Главная страница
Случайная страница
КАТЕГОРИИ:
АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
|
Антропоноздардың жіктелуі
Адам мен жануарлардағ ы ауру қ оздырғ ыштармен инвазиялар бактериалды, вирусты, рикетсмозды, саң рауқ ұ лақ ты жә не гельминтозды табиғ аты барлар (15-кесте).
Олармен адамның залалдану тә уекелділігі, эпизотикалық аудандардың жә й кү йі, ауру қ озлырғ ыштарының сыртқ ы ортада таралуы, ол жануарлар (қ ұ стар) популяциясының жиілігіне қ арай инфекциялық даралар санына байланысты. Одан басқ ада адамның зооантропоноздың тә уекелділігі, ол сол ө ң ірде істейтін адамдардың ү зақ уақ ыт жұ мыста болуына қ арай, адамның жануарлар (қ ұ стар) мен айналысып жанасуына жә не кә сібіне байланысты.
Эпидемиологиялық маң ызы бар инфекциялар мен инвазиялар 15- кесте
Топтар жә не нозоформалар
| Жануарлар мен қ ұ стан адамғ а жұ ғ атын инфекцияның кө зі
| Адамдағ ы инфекцияның жағ дайы мен жолдары
|
Бактериялық
1.Туберкулез
2.Бруцеллез
3.Сальмонеллездар
4.Лептоспориоз(Васи-льев-Вейля жә не сары уызсыз лептоспориоз)
5.Кү йдіргі (сібір жарасы)
6.Листериоз
7.Мелиодоз
8.Иерисиноз (жалғ ан туберкулез)
9.Эризицелоид
Вирустар
1.Орнитоз
2.Қ ұ тыру
Риккетсиоздар
1.Ку-ыспасы
Саң рауқ ұ лақ тар
1.Аспергиллез
2.Актиномикоз
3.Гистоплазмоз
4.Бластомикоз
5.Кандидоз
6.Кокцидиоидоз
7.Криптококкоз
8.Микроспория
9.Трихофития
Қ арапайымдылар
1.Кокцидиоз
2.Токсоплазмоз
Гельминтоздар
1.Тениоздар(шошқ а,
сиыр)
2.Трихинеллез
3.Эхинококкоз
|
Сиыр, шошқ а қ ой, ешкі, жылқ ы, тү йе, тауық, ү йрек
Іріқ арамал, қ ой, ешкі, шошқ а, бұ ғ ы
Ірі жә не ұ сақ қ ара мал- дардың тө лі, шошқ а,
жылқ ы, жұ қ палы ауру-
ларды таситын қ ұ стар (тауық, ү йрек)
Ірі жә не ұ сақ қ ара мал-
дар, жылқ ы, тү йед т.б
ауру малдар
ар0ылы ауруды тасы- малдайтындар
Іріқ арамал, ешкі, қ ой, жылқ ы, тү йе, буйвол, бұ ғ ы, сирек шошқ а
Шошқ а, ірі қ ара мал, қ ой, ешкі, жылқ ы, тү йе, тауық, ү йрек, қ аз, кү рке тауық
Шошқ а, ірі қ ара мал, қ ой, ешкі, жылқ ы
Шошқ а, ірі қ ара мал, қ ой, ешкі, тауық, ү йрек
Шошқ а, қ озы, ү йрек жә не кү рке тауық
Ү йрек жә не кү р-ке тауық, тауық, қ ырғ ауыл
Негізгі инфекция кө зі
жабайы жануарлар (қ асқ -ыр, тү лкі, қ арсақ) жә не ит, ү й малы, жылқ ы
Ірі (сиыр) жә не ұ сақ (ешкі) қ ара малдар, қ ұ стар
Ү й жануарлары ның жас тө лдері, ә сіресе қ ұ с бала пандары, шошқ а, ірі қ ара мал, қ ой
Шошқ а, ірі қ ара мал, қ ой, жылқ ы
Ірі қ ара мал, жылқ ы т.б.
Жылқ ылар
Ә ртү рлі қ ұ стардың бала-пандары(тауық, ү йрек,
қ аз, кү рке тауық)
Ірі қ ара мал, қ ой
Ірі қ ара мал, жылқ ы
Мысық, ит, кейде жылқ ы, қ ой, ешкі жә не шошқ а
Ірі қ ара мал, жылқ ы, тү йе,
т.б. ү й жануарлары
Ауру малдар жә не тасымалдаушылар, ә сіресе тө лдер жә не қ ұ стар
Шошқ а, қ ой т.б.ү й жануар-лары, қ ұ с
Ауру малдар жә не тасымалдаушылар,
жас малдар жә не қ ұ стар
Шошқ а, жабайы шош-
қ а, мысық, ит т.б. ү й жануарлары
негізгі кө зі ит, қ ой, ешкі, ірі қ ара мал шошқ а
|
Ауру малдарды кү ту жә не мал азық тарын (cү т, сү т ө німдері) пайдалануында ауа-тамшылары, ауалық шаң, тамақ арқ ылы
Мал тө лдеу кезінде, малдарды бө луде, іш тастағ анда олардан бө лінетін лас заттар-дың ыдыстарынан
Мал етінен(шарасыздан сойылғ ан мал еті, қ ұ с; жұ м-ыртқ а, сү т ө німдері, дайын тағ ам- дар) жасалатын азық -тү ліктің ыстық ө ң деуден ө тпегендерінен тамақ ты дұ рыс пайдаланбаудан
Азық тарды пайда-ланғ анда, су ішкенде, лас азық пен, лай сулармен малды шомылдырғ анда, мал кү тімінде, а\ш жұ мысында, мал сойғ анда, мал азық тарды ө ң деуде
Мал кү тімінде жанасып жұ мыс істеу тері жә не сіле-кейлерінен, шикі мал ө німдерін ө ң деу(терісі, жү ні), ө лекселерді шығ ару; ауру малдың ет, сү ттерін азық ретінде қ олданудан
Ауру малдардан аз-ық ты, термиялық ө ң деуден ө тпеген, қ и тө гілген егістіктегі ерте піскен кө кө ністерді пайдаланудан жә не малмен жанасып жұ мыс істеуден
Инфекциялы тамақ пен суды қ олданудан
Шикі кө кө ністерді (орам жапырақ, сә біз пияз, шалқ ан т.б.), мал ө німді тағ амдар
Малмен жанасудан мал қ ұ с еттерін ө ң деуден
Малмен жанасудан мал қ ұ с еттерін ө ң -деуден, жү нін жұ - лудан, жұ мытрқ аны қ олданудан
Мал ет (шошқ а)
ө ң деуден
Мал сойғ анда, қ ұ с кү -
тімінде, жү нін жұ луда,
тамақ тануда жұ мыртқ а пайдаланғ анда
Тікелей сілекейлі қ ұ тырғ андардың қ ауып алуынан
Ауру малдарды кү ту жә не мал азық тарын (cү т, сү т ө німдері) пайдалануында ауа-тамшылары, ауалық шаң, тамақ арқ ылы;
мал кү тімінде жанасып жұ мыс істеу тері, шикі мал ө німдерін ө ң деу(терісі, жү ні); ауру малдың ет, сү ттерін азық рет-інде қ олданудан; инфекциялы кене шақ қ ан дар, жұ қ палы паразиттерді малдан тасымалдаушылар
Аэрогенді жолмен-
саң рауқ ұ лақ тар спораларын жұ ту арқ ылы
Аэрогенді, тамақ арқ ылы
Аэрогенді жолменен спораларды шаң мен бірге жұ ту
Аэрогенді жолменен спораларды шаң мен бірге жұ ту, тері жара-қ атымен
Инфекция бар зат-тардан ауру жан-уарлар мен қ ұ стар
мен жанасудан, тіпті азық тық белоктық жемнен
Аэрогенді жолменен саң рауқ ұ лақ спора-ларын шаң мен бірге жұ тудан
Аэрогенді жолменен тері жә не сілекей арқ ылы
Ауырғ ан малдың лас жү нінен, мал кү тушілердің қ ұ ралдарынан
Ауру малдармен жанасудан
Цисталарды сумен
бірге жұ тумен
Азық пен бірге, те-рмиялы ө ң деуден ө тпеген инфекция-лы ет ө німдері мен жұ мыртқ аны пайдаланудан
Инвазиялық личинкалары бар, термиялық ө ң деуден ө тпеген щощқ а, сиыр етін пайдаланудан
Шошқ а майы, еті, мал еттерін тамақ қ а пайдаланудан
Мал мен жанасу жолымен жұ ғ ады
|
|