық нормалары ә р уақ ытта айтарлық сипатта болады, себебі олар жалпығ а бірдей тә ртіп ережелері. Қ ұ қ ық тық қ атынастар индивидуальды – нақ ты, себебі нақ ты адамдардың ө зара байланыс формасы ретінде кө рінеді жә не бұ л адамдар қ ұ қ ық тық қ атынастарғ а тү се отырып сә йкес қ ұ қ ық тарғ а жә не міндеттерге ие болады. Немесе, оларғ а қ атысты қ ұ қ ық нормалары қ олданылады жә не индивидуальданады. Қ ұ қ ық тық қ атынастарғ а олар саналы тү рде тү сетіндіктен олардың мақ саттары да сай келеді. Сондық тан қ ұ қ ық тық қ атынастарда олардың жалпы еркі кө рінеді. Мұ ндай еріксіз қ ұ қ ық тық қ атынастар мү мкін емес, себебі барлық қ атынас - бұ л негізінде жалпылық жатқ ан екі жақ ты ө зара байланыс [2, 72].

Зерттеу объектісі. Дипломдық жұ мыстың объектісі - қ ұ қ ық тық қ атынастардың теориялык мә селелері болып табылады.

Зерттеу пә ні болып қ ұ қ ық тық қ атынастардың теориялық мә селелері оның негізгі элементтері арқ ылы кө рінеді. Қ ұ қ ық тық қ атынастар - қ ұ қ ық қ а байланысты қ ұ қ ық негізіндегі қ атынастар.

Зерттеу мақ саты. Дипломдық жұ мыстың мақ саты – қ ұ қ ық тық қ атынастардың теориялық мә селерін толық тай саралау.Қ ұ қ ық тық қ атынас ұ ғ ымы мен мазмұ нының теориялық мә нін зерттеу. Қ ұ қ ық тық қ атынас белгілерін заң ғ ылымында қ алай жә не қ андай тү рлерге бө лінуін қ арастыру.

Зерттеу жұ мысының мақ сатына қ арай келесі міндеттер қ ойылады: Қ ұ қ ық тық қ атынастарды қ ұ қ ық тық реттеуге бағ ытталғ ан қ азіргі заң дылық тың қ олдану жағ дайын ә р қ ұ қ ық тық қ атынастың теориялық мә селелерінің табиғ атын, ө зіндік ерекшеліктерін қ арау.

Зерттеу жұ мысының теориялық жә не ә дістемелік негізі жалпы теориялық жә не дербес-ғ ылыми ә дістер, ұ ғ ымдар жиынтығ ынан тұ рады. Тақ ырыпты жазу барысында нақ тылы ұ ғ ымының диалектикалық ә дісінің негізгі ережелерін қ олдандық. Дербес ғ ылыми ә дістер ретіде формальділогикалық, салыстырмалы қ ұ қ ық тық сараптама, нақ ты-ә леуметтік, тарихи, динамикалық жә не статистикалық ә дістер қ олданғ ан. Осы жұ мыста ғ ылыми танымның талдау, синтездеу, индукция жә не дедукция сияқ ты ә дістер қ олданылғ ан. Сонымен қ атар тарихи нақ тылық жә не тағ ы басқ а теориялық қ ағ идалар басшылық қ а алынғ ан.

Зерттеу жұ мысының зерттелу дең гейі. Дипломдық жұ мысты зерттеу барысында Жоламан Қ.Д., Сапарғ алиев Ғ.С., А. Ибраева. Е.Баянов. Байжанова Г.Т., Ә ділбекова К.Қ. Ағ дарбеков. Т. Матузов Н.И., МалькоА.Б.Б.Ө.Алтыбеков. б. Сапарғ алиев Ғ.С., Ибраева А.С. Таужанова Р.Ж. авторларының ең бектері пайдаланылды. Сонымен қ атар осы саладағ ы Қ азақ стан Републикасының заң дарымен корсетилген. Н. ИбраеваХропанюк В.Н. Тө леуғ алиев Ғ.И., Сү лейменов М.К., Басин Ю.Г.Ред. Е.А. Суханов. - МВ. Малько Тулеугалиев Г. И., Мауленов. К. С. Жарикова.А.Ж. Тұ рғ ынбаев Ә.Х. Булгаков А.М. зерттеу жұ мыстары қ олданылды.

Зерттелу жұ мысының қ ұ рылымы. Дипломдық жұ мыс кіріспе, ү ш тарау, қ орытынды жә не пайдаланылғ ан ә дебиеттер тізімінен тұ рады.